Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług

określając ich zakres z wykorzystaniem treści zapisów prawa unijnego i krajowego oraz
orzecznictwa sądów.
W odniesieniu do usług, zmiany w klasyfikacji statystycznej nie pozwoliły na takie
„przełożenie” przepisów wykorzystujących te klasyfikacje, aby było pewne, że zakres
zwolnień, określony w załączniku nr 4 do ustawy, jest zgodny z przepisami dyrektywy
2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od
wartości dodanej (Dz. Urz. UE L 347 z 11.12.2006, str. 1, z późn. zm.).
Oparcie zaś przepisów dotyczących zwolnienia usług od podatku na opisach tych usług
zawartych w ww. dyrektywie pozwoli na zapewnienie zgodności regulacji krajowych
z przepisami dyrektywy.

W projekcie ustawy proponuje się jako zasadę odejście od identyfikowania towarów i usług za
pomocą klasyfikacji statystycznych. Wprowadza się przy tym zasadę, że przy identyfikacji
towarów oraz określaniu zakresu świadczonych usług będą stosowane klasyfikacje statystyczne,
jeżeli przepisy o podatku od towarów i usług w tym zakresie powołują symbole statystyczne.
Poniżej zawarto szczegółowe omówienie wprowadzanych w projekcie ustawy zmian.

1. Art. 1 pkt 1 lit. a, pkt 2 i 3 projektu ustawy

W projekcie ustawy proponuje się odejść w definicji towaru stosowanej na potrzeby
rozliczania podatku od towarów i usług (art. 2 pkt 6 ustawy o podatku od towarów i usług) od
odwoływania się w tym zakresie do klasyfikacji statystycznych (art. 1 pkt 1 lit. a projektu).
Z uwagi na reguły w zakresie określania miejsca świadczenia dla dostaw towarów proponuje
się również zrezygnować z powiązania pojęcia towaru z czynnościami podlegającymi
opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. W związku z tym, w dodawanym do ustawy
art. 5a wprowadza się zasadę, że dla identyfikacji towarów oraz przy określaniu zakresu
świadczonych usług będzie się stosować klasyfikacje statystyczne, jeżeli przepisy o podatku od
towarów i usług w tym zakresie powołują symbole statystyczne (art. 1 pkt 2 projektu). Zmiana ta
pozwoli m.in. na wyeliminowanie przypadków, gdy usługa identyfikowana za pomocą
klasyfikacji statystycznych nie jest tożsama przedmiotowo z usługą, o której mowa
w dyrektywie 2006/112/WE, z uwzględnieniem orzecznictwa europejskiego.

2
Konsekwencją odstąpienia, w szeregu przypadków, od identyfikowania usług przy pomocy
klasyfikacji statystycznej jest uchylenie ust. 3 i 4 w art. 8 ustawy (art. 1 pkt 3 projektu).
Zgodnie z obecnym brzmieniem art. 8 ust. 3 usługi wymienione w klasyfikacjach wydanych na
podstawie przepisów o statystyce publicznej, z zastrzeżeniem ust. 4, są identyfikowane za
pomocą tych klasyfikacji, z wyjątkiem usług elektronicznych i usług turystyki. Przepis art. 8
ust. 4 ustawy do obecnej ogólnej zasady identyfikowania usług przy pomocy klasyfikacji
wprowadza ograniczenie, że przy określaniu miejsca świadczenia, usługi są identyfikowane za
pomocą klasyfikacji statycznych, jeżeli przepisy ustawy powołują symbole statystyczne.
Skutki finansowe z tytułu wprowadzenia zmian w tym zakresie nie wystąpią.

2. Art. 1 pkt 1 lit. b – d, pkt 4, 6, 7, 9 i 12 – 15 oraz art. 2 projektu

Istotą zmian zaproponowanych ww. przepisach jest – jak już zaznaczono – „przełożenie”
(przetłumaczenie) obowiązujących załączników (z wyjątkiem załącznika nr 4 w odniesieniu
do którego rezygnuje się z wykorzystania klasyfikacji) i przepisów w ustawie z dnia 11 marca
2004 r. o podatku od towarów i usług, w których zastosowano nomenklaturę i odwołania do
klasyfikacji PKWiU z 1997 r., na symbole i nazwy stosowane w PKWiU z 2008. r., tak aby ich
zakres co do zasady nie uległ zmianie. W tym celu został powołany zarządzeniem wewnętrznym
nr 16 Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego z dnia 29 października 2008 r. – Zespół do spraw
zastosowania i przepracowania roboczych tabel podatkowych na układ Klasyfikacji PKWiU
2008.
Zmiany w art. 1 pkt 1 lit. c, pkt 4 lit. b i c, pkt 9, pkt 12 – 14 polegają na zamianie
w przepisach ustawy zastosowanej nomenklatury i odwołań do klasyfikacji statystycznych
z PKWiU z 1997 r. na PKWiU z 2008 r.
W art. 1 pkt 1 lit. d projektu zaproponowano wpisanie pkt 30 do art. 2 ustawy o podatku od
towarów i usług, zawierającego definicję pojęcia „ex”, którego użycie oznacza, że zakres
wyrobów i usług jest węższy niż określony w danym grupowaniu PKWiU. Umieszczenie tej
definicji w art. 2 jest zasadniczo zmianą o charakterze technicznym. Obecnie stosowne
wyjaśnienia w zakresie rozumienia pojęcia „ex” są umieszczone pod załącznikami do ustawy.
Zmiany w art. 1 w pkt 15 polegają na nadaniu nowego brzemienia, w wyniku przełożenia na
PKWiU 2008, załącznikom 1 – 3 do ustawy o podatku od towarów i usług, z czego załącznik nr
1 stanowi wykaz towarów zaliczanych do nowych środków transportu, załącznik nr 2 – wykaz

3
towarów i usług, od których dostawy i świadczenia przysługuje zryczałtowany zwrot podatku od
towarów i usług i załącznik nr 3 – wykaz towarów i usług, opodatkowanych stawką podatku
w wysokości 7 %.
Zmiany w art. 1 pkt 1 lit. b projektu polegają na dostosowaniu definicji nowych środków
transportu do nowego brzmienia załącznika nr 1 do zmienianej ustawy.
Ponadto zmiany w art. 1 pkt 1 lit. b projektu polegają na uznaniu środków transportu
wymienionych w załączniku nr 1 jako katalogu przykładowego do katalogu definicyjnego
zawartego w słowniczku. Zmiana ta pozwoli na pełną realizację definicji nowego środka
transportu zawartą w art. 2 ust. 2 dyrektywy 2006/112/WE.
Natomiast zmiany zawarte w art. 1 pkt 4 lit. a, pkt 6, pkt 7 lit. a projektu polegają na dostosowaniu
przepisów do nowego brzmienia załącznika nr 3 do ustawy.

Nowe załączniki, podobnie jak obecnie obowiązujące, prezentowane są w tabelach, co do
zasady według kolejności symboli występujących w PKWiU 2008. W sytuacjach, gdy nie ma
możliwości przypisania konkretnego symbolu PKWiU, zakres, którego dotyczy dana pozycja,
doprecyzowano przy zastosowaniu specjalnych określeń przybliżających zakres, jaki obejmuje
ta pozycja, np. „bez względu na symbol”, ,,wyłącznie” bądź ,,z wyłączeniem”. Z uwagi na inne
założenia konstrukcyjne nowej klasyfikacji, klauzule z ww. zastrzeżeniami konieczne były do
zastosowania w większości pozycji.

W załącznikach proponuje się wprowadzenie pewnych zmian o charakterze porządkowym,
jednakże nie wpłyną one na rozszerzenie czy ograniczenie zakresu stosowania preferencji.
Zmiany te wymienione są poniżej.
Do wykazu towarów opodatkowanych 7 % stawką (załącznik nr 3) włączono:
1) daktyle, figi, banany, orzechy kokosowe, orzechy brazylijskie, orzechy nerkowca, owoce
awokado, ananasy, smaczeliny, mango, guawy, papaje, owoce cytrusowe, owoce kiwi oraz
pozostałe owoce południowe,
2) migdały, kasztany jadalne, orzeszki pistacjowe, pozostałe orzechy oraz orzeszki ziemne.
Owoce, o których mowa wyżej również obecnie podlegają opodatkowaniu według 7 % stawki,
bowiem są wymienione w załączniku nr 1 do rozporządzenia Ministra Finansów z dnia
28 listopada 2008 r. (Dz. U. Nr 212, poz. 1336). Umieszczenie wszystkich produktów rolnych

4
w jednym wykazie dla towarów opodatkowanych 7 % stawką podatku od towarów i usług
pomoże podatnikom posługiwać się tymi przepisami.
Do załącznika nr 3 przeniesiono również z ww. rozporządzenia produkty lecznicze dopuszczone
do obrotu na terytorium kraju, które uzyskały pozwolenie wydane przez Radę Unii
Europejskiej lub Komisję Europejską.
Powyższe zmiany mają charakter porządkowy.
Ponadto w projektowanym załączniku nr 3 (wykaz towarów i usług, opodatkowanych stawką
podatku w wysokości 7 %) nie ujęto następujących pozycji dotyczących wyrobów sztuki
ludowej oraz rękodzieła i rzemiosła ludowego i artystycznego, które posiadają atest Krajowej
Komisji Artystycznej i Etnograficznej:
1) z poz. 113 „starego załącznika nr 3” pominięto formy drewniane użytkowe (PKWiU
20. 51.40) oraz (PKWiU 20. 51.98),
2) z poz. 119 „starego załącznika nr 3” usunięto wyroby tkackie (PKWiU 17.14.13-53.00)
oraz (PKWiU 17.14.16),
3) z poz. 125 „starego załącznika nr 3” nie ujęto rzeźb i płaskorzeźb (PKWiU 26.51.13-
00.11),
– ponieważ w PKWiU 1997 w ogóle nie występują grupowania oznaczone ww. symbolami.
Pozycje te błędnie zostały wpisane do załącznika w trakcie prac w parlamencie nad
projektem ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług. W związku
z tym, że w PKWiU 1997 nie występują grupowania oznaczone ww. symbolami,
przedmiotowe pozycje załącznika nr 3 w praktyce były „martwe”, bowiem nie
obejmowały żadnych towarów wymienionych przy tej grupie PKWiU w załączniku do
ustawy.

Z przyczyn podobnych do tych, o których mowa wyżej, w załączniku tym nie ujęto „Wyrobów
użytkowo-dekoracyjnych”, które nieprawidłowo zostały w poz. 111 (obowiązującego
załącznika nr 3) powiązane z grupowaniem PKWiU 36.30.1 „Instrumenty muzyczne i ich
części”, z uwagi na oczywisty fakt, że wśród tych instrumentów muzycznych nie są
sklasyfikowane wyroby użytkowo-dekoracyjne, posiadające ww. atest.

W projekcie ustawy w art. 2 proponuje się wprowadzenie przepisu przejściowego,
który odpowiada obecnemu przepisowi art. 41 ust. 14 ustawy, który zostaje uchylony (art.1 pkt 7

5
lit. b projektu). Regulacja ta ma zatem charakter techniczny, z tym że przepis art. 2 odnosi się już
do nowej klasyfikacji. Zgodnie z tą regulacją zmiany w obowiązujących w dniu ogłoszenia
projektowanej ustawy klasyfikacjach statystycznych wydanych na podstawie przepisów
o statystyce publicznej oraz w kluczach powiązań między tymi klasyfikacjami, wprowadzone
po tym dniu, nie powodują zmian w opodatkowaniu podatkiem, jeżeli nie zostały określone
w ustawie. Zmiana ta wiąże się z przejściem przy identyfikowaniu towarów i usług dla potrzeb
obrotów krajowych z PKWiU 1997 na PKWiU 2008.
Celem projektowanego przepisu jest niejako „zamrożenie” dla celów poboru podatku od
towarów i usług klasyfikacji statystycznych obowiązujących w dniu ogłoszenia projektowanej
ustawy. Sposób opodatkowania danego towaru lub usługi musi wynikać z przepisów
podatkowych. Projektowany przepis art. 2 (stanowiący odpowiednik obowiązującego obecnie
art. 41 ust. 14) ma zagwarantować, że jakiekolwiek zmiany w klasyfikacjach statystycznych
wprowadzone po dniu ogłoszenia projektowanej ustawy nie wpłyną na zmianę sposobu
opodatkowania określonych towarów lub usług. W przypadku braku takiego przepisu, zmiany
w przepisach statystycznych mogłyby wpływać na sposób opodatkowania określonych
towarów lub usług (np. towar, opodatkowany stawką podstawową, poprzez zmianę sposobu
jego zaklasyfikowania wynikającą ze zmiany w przepisach statystycznych mógłby znaleźć się
w grupowaniu podlegającym opodatkowaniu stawką obniżoną, lub odwrotnie). Brak takiego
przepisu doprowadziłby w efekcie do sytuacji, że to przepisy statystyczne, a nie podatkowe,
odgrywałaby zasadniczą rolę w sposobie opodatkowania określonych towarów lub usług.
Przestrzeganie zasady, iż zmiany w klasyfikacjach statystycznych, wydawanych na podstawie
aktów wykonawczych do ustawy o statystyce publicznej, nie spowodują zmian w wysokości
opodatkowania podatkiem od towarów i usług, jest konieczne, z uwagi na postanowienia
art. 217 Konstytucji RP. Zgodnie z tymi postanowieniami – nakładanie podatków, innych
danin publicznych, określanie podmiotów, przedmiotów opodatkowania i stawek
podatkowych, a
także zasad przyznawania ulg i umorzeń oraz kategorii podmiotów
zwolnionych od podatków następuje w drodze ustawy.
Nie wystąpią skutki finansowe z tytułu wprowadzenia projektowanych zmian.

3. Art. 1 pkt 5 projektu ustawy (dot. art. 28l pkt 3 ustawy)

W projekcie ustawy proponuje się odejść w art. 28l pkt 3 ustawy o podatku od towarów i usług
od przykładowego katalogu, który umieszczono w celu wskazania rodzaju usług objętych

6