W dniu 2011-01-05 11:11, Michal Jankowski pisze:
> Raczej chodzi o brak możliwości rozdysposnowania spadkiem inaczej niż
> procentowo. Nie można zrobić testamentu "dom dla córki, samochód dla
> syna" (nawet jeśli każde dostałoby część przekraczającą wartość
> należnego zachowku), można najwyżej 'długopis dla służącej", bo zapisy
> nie mogą obejmować znaczniejszej części całego spadku.

ale to na końcu nie jest prawdą - nie ma żadnej ograniczenia w wartości
zapisów, mogą nawet wyczerpywać cały spadek
tyle że:
1. trzeba bardzo jasno sformułować testament, tak żeby nie było żadnych
wątpliwości co do tego, że są to zapisy, a do dziedziczenia powołanie
następuje w inny sposób
2. jeśli są niejasności (i tylko wtedy, więc należyte sporządzenie
testamentu zapobiega takiej sytuacji), rzeczywiście wpada się w regułę
interpretacyjną, która nakazuje odczytywać w takich 'zapisach'
wyczerpujących prawie cały spadek powołanie do dziedziczenia w
odpowiednim ułamku (z czym wiąże się konieczność przeliczania)
3. istniejący w naszym prawie (istnieją też inne konstrukcje) zapis nie
przenosi własności na zapisobiercę, a jedynie kreuje po jego stronie
roszczenie do spadkobierców, którzy muszą dokonać odpowiednich czynności
- ale jeśli nie ufamy spadkobiercy, który może nie chcieć pozbywać się
części majątku, to można powołać wykonawcę testamentu

> Czy w innych krajach jest podobne ograniczenie? I z czego to w ogóle
> pochodzi i jakie ma uzasadnienie?

Powołanie w ułamkach - choćby Francja, Austria, Niemcy, Szwajcaria.

I to jest też odpowiedź na pytanie skąd się to bierze - nasze prawo
spadkowe (ujednolicone dopiero w 1946r. - wcześniej dziedziczenie
regulował w zależności od części kraju: Kodeks Napoleona uzupełniany
przez Kodeks Cywilny Królestwa Polskiego, BGB (niemiecki kodeks
cywilny), ABGB (austriacki kodeks cywilny), Zwód Praw Cesarstwa
Rosyjskiego i szczątkowo prawo węgierskie)) czerpało z systemów tych państw.

A uzasadnienie (oprócz tradycji) - choćby takie, że tylko przy takiej
konstrukcji można uregulować dziedziczność długów.

KG