Senacki projekt ustawy o zmianie ustawy - Kodeks postępowania karnego
projekt ustawy dotyczy wykonania obowiązku dostosowania systemu prawa do wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 3 czerwca 2008 r. (sygn. akt K 42/07) polegającego na stworzeniu instytucjonalnych gwarancji dostępu do części akt postępowania przygotowawczego dla podejrzanego (jego obrońcy)
- Kadencja sejmu: 6
- Nr druku: 1764
- Data wpłynięcia: 2009-02-19
- Uchwalenie: Projekt uchwalony
- tytuł: o zmianie ustawy - Kodeks postępowania karnego
- data uchwalenia: 2009-07-16
- adres publikacyjny: Dz.U. Nr 127, poz. 1051
1764
3. Cele i zakres projektowanej ustawy
Mając na uwadze konieczność wykonania wyroku Trybunału Konstytucyjnego,
kierując się brzmieniem sentencji wyroku oraz motywami jego uzasadnienia, proponuje się,
by zmiana ustawy - Kodeks postępowania karnego polegała na stworzeniu instytucjonalnych
gwarancji dostępu do części akt postępowania przygotowawczego dla podejrzanego (jego
obrońcy) - chodzi w istocie o te dowody, które uzasadniają zastosowanie albo przedłużenie
wobec podejrzanego tymczasowego aresztowania, a które zostały wskazane we wniosku
prokuratora skierowanym do sądu. W aktualnym stanie prawnym udostępnienie akt sprawy na
tym etapie jest uwarunkowane zgodą prokuratora.
W związku z powyższym ustawę - Kodeks postępowania karnego należy uzupełnić o
przepisy expressis verbis statuujące prawo podejrzanego (jego obrońcy) do zapoznania się z
aktami sprawy także w postępowaniu przygotowawczym.
4. Konsultacje
Projekt ustawy został skonsultowany ze Stowarzyszeniem Prokuratorów
Rzeczypospolitej Polskiej, które zaopiniowało go pozytywnie. Co do zasady aprobująco
o proponowanej nowelizacji k.p.k. wypowiedzieli się również: Pierwszy Prezes Sądu
Najwyższego, Minister Sprawiedliwości oraz Naczelna Rada Adwokacka, przy czym ich
opinie akcentowały m.in. potrzebę precyzyjnego określenia, w jakim zakresie akta
postępowania przygotowawczego mają być udostępniane podejrzanemu lub jego obrońcy.
Sugestie te zostały uwzględnione w trakcie pierwszego czytania projektu. Opinię o projekcie
przedstawiła także Krajowa Rada Sądownictwa, sygnalizując możliwość występowania
w praktyce sporów co do tego, kto udostępnia akta postępowania przygotowawczego po
przekazaniu ich do sądu, tzn. czy ostatecznie leży to w gestii sądu czy też prokuratora.
Na posiedzeniu komisji senackich pozytywne stanowisko na temat projektu wyraził
również przedstawiciel Helsińskiej Fundacji Praw Człowieka.
5. Skutki finansowe wykonania projektowanej ustawy
- 11 -
Projekt nie powoduje skutków finansowych dla budżetu państwa.
6. Oświadczenie o zgodności z prawem Unii Europejskiej
Projektowana ustawa jest zgodna z prawem Unii Europejskiej.
- 12 -
Warszawa, 26 lutego 2009 r.
BAS-WAL-394/09
Pan
Bronisław Komorowski
Marszałek Sejmu
Rzeczypospolitej Polskiej
Opinia prawna
w sprawie zgodności z prawem Unii Europejskiej senackiego projektu
ustawy o zmianie ustawy – Kodeks postępowania karnego (przedstawiciel
wnioskodawcy: senator Bohdan Józef Paszkowski)
Na podstawie art. 34 ust. 9 uchwały Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 30 lipca
1992 roku – Regulamin Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej (tekst jednolity: Monitor Polski z
2002 r., Nr 23, poz. 398, ze zmianami) sporządza się następującą opinię:
1. Przedmiot projektu ustawy
Projekt przewiduje zmianę artykułów 156, 250 i 263 ustawy z dnia 6
czerwca 1997 r. – Kodeks postępowania karnego (Dz. U. Nr 89, poz. 555, ze
zmianami).
Zmiana dotyczy zasad udostępniania akt podejrzanemu i jego obrońcy w
toku postępowania przygotowawczego. Udostępnienie ma dotyczyć akt sprawy
w części zawierającej dowody wskazane we wniosku o zastosowanie
tymczasowego aresztowania (albo we wniosku o przedłużenie okresu
tymczasowego aresztowania).
Proponowana zmiana jest związana z wyrokiem Trybunału
Konstytucyjnego z dnia 3 czerwca 2008 r. (Dz. U. Nr 100, poz. 648)
stwierdzającego niezgodność z Konstytucją RP art. 156 §5 kpk „w zakresie, w
jakim umożliwia arbitralne wyłączenie jawności tych materiałów postępowania
przygotowawczego, które uzasadniają wniosek prokuratora w przedmiocie
tymczasowego aresztowania”.
Proponowana ustawa ma wejść w życie po upływie 14 dni od dnia
ogłoszenia.
2. Stan prawa Unii Europejskiej w materii objętej projektem
Prawo Unii Europejskiej nie zawiera przepisów regulujących
zagadnienia będące przedmiotem projektu ustawy.
2
3. Analiza przepisów projektu pod kątem ustalonego stanu prawa
Unii Europejskiej
Przepisy projektu nie należą do materii regulacji prawa UE.
4. Konkluzja
Przedmiot projektu ustawy o zmianie ustawy o zmianie ustawy – Kodeks
postępowania karnego nie jest objęty prawem Unii Europejskiej.
Sporządził: Zespół Prawa Europejskiego i Międzynarodowego
Akceptował: Dyrektor Biura Analiz Sejmowych
Michał Królikowski
Deskryptory bazy REX: Unia Europejska, projekt ustawy, postępowanie karne, tymczasowe
aresztowanie