Senacki projekt ustawy o zmianie ustawy o samorządzie gminnym, ustawy o samorządzie województwa oraz ustawy o samorządzie powiatowym
dotyczy wykonania wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 13 marca 2007 r., stwierdzającego niezgodność z Konstytucją art. 190 ust. 1 pkt 1a ustawy z dnia 16 lipca 1998 r. - Ordynacja wyborcza do rad gmin, rad powiatów i sejmików województw, art. 26 ust. 1 pkt 1a ustawy z dnia 20 czerwca 2002 r. o bezpośrednim wyborze wójta, burmistrza i prezydenta miasta oraz art. 24j ust. 3 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym
- Kadencja sejmu: 6
- Nr druku: 326
- Data wpłynięcia: 2008-03-07
- Uchwalenie: Projekt uchwalony
- tytuł: o zmianie ustawy o samorządzie gminnym oraz o zmianie niektórych innych ustaw
- data uchwalenia: 2008-09-05
- adres publikacyjny: Dz.U. Nr 180, poz. 1111
326-s
Warszawa, 4 czerwca 2008 r.
SEJM
RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
VI kadencja
Prezes Rady Ministrów
DSPA-140-80(5)/08
Pan
Bronisław Komorowski
Marszałek Sejmu
Rzeczypospolitej
Polskiej
Przekazuję przyjęte przez Radę Ministrów stanowisko wobec
senackiego projektu ustawy
- o zmianie ustawy o samorządzie
gminnym, ustawy o samorządzie
województwa oraz ustawy
o samorządzie powiatowym (druk nr 326).
Jednocześnie informuję, że Rada Ministrów upoważniła Ministra Spraw
Wewnętrznych i Administracji do reprezentowania Rządu w tej sprawie w toku
prac parlamentarnych.
(-) Donald Tusk
Stanowisko Rządu do senackiego projektu ustawy o zmianie ustawy o
samorządzie gminnym, ustawy o samorządzie województwa oraz ustawy o samorządzie
powiatowym (druk 326)
Trybunał Konstytucyjny wyrokiem z dnia 13 marca 2007r. [(sygn. akt K 8/07),
sentencja ogłoszona w Dz.U. z 2007 r. Nr 48, poz. 327] w sprawie terminu oświadczeń
majątkowych zakwestionował zgodność m.in. art. 24j ust. 3 ustawy z 8 marca 1990 r. o
samorządzie gminnym (Dz. U. 2001 r. Nr 142, poz. 1591, z późn. zm.) z art. 2 Konstytucji
RP.
Jednocześnie, zgodnie z art. 190 ust. 1 Konstytucji RP orzeczenia Trybunału
Konstytucyjnego są ostateczne i mają moc powszechnie obowiązującą. W związku z
powyższym orzeczenie o niekonstytucyjności zaskarżonych norm spowodowało, że z datą
ogłoszenia powyższego wyroku przepisy zawierające ww. normy utraciły moc obowiązującą
(art. 190 ust. 3 Konstytucji).
Senat RP na podstawie art. 118 ust. 1 Konstytucji RP, korzystając z prawa
inicjatywy ustawodawczej, podjął 6 marca 2008 r. uchwałę w sprawie wniesienia do laski
marszałkowskiej senackiego projektu ustawy o zmianie ustawy o samorządzie gminnym,
ustawy o samorządzie województwa oraz ustawy o samorządzie powiatowym.
Senacki projekt ww. ustawy zakłada dodanie do art. 24j ustawy o samorządzie
gminnym ust. 3a, wskazującego na terminy, w których radny, wójt, zastępca wójta, sekretarz
gminy, skarbnik gminy, kierownik jednostki organizacyjnej gminy, osoba zarządzająca i
członek organu zarządzającego gminną osobą prawną oraz osoba wydająca decyzje
administracyjne w imieniu wójta zobowiązane są do:
- złożenia oświadczenia o działalności gospodarczej prowadzonej przez ich małżonka, jeśli
działalność ta wykonywana jest na terenie gminy, na której osoba obowiązana do złożenia
oświadczenia majątkowego pełni funkcję lub jest zatrudniona;
- złożenia oświadczenia o umowach cywilnoprawnych zawartych przez ich małżonków z
organami gminy, jednostkami organizacyjnymi gminy oraz gminnymi osobami prawnymi,
jeśli umowy te nie dotyczą stosunków prawnych wynikających z korzystania z powszechnie
dostępnych usług lub ze stosunków prawnych powstałych na warunkach powszechnie
obowiązujących.
Zgodnie z senacką propozycją termin do złożenia wskazanych wyżej oświadczeń
wynosi 30 dni liczonych od momentu złożenia ślubowania - w przypadku wójta i radnego
oraz 30 dni od momentu powołania lub zatrudnienia, w odniesieniu do pozostałych
samorządowych funkcjonariuszy publicznych.
W razie podjęcia działalności gospodarczej albo zawarcia jednej z umów, o których
mowa powyżej, określone w projektowanym ust. 3a terminy do złożenia oświadczeń liczone
są od dnia zaistnienia przyczyny ich złożenia. Rozwiązanie takie przyjęto również odnośnie
oświadczeń osób, określonych w ust. 1 art. 24j ustawy o samorządzie gminnym, których
małżonkowie, w okresie pełnienia ich funkcji lub zatrudnienia zostali zatrudnieni na terenie
danej gminy, w jednostce organizacyjnej tej gminy, związku międzygminnym albo rozpoczęli
świadczenie pracy lub wykonywanie czynności zarobkowych na innej podstawie w spółkach
prawa handlowego, w których co najmniej 50 % udziałów bądź akcji posiadają jednostki
samorządu terytorialnego.
Natomiast projektowana zmiana art. 24k ust. 1 ma charakter redakcyjny i jest
konsekwencją zmian dokonanych w ustawie poprzez dodanie ust 3a.
Analogiczne zmiany przewidziano w pozostałych ustawach ustrojowych zmieniając
brzmienie art. 27e ust. 3 ustawy z dnia 5 czerwca 1998r. o samorządzie województwa (Dz. U.
z 2001 Nr 142, poz. 1590, z póź. zm.) oraz w art. 25e ust. 3 ustawy z dnia 5 czerwca 1998r. o
samorządzie powiatowym (Dz. U. 2001 r. Nr 142, poz. 1592, z późn. zm).
Biorąc pod uwagę identyczność projektowanych zmian obejmujących w
poszczególnych ustawach ustrojowych ten sam zakres przedmiotowy należy uznać
projektowane zmiany za pożądane z punktu widzenia jednakowego traktowania, identycznych
praw i obowiązków poszczególnych funkcjonariuszy samorządowych w zakresie terminów, w
jakich konieczne jest dopełnienie obowiązku składania oświadczeń przez gminnych,
powiatowych i wojewódzkich samorządowych funkcjonariuszy publicznych. Ponadto
projektowane zmiany zmierzają do wspólnego dla wszystkich oświadczeń i informacji
określenia początkowego terminu, od którego liczony jest 30 dniowy okres do złożenia
oświadczeń i informacji. Jak wskazał Trybunał Konstytucyjny, naruszaniem zasady
poprawnej legislacji oraz zasady zaufania obywateli do państwa i prawa, a w konsekwencji
demokratycznego państwa prawnego jest sytuacja, w której niemalże identyczne stany
faktyczne inspirowane tą samą ratio legis przy identycznym ujęciu konstrukcyjnym
(obowiązek składania oświadczeń majątkowych własnych i małżonków) w różny sposób
2
określają początek biegu terminu złożenia oświadczeń (dzień wyboru). Sytuacja, w której
termin 30 dni na złożenie oświadczenia o działalności gospodarczej małżonka
samorządowego funkcjonariusza publicznego liczony od niedookreślonego pojęcia (dzień
wyboru) upływa wcześniej aniżeli termin 30 dniowy liczony od dnia ślubowania, który jest
stosowany w przypadku oświadczeń majątkowych radnego oraz wójta, wprowadza
zamieszanie oraz niejasność.
W projektowanej nowelizacji przewidziano, iż w/w terminy będą liczone od
wspólnego momentu, mianowicie od momentu złożenia ślubowania (wójt, radny) oraz
powołania lub zatrudnienia dla pozostałych funkcjonariuszy samorządowych. Należy uznać,
iż pożądaną sytuacją jest, aby moment początkowy, od którego liczony jest termin do złożenia
oświadczenia, o którym mowa w art. 24j ust. 1. ustawy o samorządzie gminnym, był
identyczny z tym określonym w art. 24h ust. 4. Podobnie równe traktowanie osób
znajdujących się w takiej samej sytuacji wymaga, aby powyższe terminy były tożsame z
terminami do złożenia oświadczeń, o których mowa w art. 25e ust. 1 ustawy o samorządzie
powiatowym oraz art. 27e ust. 1 ustawy o samorządzie województwa.
Reasumując Rada Ministrów wyraża poparcie dla kontynuowania prac nad zmianami
zaproponowanymi w senackim projekcie ustawy o zmianie ustawy o samorządzie gminnym,
ustawy o samorządzie województwa oraz ustawy o samorządzie powiatowym (druk 326),
które są konieczne w związku z uchyleniem przez Trybunał Konstytucyjny ww. przepisów
uznanych za niezgodne z Konstytucją RP.
3