Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o świadczeniach rodzinnych oraz niektórych innych ustaw

„4) wypłat i obsługi świadczeń rodzinnych, świadczeń z funduszu
alimentacyjnego oraz finansowania składek na ubezpieczenia
emerytalne i rentowe za osoby pobierające świadczenia
pielęgnacyjne lub specjalny zasiłek opiekuńczy;”.

Art. 10. 1. Osoby uprawnione do świadczenia pielęgnacyjnego na podstawie
przepisów dotychczasowych zachowują prawo do tego świadczenia w dotychczasowej
wysokości do dnia 30 czerwca 2013 r., jeżeli spełniają warunki określone w przepisach
dotychczasowych.
2. W przypadku ustalania prawa do świadczenia pielęgnacyjnego
zgodnie z art. 24 ust. 2a ustawy, o której mowa w art. 1, w brzmieniu nadanym niniejszą
ustawą, przepis ust. 1 stosuje się odpowiednio.
3.
Wydane na podstawie przepisów dotychczasowych decyzje

o przyznaniu prawa do świadczenia pielęgnacyjnego wygasają z mocy prawa po
upływie terminu, o którym mowa w ust. 1.
4. Organ właściwy w rozumieniu ustawy, o której mowa w art. 1,
w terminie 2 miesięcy od dnia wejścia w życie niniejszej ustawy, informuje osoby
otrzymujące świadczenie pielęgnacyjne na podstawie przepisów dotychczasowych
o wygaśnięciu z mocy prawa decyzji o przyznaniu prawa do świadczenia
pielęgnacyjnego i warunkach nabywania prawa do specjalnego zasiłku opiekuńczego
i świadczenia pielęgnacyjnego obowiązujących od dnia wejścia w życie niniejszej
ustawy.

Art. 11. 1. Osobom, o których mowa w art. 10 ust. 1, spełniającym warunki
określone w art. 17 ustawy, o której mowa w art. 1, w brzmieniu nadanym niniejszą
ustawą, oraz osobom, którym przyznano prawo do świadczenia pielęgnacyjnego na
podstawie przepisów ustawy, o której mowa w art. 1, w brzmieniu nadanym niniejszą
ustawą, za każdy miesiąc w okresie od dnia wejścia w życie niniejszej ustawy do dnia
30 czerwca 2013 r., w którym przysługuje prawo do świadczenia pielęgnacyjnego,
przysługuje dodatek do świadczenia pielęgnacyjnego.
2. Dodatek do świadczenia pielęgnacyjnego przysługuje w wysokości
100 zł miesięcznie.
20 
 
3. Prawo do dodatku do świadczenia pielęgnacyjnego ustala z urzędu
wójt, burmistrz lub prezydent miasta właściwy ze względu na miejsce zamieszkania
osoby uprawnionej do świadczenia pielęgnacyjnego.
4. Wójt, burmistrz lub prezydent miasta, o których mowa w ust. 3,
realizuje zadania w zakresie dodatku do świadczenia pielęgnacyjnego jako zadanie
zlecone z zakresu administracji rządowej.
5. W sprawach dotyczących dodatku do świadczenia pielęgnacyjnego,
w tym do jego finansowania i ustalania kosztów jego obsługi, stosuje się przepisy
ustawy, o której mowa w art. 1, w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą.

Art.
12.
W sprawach o świadczenie pielęgnacyjne, do którego prawo
powstało przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy, ustalając to prawo za ten
okres, stosuje się przepisy dotychczasowe.

Art. 13. Dotychczasowe przepisy wykonawcze wydane na podstawie art. 23
ust. 5 i art. 33 ust. 3 ustawy, o której mowa w art. 1, zachowują moc do dnia wejścia
w życie przepisów wykonawczych wydanych na podstawie art. 23 ust. 5 i art. 33 ust. 3
ustawy, o której mowa w art. 1, w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą, nie dłużej
jednak niż przez 6 miesięcy od dnia wejścia w życie niniejszej ustawy.

Art. 14. Ustawa wchodzi w życie z dniem 1 stycznia 2013 r., z wyjątkiem
art. 1 pkt 5 lit. c, który wchodzi w życie z dniem 1 lipca 2013 r.


                                                           
1) Niniejszą ustawą zmienia się ustawy: ustawę z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń
społecznych, ustawę z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń
Społecznych, ustawę z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej, ustawę z dnia 20 kwietnia 2004 r.
o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy, ustawę z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach
opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych, ustawę z dnia 21 kwietnia 2005 r.
o opłatach abonamentowych, ustawę z dnia 7 września 2007 r. o pomocy osobom uprawnionym do
alimentów oraz ustawę z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych.
2) Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2006 r. Nr 222,
poz. 1630, z 2007 r. Nr 64, poz. 427, Nr 105, poz. 720, Nr 109, poz. 747, Nr 192, poz. 1378 i Nr 200,
poz. 1446, z 2008 r. Nr 70, poz. 416, Nr 138, poz. 872 i 875, Nr 223, poz. 1456 i Nr 237, poz. 1654,
21 
 
                                                                                                                                                                              
z 2009 r. Nr 97, poz. 800 i Nr 219, poz. 1706, z 2010 r. Nr 50, poz. 301 i Nr 222, poz. 1455 oraz
z 2011 r. Nr 106, poz. 622, Nr 149, poz. 887, Nr 171, poz. 1016 i Nr 205, poz. 1212.
3) Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2009 r. Nr 202,
poz. 1551, Nr 219, poz. 1706 i Nr 221, poz. 1738, z 2010 r. Nr 28, poz. 146, Nr 40, poz. 229, Nr 81,
poz. 527, Nr 125, poz. 842 i Nr 217, poz. 1427, z 2011 r. Nr 81, poz. 440, Nr 106, poz. 622 i Nr 149,
poz. 887 oraz z 2012 r. poz. 579.
4) Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2009 r. Nr 218,
poz. 1690, z 2010 r. Nr 105, poz. 668, Nr 182, poz. 1228, Nr 225, poz. 1474, Nr 254, poz. 1700
i Nr 257, poz. 1725, z 2011 r. Nr 45, poz. 235, Nr 75, poz. 398, Nr 138, poz. 808, Nr 171, poz. 1016,
Nr 197, poz. 1170, Nr 199, poz. 1175, Nr 232, poz. 1378 i Nr 291, poz. 1706 oraz z 2012 r. poz. 611,
637 i 769.
5) Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2010 r. Nr 40, poz. 224,
Nr 134, poz. 903, Nr 205, poz. 1365, Nr 238, poz. 1578 i Nr 257, poz. 1726, z 2011 r. Nr 75, poz. 398,
Nr 149, poz. 887, Nr 168, poz. 1001, Nr 187, poz. 1112 i Nr 205, poz. 1203 oraz z 2012 r. poz. 118,
251, 637 i 664.
6) Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2008 r. Nr 70, poz. 416,
Nr 134, poz. 850, Nr 171, poz. 1056, Nr 216, poz. 1367 i Nr 237, poz. 1654, z 2009 r. Nr 6, poz. 33,
Nr 69, poz. 595, Nr 91, poz. 742, Nr 97, poz. 800, Nr 115, poz. 964, Nr 125, poz. 1035, Nr 127,
poz. 1052, Nr 161, poz. 1278 i Nr 219, poz. 1706, z 2010 r. Nr 28, poz. 146, Nr 81, poz. 531, Nr 238,
poz. 1578, Nr 239, poz. 1593, Nr 254, poz. 1700 i Nr 257, poz. 1725 i 1726, z 2011 r. Nr 45, poz. 235,
Nr 106, poz. 622, Nr 171, poz. 1016, Nr 205, poz. 1206 i 1211 i Nr 291, poz. 1707 oraz z 2012 r.
poz. 589, 637 i 769.
7) Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2008 r. Nr 216,
poz. 1367, Nr 225, poz. 1486, Nr 227, poz. 1505, Nr 234, poz. 1570 i Nr 237, poz. 1654, z 2009 r. Nr 6,
poz. 33, Nr 22, poz. 120, Nr 26, poz. 157, Nr 38, poz. 299, Nr 92, poz. 753, Nr 97, poz. 800, Nr 98,
poz. 817, Nr 111, poz. 918, Nr 118, poz. 989, Nr 157, poz. 1241, Nr 161, poz. 1278 i Nr 178, poz. 1374,
z 2010 r. Nr 50, poz. 301, Nr 107, poz. 679, Nr 125, poz. 842, Nr 127, poz. 857, Nr 165, poz. 1116,
Nr 182, poz. 1228, Nr 205, poz. 1363, Nr 225, poz. 1465, Nr 238, poz. 1578 i Nr 257, poz. 1723 i 1725,
z 2011 r. Nr 45, poz. 235, Nr 73, poz. 390, Nr 81, poz. 440, Nr 106, poz. 622, Nr 112, poz. 654, Nr 113,
poz. 657, Nr 122, poz. 696, Nr 138, poz. 808, Nr 149, poz. 887, Nr 171, poz. 1016, Nr 205, poz. 1203
i Nr 232, poz. 1378 oraz z 2012 r. poz. 123 i 476.
8) Zmiany wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2005 r. Nr 157, poz. 1314, z 2010 r. Nr 13,
poz. 70 i Nr 152, poz. 1023 oraz z 2011 r. Nr 112, poz. 654.
9)  Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2009 r. Nr 6, poz. 33,
Nr 97, poz. 800 i Nr 98, poz. 817, z 2010 r. Nr 81, poz. 530 i Nr 229, poz. 1504 oraz z 2011 r. Nr 106,
poz. 622, Nr 129, poz. 735, Nr 149, poz. 887, Nr 171, poz. 1016 i Nr 205, poz. 1212.
10) Zmiany wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2010 r. Nr 28, poz. 146, Nr 96, poz. 620,
Nr 123, poz. 835, Nr 152, poz. 1020, Nr 238, poz. 1578 i Nr 257, poz. 1726 oraz z 2011 r. Nr 185,
poz. 1092, Nr 201, poz. 1183, Nr 234, poz. 1386, Nr 240, poz. 1429 i Nr 291, poz. 1707.











22 
 
UZASADNIENIE

Projektowana ustawa zmierza do racjonalizacji zasad przyznawania świadczenia
pielęgnacyjnego na podstawie ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach
rodzinnych (Dz. U. z 2006 r. Nr 139, poz. 992, z późn. zm.) poprzez dostosowanie
rozwiązań systemowych do potrzeb społecznych związanych z polityką rodzinną
i możliwości finansowych państwa.
Na podstawie dotychczasowych przepisów, zgodnie z art. 17 ust. 1 ustawy

z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych świadczenie pielęgnacyjne
z tytułu rezygnacji z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej przysługuje:
1) matce albo ojcu,
2) innym osobom, na których zgodnie z przepisami ustawy z dnia 25 lutego 1964 r.
– Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. z 2012 r. poz. 788), ciąży obowiązek
alimentacyjny,
3) opiekunowi
faktycznemu
dziecka
– jeżeli nie podejmują lub rezygnują z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej w celu
sprawowania opieki nad osobą legitymującą się orzeczeniem o niepełnosprawności
łącznie ze wskazaniami: konieczności stałej lub długotrwałej opieki lub pomocy innej
osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji oraz
konieczności stałego współudziału na co dzień opiekuna dziecka w procesie jego
leczenia, rehabilitacji i edukacji, albo osobą legitymującą się orzeczeniem o znacznym
stopniu niepełnosprawności.
wiadczenie pielęgnacyjne nie przysługuje, jeżeli zajdą przesłanki określone
w art. 17 ust. 5 ustawy z dnia 28 listopada o świadczeniach rodzinnych, tj.:
1) osoba sprawująca opiekę ma ustalone prawo do emerytury, renty, renty rodzinnej
z tytułu śmierci małżonka przyznanej w przypadku zbiegu prawa do renty rodzinnej
i innego świadczenia emerytalno-rentowego, renty socjalnej, zasiłku stałego,
nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego, zasiłku przedemerytalnego lub
świadczenia przedemerytalnego;
2) osoba sprawująca opiekę ma ustalone prawo do świadczenia pielęgnacyjnego na
inną osobę w rodzinie lub poza rodziną;
3) osoba
wymagająca opieki:
a) pozostaje w związku małżeńskim, chyba że współmałżonek legitymuje się
orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności,
b) została umieszczona w rodzinie zastępczej, z wyjątkiem rodziny zastępczej
spokrewnionej, na której ciąży obowiązek alimentacyjny, albo, w związku
z koniecznością kształcenia, rewalidacji lub rehabilitacji, w placówce
zapewniającej całodobową opiekę, w tym w specjalnym ośrodku szkolno-
-wychowawczym, i korzysta w niej z całodobowej opieki przez więcej niż 5 dni
w tygodniu, z wyjątkiem zakładów opieki zdrowotnej;
4) na osobę wymagającą opieki inna osoba ma ustalone prawo do wcześniejszej
emerytury;
5) członek rodziny ma ustalone prawo do dodatku do zasiłku rodzinnego,

o którym mowa w art. 10 ustawy, albo do świadczenia pielęgnacyjnego na tę lub
inną osobę w rodzinie lub poza rodziną;
6) na osobę wymagającą opieki członek rodziny jest uprawniony za granicą do
świadczenia na pokrycie wydatków związanych z opieką, chyba że przepisy
o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego lub dwustronne umowy
o zabezpieczeniu społecznym stanowią inaczej.
Jak wskazano powyżej, w przypadku gdy najbliżsi członkowie rodziny zrezygnują
z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej, lub jej nie podejmują, aby opiekować się
niepełnosprawnym członkiem rodziny, uprawnieni są do otrzymania świadczenia
pielęgnacyjnego, o którym mowa w ustawie z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach
rodzinnych.
Od 1 stycznia 2010 r. liczba osób ubiegających się o świadczenie pielęgnacyjne
gwałtownie rośnie, z uwagi na zniesienie kryterium dochodowego warunkującego
prawo do świadczenia pielęgnacyjnego (w 2011 r. liczba osób uprawnionych
zwiększyła się o 100%).
Wśród grupy świadczeniobiorców, którzy uzyskali prawo do świadczenia
pielęgnacyjnego po 2010 r. w wyniku rozszerzenia katalogu osób uprawnionych
do świadczenia pielęgnacyjnego, w połączeniu ze zniesieniem kryterium dochodowego,
o którym mowa powyżej, aż 83% stanowią osoby inne niż rodzice dzieci
niepełnosprawnych pobierający świadczenie pielęgnacyjne. W tym znaczną część
stanowią osoby nadużywające pomocy finansowej ze strony państwa. Zauważalna jest
2