Poselski projekt ustawy o zmianie ustawy o pobieraniu, przechowywaniu i przeszczepianiu komórek, tkanek i narządów

krwiotwórczych krwi obwodowej i pępowinowej, poza kosztami określonymi w ust.
3 pkt 1 – 4, 7 i 9, zalicza się koszty:
1) transportu dawcy lub potencjalnego dawcy do, i z podmiotu leczniczego, w
którym ma być dokonane pobranie, lub do podmiotu leczniczego, w którym ma
być dokonane przeszczepienie lub udostępnienie;
2) pobytu dawcy lub potencjalnego dawcy w podmiocie leczniczym związane z
pobraniem;
3) przechowywania i przetworzenia pobranych komórek, w tym komórek
rozrodczych, lub tkanek;
4) transportu z podmiotu leczniczego pobranych komórek, w tym komórek
rozrodczych, lub tkanek do banku tkanek i komórek;
5) hodowania pobranych komórek lub tkanek albo uzyskania zarodka;
6) transportu pobranych komórek, w tym komórek rozrodczych, zarodków lub
tkanek do podmiotu leczniczego, w którym ma być dokonane przeszczepienie
lub udostępnienie.”,
c) ust. 11 otrzymuje brzmienie:
„11. Zwrotu kosztów, o których mowa w ust. 3 pkt 9 oraz w ust. 5 i 6, dokonuje bank
tkanek i komórek na podstawie faktury wystawionej przez podmiot, o którym mowa
w art. 36 ust. 1 pkt 1 lub 3, lub w art. 27a ust. 1, który dokonał pobrania komórek, w
tym komórek rozrodczych, lub tkanek albo doprowadził do uzyskania zarodka.”,
d) ust. 14 otrzymuje brzmienie:
„14. Minister właściwy do spraw zdrowia określi, w drodze rozporządzenia,
szczegółowy sposób ustalania kosztów czynności związanych z:
1) pobieraniem, przechowywaniem, przetwarzaniem, sterylizacją i dystrybucją
komórek, w tym komórek rozrodczych, tkanek i narządów,
2) przechowywaniem, przetwarzaniem, udostępnianiem i dystrybucją zarodków
- uwzględniając procedury związane z wykonywaniem tych czynności.”;
4) art. 4 otrzymuje brzmienie:
„Art. 4. 1. Komórki, tkanki i narządy mogą być pobierane ze zwłok ludzkich w celach
diagnostycznych, leczniczych, naukowych i dydaktycznych.
2. Komórki rozrodcze mogą być pobierane ze zwłok ludzkich wyłącznie w celach
diagnostycznych, naukowych i dydaktycznych; niedopuszczalne jest pobieranie
komórek rozrodczych ze zwłok ludzkich w celu zastosowania ich w procedurze
medycznie wspomaganej prokreacji.
3. Komórki, tkanki lub narządy ze zwłok ludzkich mogą być pobierane również w
czasie sekcji zwłok dokonywanej na podstawie odrębnych przepisów.”;
5) tytuł rozdziału 3 otrzymuje brzmienie:
„Pobieranie komórek, tkanek lub narządów od żywych dawców w celu przeszczepienia”;
6) po rozdziale 3 dodaje się rozdział 3a w brzmieniu:

„Rozdział 3a
Pobieranie komórek rozrodczych od dawców żywych oraz dawstwo zarodków w celu medycznie
wspomaganej prokreacji
Art. 19a. 1. Komórki rozrodcze mogą być pobierane od żywego dawcy w celu dawstwa
partnerskiego, przy zachowaniu następujących warunków:
1) zasadność i celowość pobrania komórek rozrodczych od określonego
dawcy i zastosowania ich w celu dawstwa partnerskiego ustalają lekarze na
podstawie aktualnego stanu wiedzy medycznej;
2) pobranie zostało poprzedzone niezbędnymi badaniami lekarskimi i
laboratoryjnymi w celu:
a) ustalenia, czy ryzyko związane z pobraniem komórek rozrodczych od
określonego dawcy nie wykracza poza przewidywane granice
dopuszczalne dla tego rodzaju zabiegów i nie upośledzi w istotny
sposób stanu zdrowia dawcy,
b) ustalenia, czy ryzyko związane z zastosowaniem komórek rozrodczych
pobranych od określonego dawcy nie wykracza poza przewidywane
granice dopuszczalne dla tego rodzaju zabiegów i nie upośledzi w
istotny sposób stanu zdrowia biorczyni oraz zdrowia dzieci, które mogą
się urodzić w efekcie zastosowania tych komórek rozrodczych w
procedurze medycznie wspomaganej prokreacji,
c) ograniczenia ryzyka zaistnienia istotnego zdarzenia niepożądanego lub
istotnej niepożądanej reakcji u dawcy, biorczyni oraz u dzieci, które
mogą się urodzić w efekcie zastosowania tych komórek rozrodczych w
procedurze medycznie wspomaganej prokreacji
– wymóg uprzedniego wykonania niezbędnych badań lekarskich i
laboratoryjnych nie dotyczy dawcy komórek rozrodczych w celu dawstwa
partnerskiego do bezpośredniego użycia;
3) kandydat na dawcę został przed wyrażeniem zgody szczegółowo, pisemnie
poinformowany o rodzaju zabiegu, ryzyku związanym z zabiegiem
pobrania komórek rozrodczych i o dających się przewidzieć następstwach
dla jego stanu zdrowia w przyszłości oraz o zakresie i skutkach prawnych
zastosowania pobranych od niego komórek rozrodczych w celu dawstwa
partnerskiego;
4) kandydat na dawcę ma pełną zdolność do czynności prawnych i wyraził
dobrowolnie przed lekarzem pisemną zgodę na pobranie komórek
rozrodczych w celu dawstwa partnerskiego;
5) biorczyni została, przed wyrażeniem zgody, szczegółowo, pisemnie
poinformowana o ryzyku związanym z zastosowaniem komórek
rozrodczych dawcy w procedurze medycznie wspomaganej prokreacji;
6) biorczyni ma pełną zdolność do czynności prawnych i wyraziła pisemną
zgodę na przyjęcie komórek rozrodczych dawcy i zastosowanie ich w
procedurze medycznie wspomaganej prokreacji.
2. Komórki rozrodcze mogą być pobierane od żywego dawcy w celu dawstwa
innego niż partnerskie, przy zachowaniu następujących warunków:

1) pobranie następuje na rzecz anonimowej biorczyni; jeżeli uzasadniają to
szczególne względy osobiste, pobranie może nastąpić na rzecz określonej
biorczyni;
2) w przypadku dawstwa męskich komórek rozrodczych na rzecz określonej
biorczyni, pobranie nie może nastąpić na rzecz biorczyni, która jest
spokrewniona z dawcą w linii prostej, w linii bocznej do pierwszego
stopnia albo pozostaje z dawcą w stosunku przysposobienia;
3) w przypadku dawstwa żeńskich komórek rozrodczych na rzecz określonej
biorczyni, pobranie nie może nastąpić na rzecz biorczyni, u której mają być
zastosowane męskie komórki rozrodcze pochodzące od osoby
spokrewnionej z dawcą żeńskich komórek rozrodczych w linii prostej, w
linii bocznej do pierwszego stopnia albo pozostającej z dawcą żeńskich
komórek rozrodczych w stosunku przysposobienia;
4) zasadność i celowość pobrania komórek rozrodczych od określonego
dawcy i zastosowania ich w celu dawstwa innego niż partnerskie, ustalają
lekarze na podstawie aktualnego stanu wiedzy medycznej;
5) pobranie zostało poprzedzone niezbędnymi badaniami lekarskimi i
laboratoryjnymi, o których mowa w ust. 1 pkt 2;
6) kandydat na dawcę został przed wyrażeniem zgody szczegółowo, pisemnie
poinformowany o rodzaju zabiegu, ryzyku związanym z zabiegiem
pobrania komórek rozrodczych i o dających się przewidzieć następstwach
dla jego stanu zdrowia w przyszłości oraz o zakresie i skutkach prawnych
zastosowania pobranych od niego komórek rozrodczych w celu dawstwa
innego niż partnerskie na rzecz anonimowej biorczyni albo na rzecz
określonej biorczyni;
7) kandydat na dawcę ma pełną zdolność do czynności prawnych i wyraził
dobrowolnie przed lekarzem pisemną zgodę na pobranie komórek
rozrodczych w celu dawstwa innego niż partnerskie na rzecz anonimowej
biorczyni albo na rzecz określonej biorczyni;
8) w przypadku dawstwa na rzecz określonej biorczyni, kandydatka na
biorczynię została przed wyrażeniem zgody szczegółowo, pisemnie
poinformowana o ryzyku związanym z zastosowaniem komórek
rozrodczych dawcy w procedurze medycznie wspomaganej prokreacji oraz
o skutkach prawnych przyjęcia i zastosowania komórek rozrodczych
dawcy w procedurze medycznie wspomaganej prokreacji;
9) w przypadku dawstwa na rzecz określonej biorczyni, kandydatka na
biorczynię ma pełną zdolność do czynności prawnych i wyraziła pisemną
zgodę na przyjęcie komórek rozrodczych dawcy i zastosowanie ich w
procedurze medycznie wspomaganej prokreacji; jeśli kandydatka na
biorczynię pozostaje w związku małżeńskim, pobranie może nastąpić po
wyrażeniu pisemnej zgody przez męża, który został uprzednio
szczegółowo, pisemnie poinformowany o skutkach prawnych przyjęcia i
zastosowania komórek rozrodczych dawcy w procedurze medycznie
wspomaganej prokreacji u biorczyni.
3. W uzasadnionych przypadkach, w szczególności gdy grozi niebezpieczeństwo
utraty albo istotnego upośledzenia zdolności płodzenia na skutek choroby lub
urazu, komórki rozrodcze mogą być pobierane od dawcy żywego w celu
zabezpieczenia zdolności płodzenia na przyszłość, przy zachowaniu
następujących warunków:
1) zasadność i celować pobrania komórek rozrodczych od określonego dawcy
ustalają lekarze na podstawie aktualnego stanu wiedzy medycznej;

2) pobranie zostało poprzedzone niezbędnymi badaniami lekarskimi i
laboratoryjnymi, o których mowa w ust. 1 pkt. 2;
3) kandydat na dawcę został przed wyrażeniem zgody szczegółowo, pisemnie
poinformowany o rodzaju zabiegu, ryzyku związanym z zabiegiem
pobrania komórek rozrodczych i o dających się przewidzieć następstwach
dla jego stanu zdrowia w przyszłości oraz o możliwości zastosowania
pobranych od niego komórek rozrodczych w przyszłości w procedurze
medycznie wspomaganej prokreacji;
4) kandydat na dawcę, który ma pełną zdolność do czynności prawnych,
wyraził dobrowolnie przed lekarzem pisemną zgodę na pobranie komórek
rozrodczych w celu zabezpieczenia zdolności płodzenia na przyszłość;
5) jeśli kandydatem na dawcę jest małoletni, który nie ma pełnej zdolności do
czynności prawnych, pobranie komórek rozrodczych może być dokonane
za pisemną zgodą jego przedstawiciela ustawowego po uzyskaniu zgody
sądu opiekuńczego, właściwego ze względu na miejsce zamieszkania
kandydata na dawcę; w przypadku gdy kandydatem na dawcę jest
małoletni powyżej lat trzynastu, wymagana jest także jego pisemna zgoda.
4. Minister właściwy do spraw zdrowia określi, w drodze rozporządzenia,
wymagania zdrowotne, jakim powinien odpowiadać dawca komórek
rozrodczych, wykaz badań lekarskich i pomocniczych badań diagnostycznych,
jakim powinien podlegać kandydat na dawcę komórek rozrodczych w celu
dawstwa partnerskiego i dawstwa innego niż partnerskie, z uwzględnieniem
dawstwa do bezpośredniego użycia i do niebezpośredniego użycia, oraz w celu
zabezpieczenia zdolności płodzenia na przyszłość oraz szczegółowe warunki
pobierania komórek rozrodczych w celu zastosowania w procedurze medycznie
wspomaganej prokreacji.
Art. 19b. Dawstwo zarodków jest dopuszczalne przy zachowaniu następujących
warunków:
1) przekazanie następuje na rzecz anonimowej biorczyni; jeżeli uzasadniają to
szczególne względy osobiste, przekazanie zarodków może nastąpić na rzecz
określonej biorczyni;
2) zasadność i celowość przekazania i zastosowania zarodków u biorczyni ustalają
lekarze na podstawie aktualnego stanu wiedzy medycznej;
3) dawcy zarodka zostali przed wyrażeniem zgody szczegółowo, pisemnie
poinformowani o skutkach prawnych przekazania zarodków na rzecz
anonimowej biorczyni albo na rzecz określonej biorczyni;
4) dawcy zarodka mają pełną zdolność do czynności prawnych i wyrazili
dobrowolnie przez lekarzem pisemną zgodę na przekazanie zarodków na rzecz
anonimowej biorczyni albo na rzecz określonej biorczyni;
5) kandydatka na biorczynię została przed wyrażaniem zgody szczegółowo,
pisemnie poinformowana o rodzaju zabiegu, ryzyku związanym z zabiegiem
przeniesienia zarodków i o dających się przewidzieć następstwach dla jej stanu
zdrowia w przyszłości oraz o skutkach prawnych przyjęcia i zastosowania
zarodków w procedurze medycznie wspomaganej prokreacji;
6) kandydatka na biorczynię ma pełną zdolność do czynności prawnych i wyraziła
pisemną zgodę na przyjęcie zarodków i na zastosowanie ich w procedurze
medycznie wspomaganej prokreacji; w przypadku, gdy kandydatka na
biorczynię pozostaje w związku małżeńskim, przekazanie zarodka może
nastąpić po wyrażeniu pisemnej zgody przez męża, który został uprzednio
szczegółowo, pisemnie poinformowany o skutkach prawnych przyjęcia i

zastosowania zarodków w procedurze medycznie wspomaganej prokreacji u
biorczyni.
Art. 19c. 1. W celu należytego monitorowania i identyfikacji dawców i biorców komórek
rozrodczych przekazanych w celu dawstwa innego niż partnerskie oraz dawców
i biorców zarodków, tworzy się centralny rejestr dawców i biorców komórek
rozrodczych i zarodków zwany dalej „rejestrem medycznie wspomaganej
prokreacji”.
2. W rejestrze medycznie wspomaganej prokreacji zamieszcza się następujące
dane:
1) imię i nazwisko dawcy komórek rozrodczych lub zarodków;
2) datę i miejsce urodzenia dawcy komórek rozrodczych lub zarodków, a w
przypadku, gdy dawca zmarł, datę i miejsce jego śmierci;
3) adres miejsca zamieszkania dawcy komórek rozrodczych lub zarodków;
4) numer PESEL dawcy komórek rozrodczych lub zarodków, jeśli posiada;
5) informacje na temat stanu zdrowia dawcy komórek rozrodczych lub
zarodków: wyniki badań lekarskich i laboratoryjnych, którym poddany był
dawca przed pobraniem komórek rozrodczych oraz inne informacje
medyczne o istotnym znaczeniu;
6) datę pierwszej rejestracji dawcy komórek rozrodczych lub zarodków;
7) wykaz i charakterystykę komórek rozrodczych lub zarodków pobranych,
przetworzonych, przetestowanych, przechowywanych i zastosowanych w
procedurze medycznie wspomaganej prokreacji;
8) nazwę i adres podmiotu, w którym komórki rozrodcze lub zarodki zostały
pobrane, przetworzone, przetestowane oraz datę wykonania tych
czynności;
9) imię i nazwisko lekarza, który dokonał pobrania komórek rozrodczych;
10) nazwę i adres banku tkanek i komórek, w którym komórki rozrodcze lub
zarodki są przechowywane oraz datę rozpoczęcia i zakończenia
przechowywania;
11) nazwę i adres ośrodka medycznie wspomaganej prokreacji, który
zastosował komórki rozrodcze lub zarodki w procedurze medycznie
wspomaganej prokreacji;
12) imię i nazwisko biorczyni komórek rozrodczych lub zarodków;
13) datę i miejsce urodzenia biorczyni komórek rozrodczych lub zarodków;
14) adres miejsca zamieszkania biorczyni komórek rozrodczych lub zarodków;
15) numer PESEL biorczyni komórek rozrodczych lub zarodków, jeśli posiada;
16) datę i rodzaj zastosowanej u biorczyni komórek rozrodczych lub zarodków
procedury medycznie wspomaganej prokreacji;
17) w przypadku gdy biorczyni komórek rozrodczych lub zarodków pozostaje
w związku małżeńskim w rejestrze medycznie wspomaganej prokreacji
zamieszcza się również odpowiednio dane osobowe męża;
18) informacje dotyczące przebiegu i wyników zastosowanej u biorczyni
komórek rozrodczych lub zarodków procedury medycznie wspomaganej
prokreacji, w tym informację o liczbie utworzonych lub przeniesionych
zarodków oraz informację o dacie urodzin, stanie zdrowia i płci każdego
dziecka urodzonego w efekcie procedury medycznie wspomaganej
prokreacji.
3. Poza informacjami wymienionymi w ust. 2 na życzenie lub za zgodą dawcy
komórek rozrodczych lub zarodków w rejestrze medycznie wspomaganej