Poselski projekt ustawy o dobrowolnych dodatkowych ubezpieczeniach zdrowotnych

finansowanych ze rodków publicznych, rozliczania przez Narodowy Fundusz
Zdrowia kosztów wiadczeń opieki zdrowotnej oraz wykonywania kontroli u
wiadczeniodawców na podstawie przepisów o wiadczeniach opieki zdrowotnej
finansowanych ze rodków publicznych.

Ubezpieczający będzie mógł zawrzeć umowę dobrowolnego dodatkowego
ubezpieczenia zdrowotnego z wybranym przez siebie zakładem ubezpieczeń
wykonującym działalno ć ubezpieczeniową w zakresie tego ubezpieczenia.
Umowę dodatkowego będzie zawierać się na czas nie krótszy niż 12 miesięcy.
Zakład ubezpieczeń nie wcze niej niż na 2 miesiące i nie później niż na 1 miesiąc
przed upływem okresu, na który umowa dobrowolnego dodatkowego ubezpieczenia
zdrowotnego została zawarta, powiadamia na pi mie ubezpieczonego o zbliżającym
się terminie wyga nięcia umowy. Jeżeli ubezpieczony, nie później niż na jeden dzień
przed upływem okresu, na który umowa dobrowolnego dodatkowego ubezpieczenia
zdrowotnego została zawarta, nie powiadomi zakładu ubezpieczeń na pi mie o
wypowiedzeniu umowy, uważa się, iż została zawarta następna umowa na taki sam
okres.
Umowa ulegnie rozwiązaniu, jeżeli w terminie 30 dni od dnia jej zawarcia
ubezpieczony nie opłaci miesięcznej składki ubezpieczeniowej lub kwota zadłużenia
z tytułu poprzedniej umowy dobrowolnego dodatkowego ubezpieczenia zdrowotnego
przekracza kwotę stanowiącą równowarto ć składek z okresu kwartału.
Według projektowanej ustawy w celu zapewnienia skutecznego nadzoru nad
dodatkowymi dobrowolnymi ubezpieczeniami zdrowotnymi skład Komisji Nadzoru
Finansowego został rozszerzony o Ministra Zdrowia albo o jego przedstawiciela.

Ustawa stwarza pracodawcy możliwo ci dopłaty do dobrowolnego dodatkowego
ubezpieczenia zdrowotnego z Zakładowego Funduszu wiadczeń Socjalnych. W
przypadku podjęcia przez pracodawcę decyzji o przeznaczeniu okre lonej czę ci
tych rodków na ww. cel, znacznie zmniejszą się wydatki ubezpieczonego na składkę
ubezpieczeniową. Wprowadzenie tych przepisów stanowi zachętę do zawierania
umów dobrowolnego dodatkowego ubezpieczenia zdrowotnego (zmiana w ustawie z
dnia 4 marca 1994 r. o zakładowym funduszu wiadczeń socjalnych (Dz. U. z 1996 r.
Nr. 70, poz. 335, z późn. zm.).


25
W związku z wprowadzeniem nowych (obok obowiązkowych) ubezpieczeń
zdrowotnych, projekt zakłada także powołanie nowej jednostki – Urzędu Nadzoru
Ubezpieczeń Zdrowotnych, który będzie wła ciwy w sprawach nadzoru nad
systemem powszechnego ubezpieczenia zdrowotnego oraz działalno cią
ubezpieczeniową zakładów ubezpieczeń w zakresie dobrowolnego dodatkowego
ubezpieczenia zdrowotnego. Nadzór nad działalno cią Urzędu Nadzoru sprawować
będzie Prezes Rady Ministrów.


Projekt ustawy jest zgodny z prawem Unii Europejskiej.
26
Warszawa, 29 stycznia 2008 r.
BAS-WAEM-141/08


Pan
Bronisław Komorowski
Marszałek Sejmu
Rzeczypospolitej Polskiej



Opinia prawna
w sprawie zgodności z prawem Unii Europejskiej poselskiego projektu
ustawy o dobrowolnych dodatkowych ubezpieczeniach zdrowotnych
(przedstawiciel wnioskodawców: poseł Joanna Mucha)

Na podstawie art. 34 ust. 9 uchwały Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 30 lipca
1992 r. - Regulamin Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej (M.P. z 2002 r. Nr 23, poz. 398, ze
zmianami) sporządza się następującą opinię:


I.
Przedmiot projektu ustawy
Przedstawiony projekt ustawy o dobrowolnych dodatkowych
ubezpieczeniach zdrowotnych ma na celu uregulowanie zasad wykonywania
działalności ubezpieczeniowej oraz zawierania i wykonywania umów w zakresie
dobrowolnego, dodatkowego ubezpieczenia zdrowotnego, a także zasad
sprawowania nadzoru nad prowadzeniem działalności ubezpieczeniowej w
zakresie dobrowolnego dodatkowego ubezpieczenia zdrowotnego.
Ponadto projekt przewiduje zmiany w ustawie z dnia 4 marca 1994 r. o
zakładowym funduszu świadczeń socjalnych, w ustawie z dnia 22 maja 2003 r. o
działalności ubezpieczeniowej, w ustawie z dnia 21 lipca 2006 r. o nadzorze nad
rynkiem finansowym oraz w ustawie z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach
opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych.
Zmiany w ostatniej z wymienionych ustaw polegają m.in. na uchyleniu
działu dotyczącego nadzoru nad Narodowym Funduszem Zdrowia i dodaniu
nowego działu dotyczącego nadzoru. W ramach tych zmian miałby zostać
powołany Urząd Nadzoru Ubezpieczeń Zdrowotnych.
Proponowana ustawa ma wejść w życie 1stycznia 2009 r., z wyjątkiem
przepisu upoważniającego Ministra Zdrowia do podjęcia działań
przygotowujących powołanie Urzędu Nadzoru Ubezpieczeń Zdrowotnych, który
miałby wejść w życie z dniem ogłoszenia ustawy.


2

II. Stan prawa wspólnotowego w materii objętej projektem ustawy
Ze względu na przedmiot projektu ustawy należy wskazać:
- art. 49 Traktatu ustanawiającego Wspólnotę Europejską (TWE),
- art. 39 TWE,
- art. 7 ust. 1 i 2 rozporządzenia Rady (EWG) nr 1612/68 z dnia 15
października 1968 r. w sprawie swobodnego przepływu pracowników wewnątrz
Wspólnoty (Dz. Urz. WE L 257 z 19.10.1968 r., str. 2, ze zmianami, Dz. Urz.
UE Polskie wydanie specjalne, rozdz. 5, t. 1, str. 15, ze zmianami).

III. Analiza przepisów projektu pod kątem ustalonego stanu prawa
wspólnotowego
a)
Przepis art. 49 TWE normuje zasadę swobody przepływu usług.
Doprecyzowanie zasady swobodnego świadczenia usług w odniesieniu do usług
z zakresu ubezpieczeń zostało unormowane w szczególności w dyrektywie Rady
92/49/WE z dnia 18 czerwca 1992 r. w sprawie koordynacji przepisów
ustawowych, wykonawczych i administracyjnych odnoszących się do
ubezpieczeń bezpośrednich innych niż ubezpieczenia na życie oraz zmieniającej
dyrektywy 73/239/EWG i 88/357/EWG (trzecia dyrektywa w sprawie
ubezpieczeń innych niż ubezpieczenia na życie).
Przewidywane w projekcie ustawy zasady prowadzeni działalności
ubezpieczeniowej w zakresie dodatkowych dobrowolnych ubezpieczeń
zdrowotnych nie są sprzeczne z przywołaną dyrektywą.
b)
Projekt (art. 15 projektu, w zakresie w jakim dotyczy art. 8 ust. 2a
ustawy o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych) zakłada możliwość
finansowania przez pracodawcę usług i świadczeń na rzecz dobrowolnych
dodatkowych ubezpieczeń zdrowotnych wyłącznie jeżeli są świadczone na
terenie kraju.
Prawo wspólnotowe zapewnia swobodę przepływu pracowników
wewnątrz Wspólnoty, obejmującą zniesienie dyskryminacji ze względu na
przynależność państwową między pracownikami państw członkowskich w
zakresie zatrudnienia, wynagrodzenia i innych warunków pracy (art. 39 ust. 1 i 2
TWE) W motywie preambuły do rozporządzenia Rady (WE) nr 1612/68
stwierdza się, że prawo swobodnego przepływu pracowników wymaga
zapewnienia faktycznej i prawnej równości traktowania we wszystkich sprawach
związanych z prowadzeniem przez nich działalności w charakterze
pracowników najemnych. Zgodnie z art. 7 ust. 1 i 2 tego rozporządzenia
pracownik, będący obywatelem państwa członkowskiego, nie może być
traktowany odmiennie niż pracownicy krajowi pod względem warunków
zatrudnienia i pracy; korzysta on z takich samych przywilejów socjalnych i
podatkowych jak pracownicy krajowi.

3
Prawo do korzystania z usług i świadczeń finansowanych przez
pracodawcę, o których mowa w zmienianej ustawie, można uznać za przywilej
socjalny w rozumieniu art. 7 ust. 2 rozporządzenia (WE) nr 1612/68. Oznacza
to, że zgodnie z tym przepisem pracownicy migrujący z innych państw
członkowskich powinni korzystać w przyjmującym państwie członkowskim z
tego przywileju na tych samych warunkach jak pracownicy krajowi.
Przepisy proponowanej ustawy – tak jak obecne przepisy ustawy
zmienianej – mają zastosowanie niezależnie od przynależności państwowej
pracowników, których dotyczą. Należy jednak zauważyć, że zgodnie z
utrwalonym orzecznictwem Trybunału Sprawiedliwości Wspólnot Europejskich
(TS) zasada równego traktowania ustanowiona zarówno w art. 39 TWE, jak i
art. 7 rozporządzenia (WE) nr 1612/68 zabrania nie tylko jawnej dyskryminacji
ze względu na przynależność państwową, ale również wszelkich ukrytych form
dyskryminacji, które poprzez stosowanie innych kryteriów rozróżniających
powodują de facto ten sam skutek. Z orzecznictwa TS wynika, że o ile przepis
prawa krajowego nie jest obiektywnie uzasadniony i nie jest proporcjonalny do
realizowanego celu, to należy go uznać za pośrednio dyskryminujący od
momentu, w którym można uznać, że ze swej natury dotyka on większej liczby
pracowników migrujących niż pracowników krajowych i że w konsekwencji
istnieje ryzyko mniej korzystnego traktowania tych pierwszych. Pośrednio
dyskryminujące są m.in. warunki prawa krajowego, które wprawdzie stosuje się
niezależnie od przynależności państwowej, jednak zasadniczo albo
w przeważającym stopniu dotyczą pracowników migrujących, jak również
warunki, które mogą w
szczególności pogorszyć sytuację pracowników
migrujących. Zdaniem TS nie jest przy tym konieczne ustalenie, że dany przepis
dotyka w praktyce znacznie większego odsetka pracowników migrujących;
wystarczy stwierdzenie, że przepis ten może taki skutek wywoływać. Co
więcej, powody dla których pracownik migrujący decyduje się skorzystać ze
swobody przepływu we Wspólnocie nie powinny być brane pod uwagę przy
dokonywaniu oceny, czy przepis krajowy ma charakter dyskryminujący. TS

1 Tak. m.in. w wyrokach Trybunału z 12 lutego 1974 r. w sprawie Sotgiu p. Deutsche Bundespost, 152/73,
Zbiory Orzecznictwa TE 1974, str. 153, pkt 11, z 21 listopada 1991 r. sprawie URSSAF p. Le Manoir, C–27/91,
Zbiory Orzecznictwa TE 1991, str. I-5531, pkt 10, z 10 marca 1993 r. w sprawie Komisja WE p. Wielkiemu
Księstwu Luksemburga, C–111/91, Zbiory Orzecznictwa TE 1993, str. I–817, pkt 9, z 23 lutego 1994 r. w
sprawie Scholz v Opera Universitaria di Cagliari, C–419/92, Zbiory Orzecznictwa TE 1994, str. I–505, pkt 7, z
23 maja 1996 r. sprawie John O’Flynn p. Adjudication Officer, C–237/94, ECR 1996, str. I–2617, pkt 17 oraz z
18 lipca 2007 r. sprawie Wendy Geven p. Land Nordrhein-Westfalen, C-213/05, Zbiory Orzecznictwa TE 2007
(niepubl.), pkt 18.
2 Wyroki Trybunału z 23 maja 1996 r. w sprawie John O’Flynn, C–237/94, Zbiory Orzecznictwa TE 1996, str.
I–2617, pkt 20, wyrok Trybunału z 27 listopada 1997 r. w sprawie H. Meints p. Minister van Landbouw,
Natuurbeheer en Visserij , C–57/96, ECR 1997, str. I–6689, pkt 45, oraz z 18 lica 2007 r. sprawie Wendy Geven
p. Land Nordrhein-Westfalen, C-213/05, Zbiory Orzecznictwa TE 2007 (niepubl.), pkt 19.
3 Wyroki Trybunału z 23 maja 1996 r. sprawie O’Flynn, C–237/94, Zbiory Orzecznictwa TE 1996, str. I–2617,
pkt 21, z dnia 28 kwietnia 2004 r. w sprawie Öztürk, C-373/02, Zbiory Orzecznictwa TE 2004, . str. I-3605,
pkt 57, oraz z 18 stycznia 2007 r. w sprawie Aldo Celozzi p. Innungskrankenkasse Baden-Württemberg, C–
332/05, Zbiory Orzecznictwa TE 2007 (niepubl.), pkt 27.