Rządowy projekt ustawy o Służbie Więziennej

8. W przypadku braku możliwości umieszczenia w celi zabezpieczającej, dopuszcza się
zastosowanie innego odosobnionego pomieszczenia, nie spełniającego wymogów,
o których mowa w § 9.
9. Umieszczenie w pomieszczeniu dźwiękochłonnym kilku osadzonych dozwolone jest
tylko w przypadkach, w których brak jest możliwości bezpiecznego odosobnienia ich
w innych pomieszczeniach jednostki.
§ 11
1. Założenie kajdanek lub prowadnic stosuje się w celu częściowego unieruchomienia
kończyn.
2. Kajdanki zakłada się na ręce trzymane z tyłu a gdy osoba jest agresywna lub
zagrażająca bezpieczeństwu kajdanki można założyć także na nogi.
3. Jeden z chwytów prowadnicy zakłada się na ręce osadzonego lub innej osoby, a drugi
przytwierdza do ręki funkcjonariusza lub jest przez niego trzymany.
§ 12
1. rodki techniczne zapobiegające nawoływaniu do buntu lub nieposłuszeństwa stosuje
się wobec osadzonego na czas niezbędny na doprowadzenie do celi zabezpieczającej lub
innego pomieszczenia zapewniającego jego odosobnienie, z zastrzeżeniem ust. 2, a także
doprowadzania przed rozpoczęciem konwojowania.
2. W czasie konwojowania można zastosować środki, o których mowa w ust. 1, wobec
osadzonego, który nawołując do buntu lub nieposłuszeństwa stwarza zagrożenie dla
bezpieczeństwa konwoju.
§ 13
1. Stosuje się pasy obezwładniające jednoczęściowe lub wieloczęściowe.
2. Pas obezwładniający jednoczęściowy stosuje się w celu unieruchomienia rąk.
3. Pierścienie, w których umieszcza się nadgarstki obu rąk, powinny znajdować się na
wysokości bioder, w przedniej części tułowia.
4. Pas obezwładniający wieloczęściowy stosuje się wobec osadzonego w celu całkowitego
unieruchomienia w celi zabezpieczającej. W trakcie stosowanie w nocy nie wydaje się
pościeli.
§ 14
Kaftan bezpieczeństwa stosuje się wobec osadzonego w celu całkowitego
unieruchomienia rąk.
§ 15
1. Kask ochronny stosuje się wobec osadzonego umieszczonego w celi zabezpieczającej,
w
celu udaremnienia samookaleczenia głowy, po uprzednim założeniu pasa
obezwładniającego jednoczęściowego lub kaftana bezpieczeństwa.

6
2. rodki przymusu bezpośredniego, o których mowa w ust. 1, można stosować wobec
osadzonego w czasie konwojowania lub doprowadzania.

§ 16
Na czas stosowania pasa obezwładniającego jednoczęściowego lub kaftana
bezpieczeństwa osadzonego umieszcza się w celi zabezpieczającej lub innym
pomieszczeniu zapewniającym odosobnienie, z zastrzeżeniem § 15 ust. 2.
§ 17
Stosowanie środków przymusu bezpośredniego, o których mowa w § 13 – 15, nie może
powodować nadmiernego ucisku a także utrudniać oddychania i tamować obiegu krwi.
§ 18
Wodne środki obezwładniające stosuje się w celu krótkotrwałego obezwładnienia.
§ 19
1. Siatkę obezwładniającą stosuje się w celu częściowego unieruchomienia.
2. Siatkę obezwładniającą miota się z broni palnej lub innych urządzeń albo zarzuca
ręcznie.
§ 20
1. Chemiczne środki obezwładniające i inne środki o podobnym działaniu, stosuje się
w celu krótkotrwałego zakłócenia zdolności widzenia lub obezwładnienia.
2. Chemiczne środki obezwładniające i inne środki o podobnym działaniu stosuje się
ręcznie lub miota z broni palnej albo z innych urządzeń.
§ 21
Urządzenie olśniewające stosuje się w celu krótkotrwałego zakłócenia widzenia,
zwłaszcza dla wsparcia stosowania innych środków przymusu bezpośredniego.
§ 22
Petardy lub inne środki hukowo-błyskowe, stosuje się w celu krótkotrwałego zakłócenia
orientacji. Można je stosować na otwartej przestrzeni i w pomieszczeniach zamkniętych.
§ 23
rodki do obezwładniania za pomocy ładunku elektrycznego stosuje się w celu
krótkotrwałego obezwładnienia.
§ 24
W czasie stosowania wodnych środków obezwładniających, chemicznych środków
obezwładniających lub innych środków o podobnym działaniu oraz petard lub innych
środków hukowo-błyskowych, a także środków do obezwładniania za pomocy ładunku
elektrycznego należy uwzględnić ich właściwości mogące stanowić zagrożenie dla zdrowia
i życia ludzkiego.

7
§ 25
1. Pałkę służbową stosuje się w celu odparcia czynnej napaści lub pokonania oporu.
2. Zabrania się:
1) zadawania uderzeń i pchnięć pałką służbową, z zastrzeżeniem ust. 3, w głowę,
szyję, brzuch;
2) zadawania uderzeń rękojeścią pałki służbowej;
3) stosowania pałki służbowej wobec osoby, której założono, pasy obezwładniające,
kaftan bezpieczeństwa albo która jest unieruchomiona siatką obezwładniającą lub
użyto środek do obezwładniania za pomocy ładunku elektrycznego.
3. Uderzenia i pchnięcia pałką służbową mogą być zadawane we wszystkie części ciała w
celu odparcia bezpośredniego zamachu na życie lub zdrowie ludzkie.
§ 26
1. Pociski niepenetracyjne, miotane z broni palnej lub innych urządzeń, stosuje się \w celu
obezwładnienia.
2. Przepisy § 27 ust. 2 i 3 nie mają zastosowania.
§ 27
1. Decydując o użyciu broni palnej lub psa służbowego bez kagańca, funkcjonariusz jest
obowiązany postępować ze szczególną rozwagą, traktując broń palną oraz psa
służbowego bez kagańca, jako ostateczne środki działania.
2. Jeżeli nie zachodzą przesłanki, o których mowa w art. 20 ust. 2 ustawy, funkcjonariusz
przed użyciem broni palnej lub psa służbowego jest obowiązany:
1) wezwać osadzonego lub inną osobę do zachowania zgodnego z prawem,
a w szczególności do natychmiastowego porzucenia broni lub niebezpiecznego
narzędzia, zaniechania ucieczki, odstąpienia od bezprawnych działań lub użycia
przemocy; wezwanie w stosunku do innej osoby należy poprzedzić okrzykiem „Służba
Więzienna”,
2) w razie niepodporządkowania się wezwaniu określonemu w pkt 1, uprzedzić
o możliwości użycia broni palnej lub psa służbowego okrzykiem „Stój bo strzelam” albo
„Stój bo użyję psa”.
3. W przypadku, gdy wezwania, o których mowa w ust. 2 pkt 1 i 2, przed użyciem broni
palnej okażą się bezskuteczne, funkcjonariusz obowiązany jest oddać strzał
ostrzegawczy.
§ 28
1. Użycie broni palnej polega na oddaniu strzału w kierunku osoby.
2. Użycie psa służbowego polega na puszczeniu psa służbowego w kierunku osoby.

8
3. W razie podjęcia ucieczki przez osadzonego z terenu zakładu karnego lub aresztu
śledczego, funkcjonariusz może użyć broni palnej lub psa służbowego dopiero wówczas,
gdy osadzony wkroczy na pas ochronny wyznaczony pomiędzy linią ogrodzenia
zewnętrznego i linią wewnętrzną lub śluzę bramy wjazdowej.
4. O każdym przypadku oddania strzału ostrzegawczego, użycia broni palnej lub psa
służbowego funkcjonariusz jest obowiązany niezwłocznie powiadomić bezpośredniego
przełożonego.
§ 29
1. Jeżeli wskutek zastosowania środków przymusu bezpośredniego, użycia broni palnej
lub psa służbowego nastąpiło zranienie człowieka, funkcjonariusz jest obowiązany,
z zachowaniem bezpieczeństwa własnego i osób postronnych, udzielić mu pierwszej
pomocy lub zapewnić jej udzielenie, a następnie spowodować udzielenie pomocy
medycznej.
2. Jeżeli wskutek zastosowania środków przymusu bezpośredniego, użycia broni palnej
lub psa służbowego nastąpiło zranienie lub śmierć człowieka, funkcjonariusz jest
obowiązany bezzwłocznie powiadomić o tym kierownika jednostki oraz zabezpieczyć
miejsce zdarzenia i, w miarę możliwości, ustalić świadków zdarzenia.
3. Kierownik jednostki jest obowiązany zawiadomić właściwego prokuratora o skutkach,
o których mowa w ust. 2.
§ 30
Funkcjonariusza, który użył broni palnej lub psa służbowego, w przypadkach określonych
w art. 19 ustawy, poddaje się niezwłocznie konsultacji psychologicznej.
§ 31
Funkcjonariusz, który użył broni palnej lub psa służbowego, sporządza protokół.
§ 32
Po zapoznaniu się z protokołem, o którym mowa w § 31, kierownik jednostki wszczyna
postępowanie wyjaśniające.
§ 33
Traci moc rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 20 listopada 1996 r. w sprawie
szczegółowych warunków stosowania środków przymusu bezpośredniego oraz użycia
broni palnej lub psa służbowego przez funkcjonariuszy Służby Więziennej oraz sposobu
postępowania w tym zakresie (Dz. U. Nr 136, poz. 637 z późn. zm.).
§ 34
Rozporządzenie wchodzi w życie po upływie .............. od dnia ogłoszenia.

PREZES
RADY
MINISTRÓW


9

UZASADNIENIE

Rozporządzenie stanowi realizację upoważnienia ustawowego zawartego w art. 21
ustawy z dnia ................................. o Służbie Więziennej (Dz. U. Nr ...... poz. .......).
Rozporządzenie reguluje szczegółowe warunki stosowania środków przymusu
bezpośredniego oraz użycia broni palnej lub psa służbowego przez funkcjonariuszy Służby
Więziennej w stosunku do osób pozbawionych wolności jak i innych osób, o których mowa
w art. 18 ust. 4 ustawy z dnia ............................... o Służbie Więziennej.
Rozporządzenie co do zasady zawiera takie same rozwiązania, które były zawarte
w poprzedzającym je rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 20 listopada 1996 r.
w sprawie szczegółowych warunków stosowania środków przymusu bezpośredniego oraz
użycia broni palnej lub psa służbowego przez funkcjonariuszy Służby Więziennej oraz
sposobu postępowania w tym zakresie (Dz. U. 136 poz. 637 z późn. zmianami)
dostosowując je do nowego zakresu delegacji ustawowej.
Proponowane zmiany, w stosunku do dotychczas obowiązującego rozporządzenia
dotyczą:
1) wyznaczenie osoby podejmującej decyzję o stosowaniu środków przymusu
bezpośredniego w przypadku wykonywania czynności służbowej przez grupę
funkcjonariuszy poza terenem jednostki organizacyjnej (§ 3 ust. 2);
2) określenie definicji celi zabezpieczającej oraz wyposażenia przedsionka celi (§ 9);
3) potrzeby wydania osadzonemu odzieży, bielizny, obuwia, a na porę nocną materaca i
pościeli, a także umożliwienie korzystania z posiłków oraz załatwienia potrzeb
fizjologicznych (§ 10);
4) określenie zasad i celu stosowania nowych, ujętych w ustawie, środków przymusu
bezpośredniego;
5) określenie zasad wykorzystania środków przymusu bezpośredniego w sytuacjach
określonych w art. 18 ust. 6 ustawy o Służbie Więziennej;
6)
wprowadzenie nowego wzoru protokołu zastosowania środków przymusu
bezpośredniego względem osadzonego (załącznik nr 1 do rozporządzenia).

Ocena skutków regulacji
1. Rozporządzenie odnosi się do osób pozbawionych wolności oraz do osób innych niż
pozbawione wolności.
2. Wydanie rozporządzenia nie wpłynie na obciążenie budżetu więziennictwa. Dokonując
oceny skutków regulacji wskazanych w uchwale Nr 49 Rady Ministrów z dnia 19 marca

10