Dnia Wed, 19 Dec 2018 23:23:45 +0100, Krzysztof Halasa napisał(a):
> Marcin Debowski <a...@I...zoho.com> writes:
>> Pierwszy post JF, Prawo Bankowe.
>> "Sąd Okręgowy w Toruniu w wyroku z dnia 13 lipca 2016 roku (Sygn. akt
>> I C 916/16) zauważył, że umowa kredytu denominowanego ma tyle
>> odstępstw od instytucji kredytu uregulowanej w art. 69 ust. 1 prawa
>> bankowego, że należy ją uznać za nieważną."
>
> Ale konkretnie, jakie są te odstępstwa? Prawo bankowe zabrania
> udzielenia kredytu denominowanego w walucie obcej?
> Ogólnie każda umowa kredytu denominowanego (w walucie obcej)?

cholera wie co w tej konkretnej umowie zapisali,
ale moze sad spojrzal szerzej - umowa w CHF, wyplata w PLN, wplata w
PLN ... jeszcze jakies kursy przewalutowania, no i uznal, ze to nie
jest to, o czym PB mowi.

O, jeszcze ciekawiej
http://orzeczenia.torun.so.gov.pl/content/$N/1510250
00000503_I_C_000916_2016_Uz_2016-07-13_001

"Do Sądu Okręgowego w Toruniu wpłynął pozew Banku (...) S.A. w W.
przeciwko pozwanej E. K. o wydanie nakazu zapłaty w postępowaniu
upominawczym i zasądzenie od pozwanej na swoją rzecz kwoty 42.660,29
CHF z dalszymi odsetkami umownymi zmiennymi w razie zmiany stopy
referencyjnej LIBOR 6M liczonymi w następujący sposób 1,5 x (LIBOR 6M
- 2pp) od kwoty 40.489,91 CHF od dnia 24.03.2016r. do dnia zapłaty
oraz z kosztów procesu.

W uzasadnieniu swego stanowiska pełnomocnik powódki wskazał, iż strony
[jakiej powodki ?]
zwarły w dniu 30 listopada 2005 roku umowę nr (...) kredytu
budowlanego w walucie wymienialnej. Bank udzielił powyższego kredytu
na okres do 21 listopada 2011 roku. Pozwana miała spłacać soje
[to sie skarzyc na kurs nie mogla, bo w grudniu 2005 byl CHF po ~2.50]

zobowiązanie w ratach miesięcznych uwzględniających zmienne
oprocentowanie ustalane w oparciu o stawkę referencyjną 6M LIBOR,
zaokrągloną do czwartego miejsca po przecinku, obowiązującą w Banku w
dniu podpisania umowy kredytu, a w okresie kredytowania w pierwszym
dniu kolejnego okresu stabilizacji oprocentowania przy uwzględnieniu
marży banku w wysokości 2%. Kredyt był udzielony na zakup
nieruchomości położonej w miejscowości M.

Pozwana przestała wywiązywać się z postanowień umowy i bank
wypowiedział jej umowę kredytową i wezwał do spłaty pozostałej części
zadłużenia w kwocie 42.660,29 CHF. Pozwana nie uiściła w terminie
żądanej kwoty.

W dniu 12.04.2016r. Sąd Okręgowy w Toruniu wydał nakaz w postępowaniu
upominawczym zgodnie z żądaniem pozwu.

Pozwana wniosła sprzeciw od powyższego nakazu zapłaty domagając się
jego uchylenia i oddalania powództwa. Pozwana podniosła następujące
zarzuty: nieuwodnienia żądania z uwagi na brak dołączonych dowodów z
dokumentów, z których wynikałaby wysokość zadłużenia oraz zawarcia w
umowie niedozwolonych klauzul umownych powodujących nieważność umowy

W jej ocenie wyciąg z ksiąg banku stanowi jedynie dokument prywatny i
nie jest miarodajny do ustalenia wysokości zobowiązania wobec banku.
Pozwana zakwestionowała powyższy dokument i wskazała, iż w jej ocenie
bank nie udowodnił wysokości dochodzonego roszczenia w związku z
powyższym powództwo winno być oddalone. Ponadto wskazała, iż zawarte w
Regulaminie Kredytowania postanowienia wskazujące, iż kredyty w
walutach wymienialnych spłacane są w złotych, przy zastosowaniu kursu
sprzedaży walut według kursów waluty obowiązujących w banku w momencie
spłaty, a ponadto odsetki, prowizje oraz opłaty naliczane są walucie
kredytu i podlegają spłacie w walucie kredytu lub w złotych przy
zastosowaniu kursu sprzedaży walut obowiązującym w banku w momencie
spłaty, stanowią klauzulę abuzywną i powodują nieważność zawartej
umowy. W tym zakresie pozwana powołała się na pogląd wyrażony wyroku
Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 7 maja 2013 roku w sprawie VI ACa
441/13.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 30 listopada 2005r. strony zawarły umowa kredytu budowanego w
kwocie 87.974,91 CHF na zakup nieruchomości gruntowej o walorach
rekreacyjnych. Kredyt został udzielony od dnia 21 listopada 2020 roku.
Pozwana zobowiązała się do spłaty przedmiotowego kredytu w 180 ratach
kapitałowo-odsetkowych, których wysokość oraz termin płatności zostały
określone w załączonym do umowy harmonogramie spłaty kredytu.
[...]
Dowód: umowa kredytu bankowego k - 8-13 akt

Zgodnie z §15 umowy kredytowej w sprawach nieuregulowanych w umowie
zastosowanie ma Regulamin kredytowania osób fizycznych w zakresie
produktów hipotecznych. Pozwana oświadczyła, iż otrzymała powyższy
regulamin przy zawarciu umowy kredytu. Zgodnie z §39 powyższego
Regulaminu kredyty w walutach wymienialnych uruchamiane są w złotych,
przy zastosowaniu kursu kupna, według kursów walut obowiązujących w
Banku w momencie wypłaty. Kredyty w walutach wymienialnych spłacane
są:

1) W złotych, przy zastosowaniu kursu sprzedaży waluty, według kursów
walut obowiązujących w Banku w momencie spłaty, lub w

2) Walucie, w której zostały udzielone, stosownie do ustaleń zawartych
w umowie kredytu.

Regulamin w §40 wskazywał, iż odsetki, prowizje oraz opłaty naliczane
są w walucie kredytu i podlegają spłacie w walucie kredytu lub w
złotych, przy zastosowaniu kursów sprzedaży walut obowiązujących w
banku w momencie spłaty.

Stosownie do §4 ust. 7 zawartej przez strony umowy kredytu - kredyt
będzie spłacany w złotych.
[...]
Pismem z dnia 28 kwietnia 2014 roku, w związku z brakiem spłaty
wymagalnych należności powód wypowiedział umowę z 30 dniowym terminem
wypowiedzenia od dnia doręczenia wypowiedzenia i wezwał do spłaty
całego kredytu. Z treści tegoż pisma wynikało, iż zadłużenie na dzień
28 kwietnia 2014r. wyniosło: 40.566,14 CHF - kapitał, odsetki 210,58
CHF.
[...]

Sąd zważył, co następuje:
Powyższy stan faktyczny ustalony został w oparciu o dokumenty złożone
przez strony. Sąd uznał powyższe dokumenty za w pełni wiarygodne.
Żadna ze stron nie kwestionowała prawdziwości złożonych dokumentów, z
wyłączeniem wyciągu z ksiąg rachunkowych banku.

Dla rozstrzygnięcia przedmiotowej sprawy kluczowe znaczenie miała
zawarta umowa kredytowa i dołączony do niej regulamin kredytowania
osób fizycznych w zakresie produktów hipotecznych. Oba dokumenty nie
były kwestionowane przez strony i wobec powyższego Sąd uznał je za w
pełni wiarygodne, czyniąc z nich podstawę ustaleń faktycznych w
niniejszej sprawie. Zarówno treść jak i prawdziwość umowy i regulaminu
nie budziła wątpliwości Sądu.

Na wstępie wskazać należy, iż w niniejszej sprawie powód wystąpił do
Sądu z powództwem w postępowaniu upominawczym. Nakazem zapłaty z dnia
12 kwietnia 2016 roku Sąd Okręgowy w Toruniu w postępowaniu
upominawczym uwzględnił w całości żądane roszczenie. Zgodnie z art.
505 § 1 k.p.c. W razie prawidłowego wniesienia sprzeciwu nakaz zapłaty
traci moc. W przedmiotowej sprawie pozwana złożyła w terminie,
prawidłowo sprzeciw od nakazu zapłaty. Zgodnie z art. 503 § 1 k.p.c.
pismo zawierające sprzeciw wnosi się do Sądu, który wydał nakaz
zapłaty. W piśmie pozwany powinien wskazać czy zaskarża nakaz w
całości, czy w części, przedstawić zarzuty, które pod rygorem ich
utraty należy zgłosić przed wdaniem się w spór co do istoty sprawy,
oraz okoliczności faktyczne i dowody. Sąd pomija spóźnione twierdzenia
i dowody, chyba, że strona uprawdopodobni, że nie zgłosiła ich w
sprzeciwie bez swojej winy lub, że uwzględnienie spóźnionych twierdzeń
i dowodów nie spowoduje zwłoki w rozpoznaniu sprawy albo występują
inne wyjątkowe okoliczności.

W omawianej sprawie pozwana podniosła dwa zarzuty: zarzut
nieudowodnienia wysokość dochodzonego roszczenia oraz zarzutu
nieważności umowy.

Za uzasadnione uznać należy zarzuty pozwanej dotyczące nieważności
umowy w związku z zawartymi w niej niedozwolonymi klauzulami umownymi.

Odnosząc się do powyższego zarzutu wskazać należy, iż zgodnie z art.
69 ust. 1 prawa bankowego (brzmienie ustępu 1 w dniu zawarcia umowy i
w dniu dzisiejszym jest tożsame), przez umowę kredytu bank zobowiązuje
się oddać do dyspozycji kredytobiorcy na czas oznaczony w umowie kwotę
środków pieniężnych z przeznaczeniem na ustalony cel, a kredytobiorca
zobowiązuje się do korzystania z niej na warunkach określonych w
umowie, zwrotu kwoty wykorzystanego kredytu wraz z odsetkami w
oznaczonych terminach spłaty oraz zapłaty prowizji od udzielonego
kredytu. Udzielanie kredytów jest jedną z czynności banków
przewidzianą w prawie bankowym. Do essentialia negotii umowy kredytu
należą: oddanie przez bank do dyspozycji kredytobiorcy na czas
oznaczony w umowie ściśle określonej kwoty środków pieniężnych z
przeznaczeniem na ustalony cel oraz zobowiązanie kredytobiorcy do
korzystania z oddanych do dyspozycji środków pieniężnych na warunkach
określonych w umowie, zwrotu kwoty wykorzystanego kredytu wraz z
odsetkami w oznaczonych terminach spłaty oraz zapłaty prowizji od
udzielonego kredytu (patrz. Arkadiusz Kawulski, Komentarz do prawa
bankowego. Uwagi do art. 69, LEX 2013). Umowa kredytu stanowi zatem
odrębny typ umowy nazwanej. Jest to umowa konsensualna, dwustronnie
zobowiązująca, odpłatna. Różni się od umowy pożyczki pieniężnej,
której istota sprowadza się do przeniesienia środków pieniężnych na
własność (przy kredycie środki są oddane do dyspozycji kredytobiorcy),
braku konieczności określenia celu pożyczki (przy kredycie taki cel
jest obowiązkowy), wreszcie udzielanie kredytów i udzielanie pożyczek
pieniężnych to odrębne czynności bankowe. Sąd Okręgowy rozpoznający
niniejszą sprawę aprobuje pogląd SN wyrażony w wyroku z dnia 13 maja
2009 roku (IV CSK 32/2009, LexPolonica nr 3028358Umowa) wskazujący, iż
umowa kredytu nie jest odmianą umowy pożyczki. W niniejszej sprawie,
co wynika z treści łączącej strony umowy, bank udzielił pozwanej
kredytu walutowego. Ustawa prawo bankowe nie zawiera legalnej
definicji umowy kredytu walutowego. Odwołując się do zasad
interpretacji językowej, za kredyt walutowy uznać należy zatem kredyt,
który jest określony w walucie obcej, w tejże walucie obcej jest
wypłacony i w walucie obcej jest spłacony.

Jak wynika z §39 powołanego regulaminu kredyty w walutach
wymienialnych uruchamiane są w złotych, przy zastosowaniu kursu kupna,
według kursu walut obowiązujących w Banku w momencie wypłaty. Kredyty
w walutach wymienialnych spłacane są: czy w złotych, przy zastosowaniu
kursu sprzedaży waluty, według kursów walut obowiązujących w Banku w
momencie spłaty lub w walucie, w której zostały udzielone. Zgodnie z §
40 odsetki, prowizję oraz opłaty naliczane są w walucie kredytu i
podlegają spłacie w walucie kredytu lub w złotych, przy zastosowaniu
kursu sprzedaży obowiązujących w Banku w momencie spłaty. Jak wynika z
treści zawartej umowy kredyt spłacany jest w złotych (§4 pkt 7 umowy).
Również w tej walucie (PLN) kredyt został uruchomiony. Zatem w
omawianej sprawie strony zawarły umowę mocą, której bank przekazał do
dyspozycji pozwanej określoną kwotę złotych polskich stanowiących
równowartość określonej w umowie ilości franków szwajcarskich. Wartość
ta była ustalana w odniesieniu do ceny kupna franka szwajcarskiego
obowiązującej w banku w dniu udzielenia kredytu. Zgodnie z umową
pozwana miała spłacać powyższy kredyt w PLN, według ceny sprzedaży
franka szwajcarskiego obowiązującej w banku w dniu wpłacenia
konkretnej raty.

W pierwszej kolejności wskazać należy, iż tak skonstruowana umowa nie
stanowi umowy kredytu, zawiera bowiem liczne odstępstwa od definicji
legalnej zawartej w prawie bankowym. Do wskazanych essentialia negoti
umowy kredytu bankowego należy bowiem określenie kwoty kredytu i
waluty kredytu, określenie oprocentowania i zasad jego zmiany, cel
kredytu i wysokość prowizji. Zobowiązanie kredytobiorcy polega na
spłacie wykorzystanej części kredytu wraz z odsetkami i zapłaty
umówionej prowizji. W omawianej sprawie wartość kredytu wyrażona
została we franku szwajcarskim, natomiast wypłata kredytu i ustalenie
wysokości raty odnosiło się do złotych polskich. W tej sytuacji
kredytobiorca nigdy nie spłaca nominalnej wartości kredytu, bowiem z
uwagi na różnice kursowe zawsze będzie to inna kwota (należy pamiętać,
iż kredyt uruchomiono w złotych, a nie we franku szwajcarskim). Cecha
ta stanowi znaczące odejście od ustawowej konstrukcji kredytu, której
elementem przedmiotowo istotnym jest obowiązek zwrotu kwoty
otrzymanej. Fakt ten wynika z włączenia do umowy klauzuli
waloryzacyjnej, która powoduje, że wysokość zobowiązania wyrażonego w
walucie polskiej jest modyfikowana innym miernikiem wartości.
Włączenie do umowy takiej klauzuli waloryzacji wprowadza szereg
problemów związanych z przełamaniem zasady nominalizmu, zasady
określoności świadczenia, obarczeniu kredytobiorcy nieograniczonym
ryzykiem kursowym, a także możliwości naruszenia przepisów o odsetkach
maksymalnych (patrz: Jacek Czabański, Walutowe klauzule waloryzacyjne
w umowach kredytów hipotecznych. Analiza Problemu., Palestra 6/2016).

Warto także zauważyć, iż uruchomienie kredytu następowało w PLN według
kursu kupna, natomiast spłata kredytu ustalana jest w oparciu o kurs
sprzedaży. Już tylko takie zastrzeżenia zawarte w umowie stanowi
rodzaj ukrytej prowizji banku. Kredytobiorca zaciągając i spłacając
kredyt nawet tego samego dnia i przy niezmienionym kursie waluty
zobowiązany byłby do spłaty wyższej kwoty aniżeli pożyczył. Różnica
wynikałaby z różnic kursu kupna i sprzedaży waluty w banku i obowiązku
dokonania spłaty w PLN. Należy przy tym pamiętać, iż umowa przewiduje
możliwość przedterminowej spłaty kredytu i w przypadku jej dokonanie
przed upływem 5 lat od dnia zawarcia umowy Bankowi przysługuje prawo
do pobrania 1% prowizji liczonej od kwoty przedterminowej spłaty.

Zgodnie z art. 3851§1 k.c. postanowienia umowy zawieranej z
konsumentem nieuzgodnione indywidualnie nie wiążą go, jeżeli
kształtują jego prawa i obowiązki w sposób sprzeczny z dobrymi
obyczajami, rażąco naruszając jego interesy (niedozwolone
postanowienia umowne). Nie dotyczy to postanowień określających główne
świadczenia stron, w tym cenę lub wynagrodzenie, jeżeli zostały
sformułowane w sposób jednoznaczny.[...]
W omawianej sprawie wskazać należy, iż regulacje dotyczące istotnych
postanowień umownych, które zakwestionowała pozwana, zawarte są w
regulaminie. Nie były więc uzgodnione indywidualnie.

W dalszej kolejności konieczne było ustalenie czy te postanowienia
dotyczą głównych świadczeń stron.

Zgodnie z powołaną wyżej definicją umowy kredytu zawartą w art. 69
prawa bankowego do elementów przedmiotowo istotnych tego typu umowy
należy obowiązek zwrotu kwoty kredytu wraz z umówionymi odsetkami i
zapłaty prowizji. W omawianej sprawie wypłata kredytu w złotych
polskich i zawarcie w umowie klauzuli waloryzacyjnej powodowały
niemożliwość określenia świadczenia zarówno co do wysokości kredytu
jak i rat spłacanej pożyczki z uwagi na możliwość jednostronnego
ustalania kursu waluty przez bank.

W ocenie Sądu klauzule zawarte w §39 ust. 2 pkt 1 i §40 regulaminu są
nieodzownymi klauzulami umownymi albowiem postanowienia te kształtują
prawa i obowiązki konsumenta - kredytobiorcy - w sposób sprzeczny z
dobrymi obyczajami oraz rażąco naruszając jego interesy.

[... a warto doczytac, bo ciekawe]

Zgodnie z treścią art. 253 k.c. jeżeli strona zaprzecza prawdziwości
dokumentu prywatnego albo twierdzi, że zawarte w nim oświadczenie
osoby, która je podpisała, od niej nie pochodzi, obowiązana jest
okoliczności te udowodnić. Jeżeli jednak spór dotyczy dokumentu
prywatnego pochodzącego od innej osoby niż strona zaprzeczająca,
prawdziwość dokumentu powinna udowodnić strona, która chce z niego
skorzystać. Powyższy przepis nakłada zatem na powoda obowiązek
udowodnienia okoliczności wynikających z wyciągu z ksiąg rachunkowych
banku, w sytuacji zakwestionowania tego dokumentu przez pozwaną.
Ustosunkowując się do zarzutów zawartych w sprzeciwie pełnomocnik
powoda dołączył dokumenty m.in. szczegółowy harmonogram spłaty
kredytu. Warto jednak pamiętać, iż w omawianej sprawie kredyt
udzielony pozwanej uruchamiany był w PLN i w tej walucie pozwana
spłacała od listopada 2005 roku raty. Mechanizm przeliczenia waluty na
złoty oparty był o niedozwolone klauzule umowne. W tej sytuacji nie
jest możliwa prawidłowa ocena, czy uiszczone raty nie ,,nadpłacały"
zobowiązania pozwanej i czy były ustalane prawidłowo. Zgodzić się
zatem należy ze stanowiskiem pozwanej, iż złożone do akt dokumenty nie
udowadniają roszczenia zarówno co do zasady jak i wysokości. W oparciu
o przedłożone dokumenty Sąd nie jest bowiem stwierdzić czy pozwana
spłaciła swoje roszczenie, a jeśli nie to w jakiej wysokości
zadłużenie ją obciąża

[...]

1. Oddala powództwo

2. zasądza od powoda na rzecz pozwanej kwotę 7217 zł (siedem tysięcy
dwieście siedemnaście złotych) tytułem zwrotu kosztów postępowania

3. nakazuje zwrócić powódce ze Skarbu Państwa Sądu Okręgowego w
Toruniu kwotę 30 zł tytułem zwrotu błędnie uiszczonej opłaty"

Hm ... to co - bank zostal calkowicie na lodzie ?
Bo jak rozumiem - to nic mu sie nie nalezy :-)
Dopiero w kolejnym pozwie moglby cos wywalczyc ?

Czyli apelowal, bo przeciez nie odpuscil.

P.S. Aczkolwiek ... regulamin dopusczal mozliwosc splaty w walucie lub
PLN, splate w PLN uzgodniono indywidualnie :-)

J.