Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych oraz ustawy o zmianie ustawy o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych oraz niektórych innych ustaw

Druk nr 1830

Warszawa, 25 marca 2009 r.
SEJM
RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
VI kadencja
Prezes Rady Ministrów

RM 10-32-09



Pan

Bronisław Komorowski
Marszałek Sejmu
Rzeczypospolitej
Polskiej
Na podstawie art. 118 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia
2 kwietnia 1997 r. przedstawiam Sejmowi Rzeczypospolitej Polskiej projekt
ustawy

- o zmianie ustawy o organizacji i funk-
cjonowaniu funduszy emerytalnych
oraz ustawy o zmianie ustawy

o organizacji i funkcjonowaniu fun-
duszy emerytalnych oraz niektórych
innych ustaw.

W załączeniu przedstawiam także opinię dotyczącą zgodności
proponowanych regulacji z prawem Unii Europejskiej.
Ponadto uprzejmie informuję, że do prezentowania stanowiska Rządu
w tej sprawie w toku prac parlamentarnych został upoważniony Minister Pracy
i Polityki Społecznej.

(-) Donald Tusk
Projekt
U S T A W A
z dnia

o zmianie ustawy o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych oraz ustawy
o zmianie ustawy o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych oraz
niektórych innych ustaw
Art. 1. W ustawie z dnia 28 sierpnia 1997 r. o organizacji i funkcjonowaniu funduszy
emerytalnych (Dz. U. z 2004 r. Nr 159, poz. 1667, z późn. zm.1)) wprowadza się następujące
zmiany:
1) w art. 134 ust. 1 otrzymuje brzmienie:
„1. Otwarty fundusz może pobierać opłaty wyłącznie w formie potrącenia określonej
procentowo kwoty z wpłacanych składek, nie większej niż 3,5 %, z tym że potrącenia
dokonuje się przed przeliczeniem składek na jednostki rozrachunkowe.”;
2) w art. 136 ust. 2a otrzymuje brzmienie:
„2a. Otwarty fundusz może pokrywać bezpośrednio ze swoich aktywów także koszty
zarządzania funduszem przez towarzystwo według stawki ustalonej w statucie, jednak
nieprzekraczającej kwot obliczonych według następującej skali:
Wysokość aktywów netto
Miesięczna opłata
(w mln zł)
za zarządzanie otwartym funduszem od aktywów netto wynosi:


ponad
do
8 000
0,045 % wartości aktywów netto w skali miesiąca



8 000
20 000
3,6 mln zł + 0,04 % nadwyżki ponad 8 000 mln zł wartości aktywów netto, w skali miesiąca



20 000
35 000
8,4 mln zł + 0,032 % nadwyżki ponad 20 000 mln zł wartości aktywów netto, w skali


miesiąca

35 000
45 000
13,2 mln zł + 0,023 % nadwyżki ponad 35 000 mln zł wartości aktywów netto, w skali
miesiąca
45 000

15,5 mln zł
Kwota ta jest obliczana na każdy dzień ustalania wartości aktywów netto funduszu i płatna
w ostatnim dniu roboczym każdego miesiąca.”.

Art. 2. W ustawie z dnia 27 sierpnia 2003 r. o zmianie ustawy o organizacji
i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 170,
poz. 1651) uchyla się w art. 1 w pkt 53 lit. a, art. 6, art. 7, art. 13 i w art. 16 pkt 8.

Art. 3. 1. Do dnia wejścia w życie ustawy otwarte fundusze emerytalne dostosują swoje
statuty do przepisów ustawy, o której mowa w art. 1, w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą.

2. Otwarte fundusze emerytalne składają do Komisji Nadzoru Finansowego wnioski
o wydanie zezwolenia na zmianę statutu, o której mowa w ust. 1, nie później niż do dnia
31 października 2009 r.

Art. 4. Ustawa wchodzi w życie z dniem 1 stycznia 2010 r., z wyjątkiem art. 3,
który wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.

1) Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2005 r. Nr 143, poz. 1202
i Nr 183, poz. 1538, z 2006 r. Nr 104, poz. 708 i 711 i Nr 157, poz. 1119, z 2007 r. Nr 17, poz. 95, z 2008 r.
Nr 180, poz. 1109 i Nr 228, poz. 1507 oraz z 2009 r. Nr 18, poz. 97.



29-03-dg

2
UZASADNIENIE


WST P

Zgodnie z art. 67 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia
1997 r. (Dz. U. Nr 78, poz. 483, z późn. zm.) obywatel ma prawo do zabezpieczenia
społecznego w razie niezdolności do pracy ze względu na chorobę lub inwalidztwo oraz
po osiągnięciu wieku emerytalnego. Przepis ten z jednej strony ustanawia obywatelskie prawo
do zabezpieczenia społecznego po osiągnięciu wieku emerytalnego, z drugiej strony nakłada
na państwo obowiązek tworzenia takich rozwiązań ustawowych, które zapewniają pełną
realizację konstytucyjnych praw obywatelskich. Szczegółów dotyczących zakresu i form
ustalania prawa do zabezpieczenia społecznego nie określa Konstytucja, lecz odsyła w tym
względzie do postanowień ustawy. Zapewnienie zabezpieczenia społecznego stanowi zatem
zadanie władz państwowych. Przepis art. 67 Konstytucji RP stanowi wzorzec konstytucyjny
określający w sposób ogólny ramy zabezpieczenia społecznego, kierunki polityki państwa
i jest adresowany głównie do organów prawodawczych. Zadanie to jest wykonywane przez
system obowiązkowego ubezpieczenia emerytalnego, którego integralną częścią – zgodnie
z art. 3 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych
(Dz. U. z 2007 r. Nr 11, poz. 74, z późn. zm.) – są otwarte fundusze emerytalne (OFE), jako
podmioty wykonujące zadania z zakresu ubezpieczeń społecznych.
W rozwiązaniach dotyczących OFE musi być uwzględniany fakt, że w ich działalności
przeważają istotne cechy publicznoprawne, które decydują o ich zaliczeniu do powszechnego
i podstawowego systemu zabezpieczenia społecznego, takie jak:
1) formalne zaliczenie OFE do instytucji ubezpieczeń społecznych na mocy art. 3
ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń
społecznych,
2) obowiązek podlegania ubezpieczeniu emerytalnemu, związany w tym
przypadku z brakiem możliwości rezygnacji z odprowadzania przez
uczestników systemu składek do wybranego OFE. Obowiązek uiszczania
składek na ubezpieczenie społeczne oraz prawo do korzystania z oferowanych
przez system świadczeń wynikają z przepisów prawa i nie zależą od woli
ubezpieczonego. Decyzja przyszłego emeryta dotyczy wyłącznie wyboru
danego otwartego funduszu, natomiast członkostwo w OFE wynika z samego
faktu podlegania obowiązkowi ubezpieczenia społecznego,
3) obowiązkowy charakter składki na ubezpieczenie emerytalne, przekazywanej
w części do OFE przez państwo, które określa wysokość składek i odpowiada
za ich pobór. Osoby podlegające obowiązkowi ubezpieczenia społecznego nie
mają wpływu na wysokość wnoszonych składek – są obowiązane
do wnoszenia składek w wysokości określonej w ustawie i nie mają
możliwości zadeklarowania rezygnacji z całości lub części świadczeń
w zamian za zwrot składki,
4) struktura funduszy, które są przeznaczone na realizację zadania państwa
związanego z zabezpieczeniem społecznym. rodki publiczne gromadzone
w specjalnych, wydzielonych funduszach mają służyć sfinansowaniu
powszechnej emerytury, a są zarządzane przez działające w formie spółek
akcyjnych powszechne towarzystwa emerytalne (PTE),
5) wyłączenie środków zgromadzonych w OFE z mienia prywatnego, związane
z brakiem możliwości dysponowania środkami przez ubezpieczonych oraz
zaliczeniem składek wpłaconych do danego funduszu, nabytych za nie praw
oraz pożytków z tych praw do aktywów funduszu. Członkowie OFE nie mogą
dysponować środkami zgromadzonymi na ich rachunkach, a w szczególności,
jak już wspomniano, nie mogą zrzec się prawa do części emerytury
finansowanej ze środków inwestowanych przez OFE w zamian za wypłatę
zgromadzonych środków. Nie mają również możliwości przeznaczenia
środków zgromadzonych w OFE na cele inne niż wykupienie emerytury.
W przypadku śmierci członka funduszu środki zgromadzone na rachunku są
przekazywane osobie lub osobom wskazanym przez członka, w granicach
określonych przepisami prawa,
6) środki zgromadzone w OFE nie podlegają egzekucji komorniczej prywatnej
lub administracyjnej,
7) w otwartym funduszu emerytalnym brak jest właścicielskiego funduszu
udziałowego, który określałby, kto jest właścicielem OFE i jakie ewentualnie
mógłby z tego czerpać korzyści,
8) rozbudowany system instrumentów publicznoprawnej ochrony środków
zgromadzonych w OFE. Skarb Państwa jako gwarant całego systemu ponosi
ryzyko działalności inwestycyjnej OFE. Gwarancja ta dotyczy efektywności

2