Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy - Prawo o ustroju sądów powszechnych oraz niektórych innych ustaw
projekt ustawy dotyczy kontynuacji reformy sprawiedliwości przez elastyczne kształtowanie struktury organizacyjnej sądów rejonowych i okręgowych, wykorzystania kadry orzeczniczej i środków finansowych wydatkowanych na funkcjonowanie wymiaru sprawiedliwości oraz modyfikacji zasad sprawowania nadzoru nad działalnością administracyjną sądów powszechnych i usprawnienia zarządzania kadrami
- Kadencja sejmu: 6
- Nr druku: 3655
- Data wpłynięcia: 2010-11-26
- Uchwalenie: Projekt uchwalony
- tytuł: o zmianie ustawy - Prawo o ustroju sądów powszechnych oraz niektórych innych ustaw
- data uchwalenia: 2011-08-18
- adres publikacyjny: Dz.U. Nr 203, poz. 1192
3655
3. Prezes sądu rejonowego plan własnych zadań nadzorczych doręcza
prezesowi sądu okręgowego w terminie do dnia 10 stycznia każdego roku wraz ze
sprawozdaniem z realizacji planów za ubiegły rok. Prezes sądu okręgowego w
terminie 7 dni może wnieść do tego planu uzupełnienia i uwagi, które są wiążące dla
prezesa sądu rejonowego.
4. Prezes sądu apelacyjnego sporządza plan zadań nadzorczych po zapoznaniu
się z planami sporządzonymi przez prezesów podległych sądów okręgowych.
§ 10. 1. Sędziowie wizytatorzy, w ramach wizytacji, o których mowa w art. 37c
ustawy- Prawo o ustroju sądów powszechnych, wykonują swoje zadania przez:
1) badanie bieżących danych statystycznych w zakresie wpływu i liczby spraw
załatwionych oraz obsady sędziowskiej;
2) kontrolowanie obciążenia poszczególnych sędziów i referendarzy sądowych
stosownie do wpływu i liczby spraw załatwionych;
3) badanie stanu zaległości i przyczyny nierozpoznania lub nieterminowego
rozpoznania spraw;
4) badanie:
a) sprawności postępowania sądowego, w tym przygotowania posiedzeń;
b) terminowości wykonywania czynności w toku postępowania
międzyinstancyjnego;
c) terminowości sporządzania uzasadnień;
d) sprawności wykonywania czynności po uprawomocnieniu się orzeczeń;
5) kontrolę sprawności postępowania w sprawach dotyczących obrotu prawnego z
zagranicą;
6) badanie przestrzegania kultury pracy i powagi sądu przez osoby wykonujące
dane czynności.
2. Przy formułowaniu ocen wyników wizytacji, obejmujących pełną działalność
administracyjną sądu lub wydziałów sądu oraz lustracji, obejmujących wybrane
zagadnienia z działalności administracyjnej sądu lub wydziałów sądu bierze się pod
uwagę ustalenia dotyczące zwłaszcza:
1) sprawności prowadzonych albo nadzorowanych czynności;
2) przestrzegania terminów procesowych;
3) obciążenia poszczególnych sędziów i referendarzy sądowych stosownie do
wpływu i liczby spraw załatwionych;
6
4) efektywnego wykorzystania czasu pracy wszystkich urzędników sądu lub
wydziału.
3. Przy formułowaniu ogólnej oceny nadzorowanej jednostki uwzględnia się
ponadto:
1) stan kadrowy i warunki pracy sądu lub wydziału;
2) stopień obciążenia pracą jednego sędziego, referendarza sądowego, asystenta
sędziego oraz innych urzędników sądu lub wydziału;
3) odsetek spraw skomplikowanych, w tym wielotomowych;
4) liczbę oraz zasadność skarg na sędziów, referendarzy sądowych i pracowników
sekretariatów sądu lub wydziału;
5) liczbę oraz zasadność skarg wnoszonych w trybie ustawy z dnia 17 czerwca 2004
r. o skardze na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu
przygotowawczym lub nadzorowanym przez prokuratora i postępowaniu
sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki (Dz. U z 2004 r. Nr 179, poz. 1843 i z 2009
r. Dz. U. nr 61, poz. 498);
6) wyniki poprzedniej wizytacji lub lustracji.
§ 11. 1. Czynności wizytacyjne kończą się naradą powizytacyjną z udziałem sędziów
i referendarzy sądowych wizytowanej jednostki.
2. Prezes sądu apelacyjnego i odpowiednio prezes sądu okręgowego
przekazuje prezesowi wizytowanej jednostki sprawozdanie z wizytacji i na jego
podstawie wydaje zarządzenia powizytacyjne, ustalając termin ich wykonania,
a w razie potrzeby stosuje środki dyscyplinujące.
3. Prezes sądu okręgowego przedstawia prezesowi sądu apelacyjnego odpis
sprawozdania z
każdej wizytacji wraz z odpisem wydanych zarządzeń
powizytacyjnych i informacją o zastosowanych środkach dyscyplinujących.
4. Prezes sądu okręgowego i odpowiednio prezes sądu rejonowego zwołuje -
jeżeli uzasadniają to wnioski powizytacyjne - w terminie jednego miesiąca od dnia
otrzymania protokołu z wizytacji - naradę w celu omówienia wyników wizytacji,
z udziałem wiceprezesa (wiceprezesów), przewodniczących wydziałów, sędziów
i referendarzy wizytowanego sądu; o wynikach narady zawiadamia prezesa sądu
apelacyjnego.
5. Sędziowie i referendarze sądowi wizytowanego sądu mogą zgłaszać
7
prezesowi sądu okręgowego oraz prezesowi sądu apelacyjnego uwagi i wnioski co
do przeprowadzonej wizytacji. O wynikach oceny tych uwag i wniosków zawiadamia
się zainteresowanych sędziów i referendarzy sądowych.
§ 12. 1.
Lustracja ma na celu zbadanie określonej problematyki z zakresu
funkcjonowania sądu lub wydziału sądu, a także zbadanie działalności nadzorczej
prezesa, wiceprezesa (wiceprezesów) i przewodniczącego wydziału oraz ocenę
sprawności i terminowości wykonywanych czynności służbowych przez
poszczególnych sędziów.
2. Do lustracji stosuje się odpowiednio przepisy § 10 i 11.
§ 13.1. Czynności nadzorcze w zakresie biurowości sądowej i organizacji pracy
sekretariatu wykonywane przez inspektora do spraw biurowości sądowej, zwanego
dalej "inspektorem" obejmują w szczególności badanie:
1) organizacji pracy sekretariatu;
2) prawidłowości stosowania przepisów regulaminu wewnętrznego urzędowania
sądów powszechnych oraz przepisów o biurowości sądowej (instrukcji sądowej),
3) szybkości wykonywania orzeczeń i zarządzeń oraz wydajność pracy
poszczególnych pracowników;
4) stanu i przyczyny zaległości spraw, ze szczególnym uwzględnieniem spraw,
w których postępowanie sądowe trwa dłużej niż sześć miesięcy,
5) organizacji pracy sekretariatów,
6) sposobu wykonywania zarządzeń i orzeczeń,
7) sposobu prowadzenia ksiąg i innych urządzeń ewidencyjnych oraz w razie
potrzeby rzetelność sporządzania sprawozdań statystycznych,
8) warunków pracy w sekretariatach;
9) dyscyplinę pracy i ochronę tajemnicy służbowej;
10) kultury pracy i sposobu załatwiania interesantów oraz poziom przygotowania i
kwalifikacje pracowników sekretariatów.
2. Inspektor w sądzie apelacyjnym koordynuje działalność inspektorów do spraw
biurowości w podległych sądach okręgowych oraz uczestniczy w szkoleniach
sekretarzy sądowych.
§ 14. 1. Po zakończeniu kontroli inspektor przekazuje swoje spostrzeżenia i
8
uwagi przewodniczącemu wydziału oraz prezesowi sądu, w którym przeprowadzał
kontrolę.
2. Ujawnione w toku czynności nadzorczych błędy i uchybienia inspektor
omawia z pracownikami sekretariatu, wskazując przy tym prawidłowy sposób
załatwienia danych spraw.
3. Najpóźniej w terminie 30 dni od zakończenia kontroli inspektor przedstawia
prezesowi sądu sprawozdanie wraz z wnioskami co do potrzeby wydania zarządzeń
pokontrolnych.
Rozdział 3
Zewnętrzny nadzór administracyjny nad działalnością sądów
§ 15. Wykonywanie zewnętrznego nadzoru administracyjnego nad działalnością
sądów, o której mowa w art. 8 pkt 2 ustawy polega w szczególności na:
1) wykonywaniu czynności określonych w art. 37g § 1 ustawy - Prawo o ustroju
sądów powszechnych;
2) ocenie planów zadań nadzorczych przedstawianych przez prezesów sądów oraz
ocenie ich wykonania;
3) analizie sprawozdań i innych informacji statystycznych z działalności sądów, w
szczególności wielkości wpływu, stanu zaległości, sprawności postępowania oraz
obciążenia i efektywności pracy sędziów i referendarzy sądowych;
4) sporządzaniu rocznej informacji o działalności sądów;
5) kontroli i ocenie dokumentów dotyczących nadzoru wykonywanego przez
prezesów sądów oraz wydawaniu wiążących ich dyspozycji;
6) monitorowanie i ocena skutków wdrażania nowych rozwiązań organizacyjnych i
prawnych w sądach;
7) organizowaniu narad i konferencji dotyczących wewnętrznego nadzoru
sprawowanego przez prezesów sądów.
§ 16. W ramach czynności zewnętrznego nadzoru administracyjnego nad
działalnością sądów, o której mowa w art. 8 pkt 2 ustawy - Prawo o ustroju sądów
powszechnych, Minister Sprawiedliwości jest uprawniony w szczególności do:
1) podjęcia działań określonych w art. 37g § 2 i 5 ustawy - Prawo o ustroju sądów
powszechnych;
9
2) przeprowadzanie doraźnych wizytacji i lustracji biur kuratorów okręgowych
i zespołów kuratorskiej służby sądowej;
3) żądania przedstawienia przez prezesa sądu protokołu z wizytacji i lustracji sądu
lub wydziału, przeprowadzonych w ramach planu zadań nadzorczych prezesa
sądu lub poza tym planem;
4) zarządzenia przeprowadzenia przez prezesa sądu kontroli toku postępowania
w sprawach indywidualnych w przypadku ujawnienia okoliczności wskazujących,
że są one prowadzone niesprawnie;
5) zarządzenia przedstawienia przez prezesa sądu jednorazowej lub okresowych
informacji o toku postępowania w poszczególnych sprawach;
6) żądania przedstawienia przez prezesa sądu informacji o wykonaniu wydanych
zarządzeń oraz zaleceń powizytacyjnych lub polustracyjnych;
7) żądania uzupełnienia informacji rocznych o działalności sądów, składanych przez
prezesów sądów apelacyjnych oraz złożenia wyjaśnień w zakresie treści tych
informacji;
8) kontroli i monitorowania toku postępowania w sprawach, których dotyczą skargi
złożone do Europejskiego Trybunału Praw Człowieka.
§ 17. 1. Rozpatrzenie informacji, o której mowa w art. 37h §1 ustawy - Prawo o
ustroju sądów powszechnych, następuje nie później niż w terminie 2 miesięcy od
przedłożenia Ministrowi Sprawiedliwości, chyba że zarządzono jej uzupełnienie lub
złożenie wyjaśnień w trybie § 16 pkt 7. W tym przypadku rozpatrzenie powinno
nastąpić w terminie miesiąca od przedstawienia uzupełnionej informacji lub
wyjaśnień.
2. O sposobie rozpatrzenia informacji zawiadamia się w terminie określonym
w ust. 1.
§ 18.1. Właściwe przedmiotowo komórki organizacyjne Ministerstwa
Sprawiedliwości, w terminie 14 dni od przedstawienia przez prezesów sądów
apelacyjnych własnych planów zadań nadzorczych oraz planów prezesów sądów
okręgowych wraz ze sprawozdaniami z realizacji planów zadań nadzorczych za
ubiegły rok, mogą dokonać ich uzupełnienia i wnieść uwagi wiążące prezesów
sądów.
2. Prezes sądu apelacyjnego udziela odpowiedzi na zarzuty i uwagi
sformułowane w Ministerstwie Sprawiedliwości w stosunku do planów zadań
10