Komisyjny projekt ustawy o zmianie ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi

Druk nr 1948

Warszawa, 25 marca 2009 r.
SEJM
RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
VI kadencja
Komisja Nadzwyczajna "Przyjazne

Państwo" do spraw związanych z
ograniczaniem biurokracji
NPP-020-106-2009



Pan

Bronisław Komorowski
Marszałek Sejmu
Rzeczypospolitej
Polskiej



Na podstawie art. 32 ust. 2 regulaminu Sejmu Komisja Nadzwyczajna
"Przyjazne Państwo" do spraw związanych z ograniczaniem biurokracji wnosi
projekt ustawy:

- o zmianie ustawy o wychowaniu w
trzeźwości i przeciwdziałaniu
alkoholizmowi.

Do reprezentowania stanowiska Komisji w pracach nad projektem ustawy
został upoważniony poseł Mirosław Sekuła.


Przewodniczący Komisji


(-) Mirosław Sekuła






projekt
USTAWA
z dnia 2009r.
o zmianie ustawy o wychowaniu w trzeźwości
i przeciwdziałaniu alkoholizmowi

Art. 1
W ustawie z dnia 26 października 1982r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu
alkoholizmowi (Dz.U. z 2007r. Nr.70 poz.473, Nr 115 poz.793 i Nr 176, poz.1238) w art.14
ust.7 otrzymuje brzmienie:

„7. Minister właściwy do spraw transportu oraz minister właściwy do spraw gospodarki
morskiej, w drodze rozporządzenia, określą zasady i warunki sprzedaży, podawania i
spożywania napojów alkoholowych :
1) na morskich statkach handlowych w żegludze międzynarodowej i międzynarodowych
portach morskich,
2) w samolotach komunikacji międzynarodowej i międzynarodowych portach lotniczych,
3) w wagonach barowych i restauracyjnych pociągów pasażerskich w przewozach
międzynarodowych i krajowych międzywojewódzkich z rezerwacją miejsc oraz w
restauracjach zlokalizowanych na dworcach kolejowych obsługujących pociągi
pasażerskie w przewozach międzynarodowych i krajowe międzywojewódzkie z
rezerwacją miejsc
- mając na względzie ograniczenie spożycia alkoholu oraz przeciwdziałanie alkoholizmowi
wśród młodzieży .”


Art.2
Ustawa wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.




UZASADNIENIE


Ustawa wprowadza nową propozycję zapisu, upoważniającego ministra właściwego
do spraw transportu i ministra właściwego do spraw gospodarki morskiej, do rozszerzenia
rozporządzenia regulującego zasady i warunki sprzedaży, podawania i spożywania napojów
alkoholowych na morskich statkach handlowych w żegludze międzynarodowej
i międzynarodowych portach morskich, w samolotach komunikacji międzynarodowej
i międzynarodowych portach lotniczych o zapisy dotyczące pociągów pasażerskich
i restauracji dworcowych.

Zniesienie zakazu dotyczyłoby jedynie wagonów barowych i restauracyjnych
w pociągach pasażerskich w przewozach międzywojewódzkich z rezerwacją miejsc.
Niedopuszczalny byłby zakup alkoholu w tych wagonach i jego konsumpcja w przedziałach.

Obecne regulacje nie dopuszczają w pociągach w komunikacji krajowej sprzedaży
jakiegokolwiek rodzaju alkoholu. Zakaz ten jest unikalny w skali europejskiej. Jest także
powszechnie obchodzony. W większości wagonów barowych i restauracyjnych można kupić
piwo spod lady. Nie ma także żadnego problemu z wniesieniem do pociągu i konsumpcją
w przedziale własnego alkoholu oraz z zakupem piwa od „roznosicieli” przemierzających
wagony w czasie postoju pociągu na stacji. Prowadzi to do obniżenia wpływów budżetu
państwa z podatków i opłat koncesyjnych, w sytuacji gdyby sprzedaż taka była
zalegalizowana. Intencją ustawy jest więc cywilizowanie spożycia alkoholu w pociągach.

Zmiana ustawy zlikwiduje także absurd, polegający na stosowaniu anachronicznego
podziału na pociągi pasażerskie w przewozach międzynarodowych, w których można
nabywać i spożywać każdy alkohol bez ograniczeń oraz pociągi pozostałe z zakazem
sprzedaży. Pociągi międzynarodowe kursujące na terenie Polski zatrzymują się jednak na
stacjach pośrednich, służą więc także przemieszczaniu się pasażerów w relacjach krajowych.

Absurd polega na tym, że udając się w podróż z Warszawy do Poznania, możemy
wybrać pociąg relacji Warszawa – Berlin i spożyć alkohol w wagonie restauracyjnym lub
pociąg relacji krajowej kończący bieg w Poznaniu, w którym obowiązuje zakaz sprzedaży
alkoholu. Sytuacja taka ma miejsce także w przypadku podróży m.in. na trasie Warszawa –
Katowice (do Pragi lub Wiednia) lub Warszawa – Kraków (do Budapesztu).
Nie
ma
żadnych dowodów na to, że nowa regulacja spowoduje wzrost przestępczości
w pociągach. Ze statystyk PKP Intercity SA (jest to jedyny polski podmiot, który do swoich
składów pociągów doczepia wagony restauracyjne i barowe) wynika jasno, że alkohol nie jest
problemem. W 2007 r. wg klasyfikacji bazy „Przestępstwa kolejowe” największym
problemem było obrzucanie pociągów kamieniami, chuligańskie wybryki oraz kradzieże.
Jednak na 725 rozmaitego rodzaju zdarzeń jedynie w 71 przypadkach dochodziło do
incydentów z udziałem nietrzeźwych. W 2008 r. takich incydentów było 60. Osobami pod
wpływem alkoholu byli najczęściej kibice, rezerwiści lub żołnierze zasadniczej służby
wojskowej, którzy już przed rozpoczęciem podróży byli pod wpływem alkoholu. Patrząc na
kategorie pociągów można także dostrzec zasadę, iż większość incydentów miała miejsce
w pociągach tańszych, w których nie było wagonów restauracyjnych i barowych. Tam, gdzie
takie wagony były i można było zgodnie z prawem nabyć alkohol, liczba incydentów była
znikoma: 31 incydentów w pociągach Tanich Linii Kolejowych, 20 w Expresach, 10
w Intercity, 6 w Eurocity (można nabyć alkohol) i po 2 w międzynarodowych pociągach
nocnych i Euro Night (można nabyć alkohol).
Ocena skutków wprowadzenia planowanej regulacji
a) wpływ projektu ustawy na budżet państwa
Zakładając, że główny podmiot na tym rynku, czyli PKP Intercity przewiózł w 2008 r. 14,7
mln pasażerów1 oraz przyjmując założenie, że w grupie tej 1-2 mln osób stanowiliby
potencjalni nabywcy napojów alkoholowych skalę dodatkowych przychodów dla budżetu
państwa należy szacować na poziomie ok. kilkudziesięciu milionów złotych.
b) wpływ projektu ustawy na budżety jednostek samorządu terytorialnego
W wyniku wprowadzenia w życie projektowanej ustawy, zwiększeniu mogą ulec dochody
gmin związane z wydawanymi pozwoleniami na sprzedaż napojów alkoholowych.
Jednocześnie zgodnie z zapisami ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu
alkoholizmowi dochody te mogą być przeznaczone wyłącznie na realizację gminnych
programów profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych.

Przedmiot projektu ustawy nie jest objęty regulacją prawa Unii Europejskiej.


1 Część z nich stanowili pasażerowie podróżujący w ruchu międzynarodowym, którzy mieli dostęp do
napojów alkoholowych
Warszawa, 30 marca 2009 r.
BAS-WAL-662/09



Pan Bronisław Komorowski
Marszałek Sejmu
Rzeczypospolitej Polskiej


Opinia prawna
w sprawie zgodności komisyjnego projektu ustawy o zmianie ustawy o
wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi (przedstawiciel
wnioskodawców: poseł Mirosław Sekuła) z prawem Unii Europejskiej

Na podstawie art. 34 ust. 9 uchwały Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 30 lipca 1992
roku – Regulamin Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej (tekst jednolity: Monitor Polski z 2002 r.,
Nr 23, poz. 398 z późn. zm.) sporządza się następującą opinię:

1. Przedmiot projektu
Projekt zmierza do zmiany ustawy z dnia 26 października 1982 r. o
wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi (Dz. U. z 2007 r.
Nr 70, poz. 473, ze zmianami; dalej: ustawa). Zmiana dotyczy podstawy
prawnej wydania przez ministra właściwego do spraw transportu i ministra
właściwego do spraw gospodarki morskiej rozporządzenia, określającego zasady
i warunki sprzedaży, podawania i spożywania napojów alkoholowych (art. 14
ust. 7 ustawy).
Wnioskodawcy proponują rozszerzenie zakresu regulacji rozporządzenia i
dodanie wytycznej dotyczącej jego treści. Rozporządzenie określałoby –
wykraczając poza dotychczasowe ramy upoważnienia - zasady i warunki
sprzedaży, podawania i spożywania napojów alkoholowych w wagonach
barowych i restauracyjnych pociągów pasażerskich w przewozach krajowych
międzywojewódzkich z rezerwacją miejsc oraz w restauracjach zlokalizowanych
na dworcach kolejowych obsługujących pociągi pasażerskie w przewozach
międzynarodowych i krajowe międzywojewódzkie. Wydając rozporządzenie
ministrowie uwzględnialiby ponadto „ograniczenie spożycia alkoholu oraz
przeciwdziałanie alkoholizmowi wśród młodzieży.”
Projektowana ustawa ma wejść w życie po upływie 14 dni od dnia
ogłoszenia.