Być może niektórym z Was wiadomo, że policja od niemalże roku ściga po
całym kraju zbieraczy minerałów, to zaś w związku z tym, że w ich
zbiorach znalazły się minerały zawierające uran, czyli wykazujące się
pewną radioaktywnością. Był szereg rewizji, parę zatrzymań, w toku
wciąż jest kilka spraw prowadzonych przez prokuraturę. Tak dzieje się
od maja 2010 roku. Obecnie kilku osobom, w tym także mnie prokuratura
łódzka (Wydział V do Spraw Przestępczości Zorganizowanej i Korupcji)
postawiła zarzut gromadzenia i posiadania bez zezwolenia materiału
radioaktywnego, tj. o przestępstwo z art. 171 § 1 k.k.

Art. 171. § 1 k.k. - Kto, bez wymaganego zezwolenia lub wbrew jego
warunkom, wyrabia, przetwarza, gromadzi, posiada, posługuje się lub
handluje substancją lub przyrządem wybuchowym, materiałem
radioaktywnym, urządzeniem emitującym promienie jonizujące lub innym
przedmiotem lub substancją, która może sprowadzić niebezpieczeństwo
dla życia lub zdrowia wielu osób albo mienia w wielkich rozmiarach,
podlega karze pozbawienia wolności od 6 miesięcy do lat 8.

Trzy dni temu otrzymałem kopię tzw. opinii instytucji specjalistycznej
o której wydanie prokuratura zwróciła się do Państwowej Agencji
Atomistyki. Oto ona:

http://w516.wrzuta.pl/obraz/0wUsfsmrOmH/str1
http://w516.wrzuta.pl/obraz/4nqhzzmL7pt/str2
http://w516.wrzuta.pl/obraz/9RLOXEhMWwn/str3
http://w516.wrzuta.pl/obraz/2oFMZeFNOrR/str4
http://w516.wrzuta.pl/obraz/5WMRH6txYwn/str5

Zważywszy na fakt, że w opinii tej jednoznacznie stwierdzono, że
radioaktywne minerały były przez podejrzanych przechowywane w sposób
nie zagrażający zdrowiu lub życiu człowieka i nie mogły spowodować
żadnych zniszczeń w świecie roślinnym, czy zwierzęcym, oraz brzmienie
artykułu 41.1 Prawa Atomowego http://bap-psp.lex.pl/serwis/du/2007/0276.htm
który mówi, że rudy (minerały) uranu nie podlegają ochronie fizycznej,
pojawia się istotne dla zamieszanych w "aferę" pytanie o to, czy
opinia PAA i wspomniany artykuł Prawa Atomowego mogą być dla
prokuratury podstawą do umorzenia dalszego postępowania w sprawie.
Według mnie - tak.

1. W zdaniu pierwszym art.171 § 1 k.k. jest mowa o zezwoleniu (Kto,
bez wymaganego zezwolenia lub wbrew jego warunkom...), tymczasem na
gromadzenie naturalnych minerałów promieniotwórczych nie jest
potrzebne żadne zezwolenie, gdyż nie jest to materiał podlegający
ochronie fizycznej (art. 41.1 Prawa Atomowego), stąd też wnoszę, że
art. 171 nie ma w przedmiotowej sprawie zastosowania i nie może
stanowić podstawy oskarżenia.

2. Treść art.171 § 1 k.k. dotyczy materiałów, które mogą sprowadzić
niebezpieczeństwo dla życia lub zdrowia wielu osób, albo mienia w
wielkich rozmiarach. Jednocześnie z opinii PAA jednoznacznie wynika,
że skonfiskowane minerały uranu nie stanowiły zagrożenia nawet dla
kolekcjonerów, a tym bardziej nie mogły sprowadzić niebezpieczeństwa
dla życia, lub zdrowia wielu osób, albo mienia w wielkich rozmiarach.

3. Nie sposób zgodzić się z tezą SN przedstawioną w wyroku III KK
97/04,

cyt:"W przypadku stwierdzenia, że sprawca gromadził, posiadał,
posługiwał się przedmiotami wymienionymi przed spójnikiem "lub" użytym
w treści art. 171.§ 1. kk. ustalanie możliwości sprowadzenia
"niebezpieczeństwa dla życia lub zdrowia wielu osób albo mienia w
wielkich rozmiarach" nie jest konieczne. Ustawodawca przyjął bowiem
domniemanie, że przedmioty te są zawsze niebezpieczne z natury rzeczy
i w związku z tym nie uzależnił penalizacji zachowania sprawcy od
tego, w jakich ilościach określoną substancję sprawca gromadził,
posiadał, czy posługiwał się nią."

cyt: "Znamię sprowadzenia niebezpieczeństwa dla życia lub zdrowia
wielu osób albo mienia w wielkich rozmiarach" określone w art. 171. §
1. kk. nie dotyczy [...] materiału radioaktywnego, a odnoszone jest do
"innych przedmiotów lub substancji"

- Jeśli ustawodawca chciałby, aby ta część zdania "lub substancją,
która może sprowadzić niebezpieczeństwo dla życia lub zdrowia wielu
osób, albo mienia w wielkich rozmiarach," dotyczyła całości artykułu,
a nie była samodzielną jego częścią jak chce SN, to zachodzi pytanie w
jaki sposób ustawodawca sformułowałby w art. 171 § 1 k.k. całe zdanie.
Uważam, że sformułowałby je w takim samym brzmieniu, z czego może
wynikać, że teza SN jest błędna. Przy odmiennym punkcie widzenia
ścigani byliby nie tylko kolekcjonerzy minerałów promieniotwórczych
(jak w przypadku "afery uranowej"), ale także np. minerałów
zawierających szkodliwe dla zdrowia metale ciężkie, co jest oczywistym
absurdem.

4. Orzeczenia SN nie stanowią źródła prawa. Źródła prawa są wymienione
w art. 87 ust. 1 Konstytucji RP.

Biorąc powyższe pod uwagę skłaniam się do stwierdzenia, że zgodnie z
zasadą mówiącą, "nie ma przestępstwa bez ustawy", sprawa powinna
zostać przez prokuraturę umorzona ze względu na brak znamion czynu
zabronionego. Jednocześnie proszę, byście podzielili się ze mną swoimi
uwagami na ten temat.


Andrzej.