Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku akcyzowym oraz niektórych innych ustaw

4

Art. 2 ust. 1 pkt 14 (implementacja) – implementując postanowienia art. 4 pkt 10 dyrektywy
2008/118/WE, wprowadzono definicję „zarejestrowanego wysyłającego”, który jest upraw-
niony do wysyłania importowanych wyrobów akcyzowych z miejsca importu, w procedurze
zawieszenia poboru akcyzy. Potrzeba wprowadzenia tej definicji wynika z określenia w ww.
dyrektywie nowego przypadku stosowania procedury zawieszenia poboru akcyzy. Zgodnie
bowiem z art. 17 ust. 1 lit. b dyrektywy 2008/118/WE wyroby akcyzowe mogą być
przemieszczane w procedurze zawieszenia poboru akcyzy na terytorium Unii z miejsca
importu do jednego z miejsc przeznaczenia, jeżeli są wysyłane przez zarejestrowanego
wysyłającego, przy czym za miejsce importu uznaje się miejsce, w którym wyroby akcyzowe
znajdują się w momencie dopuszczenia do swobodnego obrotu na terytorium Unii.
Art. 2 ust. 1 pkt 15 i 15 lit. a (implementacja) – implementując postanowienia dyrektywy
2008/118/WE w zakresie zasad przemieszczania wyrobów akcyzowych w procedurze
zawieszenia poboru akcyzy na podstawie elektronicznego administracyjnego dokumentu
wprowadzono definicję e-AD oraz definicję dokumentu zastępującego e-AD. Co do zasady
przemieszczanie wyrobów akcyzowych w procedurze zawieszenia poboru akcyzy będzie
miało miejsce na podstawie e-AD, tj. elektronicznego administracyjnego dokumentu.
W przypadkach incydentalnych, gdy system elektroniczny nie będzie dostępny – zasto-
sowanie będzie miał dokument zastępujący e-AD, w formie papierowej.
Art. 2 ust. 1 pkt 19 – zmiana ma na celu usunięcie dotychczasowych wątpliwości interpre-
tacyjnych i polega na wykreśleniu z definicji nabywcy końcowego wyrazu „tą”, który
sugerował, że chodzi o obrót jedynie energią nabytą, a nie wytworzoną. Zgodnie z dotych-
czasową definicją nabywca końcowy to podmiot nabywający energię elektryczną, który nie
posiada koncesji na wytwarzanie, przesyłanie, dystrybucję lub obrót tą energią.
Art. 2 ust. 1 pkt 20 lit. b – definicję ubytków wyrobów akcyzowych rozszerzono o ubytki
wyrobów energetycznych objętych zwolnieniem od akcyzy ze względu na przeznaczenie,
powstające podczas ich przemieszczania, a w przypadku podmiotu pośredniczącego, również
magazynowania. Zapis ten umożliwi zwolnienie od akcyzy ww. ubytków do wysokości
ustalonej przez właściwego naczelnika urzędu celnego.
Art. 2 ust. 1 pkt 22 – w celu stworzenia systemu bardziej odpowiadającego realiom obrotu
wyrobami akcyzowymi zwalnianymi od akcyzy ze względu na przeznaczenie, dokonano
zmiany definicji podmiotu zużywającego. Przedmiotowa zmiana pozwoli ponadto na
wyeliminowanie różnic w interpretacji art. 32 ust. 1 pkt 1 i 2.


5

Art. 2 ust. 1 pkt 23 – dokonano zmiany definicji podmiotu pośredniczącego. Nowa definicja
umożliwi dokonywanie obrotu wyrobami akcyzowymi zwolnionymi od akcyzy ze względu na
przeznaczenie jako podmiot pośredniczący, podmiotowi prowadzącemu skład podatkowy.
Art. 2 ust. 1 pkt 24 (implementacja) – implementując postanowienia art. 4 pkt 6 dyrektywy
2008/118/WE, wprowadzono definicję zawieszającej procedury celnej. W stosunku do
regulacji przewidzianych w prawie celnym, pojęcie zawieszającej procedury celnej
zdefiniowane na użytek przepisów o podatku akcyzowym zostało rozszerzone o przypadki
objęcia wyrobów akcyzowych dozorem celnym w związku z ich wprowadzeniem do miejsca
czasowego składowania, wolnego obszaru celnego lub składu wolnocłowego.
Art. 2 ust. 1 pkt 25 (implementacja) – wprowadzenie definicji miejsca importu związane jest
z nowymi zasadami dotyczącymi importu wyrobów akcyzowych i możliwością objęcia ich
procedurą zawieszenia poboru akcyzy. Wyjaśnienie tej kwestii zamieszczono w uzasadnieniu
do art. 2 pkt 14.
Art. 2 ust. 1 pkt 26 (implementacja) – implementując postanowienia dyrektywy 2008/118/WE
w zakresie obsługi przemieszczeń wyrobów akcyzowych w procedurze zawieszenia poboru
akcyzy przy użyciu systemu elektronicznego, wprowadzono definicję tego Systemu. System
przejmie funkcjonalności działającego obecnie systemu teleinformatycznego przemieszczania
wyrobów akcyzowych na terytorium kraju i będzie spełniał wymagania nałożone przepisami
ustawy z dnia 17 lutego 2005 r. o informatyzacji działalności podmiotów realizujących
zadania publiczne (Dz. U. Nr 64, poz. 565, z późn. zm.). Z Systemu będą korzystały podmioty
dokonujące przemieszczeń wyrobów akcyzowych w procedurze zawieszenia poboru akcyzy
oraz administracja podatkowa. Podmioty dokonujące przemieszczeń wyrobów akcyzowych
będą miały możliwość wysyłania do Systemu komunikatów oraz otrzymywania zweryfi-
kowanych komunikatów z Systemu oraz od swoich kontrahentów.
Art. 2 ust. 1 pkt 27 i 28 (implementacja) – implementując postanowienia dyrektywy
2008/118/WE w zakresie zasad przemieszczania wyrobów akcyzowych w procedurze
zawieszenia poboru akcyzy przy użyciu Sytemu na podstawie e-AD, wprowadzono definicję
raportu odbioru oraz dokumentu zastępującego raport odbioru. Co do zasady przemieszczanie
wyrobów akcyzowych w procedurze zawieszenia poboru akcyzy będzie kończyło się
w momencie złożenia raportu odbioru za pośrednictwem Systemu. W przypadkach
incydentalnych, gdy System nie będzie dostępny – zastosowanie będzie miał dokument
zastępujący raport odbioru w formie papierowej.


6

Art. 2 ust. 1 pkt 29 i 30 (implementacja) – implementując postanowienia dyrektywy
2008/118/WE w zakresie zasad przemieszczania wyrobów akcyzowych w procedurze
zawieszenia poboru akcyzy przy użyciu Systemu na podstawie e-AD, wprowadzono definicję
raportu wywozu oraz dokumentu zastępującego raport wywozu. Zarówno raport wywozu, jak
i dokument zastępujący raport wywozu będą miały zastosowanie w przypadku eksportu
wyrobów akcyzowych z zastosowaniem procedury zawieszenia poboru akcyzy i będą
stanowiły dowód zakończenia przemieszczania w tej procedurze. Raport wywozu składany
będzie za pośrednictwem Systemu, a dokument zastępujący raport wywozu znajdzie
zastosowanie w przypadku niedostępności Systemu.
Art. 2 ust. 1 pkt 31 i 32 – w celu ujednolicenia i uporządkowania terminologii stosowanej
w całej ustawie wprowadzono definicje „podmiotu wysyłającego” i „podmiotu odbie-
rającego”, wskazujące na krąg podmiotów uprawnionych do wysyłania lub odbierania
wyrobów akcyzowych z zastosowaniem procedury zawieszenia poboru akcyzy. Posługiwanie
się w ustawie tymi pojęciami pozwoli uniknąć każdorazowego wymieniania wszystkich
podmiotów uprawnionych do wysyłania lub odbierania wyrobów akcyzowych z zasto-
sowaniem procedury zawieszenia poboru akcyzy.
Art. 2 ust. 2 – 4 – dodanie przedmiotowych przepisów jest konsekwencją treści art. 2 ust. 1
pkt 3 lit. a tiret pierwsze i drugie. W przepisach tych uzależniono uznanie Wysp Kanaryjskich
lub zamorskich departamentów Republiki Francuskiej za terytorium państwa członkowskiego
od powiadomienia o tym fakcie odpowiednio przez Królestwo Hiszpanii lub Republikę
Francuską za pomocą oświadczenia. Dodany ust. 4 nakłada na Ministra Finansów obowiązek
powiadomienia, w drodze obwieszczenia, w Dzienniku Urzędowym Ministra Finansów
o złożeniu oświadczenia przez Królestwo Hiszpanii lub Republikę Francuską.
Art. 7a (implementacja) – przepis ten umożliwia uregulowanie, w odmienny sposób niż to
wynika z ustawy, zasad opodatkowania akcyzą wyrobów akcyzowych używanych do budowy
lub utrzymania mostu transgranicznego, w umowie pomiędzy Rzecząpospolitą Polską
a państwem członkowskim. Możliwość taka wynika z dyrektywy 2008/118/WE i ma na celu
ułatwienie współpracy państw-stron umowy w zakresie infrastruktury granicznej. Dodatkowo
przepis ten będzie miał zastosowanie bezpośrednio do podpisanej przez Polskę w dniu
26
lutego 2008 r. umowy z Republiką Federalną Niemiec o budowie i utrzymaniu
granicznych obiektów mostowych w ciągu linii kolejowych o znaczeniu państwowym
w Rzeczpospolitej Polskiej i ciągu federalnych linii kolejowych w Republice Federalnej
Niemiec (Dz. U. z 2009 r. Nr 68, poz. 577).


7

Art. 7b – przepis ten umożliwia stosowanie tzw. wiążących informacji taryfowych (WIT)
wydawanych na podstawie przepisów prawa celnego, w sprawach z zakresu podatku
akcyzowego przez organy podatkowe i podmioty prowadzące działalność w zakresie
wyrobów akcyzowych.
Art. 8 ust. 1 pkt 3 i 6 (implementacja) – w pkt 3 uregulowano opodatkowanie importu
wyrobów akcyzowych. W związku z wprowadzeniem instytucji zarejestrowanego
wysyłającego wyroby akcyzowe będą opodatkowane z tytułu importu, jeżeli nie zostaną
wysłane z zastosowaniem procedury zawieszenia poboru akcyzy przez zarejestrowanego
wysyłającego niebędącego importerem tych wyrobów. W takim przypadku, zgodnie z doda-
nym art. 8 ust. 1 pkt 6 przedmiotem opodatkowania akcyzą będzie wysłanie z zastosowaniem
procedury zawieszenia poboru akcyzy importowanych wyrobów akcyzowych z miejsca
importu przez zarejestrowanego wysyłającego. Zarejestrowany wysyłający będzie w takim
przypadku podatnikiem akcyzy.
Art. 8 ust. 2 pkt 1 lit. b – uzupełniono przedmiot opodatkowania o użycie wyrobów
akcyzowych objętych zwolnieniem od akcyzy ze względu na przeznaczenie niezgodnie
z warunkami uprawniającymi do zwolnienia. W konsekwencji podatnikami akcyzy staną się
obok podmiotów prowadzących działalność gospodarczą z wykorzystaniem wyrobów
akcyzowych objętych określoną stawką akcyzy ze względu na przeznaczenie również
podmioty prowadzące działalność gospodarczą z wykorzystaniem wyrobów akcyzowych
objętych zwolnieniem od akcyzy ze względu na przeznaczenie, w przypadku naruszenia
warunków uprawniających do zwolnienia, np. w zakresie prowadzenia ewidencji zwolnio-
nych wyrobów akcyzowych.
Dokonując omawianej zmiany zrównano wobec prawa wszystkie podmioty naruszające
warunki uprawniające do stosowania określonych preferencji związanych z przeznaczeniem
wyrobu.
Art. 8 ust. 3 (implementacja) – zmiana brzmienia przedmiotowego przepisu oraz stosowna
zmiana dokonana w art. 30 ust. 3 mają na celu dostosowanie przepisów ustawy do regulacji
wynikającej z art. 7 ust. 4 dyrektywy 2008/118/WE. Dotychczasowe brzmienia ww.
przepisów uzupełniono o zapis wskazujący, iż zarówno przedmiot opodatkowania, jak
i zwolnienie od akcyzy ubytków i całkowitego zniszczenia dotyczą tych samych wyrobów
akcyzowych, zdefiniowanych w art. 2 ust. 1 pkt 20. Należy podkreślić, że prawodawca
wspólnotowy w art. 7 ust. 5 ww. dyrektywy pozostawił państwom członkowskim swobodę
ustanowienia własnych zasad i warunków ustalania „całkowitego zniszczenia i nieodwra-


8

calnej utraty wyrobów akcyzowych”. Przepisy wspólnotowe, rozróżniając dwie odmienne
jakościowo sytuacje, jakimi są całkowite zniszczenie lub nieodwracalna utrata wyrobów
akcyzowych, wyłączają je z opodatkowania akcyzą tylko w określonych okolicznościach.
W związku z tym, implementując przepisy dyrektywy, zdecydowano się na zachowanie
dotychczasowej, czytelnej zarówno dla podatników jak i organów podatkowych, konstrukcji
wyłączenia z opodatkowania (zwolnienie od akcyzy wynikające z art. 30 ust. 3) ubytków lub
całkowitego zniszczenia wyrobów akcyzowych powstałych wskutek zdarzenia losowego lub
siły wyższej, pod warunkiem że podatnik wykaże zaistnienie okoliczności uprawniających do
zwolnienia. Konsekwencją wprowadzenia jako przedmiotu opodatkowania całkowitego
zniszczenia wyrobów akcyzowych było umieszczenie w art. 8 ust. 3 definicji tego
zniszczenia, zgodnej z przepisami ww. dyrektywy. Ustawowe regulacje dotyczące zarówno
ubytków (strat), jak i całkowitego zniszczenia dotyczą tych samych grup wyrobów akcy-
zowych, szczegółowo określonych w art. 2 ust. 1 pkt 20, co może mieć istotne znaczenie
w przypadku wystąpienia trudności w zakwalifikowaniu określonych sytuacji jako „ubytków”
bądź „zniszczenia”, a w konsekwencji zastosowania właściwych przepisów ustawy.
Art. 8 ust. 4 – doprecyzowano zakres opodatkowania zużycia wyrobów akcyzowych
o wskazanie, iż opodatkowaniu temu podlega jedynie zużycie wyrobów służących do
przetwórstwa chemicznego, które są wymienione w załączniku nr 2 do ustawy. Załącznik ten
nie zawiera tzw. asfaltów czy też samej ropy naftowej. Ponadto, ponieważ w art. 85 ust. 1
pkt 2 lit. b przyjęto rozwiązanie, zgodnie z którym dopuszczalne normy zużycia będą ustalane
również dla alkoholu etylowego częściowo skażonego środkami skażającymi, w art. 8 ust. 4
odpowiednio określono przedmiot opodatkowania.
Art. 9 ust. 1 pkt 2 – zgodnie z art. 32 ust. 1 pkt 1 ustawy – Prawo energetyczne, posiadania
koncesji nie wymaga wytwarzanie energii elektrycznej w źródłach o łącznej mocy
zainstalowanej elektrycznej nieprzekraczającej 50 MW, niezaliczanych do odnawialnych
źródeł energii lub źródeł kogeneracyjnych. Zatem wytwórcy ci mogą sprzedawać energię
elektryczną bez konieczności posiadania koncesji na wytwarzanie i obrót, w tym do
nabywców końcowych. W związku z powyższym doprecyzowano dotychczasowe brzmienie
przepisu w zakresie sprzedaży energii elektrycznej nabywcy końcowemu przez podmiot
nieposiadający koncesji na wytwarzanie energii elektrycznej, który wyprodukował tę energię.
Art. 9 ust. 2 – w nowym brzmieniu sprecyzowano, że straty, które są wyłączone spod
opodatkowania, nie obejmują nielegalnie pobranej energii. W przypadku ujawnienia takich