Rządowy projekt ustawy o zasadach wykonywania niektórych uprawnień Skarbu Państwa

na nowych zasadach selekcję kandydatów do pełnienia funkcji w tych
organach, z zachowaniem zasad uczciwej konkurencji, przejrzystości
i braku dyskryminacji przy dokonywaniu oceny w postępowaniu
poprzedzającym udzielenie rekomendacji. Wyeliminowanie ryzyka
kierowania się głównie względami formalnymi i biurokratycznymi
przy doborze składu osobowego organów nadzorczych podmiotów
o kluczowym znaczeniu dla Skarbu Państwa zostanie osiągnięte przez
zapewnienie Komitetowi Nominacyjnemu możliwości
funkcjonowania niezależnie od administracyjnych struktur
odpowiedzialnych za nadzór właścicielski oraz przez zapewnienie
udziału w pracach Komitetu osób o najwyższych kompetencjach oraz
nieposzlakowanej opinii, posiadających wiedzę na temat
uwarunkowań biznesowych i regulacyjnych dotyczących działalności
podmiotów o kluczowym znaczeniu dla Skarbu Państwa.
Niezależność Komitetu Nominacyjnego od dora nych wpływów
politycznych została zapewniona przez wprowadzenie pięcioletniej
kadencji jego działalności, przy jednoczesnym określeniu
zamkniętego katalogu przesłanek powodujących wygaśnięcie mandatu
członka Komitetu przed upływem tej kadencji oraz przez powierzenie
Kancelarii Prezesa Rady Ministrów jedynie obsługi organizacyjnej
i finansowej Komitetu.
Ad (vi) Obecnie kompetencje właścicielskie i nadzorcze w stosunku do spółek
handlowych z udziałem Skarbu Państwa oraz w stosunku do
przedsiębiorstw państwowych przysługują nie tylko ministrowi
właściwemu do spraw Skarbu Państwa, lecz również innym
naczelnym lub centralnym organom administracji rządowej, a nawet
agencjom państwowym. Istnieje zatem zjawisko rozproszenia nadzoru
nad mieniem państwowym, któremu towarzyszy funkcjonowanie,
w administracji rządowej oraz w agencjach państwowych, komórek
organizacyjnych realizujących tożsame zadania z zakresu dominium
państwa, jednakże działających w różnych standardach
proceduralnych i organizacyjnych. Powyższe zjawisko powoduje brak
prawnych możliwości wprowadzenia jednolitych standardów

90
wykonywania uprawnień przysługujących Skarbowi Państwa
w spółkach kapitałowych i przedsiębiorstwach państwowych. Projekt
zmierza do eliminacji powyższych niekorzystnych rozwiązań
w zakresie nadzoru właścicielskiego Skarbu Państwa, co jest zgodne
z przyjętymi przez Radę Ministrów założeniami do projektu ustawy.
Celem projektu jest konsekwentne oddzielenie kompetencji z zakresu
reprezentowania Skarbu Państwa w obrocie cywilnoprawnym
(dominium) od kompetencji regulacyjnych (imperium) w strukturze
administracji rządowej.
Odniesienie się do uwag zgłoszonych przez poszczególne podmioty,
nieomówionych w części ogólnej:
• Federacja Związków Zawodowych Marynarzy i Rybaków wskazała, poza
ogólnymi uwagami, które zostały omówione zbiorczo powyżej, m.in. na
brak odrębnego uregulowania w projekcie kwestii odnoszących się do
transportu i rybołówstwa morskiego, braku implementacji do prawa
krajowego wytycznych UE dot. transportu i rybołówstwa morskiego oraz
braku uwzględnia wniosków wypracowanych w ramach dyskusji, jaka
miała miejsce w 2005 roku w ramach Zespołu Trójstronnego ds. eglugi
i Rybołówstwa, odnośnie do nadzoru właścicielskiego państwa nad swoim
majątkiem w sektorze gospodarki morskiej. Powyższe uwagi nie zostały
uwzględnione w projekcie, z uwagi na to, że: projekt nie obejmuje
zakresem swojej regulacji odrębnych zagadnień będących przedmiotem
wytycznych UE odnoszących się do transportu i rybołówstwa morskiego,
a w zakresie, w którym dotyczy nadzoru właścicielskiego w pełni realizuje
postulat poprawy jakości wykonywania uprawnień właścicielskich Skarbu
Państwa w odniesieniu do jego majątku (uwzględniając w tym zakresie
odpowiednie wytyczne OECD oraz Komisji Europejskiej).
• Zdaniem Ogólnopolskiego Porozumienia Związków Zawodowych projekt
nie uwzględnia zapisów Paktu o przedsiębiorstwie państwowym w trakcie
przekształcania, podpisanego 22 lutego 1993 r.; zawężono ponadto
obowiązek wykonywania analiz przedprywatyzacyjnych, co zdaniem
OPZZ jest niekorzystne pod kątem zabezpieczenia interesu Skarbu

91
Państwa. Jednocześnie, w ocenie OPZZ, interes publiczny wymaga
utrzymania dla jednostek samorządu terytorialnego oraz ich związków
obowiązku zachowania przez okres co najmniej 5 lat, od dnia
nieodpłatnego nabycia akcji od Skarbu Państwa, co najmniej 51 % sumy
głosów na służących całemu kapitałowi zakładowemu oraz prawo
powoływania większości członków zarządu i rady nadzorczej. Uwagi
OPZZ nie zostały uwzględnione w ostatecznej wersji projektu. Z uwagi na
wprowadzenie do porządku prawnego Rzeczypospolitej Polskiej
efektywnych i ogólnie obowiązujących instytucji dialogu społecznego
w

relacji pracodawca-pracobiorca zniesienie uprzywilejowania
pracowników niektórych tylko spółek z udziałem Skarbu Państwa (tych
powstałych w drodze komercjalizacji) nie narusza obecnie idei wyrażonej
w powołanym Pakcie.
Uwaga, co do niekorzystnego wpływu na interesy Skarbu Państwa,
zawężenia obowiązku wykonywania analiz przedprywatyzacyjnych jest
nieuzasadniona w sytuacji, w której ograniczenie tego obowiązku dotyczy
tych przypadków, w których oszacowanie wartości prywatyzowanego
przedsiębiorstwa nie wymaga przeprowadzania kosztownych
i długotrwałych analiz w obszarach już zweryfikowanych przez rynek,
w ramach kontroli sprawozdań finansowych i sprawozdań z działalności
prywatyzowanych podmiotów lub w obszarach objętych zakresem danych
podlegających obowiązkowej publikacji.
Uwaga dotycząca utrzymania dla jednostek samorządu terytorialnego oraz
ich związków obowiązku zachowania przez okres co najmniej 5 lat, od dnia
nieodpłatnego nabycia akcji od Skarbu Państwa, co najmniej 51 % sumy
głosów na służących całemu kapitałowi zakładowemu oraz prawo
powoływania większości członków zarządu i rady nadzorczej, nie została
uwzględniona z tego powodu, iż powyższe rozwiązanie nie funkcjonuje już
na gruncie ustawy o komercjalizacji i prywatyzacji. Art. 4a ust. 5 ustawy
o komercjalizacji i prywatyzacji został uchylony z dniem 12 lutego 2009 r.
przez ustawę z dnia 19 grudnia 2008 r. o zmianie ustawy o komercjalizacji
i prywatyzacji oraz ustawy o zasadach nabywania od Skarbu Państwa akcji

92
w procesie konsolidacji spółek sektora elektroenergetycznego (Dz. U.
z 2009 r., Nr 13, poz. 70).
• Uwagi Krajowej Rady Izb Rolniczych były zbieżne z uwagami innych
podmiotów i zostały omówione powyżej.
• Poza omówionymi na wstępie, wraz z uwagami innych podmiotów,
uwagami ogólnymi zgłoszonymi przez Business Centre Club, nie zostały
uwzględnione w projekcie uwagi wskazujące na brak długoterminowego
charakteru projektu, co ma wynikać z niewystarczającego rozdzielenia
regulacji odnoszącej się do składników majątku, które powinny pozostać
w posiadaniu państwa (infrastruktura) oraz składników majątku, którego
Skarb Państwa powinien pozbyć się bardzo szybko (mniejszościowe
pakiety akcji). W opinii BCC projekt ustawy nie rozwiązuje kwestii
„rozd więku” wycen zbywanych przez Skarb Państwa spółek
z oczekiwaniami inwestorów co do cen zbywanych aktywów, który
wynika ze sporządzania wycen wg standardów bezpiecznych dla
urzędników. Ponadto BCC wskazał na brak dopuszczenia w projekcie
częściowej prywatyzacji niektórych spółek o kluczowym znaczeniu dla
gospodarki oraz przyjęcie zbyt długiego okresu, po wejściu w życie
ustawy, na podjęcie decyzji o dokonaniu komercjalizacji lub prywatyzacji
bezpośredniej funkcjonujących przedsiębiorstw państwowych.
Nieuwzględnienie tych uwag wynika z ich bardzo ogólnego charakteru oraz
stąd, że wkraczają one w materię objętą zakresem swobody administracji
rządowej przy realizacji kompetencji określonych w art. 146 ust. 4 pkt 4
Konstytucji (ochrona interesów Skarbu Państwa).
• Krajowa Izba Biegłych Rewidentów zgłosiła uwagi zmierzające do
zapewnienia pełnej zbieżności rozwiązań przyjętych w projekcie z ustawą
z

dnia 7 maja 2009 r. o biegłych rewidentach i ich samorządzie,
podmiotach uprawnionych do badania sprawozdań finansowych oraz
o nadzorze publicznym (Dz. U. Nr 77, poz. 649). Uwagi te zostały
w całości uwzględnione.
• Uwaga Polskiej Agencji eglugi Powietrznej zmierzająca do pozostawienia
w ręku Ministra Infrastruktury kompetencji do wykonywania uprawnień

93
Ministra Skarbu Państwa, określonych w art. 5a ustawy z dnia 8 sierpnia
1995 r. o zasadach wykonywania uprawnień przysługujących Skarbowi
Państwa, nie może zostać uwzględniona, ponieważ prowadzi ona do
przełamania przyjętej w założeniach do przedmiotowego projektu zasady
skupienia nadzoru nad dokonywaniem rozporządzeń składnikami majątku
trwałego przez państwowe osoby prawne w ręku Ministra Skarbu Państwa.
Rozwiązanie to ma zapewnić jednolitą kontrolę nad tego rodzaju
rozporządzeniami, przy jednoczesnym precyzyjnym nakreśleniu podziału
kompetencyjnego pomiędzy poszczególne organy administracji, czemu
służy likwidacja odstępstw od zasad generalnych.
Uwaga odnosząca się do dodania do art. 67 ustawy o gospodarce
nieruchomościami nowego ustępu 7, umożliwiającego odstąpienie od
pobierania pierwszej opłaty od ustanowienia prawa użytkowania
wieczystego nieruchomości gruntowej, została uwzględniona
z modyfikacją o charakterze doprecyzowującym.
• Poza uwagami omówionymi ogólnie, razem z uwagami zgłoszonymi
również przez inne podmioty, Komisja Krajowa Niezależnego
Samorządnego Związku Zawodowego „Solidarność” wskazała na brak
konsultacji społecznych projektu z adresatami proponowanych regulacji
(np. Rada Pracownicza Przedsiębiorstwa Państwowego „Porty Lotnicze”)
oraz brak dołączenia do przedstawionej do konsultacji społecznych wersji
projektu projektów aktów wykonawczych. Z powyższym nie można się
zgodzić, ponieważ projekt został poddany konsultacjom społecznym
w szerokim zakresie podmiotowym, zgodnie z obowiązującymi w tym
obszarze zasadami (m.in. odbyło się spotkanie informacyjne
z

przedstawicielami Rady Pracowniczej oraz wszystkich związków
zawodowych działających w Przedsiębiorstwie Państwowym „Porty
Lotnicze”). W kwestii braku projektów aktów wykonawczych, należy
wskazać, że warunkiem ich ostatecznego opracowania jest rozstrzygnięcie
kluczowych dla projektowanej ustawy zagadnień.
• Część uwag Pracodawców Rzeczypospolitej Polskiej pokrywała się
z uwagami zgłoszonymi przez inne podmioty, co pozwoliło odnieść się do

94