Rządowy projekt ustawy o systemie informacji w ochronie zdrowia
Rządowy projekt ustawy o systemie informacji w ochronie zdrowia
- Kadencja sejmu: 6
- Nr druku: 3485
- Data wpłynięcia: 2010-10-15
- Uchwalenie: Projekt uchwalony
- tytuł: o systemie informacji w ochronie zdrowia
- data uchwalenia: 2011-04-28
- adres publikacyjny: Dz.U. Nr 113, poz. 657
3485
pomiędzy systemem publicznego zabezpieczenia potrzeb zdrowotnych a systemem
finansowanym ze środków innych niż środki publiczne.
8.
Przyjęta konstrukcja SIM i Elektronicznej Platformy Gromadzenia, Analizy
i Udostępnienia Zasobów Cyfrowych o Zdarzeniach Medycznych oraz powiązanie za
pomocą Platformy ePUAP z rejestrami publicznymi takimi jak PESEL i Krajowa
Ewidencja Podatników (KEP) pozwoli na niemalże automatyczne włączanie do systemu
nowych płatników, usługodawców, usługobiorców, co w perspektywie ewentualnego
wprowadzenia nowych form ubezpieczeń jest bardzo istotne.
9.
Jednocześnie dzięki SIM wykrycie patologii polegających np. na realizowaniu recept
wystawionych na osoby nieżyjące, fałszowaniu recept, fałszowaniu rozliczeń, będzie
możliwe już na etapie realizacji recepty.
IV. Dziedzinowe systemy teleinformatyczne
W ramach systemu informacji funkcjonują tzw. dziedzinowe systemy
teleinformatyczne, które obsługują jednorodne zadaniowo obszary działalności Państwa
w zakresie ochrony zdrowia.
Wyodrębniono następujące systemy teleinformatyczne połączone ze sobą w ramach
systemu informacji w ochronie zdrowia relacjami umożliwiającymi wymianę
i automatyczną aktualizację danych z jednoczesnym otwarciem na systemy
informacyjne obsługujące organy administracji publicznej:
1) System Rejestru Usług Medycznych Narodowego Funduszu Zdrowia
(art. 22) – jest to system teleinformatyczny służący gromadzeniu,
przetwarzaniu i udostępnianiu danych o udzielonych i planowanych
świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych.
Administratorem i podmiotem finansującym System RUM – NFZ jest
Narodowy Fundusz Zdrowia. Narodowy Fundusz Zdrowia finansuje System
RUM – NFZ ze środków określonych w planie finansowym Narodowego
Funduszu Zdrowia na koszty administracyjne. Powyższe nie będzie rodzić
dodatkowych skutków finansowych dla budżetu państwa oraz budżetów
jednostek samorządu terytorialnego.
2) System statystyki w ochronie zdrowia opisany w art. 23 projektu ustawy jest
systemem gromadzącym, przetwarzającym i udostępniającym dane
statystyczne zarówno w obszarze określonym przepisami wydanymi na
13
podstawie ustawy z dnia 29 czerwca 1995 r. o statystyce publicznej (Dz. U.
Nr 88, poz. 439, z późn. zm.), jak również dane gromadzone w systemach
teleinformatycznych obsługujących system informacji w ochronie zdrowia, co
pozwoli na rozszerzenie zakresu danych poddawanych analizie bez
zwiększania obowiązków statystycznych po stronie usługodawców. System
jednocześnie umożliwi analizę danych, które dotychczas obarczone były
dużym błędem z uwagi na ich zbiorczy charakter, a także danych, które nigdy
nie były analizowane z uwagi na brak odpowiednich systemów i podstaw
prawnych do ich pozyskiwania. Ponadto dodatkowym usprawnieniem
zastosowanym w projekcie ustawy jest możliwość składania druków
statystycznych w postaci elektronicznej i automatycznego pobierania do celów
statystycznych danych zgromadzonych np. w SIM czy rejestrach medycznych.
System ten będzie zintegrowany z Systemem Informacyjnym Statystyki
Publicznej administrowanym przez GUS.
3) System ewidencji zasobów ochrony zdrowia, został opisany w art. 24 projektu
ustawy i jest systemem gromadzącym i przetwarzającym dane dotyczące
podmiotów udzielających świadczeń opieki zdrowotnej oraz podmiotów
sprawujących nadzór i kontrolę nad ich działalnością we wszystkich aspektach
prowadzonej działalności – co pozwoli na dokładne określenie budowy
systemu ochrony zdrowia oraz jego możliwości w zakresie zabezpieczenia
potrzeb zdrowotnych obywateli np. na wypadek klęsk żywiołowych.
4) System wspomagania ratownictwa medycznego, określony w art. 25 projektu,
jest systemem teleinformatycznym ściśle związanym z ustawą z dnia
8 września 2006 r. o Państwowym Ratownictwie Medycznym.
Najistotniejszym elementem systemu jest możliwość gromadzenia,
udostępniania oraz bieżąca aktualizacja w trybie on-line informacji
o możliwościach organizacyjnych szpitali wyspecjalizowanych w zakresie
udzielania świadczeń zdrowotnych niezbędnych dla ratownictwa medycznego,
do przyjęcia osób w stanie nagłego zagrożenia zdrowotnego, co pozwoli na
zintegrowanie systemów prowadzonych przez poszczególnych wojewodów
i ministra zdrowia oraz osiągnięcie poziomu informacyjnego w zakresie
ratownictwa medycznego pozwalającego na właściwe funkcjonowanie
systemu.
14
5) System monitorowania zagrożeń określony w art. 26 projektu ustawy, jest
systemem teleinformatycznym, którego zadaniem jest poprawa efektywności
działań w zakresie zapobiegania skutkom niepożądanych zdarzeń medycznych
mających wpływ na zdrowie i życie ludzi oraz umożliwienie usługodawcom
i
innym podmiotom zobowiązanym do składania informacji i zgłoszeń
o zagrożeniach w formie dokumentu elektronicznego.
Powyższy system pozwoli na zintegrowanie systemów teleinformacyjnych
funkcjonujących na podstawie różnych aktów prawnych w jeden system
(co zostanie osiągnięte przez zmiany przepisów wykonawczych wydanych na
podstawie przepisów określonych w art. 26 ust. 2 projektu). Jednoczesne
połączenie systemu monitorowania zagrożeń z danymi gromadzonymi w SIM
spowoduje, że zaprojektowany w ustawie Resortowy System Wczesnego
Ostrzegania, umożliwiający uprawnionym podmiotom i organom,
umieszczanie i odbiór informacji o zagrożeniach i niepożądanych zdarzeniach
medycznych, stanowiących zagrożenie dla zdrowia lub życia, będzie działał
szybko i sprawnie, a co najważniejsze zostanie wypełniony cel Programu
Działań Wspólnotowych w Dziedzinie Zdrowia Publicznego (Decyzja
1786/2002/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 23 września 2002 r.)
tj. prowadzenie skoordynowanych działań w zakresie przeciwdziałania
skutkom niepożądanych zdarzeń, stanowiących zagrożenie dla zdrowia i życia
obywateli.
6) System monitorowania dostępności do świadczeń opieki zdrowotnej,
wymieniony w art. 27 projektu, jest systemem teleinformatycznym, w którym
przetwarzane są zbiorcze dane i informacje, o których mowa w art. 20 i 22
ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej
finansowanych ze środków publicznych, przekazywane przez Narodowy
Fundusz Zdrowia oraz informacje zgromadzone w SIM. Zestawienie w obrębie
tego systemu niezależnie generowanych danych pozwoli na określenie
faktycznego czasu oczekiwania na udzielenie świadczenia zdrowotnego
finansowanego ze środków publicznych oraz monitorowanie prawidłowości
dystrybucji środków na te świadczenia. System ten w połączeniu z funkcją
SIM uniemożliwiającą wielokrotne wpisywanie się usługobiorców na listy
oczekujących na udzielenie świadczenia u różnych usługodawców będzie
15
doskonałym narzędziem do zarządzania świadczeniami opieki zdrowotnej
w przypadku ograniczonych możliwości udzielenia danego świadczenia.
7) System monitorowania kosztów leczenia i sytuacji ekonomiczno – finansowej
zakładów opieki zdrowotnej jest systemem teleinformatycznym, którego
zadaniem jest gromadzenie i przetwarzanie danych o kosztach leczenia oraz
gromadzenie i przetwarzanie danych o sytuacji ekonomiczno – finansowej
publicznych zakładów opieki zdrowotnej.
W projekcie zakłada się, że minister właściwy do spraw zdrowia, będzie mógł
w drodze rozporządzenia, określić zasady składania szczegółowych raportów
o kosztach leczenia, które to raporty będą stanowiły podstawę do wyceny
procedur medycznych, co jest bardzo istotne przy określaniu wykazu
świadczeń gwarantowanych i planowaniu finansowym.
Jednoczesne zestawienie danych zawartych w SIM z danymi gromadzonymi
w systemie monitorowania kosztów pozwoli na dokładne określenie
zapotrzebowania na świadczenia i środki finansowe związane z jego realizacją.
8) Zintegrowany System Monitorowania Obrotu Produktami Leczniczymi jest
systemem gromadzącym dane zbierane przez wojewódzkich inspektorów
farmaceutycznych na podstawie przepisów ustawy z dnia 6 września 2001 r.
– Prawo farmaceutyczne oraz dane zgromadzone w SIM dotyczące obrotu
produktami leczniczymi, co pozwoli na stworzenie pełnego obrazu obrotu tymi
produktami.
9) System monitorowania kształcenia pracowników medycznych, określony
w art. 30 projektu ustawy, jest systemem, którego zadaniem jest gromadzenie
informacji pozwalających na określenie zapotrzebowania na miejsca
szkoleniowe w określonych dziedzinach medycyny; monitorowanie
kształcenia podyplomowego pracowników medycznych; monitorowanie
przebiegu kształcenia specjalizacyjnego pracowników medycznych;
wspomaganie procesu zarządzania systemem kształcenia pracowników
medycznych. Wdrożenie tego systemu związane będzie z koniecznością
zmiany aktów wykonawczych wydanych na podstawie przepisów określonych
w art. 30 ust. 2 projektu ustawy.
16
V. Rejestry medyczne
1. W projekcie ustawy uregulowano funkcjonowanie rejestrów medycznych, tworzonych
w celu monitorowania zapotrzebowania na świadczenia opieki zdrowotnej,
monitorowania stanu zdrowia populacji, oraz profilaktyki zdrowotnej i realizacji
programów zdrowotnych. Przyjęcie tego rozwiązania ma szczególne znaczenie dla
ładu informacyjnego w ochronie zdrowia.
2. Wprowadzenie w art. 2 pkt 15 pojęcia rejestru medycznego określanego jako każdy
tworzony zgodnie z prawem rejestr, ewidencję, listę, spis albo każdy uporządkowany
zbiór informacji i danych związanych z wykonywaniem przez podmiot tworzący
zadań z zakresu ochrony zdrowa oraz wprowadzenie art. 5 projektu ustawy, pozwoliło
na rozróżnienie rejestrów medycznych prowadzonych w celach monitorowania
zapotrzebowania na świadczenia opieki zdrowotnej, monitorowania stanu zdrowia
populacji, oraz profilaktyki zdrowotnej i realizacji programów zdrowotnych oraz
rejestrów medycznych prowadzonych zgodnie z przepisami o dokumentacji
medycznej.
3. Włączenie wszystkich rejestrów medycznych do systemu informacji w ochronie
zdrowia w kontekście art. 3 projektu ustawy pozwoli na integrację wszystkich zbiorów
danych w ochronie zdrowia i interoperacyjność systemów, a także na zapobieżenie
redundancji danych.
4. Dzięki przyjętej konstrukcji prawnej w sprawie rejestrów medycznych, minister
właściwy do spraw zdrowia będzie mógł określić zasady i podstawy prawne
funkcjonowania rejestrów medycznych takich jak np. Rejestr Onkologiczny, Wad
Genetycznych i innych rejestrów, które z uwagi na charakter danych w nich
gromadzonych nie mogą pozostawać poza kontrolą. Jednocześnie zespolenie tych
rejestrów z SIM pozwoli na bezpośrednie pobieranie z tego systemu danych
niezbędnych do prowadzenia rejestru.
5. Dodatkowo w art. 5 projektu ustawy umożliwia się uporządkowanie systemu
informacyjnego w ochronie zdrowia i zapobiegnie nieuprawnionym działaniom,
nakładającym na usługodawców obowiązki informacyjne przez np. jednostki
wyższego stopnia referencyjnego.
17
finansowanym ze środków innych niż środki publiczne.
8.
Przyjęta konstrukcja SIM i Elektronicznej Platformy Gromadzenia, Analizy
i Udostępnienia Zasobów Cyfrowych o Zdarzeniach Medycznych oraz powiązanie za
pomocą Platformy ePUAP z rejestrami publicznymi takimi jak PESEL i Krajowa
Ewidencja Podatników (KEP) pozwoli na niemalże automatyczne włączanie do systemu
nowych płatników, usługodawców, usługobiorców, co w perspektywie ewentualnego
wprowadzenia nowych form ubezpieczeń jest bardzo istotne.
9.
Jednocześnie dzięki SIM wykrycie patologii polegających np. na realizowaniu recept
wystawionych na osoby nieżyjące, fałszowaniu recept, fałszowaniu rozliczeń, będzie
możliwe już na etapie realizacji recepty.
IV. Dziedzinowe systemy teleinformatyczne
W ramach systemu informacji funkcjonują tzw. dziedzinowe systemy
teleinformatyczne, które obsługują jednorodne zadaniowo obszary działalności Państwa
w zakresie ochrony zdrowia.
Wyodrębniono następujące systemy teleinformatyczne połączone ze sobą w ramach
systemu informacji w ochronie zdrowia relacjami umożliwiającymi wymianę
i automatyczną aktualizację danych z jednoczesnym otwarciem na systemy
informacyjne obsługujące organy administracji publicznej:
1) System Rejestru Usług Medycznych Narodowego Funduszu Zdrowia
(art. 22) – jest to system teleinformatyczny służący gromadzeniu,
przetwarzaniu i udostępnianiu danych o udzielonych i planowanych
świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych.
Administratorem i podmiotem finansującym System RUM – NFZ jest
Narodowy Fundusz Zdrowia. Narodowy Fundusz Zdrowia finansuje System
RUM – NFZ ze środków określonych w planie finansowym Narodowego
Funduszu Zdrowia na koszty administracyjne. Powyższe nie będzie rodzić
dodatkowych skutków finansowych dla budżetu państwa oraz budżetów
jednostek samorządu terytorialnego.
2) System statystyki w ochronie zdrowia opisany w art. 23 projektu ustawy jest
systemem gromadzącym, przetwarzającym i udostępniającym dane
statystyczne zarówno w obszarze określonym przepisami wydanymi na
13
podstawie ustawy z dnia 29 czerwca 1995 r. o statystyce publicznej (Dz. U.
Nr 88, poz. 439, z późn. zm.), jak również dane gromadzone w systemach
teleinformatycznych obsługujących system informacji w ochronie zdrowia, co
pozwoli na rozszerzenie zakresu danych poddawanych analizie bez
zwiększania obowiązków statystycznych po stronie usługodawców. System
jednocześnie umożliwi analizę danych, które dotychczas obarczone były
dużym błędem z uwagi na ich zbiorczy charakter, a także danych, które nigdy
nie były analizowane z uwagi na brak odpowiednich systemów i podstaw
prawnych do ich pozyskiwania. Ponadto dodatkowym usprawnieniem
zastosowanym w projekcie ustawy jest możliwość składania druków
statystycznych w postaci elektronicznej i automatycznego pobierania do celów
statystycznych danych zgromadzonych np. w SIM czy rejestrach medycznych.
System ten będzie zintegrowany z Systemem Informacyjnym Statystyki
Publicznej administrowanym przez GUS.
3) System ewidencji zasobów ochrony zdrowia, został opisany w art. 24 projektu
ustawy i jest systemem gromadzącym i przetwarzającym dane dotyczące
podmiotów udzielających świadczeń opieki zdrowotnej oraz podmiotów
sprawujących nadzór i kontrolę nad ich działalnością we wszystkich aspektach
prowadzonej działalności – co pozwoli na dokładne określenie budowy
systemu ochrony zdrowia oraz jego możliwości w zakresie zabezpieczenia
potrzeb zdrowotnych obywateli np. na wypadek klęsk żywiołowych.
4) System wspomagania ratownictwa medycznego, określony w art. 25 projektu,
jest systemem teleinformatycznym ściśle związanym z ustawą z dnia
8 września 2006 r. o Państwowym Ratownictwie Medycznym.
Najistotniejszym elementem systemu jest możliwość gromadzenia,
udostępniania oraz bieżąca aktualizacja w trybie on-line informacji
o możliwościach organizacyjnych szpitali wyspecjalizowanych w zakresie
udzielania świadczeń zdrowotnych niezbędnych dla ratownictwa medycznego,
do przyjęcia osób w stanie nagłego zagrożenia zdrowotnego, co pozwoli na
zintegrowanie systemów prowadzonych przez poszczególnych wojewodów
i ministra zdrowia oraz osiągnięcie poziomu informacyjnego w zakresie
ratownictwa medycznego pozwalającego na właściwe funkcjonowanie
systemu.
14
5) System monitorowania zagrożeń określony w art. 26 projektu ustawy, jest
systemem teleinformatycznym, którego zadaniem jest poprawa efektywności
działań w zakresie zapobiegania skutkom niepożądanych zdarzeń medycznych
mających wpływ na zdrowie i życie ludzi oraz umożliwienie usługodawcom
i
innym podmiotom zobowiązanym do składania informacji i zgłoszeń
o zagrożeniach w formie dokumentu elektronicznego.
Powyższy system pozwoli na zintegrowanie systemów teleinformacyjnych
funkcjonujących na podstawie różnych aktów prawnych w jeden system
(co zostanie osiągnięte przez zmiany przepisów wykonawczych wydanych na
podstawie przepisów określonych w art. 26 ust. 2 projektu). Jednoczesne
połączenie systemu monitorowania zagrożeń z danymi gromadzonymi w SIM
spowoduje, że zaprojektowany w ustawie Resortowy System Wczesnego
Ostrzegania, umożliwiający uprawnionym podmiotom i organom,
umieszczanie i odbiór informacji o zagrożeniach i niepożądanych zdarzeniach
medycznych, stanowiących zagrożenie dla zdrowia lub życia, będzie działał
szybko i sprawnie, a co najważniejsze zostanie wypełniony cel Programu
Działań Wspólnotowych w Dziedzinie Zdrowia Publicznego (Decyzja
1786/2002/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 23 września 2002 r.)
tj. prowadzenie skoordynowanych działań w zakresie przeciwdziałania
skutkom niepożądanych zdarzeń, stanowiących zagrożenie dla zdrowia i życia
obywateli.
6) System monitorowania dostępności do świadczeń opieki zdrowotnej,
wymieniony w art. 27 projektu, jest systemem teleinformatycznym, w którym
przetwarzane są zbiorcze dane i informacje, o których mowa w art. 20 i 22
ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej
finansowanych ze środków publicznych, przekazywane przez Narodowy
Fundusz Zdrowia oraz informacje zgromadzone w SIM. Zestawienie w obrębie
tego systemu niezależnie generowanych danych pozwoli na określenie
faktycznego czasu oczekiwania na udzielenie świadczenia zdrowotnego
finansowanego ze środków publicznych oraz monitorowanie prawidłowości
dystrybucji środków na te świadczenia. System ten w połączeniu z funkcją
SIM uniemożliwiającą wielokrotne wpisywanie się usługobiorców na listy
oczekujących na udzielenie świadczenia u różnych usługodawców będzie
15
doskonałym narzędziem do zarządzania świadczeniami opieki zdrowotnej
w przypadku ograniczonych możliwości udzielenia danego świadczenia.
7) System monitorowania kosztów leczenia i sytuacji ekonomiczno – finansowej
zakładów opieki zdrowotnej jest systemem teleinformatycznym, którego
zadaniem jest gromadzenie i przetwarzanie danych o kosztach leczenia oraz
gromadzenie i przetwarzanie danych o sytuacji ekonomiczno – finansowej
publicznych zakładów opieki zdrowotnej.
W projekcie zakłada się, że minister właściwy do spraw zdrowia, będzie mógł
w drodze rozporządzenia, określić zasady składania szczegółowych raportów
o kosztach leczenia, które to raporty będą stanowiły podstawę do wyceny
procedur medycznych, co jest bardzo istotne przy określaniu wykazu
świadczeń gwarantowanych i planowaniu finansowym.
Jednoczesne zestawienie danych zawartych w SIM z danymi gromadzonymi
w systemie monitorowania kosztów pozwoli na dokładne określenie
zapotrzebowania na świadczenia i środki finansowe związane z jego realizacją.
8) Zintegrowany System Monitorowania Obrotu Produktami Leczniczymi jest
systemem gromadzącym dane zbierane przez wojewódzkich inspektorów
farmaceutycznych na podstawie przepisów ustawy z dnia 6 września 2001 r.
– Prawo farmaceutyczne oraz dane zgromadzone w SIM dotyczące obrotu
produktami leczniczymi, co pozwoli na stworzenie pełnego obrazu obrotu tymi
produktami.
9) System monitorowania kształcenia pracowników medycznych, określony
w art. 30 projektu ustawy, jest systemem, którego zadaniem jest gromadzenie
informacji pozwalających na określenie zapotrzebowania na miejsca
szkoleniowe w określonych dziedzinach medycyny; monitorowanie
kształcenia podyplomowego pracowników medycznych; monitorowanie
przebiegu kształcenia specjalizacyjnego pracowników medycznych;
wspomaganie procesu zarządzania systemem kształcenia pracowników
medycznych. Wdrożenie tego systemu związane będzie z koniecznością
zmiany aktów wykonawczych wydanych na podstawie przepisów określonych
w art. 30 ust. 2 projektu ustawy.
16
V. Rejestry medyczne
1. W projekcie ustawy uregulowano funkcjonowanie rejestrów medycznych, tworzonych
w celu monitorowania zapotrzebowania na świadczenia opieki zdrowotnej,
monitorowania stanu zdrowia populacji, oraz profilaktyki zdrowotnej i realizacji
programów zdrowotnych. Przyjęcie tego rozwiązania ma szczególne znaczenie dla
ładu informacyjnego w ochronie zdrowia.
2. Wprowadzenie w art. 2 pkt 15 pojęcia rejestru medycznego określanego jako każdy
tworzony zgodnie z prawem rejestr, ewidencję, listę, spis albo każdy uporządkowany
zbiór informacji i danych związanych z wykonywaniem przez podmiot tworzący
zadań z zakresu ochrony zdrowa oraz wprowadzenie art. 5 projektu ustawy, pozwoliło
na rozróżnienie rejestrów medycznych prowadzonych w celach monitorowania
zapotrzebowania na świadczenia opieki zdrowotnej, monitorowania stanu zdrowia
populacji, oraz profilaktyki zdrowotnej i realizacji programów zdrowotnych oraz
rejestrów medycznych prowadzonych zgodnie z przepisami o dokumentacji
medycznej.
3. Włączenie wszystkich rejestrów medycznych do systemu informacji w ochronie
zdrowia w kontekście art. 3 projektu ustawy pozwoli na integrację wszystkich zbiorów
danych w ochronie zdrowia i interoperacyjność systemów, a także na zapobieżenie
redundancji danych.
4. Dzięki przyjętej konstrukcji prawnej w sprawie rejestrów medycznych, minister
właściwy do spraw zdrowia będzie mógł określić zasady i podstawy prawne
funkcjonowania rejestrów medycznych takich jak np. Rejestr Onkologiczny, Wad
Genetycznych i innych rejestrów, które z uwagi na charakter danych w nich
gromadzonych nie mogą pozostawać poza kontrolą. Jednocześnie zespolenie tych
rejestrów z SIM pozwoli na bezpośrednie pobieranie z tego systemu danych
niezbędnych do prowadzenia rejestru.
5. Dodatkowo w art. 5 projektu ustawy umożliwia się uporządkowanie systemu
informacyjnego w ochronie zdrowia i zapobiegnie nieuprawnionym działaniom,
nakładającym na usługodawców obowiązki informacyjne przez np. jednostki
wyższego stopnia referencyjnego.
17