Rządowy projekt ustawy o efektywności energetycznej
Rządowy projekt ustawy o efektywności energetycznej
projekt mający na celu wykonanie prawa Unii Europejskiej
- Kadencja sejmu: 6
- Nr druku: 3514
- Data wpłynięcia: 2010-10-21
- Uchwalenie: Projekt uchwalony
- tytuł: o efektywności energetycznej
- data uchwalenia: 2011-04-15
- adres publikacyjny: Dz.U. Nr 94, poz. 551
3514-I
Powyższe szacunki należy pomniejszyć o oszczędności płynące z tytułu mniejszych
rachunków za energię. Każda z inwestycji proefektywnościowych będzie przynosiła
corocznie (w okresie częstokroć 15 lat lub powyżej), korzyści finansowe związane
z płaceniem niższych rachunków za energię.
Należy oczekiwać, że wejście w życie nowych regulacji i mechanizmów wspierających
efektywność energetyczną stanie się pozytywnym impulsem dla samorządów wszystkich
szczebli do podejmowania przez nie inicjatyw na rzecz rozwoju partnerstwa publiczno-
-prywatnego w zakresie energetyki, szczególnie związanych z poszukiwaniem efektywnych
rozwiązań wykorzystania lokalnych zasobów oraz rozwojem usług multimedialnych.
4.
Wpływ aktu normatywnego na rynek pracy
Należy oczekiwać, że dzięki proponowanej regulacji będzie on znaczący i pozytywny.
Zakłada się, że wejście w życie regulacji powinno spowodować m.in. zwiększenie
zapotrzebowania na usługi związane z dostawą środków poprawy efektywności
energetycznej. W efekcie można spodziewać się rozwoju rynku usług związanych
z efektywnością energetyczną, co powinno również przyczynić się do przyrostu miejsc pracy
w firmach zajmujących się świadczeniem takich usług.
Ponadto realizacja przedsięwzięć służących poprawie efektywności energetycznej
poza wymierną oszczędnością energii, będzie stymulować również wzrost konkurencyjności
i innowacyjności całej gospodarki i może powodować wzrost zatrudnienia zwłaszcza
w branży przedsiębiorstw, które dostarczają rozwiązania w zakresie poprawy efektywności
energetycznej.
Silny wpływ inwestycji w zakresie efektywności energetycznej na rynek pracy jest
wypadkową dwóch różnych czynników. Pierwszy z nich jest efektem redystrybucji tych
inwestycji. Efekt ten wynika z pośrednich skutków reinwestowania środków finansowych
zaoszczędzonych dzięki podjętym środkom poprawy efektywności energetycznej. Drugi efekt
to bezpośrednie skutki takich inwestycji. Jest on związany z nakładem pracy koniecznym
dla realizacji pierwotnej inwestycji na rzecz efektywności energetycznej.
Przykładowo,7) 1 mln USD zainwestowany w poprawę efektywności energetycznej może
generować stanowiska dające 12 do 16 lat bezpośredniego zatrudnienia, w porównaniu
7) „Employment Effects of Electric Energy Conservation”, 2002, Charles River Associates
38
do zaledwie 4 lat zatrudnienia w przypadku inwestycji w elektrownię węglową. Innymi słowy
inwestycje w efektywność energetyczną mogą przyczynić się do utworzenia trzy
do czterokrotnie większej liczby miejsc pracy niż porównywalne inwestycje w zaopatrzenie
w energię.
5.
Wpływ aktu normatywnego na konkurencyjność gospodarki i przedsiębiorczość, w tym
na funkcjonowanie przedsiębiorstw
Obowiązki nałożone na podmioty zajmujące się sprzedażą energii elektrycznej, ciepła
lub gazu ziemnego odbiorcom końcowym powodują, że jest to grupa przedsiębiorstw,
na którą projektowane rozwiązania wywierają największy wpływ. Obowiązek pozyskania
i przedstawienia do umorzenia określonej wartości świadectwa efektywności energetycznej,
oznacza konieczność podjęcia przez te podmioty zdecydowanych działań prowadzących
do uzyskania wymiernych oszczędności energii po stronie odbiorców końcowych.
Również obowiązki w zakresie udostępniania odbiorcom końcowym informacji pomocnych
w określeniu możliwych dla nich do podjęcia środków poprawy efektywności energetycznej
i dostarczania im określonych materiałów informacyjnych, oznaczać będą konieczność
przeprowadzenia działań dostosowawczych przez przedsiębiorstwa będące adresatami tych
obowiązków.
Wprowadzenie świadectw efektywności energetycznej i wynikających z nich zbywalnych
praw majątkowych, które stanowić będą towar giełdowy, będzie miało także znaczący wpływ
na sektor wytwarzania, przesyłu i dystrybucji energii, który korzystając z tego mechanizmu
stymulującego zachowania prooszczędnościowe zostanie zachęcony do podejmowania
działań skutkujących zwiększeniem sprawności wytwarzania energii i zmniejszeniem strat
w przesyle i dystrybucji energii.
Większość z powyższych praw i obowiązków łączyć się będzie z koniecznością
przeprowadzenia działań, często inwestycyjnych, o charakterze prooszczędnościowym.
Istotne jest tutaj założenie wykorzystania potencjalnych oszczędności energii w sposób
efektywny ekonomicznie, czyli przynoszący oszczędności finansowe po uwzględnieniu
niezbędnych nakładów inwestycyjnych. Skutecznie realizowane przedsięwzięcia w zakresie
efektywności energetycznej będą również stymulować wzrost konkurencyjności gospodarki.
Proponowana regulacja może spowodować wzrost nakładów inwestycyjnych przedsiębiorstw
sektora energetycznego, szczególnie w zakresie modernizacji sieci przesyłowych
39
i dystrybucyjnych energii elektrycznej oraz w sektorze wytwarzania, co może skutkować
nieznacznym wzrostem cen energii elektrycznej.
Należy podkreślić, że koszt systemu sterowany będzie wysokością opłaty zastępczej, ogólną
wartością świadectw efektywności energetycznej wynikających z obowiązku umorzeń
oraz wysokością nałożonego obowiązku. Przewiduje się wartość opłaty zastępczej
na poziomie od 900 PLN do 2 700 PLN za 1 toe. Doświadczenia w funkcjonowaniu takich
mechanizmów z innych krajów wskazują, że opłata zastępcza wyraźnie kreuje wysokość ceny
certyfikatów. Opłata zastępcza powinna być wystarczająco wysoka, żeby opłacało się
inwestować w oszczędzanie energii.
Zakładając, że w pierwszym roku obowiązywania ustawy opłata zastępcza zostanie ustalona
na poziomie od 2 000 PLN do 2 700 PLN za 1 toe, koszt realizacji celu wynikającego
z dyrektywy, stanowiącego ok. 0,5 mln toe/rok wyniesie od 1 do 1,5 mld PLN. Natomiast
efekt oszczędnościowy rozumiany jako oszczędność na rachunku za energię z tytułu
zaoszczędzenia 0,5 mln toe/rok można oszacować, przyjmując cenę za 1 toe ok.
500 – 700 PLN, na poziomie od 250 mln do 350 mln PLN/rok, co w okresie 15 lat
uzyskiwania oszczędności daje kwoty od 3,7 mld PLN do 5,2 mld PLN.
Poprawa efektywności energetycznej obniża koszt energetyczny gospodarki, wymaga jednak
wcześniejszych nakładów i zwiększenia średniej ceny energii. Według opracowania Agencji
Rynku Energii S.A. pt. „Sytuacja techniczno-ekonomiczna sektora elektroenergetycznego –
IV kwartały 2008 r.”, przychody ze sprzedaży energii elektrycznej, ciepła i gazu
do odbiorców końcowych w 2008 r. wyniosły ok. 39,1 mld PLN.
Szacuje się, że obroty w systemie białych certyfikatów będą wynosiły ok. 3 % obrotu
na detalicznym rynku energii, czyli ogólny koszt w skali kraju wynikający ze wzrostu cen
energii wyniósłby rocznie ok. 1, 17 mld zł.
Przychody ze sprzedaży energii elektrycznej, ciepła
i gazu do odbiorców końcowych w 2008 r. (w mld PLN)
10,9
22,1
6,1
gaz
ciepło energia elektryczna
40
Szacuje się, że wzrost cen energii w związku z wprowadzeniem systemu białych certyfikatów
będzie wynosił od 1,5 % do 2 %.
Wartość jednostkowa białego certyfikatu została ustalona na poziomie 1 tony oleju
ekwiwalentnego (1 toe to tona ropy naftowej o wartości opałowej równej 10 000 kcal/kg).
Ogólna wartość świadectw efektywności energetycznej wynikająca z obowiązku umorzeń
zależeć będzie od zakładanego tempa generacji oszczędności, tzn. realizacji krajowego celu
w zakresie oszczędnego gospodarowania energią.
Niewątpliwą zaletą wprowadzanego projektowaną ustawą systemu białych certyfikatów jest
to, że umożliwia on, przez odpowiednie ustalanie parametrów systemu, regulowanie
wielkości obciążenia z tytułu kosztów systemu.
Trzeba jednocześnie stwierdzić, że w wyniku uzyskanych redukcji zużycia energii pojawią
się oszczędności w ilości wielokrotnie przekraczającej ww. koszt systemu. W zależności
od przyjętych parametrów systemu zwrot kosztu społecznego nastąpi w okresie 1 – 3 lat.
Głównym czynnikiem motywacyjnym systemu białych certyfikatów jest bezwzględne
skrócenie prostego okresu spłaty inwestycji proefektywnościowej o ¾ do 1½ roku
(przy ω =1), w zależności od przyjętych parametrów systemu oraz od zgłoszonej
przez inwestora wartości wskaźnika.
Wejście w życie regulacji przyczyni się do poprawy efektywności energetycznej polskiej
gospodarki, co w efekcie powinno doprowadzić do racjonalizacji cen energii dla odbiorców
końcowych. Dzięki temu powinna wzrastać konkurencyjność polskich przedsiębiorstw
na rynku europejskim, szczególnie tych o stosunkowo wysokiej energochłonności.
Dzięki wystąpieniu efektu skali, środki poprawy efektywności energetycznej staną się
bardziej dostępne dla odbiorców końcowych i konkurencyjne cenowo.
cieżka dochodzenia do osiągnięcia celu indykatywnego w zakresie oszczędności energii na
poziomie 4,5 Mtoe przewidzianego na 2016 r.
1. Przewiduje się, że z tytułu wprowadzenia systemu białych certyfikatów uzyska się
oszczędności energii na poziomie ok. 2,2 Mtoe.8)
8) Szacunek Ministerstwa Gospodarki
41
2. Narodowy Fundusz Ochrony rodowiska i Gospodarki Wodnej szacuje, że w ramach
realizacji niżej wymienionych projektów w zakresie efektywności energetycznej zostanie
zrealizowane ok. 0,68 Mtoe oszczędności energii.
Działania PO „Infrastruktura i
2011 – 2016
rodowisko”
Programy priorytetowe
efekt narastająco
NFO iGW
9.1. Wysokosprawne
0,2666
wytwarzanie energii
9.2. Efektywna dystrybucja
0,0428
energii
9.3. Termomodernizacja
obiektów użyteczności
0,0181
publicznej
4.2. Racjonalizacja gospodarki
odpadami i zasobami w
0,0148
przedsiębiorstwach
4.3. Wsparcie dla
przedsiębiorstw w zakresie
0,0009
wdrażania najlepszych
dostępnych technik
PP „Zarządzanie energią w
budynkach użyteczności
0,1677
publicznej”
PP „Efektywne zarządzanie
energią w celu zmniejszenia jej
0,1247
zużycia w przedsiębiorstwach”
PP „Modernizacja i rozwój
0,0430
ciepłownictwa”
Razem 0,6785
3. Według wyliczeń Krajowej Agencji Poszanowania Energii S.A. potencjał w zakresie
oszczędności energii w związku z realizacją projektów w ramach ustawy o wspieraniu
termomodernizacji i remontów tj. Funduszu Termomodernizacji i Remontów wyniesie
ok. 0,2 Mtoe 9)
9) Opracowanie NFO iGW pt. „NFO iGW na rzecz efektywności energetycznej”
42
rachunków za energię. Każda z inwestycji proefektywnościowych będzie przynosiła
corocznie (w okresie częstokroć 15 lat lub powyżej), korzyści finansowe związane
z płaceniem niższych rachunków za energię.
Należy oczekiwać, że wejście w życie nowych regulacji i mechanizmów wspierających
efektywność energetyczną stanie się pozytywnym impulsem dla samorządów wszystkich
szczebli do podejmowania przez nie inicjatyw na rzecz rozwoju partnerstwa publiczno-
-prywatnego w zakresie energetyki, szczególnie związanych z poszukiwaniem efektywnych
rozwiązań wykorzystania lokalnych zasobów oraz rozwojem usług multimedialnych.
4.
Wpływ aktu normatywnego na rynek pracy
Należy oczekiwać, że dzięki proponowanej regulacji będzie on znaczący i pozytywny.
Zakłada się, że wejście w życie regulacji powinno spowodować m.in. zwiększenie
zapotrzebowania na usługi związane z dostawą środków poprawy efektywności
energetycznej. W efekcie można spodziewać się rozwoju rynku usług związanych
z efektywnością energetyczną, co powinno również przyczynić się do przyrostu miejsc pracy
w firmach zajmujących się świadczeniem takich usług.
Ponadto realizacja przedsięwzięć służących poprawie efektywności energetycznej
poza wymierną oszczędnością energii, będzie stymulować również wzrost konkurencyjności
i innowacyjności całej gospodarki i może powodować wzrost zatrudnienia zwłaszcza
w branży przedsiębiorstw, które dostarczają rozwiązania w zakresie poprawy efektywności
energetycznej.
Silny wpływ inwestycji w zakresie efektywności energetycznej na rynek pracy jest
wypadkową dwóch różnych czynników. Pierwszy z nich jest efektem redystrybucji tych
inwestycji. Efekt ten wynika z pośrednich skutków reinwestowania środków finansowych
zaoszczędzonych dzięki podjętym środkom poprawy efektywności energetycznej. Drugi efekt
to bezpośrednie skutki takich inwestycji. Jest on związany z nakładem pracy koniecznym
dla realizacji pierwotnej inwestycji na rzecz efektywności energetycznej.
Przykładowo,7) 1 mln USD zainwestowany w poprawę efektywności energetycznej może
generować stanowiska dające 12 do 16 lat bezpośredniego zatrudnienia, w porównaniu
7) „Employment Effects of Electric Energy Conservation”, 2002, Charles River Associates
38
do zaledwie 4 lat zatrudnienia w przypadku inwestycji w elektrownię węglową. Innymi słowy
inwestycje w efektywność energetyczną mogą przyczynić się do utworzenia trzy
do czterokrotnie większej liczby miejsc pracy niż porównywalne inwestycje w zaopatrzenie
w energię.
5.
Wpływ aktu normatywnego na konkurencyjność gospodarki i przedsiębiorczość, w tym
na funkcjonowanie przedsiębiorstw
Obowiązki nałożone na podmioty zajmujące się sprzedażą energii elektrycznej, ciepła
lub gazu ziemnego odbiorcom końcowym powodują, że jest to grupa przedsiębiorstw,
na którą projektowane rozwiązania wywierają największy wpływ. Obowiązek pozyskania
i przedstawienia do umorzenia określonej wartości świadectwa efektywności energetycznej,
oznacza konieczność podjęcia przez te podmioty zdecydowanych działań prowadzących
do uzyskania wymiernych oszczędności energii po stronie odbiorców końcowych.
Również obowiązki w zakresie udostępniania odbiorcom końcowym informacji pomocnych
w określeniu możliwych dla nich do podjęcia środków poprawy efektywności energetycznej
i dostarczania im określonych materiałów informacyjnych, oznaczać będą konieczność
przeprowadzenia działań dostosowawczych przez przedsiębiorstwa będące adresatami tych
obowiązków.
Wprowadzenie świadectw efektywności energetycznej i wynikających z nich zbywalnych
praw majątkowych, które stanowić będą towar giełdowy, będzie miało także znaczący wpływ
na sektor wytwarzania, przesyłu i dystrybucji energii, który korzystając z tego mechanizmu
stymulującego zachowania prooszczędnościowe zostanie zachęcony do podejmowania
działań skutkujących zwiększeniem sprawności wytwarzania energii i zmniejszeniem strat
w przesyle i dystrybucji energii.
Większość z powyższych praw i obowiązków łączyć się będzie z koniecznością
przeprowadzenia działań, często inwestycyjnych, o charakterze prooszczędnościowym.
Istotne jest tutaj założenie wykorzystania potencjalnych oszczędności energii w sposób
efektywny ekonomicznie, czyli przynoszący oszczędności finansowe po uwzględnieniu
niezbędnych nakładów inwestycyjnych. Skutecznie realizowane przedsięwzięcia w zakresie
efektywności energetycznej będą również stymulować wzrost konkurencyjności gospodarki.
Proponowana regulacja może spowodować wzrost nakładów inwestycyjnych przedsiębiorstw
sektora energetycznego, szczególnie w zakresie modernizacji sieci przesyłowych
39
i dystrybucyjnych energii elektrycznej oraz w sektorze wytwarzania, co może skutkować
nieznacznym wzrostem cen energii elektrycznej.
Należy podkreślić, że koszt systemu sterowany będzie wysokością opłaty zastępczej, ogólną
wartością świadectw efektywności energetycznej wynikających z obowiązku umorzeń
oraz wysokością nałożonego obowiązku. Przewiduje się wartość opłaty zastępczej
na poziomie od 900 PLN do 2 700 PLN za 1 toe. Doświadczenia w funkcjonowaniu takich
mechanizmów z innych krajów wskazują, że opłata zastępcza wyraźnie kreuje wysokość ceny
certyfikatów. Opłata zastępcza powinna być wystarczająco wysoka, żeby opłacało się
inwestować w oszczędzanie energii.
Zakładając, że w pierwszym roku obowiązywania ustawy opłata zastępcza zostanie ustalona
na poziomie od 2 000 PLN do 2 700 PLN za 1 toe, koszt realizacji celu wynikającego
z dyrektywy, stanowiącego ok. 0,5 mln toe/rok wyniesie od 1 do 1,5 mld PLN. Natomiast
efekt oszczędnościowy rozumiany jako oszczędność na rachunku za energię z tytułu
zaoszczędzenia 0,5 mln toe/rok można oszacować, przyjmując cenę za 1 toe ok.
500 – 700 PLN, na poziomie od 250 mln do 350 mln PLN/rok, co w okresie 15 lat
uzyskiwania oszczędności daje kwoty od 3,7 mld PLN do 5,2 mld PLN.
Poprawa efektywności energetycznej obniża koszt energetyczny gospodarki, wymaga jednak
wcześniejszych nakładów i zwiększenia średniej ceny energii. Według opracowania Agencji
Rynku Energii S.A. pt. „Sytuacja techniczno-ekonomiczna sektora elektroenergetycznego –
IV kwartały 2008 r.”, przychody ze sprzedaży energii elektrycznej, ciepła i gazu
do odbiorców końcowych w 2008 r. wyniosły ok. 39,1 mld PLN.
Szacuje się, że obroty w systemie białych certyfikatów będą wynosiły ok. 3 % obrotu
na detalicznym rynku energii, czyli ogólny koszt w skali kraju wynikający ze wzrostu cen
energii wyniósłby rocznie ok. 1, 17 mld zł.
Przychody ze sprzedaży energii elektrycznej, ciepła
i gazu do odbiorców końcowych w 2008 r. (w mld PLN)
10,9
22,1
6,1
gaz
ciepło energia elektryczna
40
Szacuje się, że wzrost cen energii w związku z wprowadzeniem systemu białych certyfikatów
będzie wynosił od 1,5 % do 2 %.
Wartość jednostkowa białego certyfikatu została ustalona na poziomie 1 tony oleju
ekwiwalentnego (1 toe to tona ropy naftowej o wartości opałowej równej 10 000 kcal/kg).
Ogólna wartość świadectw efektywności energetycznej wynikająca z obowiązku umorzeń
zależeć będzie od zakładanego tempa generacji oszczędności, tzn. realizacji krajowego celu
w zakresie oszczędnego gospodarowania energią.
Niewątpliwą zaletą wprowadzanego projektowaną ustawą systemu białych certyfikatów jest
to, że umożliwia on, przez odpowiednie ustalanie parametrów systemu, regulowanie
wielkości obciążenia z tytułu kosztów systemu.
Trzeba jednocześnie stwierdzić, że w wyniku uzyskanych redukcji zużycia energii pojawią
się oszczędności w ilości wielokrotnie przekraczającej ww. koszt systemu. W zależności
od przyjętych parametrów systemu zwrot kosztu społecznego nastąpi w okresie 1 – 3 lat.
Głównym czynnikiem motywacyjnym systemu białych certyfikatów jest bezwzględne
skrócenie prostego okresu spłaty inwestycji proefektywnościowej o ¾ do 1½ roku
(przy ω =1), w zależności od przyjętych parametrów systemu oraz od zgłoszonej
przez inwestora wartości wskaźnika.
Wejście w życie regulacji przyczyni się do poprawy efektywności energetycznej polskiej
gospodarki, co w efekcie powinno doprowadzić do racjonalizacji cen energii dla odbiorców
końcowych. Dzięki temu powinna wzrastać konkurencyjność polskich przedsiębiorstw
na rynku europejskim, szczególnie tych o stosunkowo wysokiej energochłonności.
Dzięki wystąpieniu efektu skali, środki poprawy efektywności energetycznej staną się
bardziej dostępne dla odbiorców końcowych i konkurencyjne cenowo.
cieżka dochodzenia do osiągnięcia celu indykatywnego w zakresie oszczędności energii na
poziomie 4,5 Mtoe przewidzianego na 2016 r.
1. Przewiduje się, że z tytułu wprowadzenia systemu białych certyfikatów uzyska się
oszczędności energii na poziomie ok. 2,2 Mtoe.8)
8) Szacunek Ministerstwa Gospodarki
41
2. Narodowy Fundusz Ochrony rodowiska i Gospodarki Wodnej szacuje, że w ramach
realizacji niżej wymienionych projektów w zakresie efektywności energetycznej zostanie
zrealizowane ok. 0,68 Mtoe oszczędności energii.
Działania PO „Infrastruktura i
2011 – 2016
rodowisko”
Programy priorytetowe
efekt narastająco
NFO iGW
9.1. Wysokosprawne
0,2666
wytwarzanie energii
9.2. Efektywna dystrybucja
0,0428
energii
9.3. Termomodernizacja
obiektów użyteczności
0,0181
publicznej
4.2. Racjonalizacja gospodarki
odpadami i zasobami w
0,0148
przedsiębiorstwach
4.3. Wsparcie dla
przedsiębiorstw w zakresie
0,0009
wdrażania najlepszych
dostępnych technik
PP „Zarządzanie energią w
budynkach użyteczności
0,1677
publicznej”
PP „Efektywne zarządzanie
energią w celu zmniejszenia jej
0,1247
zużycia w przedsiębiorstwach”
PP „Modernizacja i rozwój
0,0430
ciepłownictwa”
Razem 0,6785
3. Według wyliczeń Krajowej Agencji Poszanowania Energii S.A. potencjał w zakresie
oszczędności energii w związku z realizacją projektów w ramach ustawy o wspieraniu
termomodernizacji i remontów tj. Funduszu Termomodernizacji i Remontów wyniesie
ok. 0,2 Mtoe 9)
9) Opracowanie NFO iGW pt. „NFO iGW na rzecz efektywności energetycznej”
42