Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku akcyzowym oraz niektórych innych ustaw

29

wywozu, potwierdzający wywóz wyrobów poza terytorium Unii. Również niezwłocznie po
przywróceniu dostępności Systemu lub dopełnieniu procedur związanych z przesłaniem
projektu e-AD do Systemu przez podmiot wysyłający, System tworzy raport wywozu
wyrobów, na podstawie danych otrzymanych z eksportowej aplikacji celnej i przesyła go do
podmiotu wysyłającego.
Art. 41h (implementacja) – nakłada na właściwego naczelnika urzędu celnego obowiązek
zapewnienia aktualnej informacji o stanie przemieszczenia wyrobów akcyzowych, jeśli
System nie dokona takiej aktualizacji w sposób automatyczny. Ponadto podmioty oraz
właściwi naczelnicy urzędu celnego zaangażowani w przemieszczenie wyrobów akcyzowych
zobowiązani będą do dostarczania wszelkich dodatkowych informacji, jeżeli takie posiadają,
dotyczących przemieszczenia, w szczególności w przypadku wystąpienia nieprawidłowości
w
tym przemieszczeniu. Szczegółowe zasady przekazywania ww. informacji zostaną
określone przez ministra właściwego do spraw finansów publicznych w rozporządzeniu.
Art. 42 ust. 1 pkt 1 – zmiana jest konsekwencją dodania przepisu art. 42 ust. 1a i wpro-
wadzenia regulacji, zgodnie z którą w przypadku powrotnego wprowadzenia do składu
podatkowego wyrobów akcyzowych zwolnionych od akcyzy ze względu na przeznaczenie,
niedostarczonych ze składu podatkowego do podmiotu pośredniczącego albo ze składu
podatkowego do podmiotu zużywającego, uznaje się, że nie nastąpiło zakończenie procedury
zawieszenia poboru akcyzy w stosunku do tych wyrobów.
Art. 42 ust. 1 pkt 3 i 4 (implementacja) – zmiana treści przepisów w stosunku do ich
dotychczasowego brzmienia wynika z wprowadzenia Systemu i polega na dostosowaniu
zasad w zakresie dokumentowania zakończenia procedury zawieszenia poboru akcyzy do
wymogów Systemu. Zgodnie z dotychczasowym brzmieniem, zakończenie procedury
następowało w przypadku nieotrzymania przez podmiot prowadzący skład podatkowy
administracyjnego dokumentu towarzyszącego w terminie 2 miesięcy (przy przemieszczaniu
wyrobów akcyzowych na terytorium kraju) lub 4 miesięcy (przy przemieszczaniu
wewnątrzwspólnotowym) od dnia wysyłki wyrobów ze składu podatkowego. W związku
z wprowadzeniem Systemu, zakończenie procedury zawieszenia poboru akcyzy będzie miało
miejsce w przypadku nieotrzymania przez podmiot wysyłający raportu odbioru lub – gdy
System będzie niedostępny – dokumentu zastępującego raport odbioru. Nowe brzmienie
przepisu uwzględnia ponadto przypadki wysyłania wyrobów akcyzowych w procedurze
zawieszenia poboru akcyzy również z miejsca importu. W związku z wprowadzeniem
instytucji zarejestrowanego wysyłającego (w ramach której będą funkcjonowały podmioty


30

uprawnione do stosowania procedury zawieszenia poboru akcyzy), niezbędne stało się
określenie przypadków, w których będzie następowało zakończenie procedury zawieszenia
poboru akcyzy, gdy procedura ta stosowana będzie przez zarejestrowanego wysyłającego.
Art. 42 ust. 1 pkt 6 (implementacja) – przedmiotowa zmiana wynika z wprowadzenia do
ustawy regulacji dotyczących całkowitego zniszczenia wyrobów akcyzowych (art. 8 ust. 3
i art. 30 ust. 3). W związku z przyjęciem, iż w przypadku całkowitego zniszczenia wyrobów
akcyzowych, o których mowa w art. 2 ust. 1 pkt 20, powstaje obowiązek podatkowy, ale
stosuje się zwolnienie od akcyzy – w art. 42 ust. 1 pkt 6 przewidziano przypadek zakończenia
procedury zawieszenia poboru akcyzy w takiej sytuacji.
Art. 42 ust. 1a – wprowadzenie przedmiotowej regulacji umożliwia powrotne wprowadzenie
do składu podatkowego wyrobów akcyzowych zwolnionych od akcyzy ze względu na
przeznaczenie, które nie zostały skutecznie dostarczone bezpośrednio ze składu podatkowego
do podmiotu pośredniczącego albo do podmiotu zużywającego, wskazanego w dokumencie
dostawy. Przepis nie obejmuje natomiast sytuacji, gdy wyroby zwolnione nie zostały
skutecznie dostarczone do podmiotu zużywającego przez podmiot pośredniczący. W przy-
padkach, o których mowa w przedmiotowym przepisie, przyjmuje się fikcję, iż wyroby nie
opuściły składu podatkowego, a związku z tym nie nastąpiło naruszenie warunków
zwolnienia i procedura zawieszenia poboru akcyzy w stosunku do tych wyrobów nie uległa
zakończeniu.
Przemieszczanie zwolnionych wyrobów akcyzowych do składu podatkowego, z którego
wyroby te zostały uprzednio wyprowadzone, będzie się odbywało na podstawie dokumentu
dostawy, na podstawie którego wyroby zostały wysłane ze składu podatkowego. Szczegółowy
sposób stosowania dokumentu dostawy w takim przypadku zostanie określony w roz-
porządzeniu wykonawczym do ustawy, wydanym na podstawie art. 38 ust. 1.
Art. 42 ust. 3 (implementacja) – w związku z wprowadzeniem Systemu w przedmiotowym
przepisie uregulowano sytuacje, w których właściwy naczelnik urzędu celnego informuje, za
pomocą Systemu, właściwe władze podatkowe państwa członkowskiego, z terytorium którego
dokonano wysyłki wyrobów akcyzowych, o okolicznościach naruszających procedurę zawie-
szenia poboru akcyzy, co skutkuje powstaniem zobowiązania podatkowego na terytorium
kraju. Dodatkowo określenie „Wspólnota Europejska” zastąpiono określeniem „Unia Euro-
pejska” – patrz uzasadnienie do art. 2 ust. 1 pkt 4.


31

Art. 42 ust. 4 pkt 1 (implementacja) – zmiana treści przepisu wynika z wprowadzenia
Systemu i polega na dostosowaniu do wymogów Systemu zasad w zakresie dokumentowania
zakończenia procedury zawieszenia poboru akcyzy w przypadku ubiegania się przez podmiot
wysyłający o zwrot akcyzy w związku z otrzymaniem potwierdzenia odbioru wyrobów
akcyzowych po upływie terminów, o których mowa w art. 42 ust. 1 pkt 3 i 4. W miejsce
administracyjnego dokumentu towarzyszącego lub jego duplikatu z potwierdzeniem odbioru
wyrobów akcyzowych przez odbiorcę, podstawą do zwrotu akcyzy będzie otrzymany (po
upływie ww. terminów) raport odbioru lub dokument zastępujący raport odbioru.
Na uwagę zasługuje również fakt, iż dotychczas zwrot akcyzy przysługiwał wyłącznie
podmiotowi prowadzącemu skład podatkowy, który był jedynym podmiotem uprawnionym
do wysyłania wyrobów akcyzowych w procedurze zawieszenia poboru akcyzy. W związku
z rozszerzeniem kręgu podmiotów uprawnionych do wysyłania wyrobów akcyzowych
z zastosowaniem tej procedury o zarejestrowanych wysyłających, uprawnienie do zwrotu
zapłaconej akcyzy w przypadkach określonych w niniejszym przepisie rozszerzono również
na te podmioty.
Art. 42 ust. 6 – 9 (implementacja) – niniejsze przepisy stanowią implementację postanowień
art. 10 ust. 5 dyrektywy 2008/118/WE, które określają zasady poboru akcyzy w przypadku
wystąpienia nieprawidłowości prowadzących do zakończenia procedury zawieszenia poboru
akcyzy i dopuszczenia wyrobów akcyzowych do konsumpcji. Zgodnie z tymi przepisami,
jeżeli w związku z niemożnością ustalenia miejsca wystąpienia nieprawidłowości, akcyza
zostanie pobrana w państwie członkowskim, w którym stwierdzono wystąpienie nie-
prawidłowości, a w terminie 3 lat od daty rozpoczęcia przemieszczania zostanie ustalone, że
faktycznie nieprawidłowość powstała na terytorium innego państwa członkowskiego – uznaje
się, że dopuszczenie do konsumpcji miało miejsce w tym państwie członkowskim, w którym
wystąpiła nieprawidłowość. W takim przypadku właściwe organy państwa członkowskiego,
w którym faktycznie wystąpiła nieprawidłowość, informują właściwe organy państwa
członkowskiego, w którym akcyza została nałożona, a te dokonują zwrotu akcyzy.
Art. 43 ust. 1 pkt 1 – 3 i 5 (implementacja) – zmiany w przedmiotowych przepisach polegają
na rezygnacji z upoważnienia ministra właściwego do spraw finansów publicznych do
określenia w drodze rozporządzenia wzoru formularza administracyjnego dokumentu towa-
rzyszącego, warunków, na jakich dokument handlowy może zastąpić administracyjny do-
kument towarzyszący, szczegółowego sposobu stosowania i dokumentowania procedury
zawieszenia poboru akcyzy oraz sposobu postępowania w przypadku nieotrzymania admi-


32

nistracyjnego dokumentu towarzyszącego. Zmiany te wynikają z wprowadzenia Systemu do
obsługi przemieszczania wyrobów akcyzowych z zastosowaniem procedury zawieszenia
poboru akcyzy.
Art. 43 ust. 1 pkt 7 (implementacja) – zmiana polega na rezygnacji z upoważnienia ministra
właściwego do spraw finansów publicznych do określenia w drodze rozporządzenia przy-
padków i warunków, na jakich pobór akcyzy od wyrobów akcyzowych może być zawieszony,
jeżeli wyroby te otrzymały inne przeznaczenie celne na podstawie przepisów prawa celnego.
Zmiana ta wynika z braku potrzeby wydawania aktu wykonawczego w tym przedmiocie,
z uwagi na inne niż dotychczasowe rozumienie pojęcia importu wyrobów akcyzowych.
Art. 43 ust. 3 (implementacja) – zapisy niniejszej regulacji stanowią delegację dla ministra
właściwego do spraw finansów publicznych do wydania aktu wykonawczego, który określi
dane, jakie umieszcza się obligatoryjnie w e-AD lub dokumencie zastępującym e-AD.
Powyższe dane zostały wskazane w rozporządzeniu Komisji (WE) nr 684/2009 z dnia
24 lipca 2009r. w sprawie wykonania dyrektywy Rady 2008/118/WE w odniesieniu do
skomputeryzowanych procedur przemieszczania wyrobów akcyzowych w procedurze za-
wieszenia poboru akcyzy jako fakultatywne, chyba że państwa członkowskie uznają je za
obligatoryjne.
Art. 44 ust. 1 (implementacja) – zmiany w pkt 1 – 5 mają charakter doprecyzowujący i zwią-
zane są z wprowadzeniem do ustawy instytucji zarejestrowanego wysyłającego. Zmianie nie
uległa dotychczasowa treść punktu 6, ponieważ nie wprowadzono regulacji umożliwiającej
zwolnienie zarejestrowanego wysyłającego z obowiązku złożenia zabezpieczenia akcyzowego
(patrz uzasadnienie do art. 64 ust. 1a).
Nie przewidziano również odpowiedniego stosowania w przypadku zarejestrowanego
wysyłającego regulacji zawartych w art. 44 ust. 2 i 3 ustawy, dotyczących sporządzania
z natury wyrobów akcyzowych. Wynika to z faktu, iż zgodnie z art. 62 ustawy zarejestrowany
wysyłający nie jest uprawniony do magazynowania importowanych wyrobów akcyzowych
obejmowanych procedurą zawieszenia poboru akcyzy. Przemieszczanie ww. wyrobów przez
zarejestrowanego wysyłającego rozpoczyna się z chwilą dopuszczenia ich do obrotu na
terytorium kraju (art. 41a ust. 1 pkt 2).
Art. 46 (implementacja) – zmiana przepisu polega na rezygnacji z wprowadzenia systemu
teleinformatycznego Bachus. Wprowadzenie przepisów w tym zakresie nie jest koniecznie ze
względu na brak skutków negatywnych (przemieszczenie wyrobów akcyzowych odbywa się


33

równolegle z zastosowaniem dokumentu papierowego). W nowym brzmieniu wprowadza się
obowiązek obsługi przemieszczeń wyrobów akcyzowych w procedurze zawieszenia poboru
akcyzy przy wykorzystaniu Systemu EMCS i reguluje się zasady działania tego Systemu.
W niniejszym artykule przewidziano delegację dla ministra właściwego do spraw finansów
publicznych do wydania rozporządzenia określającego m. in. sposób podpisywania doku-
mentów przesyłanych do Systemu, strukturę lokalnego numeru referencyjnego oraz warunki
i sposób, w jaki podmioty mogą dostarczać dane właściwemu naczelnikowi urzędu celnego.
W ust. 4 wprowadzono zapis o sprawdzaniu komunikatów przesyłanych przez podmioty do
Systemu pod kątem kompletności i poprawności danych w nim zawartych, w szczególności
w zakresie zgodności z danymi z ewidencji, o której mowa w art. 18 ust. 3.
Dane, które będą wprowadzane do Systemu, będą sprawdzane pod kątem logiki i zasadności
ich wprowadzenia, a zatem będzie to weryfikacja o charakterze technicznym. Nie będzie
możliwości sprawdzenia danych pod kątem ich zgodności ze stanem faktycznym. Ust. 7 daje
możliwość zwrócenia się przez podmiot dokonujący przemieszczeń do właściwego
naczelnika urzędu celnego z wnioskiem o usunięcie nieprawidłowości w Systemie, w przy-
padku gdy System nie będzie działał zgodnie z przepisami, akceptując dane lub dokonując
czynności niezgodnie z przewidzianymi w tych przepisach procedurami. Również organ
podatkowy będzie mógł z urzędu podjąć kroki w celu usunięcia ww. niezgodności. Odmowa
organu uwzględnienia wniosku będzie następowała w drodze decyzji.
Art. 47 ust. 1 pkt 1 – zmiana polega na wyłączeniu spod obowiązku produkcji w składzie
podatkowym również produkcji wyrobów akcyzowych (określonych w załączniku nr 2 do
ustawy oraz wyrobów akcyzowych innych niż określone w załączniku nr 2 do ustawy,
objętych stawką akcyzy inną niż stawka zerowa) z wykorzystaniem wyłącznie wyrobów
akcyzowych zwolnionych od akcyzy ze względu na przeznaczenie, pod warunkiem że wy-
produkowany wyrób jest również wyrobem akcyzowym zwolnionym od akcyzy ze względu
na przeznaczenie. Zmiana uwzględnia postulaty podmiotów dokonujących blendowania
(mieszania) zwolnionych od akcyzy ze względu na przeznaczenie paliw żeglugowych
w trakcie doprowadzania ich z bunkierki do zbiornika jednostki pływającej.
Art. 47 ust. 4 pkt 2 (implementacja) – zmiana wynika z wprowadzenia Systemu do obsługi
przemieszczania wyrobów akcyzowych z zastosowaniem procedury zawieszenia poboru
akcyzy i polega na uzupełnieniu regulacji o wskazanie, iż przeładunek wyrobów akcyzowych
przemieszczanych w procedurze zawieszenia poboru akcyzy może odbywać się wyłącznie
w składzie podatkowym, z wyłączeniem sytuacji, w których dochodzi do zmiany środka