Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy - Prawo lotnicze

użytkownicy korzystający z cywilnej części lotniska (tj. infrastruktury, obiektów
i urządzeń), będą pokrywali uzasadnione koszty poniesione przez zarządzającego
lotniskiem w związku z udostępnieniem infrastruktury, obiektów i urządzeń tym
użytkownikom.
Art. 77 – konsultacje opłat
Przed wprowadzeniem lub zmianą opłat lotniskowych zarządzający lotniskiem użytku
publicznego jest zobowiązany do przeprowadzenia konsultacji z przewoźnikami
lotniczymi stale operującymi z lotniska przez niego zarządzanego lub podmiotami ich
reprezentującymi, w szczególności komitetem przewoźników lotniczych działającym na
danym lotnisku lub stowarzyszeniem przewoźników, dotyczących wysokości, struktury
i sposobu naliczania opłat lotniskowych oraz zniżek od tych opłat. Pod pojęciem
przewoźnika stale korzystającego z lotniska rozumie się przewoźnika wykonującego
regularny przewóz lotniczy w bieżącym lub poprzedzającym sezonie rozkładowym lub
który wykonał serie (10 lub więcej) lotów nieregularnych, w bieżącym lub poprzednim,
w stosunku do daty prowadzenia konsultacji, sezonie rozkładowym i nadal z niego
operującego. Umożliwiono także rozszerzenie przez zarządzającego katalogu
konsultowanych podmiotów o inne podmioty korzystające z lotniska (np. aerokluby).
Celem konsultacji jest przekazanie odpowiednich informacji dotyczących
proponowanych zmian w opłatach lotniskowych i uzyskanie opinii użytkowników, jak
również w miarę możliwości osiągnięcie przez strony porozumienia co do opłat.
Zarządzający lotniskiem użytku publicznego powinien, przed podjęciem ostatecznej
decyzji w sprawie opłat lotniskowych, rozpatrzyć wszelkie zgłoszone w trakcie
konsultacji uzasadnione uwagi oraz – w przypadku ich nieuwzględnienia – uzasadnić
ich odrzucenie. Prezes Urzędu może zażądać od zarządzającego lotniskiem
przedstawienia dokumentacji potwierdzającej właściwe przeprowadzenie konsultacji,
w tym otrzymanych opinii podmiotów konsultowanych, jak również uzasadnienia
odrzucenia zgłoszonych przez użytkowników uwag.
Jednocześnie należy zapewnić, żeby informacje przekazywane podczas prowadzonych
konsultacji zarówno przez zarządzającego lotniskiem, jak i przez przewoźników
lotniczych (o czym mowa dalej) nie były udostępniane podmiotom nieuprawnionym,
a więc podlegały odpowiedniej ochronie jako tajemnica przedsiębiorstwa w rozumieniu
ustawy z dnia 16 kwietnia 1993 r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji (Dz. U.
z 2003 r. Nr 153, poz. 1503, z późn. zm.).
9


Wprowadzono także przepis, zgodnie z którym w sytuacji zmiany jednego z elementów
taryfy opłat konsultacje opłat mogą zostać ograniczone jedynie do tego zmienianego
elementu, bez konieczności konsultowania pełnej taryfy opłat, co ma na celu uproszenie
procedury wprowadzania zmian.
Art. 77a – opłaty w systemie portów i wspólne systemy opłat
Przedmiotowy artykuł stanowi implementację przepisów art. 4 i 5 dyrektywy
2009/12/WE. Wspólne systemy opłat dla portów lotniczych obsługujących to samo
miasto lub konurbację, jak również opłaty dla sieci portów lotniczych wprowadzane
będą w drodze decyzji ministra właściwego do spraw transportu, na wniosek
zarządzającego lotniskami po przeprowadzeniu konsultacji z przewoźnikami
lotniczymi.
Art. 77b – regulacje opłat dla lotnisk o ruchu do 5 mln pasażerów rocznie
W odniesieniu do tej grupy lotnisk taryfa opłat lotniskowych, po jej odpowiednim
skonsultowaniu z przewoźnikami lotniczymi, będzie wprowadzana przez samego
zarządzającego lotniskiem, bez konieczności jej uprzedniego zatwierdzenia przez
Prezesa Urzędu. Taka taryfa opłat lotniskowych będzie jednak przedstawiana do
wiadomości Prezesowi Urzędu nie później niż na 40 dni przed planowanym dniem jej
wejścia w życie.
Prezes Urzędu będzie miał możliwość podjęcia działań w przypadku stwierdzenia
naruszenia zasad ustalania tych opłat zapisanych w prawie lotniczym lub przepisach
międzynarodowych, w tym również w przypadku niedopełnienia przez zarządzającego
lotniskiem obowiązku konsultacji. Będzie on mógł w terminie 14 dni od otrzymania
taryfy opłat lotniskowych, w drodze decyzji administracyjnej, nakazać zmianę taryfy
opłat lotniskowych w przypadku stwierdzenia naruszenia zasad ustalania opłat
lotniskowych określonych w Konwencji z 1944 r. o międzynarodowym lotnictwie
cywilnym, prawie lotniczym lub przepisach międzynarodowych.
Jednocześnie każdy przewoźnik stale operujący z danego lotniska lub podmiot
reprezentujący takich przewoźników będzie mógł, w przypadku uznania, iż ustalona
przez zarządzającego lotniskiem taryfa opłat lotniskowych narusza zasady ustalania
opłat lotniskowych określone w prawie lotniczym lub przepisach międzynarodowych,
zwrócić się do Prezesa Urzędu z odpowiednio uzasadnionym wnioskiem o nakazanie
zmiany opłat lotniskowych na danym lotnisku. Po rozpatrzeniu otrzymanego wniosku,
10


w przypadku gdy taryfa już obowiązuje, w przypadku stwierdzenia, że taryfa opłat
lotniskowych narusza zasady ustalania tych opłat określone w prawie lotniczym lub
przepisach międzynarodowych Prezes Urzędu, w drodze decyzji administracyjnej,
będzie mógł nakazać jej zmianę.
Powyższa procedura stosowana będzie także w stosunku do lotnisk nowopowstających,
przy czym w takim przypadku konsultacje prowadzone są z przedstawicielami
przewoźników, którzy planują wykonywanie operacji do lub z danego lotniska
w sezonie rozkładowym, w którym planowane jest wejście opłat w życie lub
w pierwszym sezonie rozkładowym po planowanym terminie wejścia opłat w życie
i poinformowali o takich planach zarządzającego lotniskiem.
Art. 77c – 77f – regulacje opłat dla lotnisk o ruchu powyżej 5 mln pasażerów rocznie
albo największego lotniska w Polsce
Przepisy przedmiotowych artykułów implementują odpowiednie postanowienia
dyrektywy 2009/12/WE. Niezależnie od obowiązku przeprowadzenia konsultacji
z przewoźnikami lub z podmiotami ich reprezentującymi każdorazowo przed
wprowadzeniem lub zmianą opłat lotniskowych, w odniesieniu do tych lotnisk
wprowadza się obowiązek corocznego prowadzenia przez zarządzającego lotniskiem
konsultacji w sprawie opłat. Konsultacje takie nie muszą być prowadzone corocznie
jedynie w przypadku, gdy podczas prowadzenia poprzednich konsultacji zawarte
zostanie porozumienie pomiędzy zarządzającym lotniskiem a podmiotami
uczestniczącymi w konsultacjach, które w swojej treści określi inny termin ich
prowadzenia. Jednocześnie należy przyznać Prezesowi Urzędu prawo do wnioskowania
do zarządzającego lotniskiem o przeprowadzenie dodatkowych konsultacji w innym niż
wskazane wyżej terminie.
Na wniosek zarządzającego lotniskiem użytku publicznego, przed przeprowadzeniem
konsultacji w sprawie opłat lotniskowych (zarówno prowadzonych corocznie, jak i na
wniosek Prezesa Urzędu oraz prowadzonych w związku z wprowadzaniem lub zmianą
opłat lotniskowych) przewoźnicy lotniczy zobowiązani są przedstawić zarządzającemu
informacje określone w przepisach dyrektywy 2009/12/WE. Jednocześnie w przypadku
konsultacji corocznych zakres przekazywanych przez zarządzającego lotniskiem
informacji powinien być całkowicie tożsamy z zakresem wymaganym przez przepis
w art. 7 ust. 1 dyrektywy 2009/12/WE. Szczegółowa lista wzajemnie przekazywanych
informacji zostanie określona w rozporządzeniu dotyczącym opłat lotniskowych.
11


Zarządzający lotniskiem po przeprowadzeniu konsultacji z przewoźnikami przedstawia
taryfę opłat lotniskowych do zatwierdzenia Prezesowi Urzędu. Przesłanki dla odmowy
przez Prezesa Urzędu zatwierdzenia opłaty lotniskowej lub nakazania jej zmiany
obejmują – analogicznie jak w przypadku nakazania zmiany w stosunku do lotnisk
o ruchu nieprzekraczającym 5 mln pasażerów rocznie – niezgodność opłaty z zasadami
określonymi w prawie lotniczym lub przepisach międzynarodowych, w tym
niedopełnienie przez zarządzającego obowiązku przeprowadzenia konsultacji.
Dodatkowo w przypadku tych lotnisk Prezes Urzędu może, w drodze decyzji
administracyjnej, odmówić zatwierdzenia opłaty lotniskowej lub nakazać jej zmianę,
w przypadku gdy w sposób istotny i nieuzasadniony odbiega ona od informacji
przedstawionych w zatwierdzonym planie generalnym danego lotniska, o którym mowa
w art. 55 ust. 6 ustawy – Prawo lotnicze, lub gdy zarządzający lotniskiem nie dopełnił
obowiązku rozpoczęcia rozmów w sprawie zawarcia porozumienia w sprawie jakości
usług.
Zarządzający lotniskiem o ruchu powyżej 5 mln pasażerów rocznie zobowiązany jest
– stosownie do przepisów art. 9 dyrektywy 2009/12/WE – do rozpoczęcia rozmów
w celu zawarcia z użytkownikami porozumienia w sprawie jakości świadczonych przez
zarządzającego lotniskiem usług. W takim porozumieniu określa się poziom usług
świadczonych przez zarządzającego lotniskiem, uwzględniając system lub wysokość
opłat lotniskowych oraz poziom usług, do którego uprawnieni są użytkownicy lotniska
w zamian za opłaty lotniskowe. W ustawie wprowadza się jedynie minimalny
obowiązkowy zakres treści porozumienia, wynikający wprost z dyrektywy
2009/12/WE, pozostawiając przy tym zainteresowanym podmiotom dowolność co do
objęcia treścią porozumienia dodatkowych elementów, w tym kwestii rekompensat za
niedotrzymanie standardów usług. Zawarte porozumienie zarządzający lotniskiem
przekazuje do wiadomości Prezesowi Urzędu.
Zgodnie z przepisami art. 8 dyrektywy 2009/12/WE, przed podjęciem decyzji
o znaczącej rozbudowie lub przebudowie istniejącej lub budowie nowej infrastruktury
o dużej skali, znaczącej rozbudowie lub znaczącej przebudowie infrastruktury,
zarządzający lotniskiem o ruchu powyżej 5 mln pasażerów rocznie, zobowiązany jest
do przeprowadzenia konsultacji z użytkownikami korzystającymi stale z lotniska lub
podmiotami ich reprezentującymi dotyczących planowanych inwestycji. Konsultacje te
mogą odbywać się w ramach konsultacji opłat lotniskowych albo w ramach konsultacji
12


w sprawie jakości usług. Prezes Urzędu może zażądać od zarządzającego lotniskiem
przedstawienia informacji o przebiegu i wynikach tych konsultacji.
Art. 77g – źródło danych o wielkości ruchu w porcie lotniczym
Dla uniknięcia wątpliwości interpretacyjnych należy dookreślić, w jaki sposób i na
jakiej podstawie dla celów określenia stopnia regulacji poszczególnych lotnisk
weryfikowana będzie wielkość ruchu pasażerskiego na danym lotnisku. W tym celu
źródło danych stanowiły będą dane pochodzące z Eurostat dla ostatniego roku
kalendarzowego poprzedzającego rozpoczęcie konsultacji zmiany opłat, dla którego
takie dane są dostępne. Ponadto Prezes Urzędu będzie zobowiązany do corocznego
publikowania – w Dzienniku Urzędowym Urzędu oraz na stronie internetowej Urzędu
– wykazu lotnisk o ruchu powyżej 5 mln pasażerów rocznie. Dane Eurostat są wskazane
jako źródło informacji o wielkości ruchu w treści dyrektywy 2009/12/WE.
Art. 77h – podawanie taryfy opłat lotniskowych do publicznej wiadomości
Zarządzający lotniskiem podaje do publicznej wiadomości aktualną taryfę opłat
lotniskowych. Jednym z możliwych do wykorzystania w tym celu środków jest strona
internetowa zarządzającego lotniskiem. Jednocześnie taryfa opłat lotniskowych
powinna podlegać obowiązkowi publikacji w Zintegrowanym Pakiecie Informacji
Lotniczych w Zbiorze Informacji Lotniczych Polska (AIP Polska). Dodatkowo
w stosunku do lotnisk użytku publicznego, taryfa opłat lotniskowych zatwierdzona
przez Prezesa Urzędu lub przekazana do wiadomości Prezesa Urzędu podlegać będzie
publikacji w Dzienniku Urzędowym Urzędu.
Art. 77i – różnicowanie usług
Przepisy tego artykułu stanowią implementację art. 10 dyrektywy 2009/12/WE, który
dopuszcza możliwość różnicowania wysokości opłat lotniskowych ze względu na
jakość, zakres lub koszty dotyczące korzystania z obiektów i urządzeń oraz
poszczególnych usług świadczonych przez zarządzającego na lotnisku, w tym
w terminalach lub ich częściach, lub ze względu na jakiekolwiek inne obiektywne
i przejrzyste przesłanki, w celu zapewnienia użytkownikom korzystającym z lotniska
usług dostosowanych do ich indywidualnych potrzeb, pod warunkiem zachowania
zasad niedyskryminacji i równego traktowania użytkowników.
Dostęp do takich usług lub elementów infrastruktury dostosowanych do
indywidualnych potrzeb jest otwarty dla wszystkich użytkowników lotniska.
13