Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym oraz niektórych innych ustaw
projekt dotyczy wprowadzenia do katalogu zasad planowania przestrzennego nowych wymagań, w tym dotyczącego ładu przestrzennego oraz efektywnego gospodarowania zasobami
- Kadencja sejmu: 7
- Nr druku: 3896
- Data wpłynięcia: 2015-09-07
- Uchwalenie: sprawa niezamknięta
3896
− zapewnienie szerszej partycypacji społecznej, jawności i przejrzystości procesu planowania przestrzennego;
− wprowadzenie zmian i uzupełnień, w tym wynikających z rozbieżności w orzecznictwie sądowym oraz w celu ujednolicenia oraz
usprawnienia stosowania przepisów ustawy;
− wprowadzenie zmian w innych ustawach w celu zapewnienia prawidłowego funkcjonowania przepisów proponowanych w
projekcie ustawy, w tym zmian umożliwiających realizację nowych zasad obowiązujących w planowaniu przestrzennym.
Projektowane rozwiązania mają również na celu:
− wykonanie wyroku TK (Dz. U. z 2008 r. Nr 123, poz. 803) – niezgodność z Konstytucją RP ustawy o wielkopowierzchniowych
obiektach handlowych,
− uspójnienie treści ustawy ze stanowiskiem Trybunału Konstytucyjnego wyrażonym w wyroku TK sygn. akt K 50/13 –
niezgodność z Konstytucją RP art. 36 ust. 1 ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym
dotyczącym przeznaczania w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego nieruchomości na cel publiczny.
Wprowadzane zmiany stanowią pierwszy etap realizacji ustawowego obowiązku Ministra Infrastruktury i Rozwoju, który – zgodnie z
art. 47a ustawy – dokonuje, w zakresie kształtowania ładu przestrzennego, przeglądu i analizy zasad, sposobu, a także warunków
funkcjonowania instytucji, procedur i instrumentów oraz przedkłada Radzie Ministrów propozycje zmian, uwzględniając w
szczególności koncepcję przestrzennego zagospodarowania kraju.
2. Rekomendowane rozwiązanie, w tym planowane narzędzia interwencji, i oczekiwany efekt
Projektowane regulacje odnoszą się do trzech głównych obszarów:
− problemu niekontrolowanej suburbanizacji (zabudowa strefy podmiejskiej, rozrastanie się dzielnic peryferyjnych),
nieuwzględniania w zagospodarowaniu przestrzennym zasad ładu przestrzennego, narastającego zadłużenia gmin, dewastacji
krajobrazu i innych, wymienionych w cz. 1 pkt 1–8;
− braku jednoznaczności niektórych przepisów ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym i związanych z tym
rozbieżności wykładni tych przepisów w orzecznictwie sądowym i w procesie stosowania prawa przez organy administracji
publicznej, w tym związanych z wyrokiem TK (Dz. U. z 2008 r. Nr 123, poz. 803);
− zmian w innych ustawach w celu zapewnienia prawidłowego funkcjonowania nowych przepisów ustawy – w szczególności w
ustawie o drogach publicznych, ustawie o gospodarce nieruchomościami (w zakresie poszerzenia m.in. katalogu inwestycji celu
publicznego).
Podsumowanie projektowanych zmian zawiera poniższa tabela.
Rekomendowane rozwiązanie, w tym Opis problemu
Oczekiwany efekt
planowane narzędzia interwencji
Wprowadzenie do katalogu zasad Brak w katalogu zasad planowania Oczekuje się, że proponowane zasady
planowania przestrzennego nowych dotyczących
wymagań
ładu dadzą impuls do poprawy ładu
wymagań, w tym dotyczących ładu przestrzennego oraz efektywnego
przestrzennego, ograniczenia rozpraszania
przestrzennego oraz efektywnego gospodarowania zasobami przyczynia się zabudowy, zmniejszenia kosztów
gospodarowania zasobami.
do niekontrolowanej suburbanizacji oraz urbanizacji (tj. związanych z budową
braku infrastruktury technicznej i infrastruktury
technicznej i wysoką
wysokich kosztów jej realizacji.
transportochłonnością).
Wprowadzenie zasad lokalizacji W
rozstrzygnięciach
organów W
rozstrzygnięciach
organów
inwestycji wyłącznie na podstawie administracji i orzeczeniach sądów administracji i orzeczeniach sądów
planu miejscowego w odniesieniu do:
administracyjnych
występują administracyjnych występują rozbieżności
− terenów lokalizacji
rozbieżności dotyczące ustawowego dotyczące
ustawowego
obowiązku
wielkopowierzchniowych obiektów obowiązku sporządzania MPZP dla sporządzania planów miejscowych dla
handlowych (powyżej 2000 m2 pow. wielkopowierzchniowych obiektów
wielkopowierzchniowych obiektów
sprzedaży);
handlowych (ok. 5,5 tys. supermarketów handlowych. W przypadku
− terenów lokalizacji obiektów
do 2499 m2 pow. sprzedaży oraz ponad wielkopowierzchniowych obiektów
wytwarzających
energię
z 500 hipermarketów od 2500 m2) oraz handlowych
nastąpi
ujednolicenie
odnawialnych źródeł energii (OZE) o obiektów wytwarzających energię z wykładni przepisów prawa w procesie
mocy powyżej 40 kW;
odnawialnych źródeł energii (ok. 835 stosowania prawa i kontroli sądowej, a
− obszarów przestrzeni publicznej;
elektrowni lub zespołów elektrowni). tym samym zwiększenie bezpieczeństwa
− obszarów wymagających scalenia i Potencjalnie – możliwość uchylania inwestora.
podziału;
decyzji dotyczących lokalizacji tych W przypadku farm wiatrowych (i innych
− obszarów
wymagających inwestycji w związku z brakiem
jednoznaczności przepisów.
OZE) mniejsza liczba konfliktów
przeprowadzenia scalenia i wymiany
związanych z lokalizacją inwestycji będzie
gruntów, do czasu przeprowadzenia Występują konflikty społeczne dotyczące wynikiem szerszej partycypacji społecznej
tych scaleń i wymiany.
przestrzeni publicznej, np. w związku z w trakcie procedury planistycznej. Jak
brakiem możliwości odmowy wydania również oczekuje się zmniejszenia
decyzji o warunkach zabudowy w występowania konfliktów społecznych
sytuacji, gdy jej realizacja byłaby związanych z uciążliwością inwestycji
niezgodna z interesem publicznym, ale oraz utratą wartości nieruchomości w ich
jednocześnie nie naruszałaby przepisów sąsiedztwie.
powszechnie obowiązujących.
Wpływ
na
długość
procesu
59
Występują problemy związane m.in z inwestycyjnego. Przykładowo proces
kształtowaniem estetyki i jakości lokalizacji średniej wielkości farmy
wiatrowej w oparciu o decyzję o
wizualnej przestrzeni na obszarach
wymagających scalenia i podziału
warunkach zabudowy (decyzja o wz):
(np.
specyfika
struktury
własnościowej a) kompletowanie dokumentacji do
gruntów rolnych (paskowa) uniemożliwia
decyzji środowiskowej przeciętnie
zabudowę mieszkaniową). Załącznik
2 lata (dane PSEW);
b) czas wydania decyzji środowiskowej
graficzny nr 1. Gmina Klembów,
przykład terenów wymagających
może trwać ok. 3 lata (studium
procedury scalenia i podziału.
przypadku, Farma Wiatrowa Radzyń
Chełmiński);
Badanie ankietowe gmin pokazało, iż
procedury te przeprowadzane są c) czas przygotowania decyzji o wz od
60 dni do 360 dni (dane OIU).
niezmiernie rzadko, 2 gminy miasta na
Łącznie: do ok. 6 lat.
prawach powiatu na 40 przebadanych
wskazały, iż
mają
w studium Natomiast sporządzenie i uchwalenie
wyznaczone obszary jako wymagające „małego” planu miejscowego dla farm
scaleń i podziałów (obszary te stanowiły wiatrowych trwa do ok. 2 lat (szacunek
MIR).
5,55% oraz 12,2% powierzchni gminy).
W żadnej gminie nie przeprowadzono
procedury scalenia i podziału.
Dla inwestorów energetyki wiatrowej
proces lokalizacji inwestycji ulegnie
Analogiczna sytuacja dotyczy procedury skróceniu do ok. 2 lat. Podobnie w
scalenia i wymiany, która jest przypadku
wielkopowierzchniowych
specyficzna dla terenów rolnych i
leśnych.
obiektów handlowych
można się
spodziewać
skrócenia procesu
inwestycyjnego do ok. 2 lat (szacunek
MIR).
Dla obszarów przestrzeni publicznej
nastąpi zawieszanie postępowań w
sprawie decyzji o wz do czasu uchwalenia
planu miejscowego, co jest zgodne z
interesem publicznym (np. ochrona przed
zabudową skwerów, parków i innych
terenów o funkcji publicznej).
W przypadku obszarów wymagających
scalania i podziału – nastąpi wyłączenie
możliwości ich zagospodarowania na
podstawie decyzji o wz. Oczekuje się
dostosowania
istniejącej
struktury
własności do planowanej funkcji terenu w
wyniku wprowadzenia w planie
miejscowym
szczegółowych
zasad
scalenia i podziału nieruchomości, a po
uchwaleniu planu miejscowego, podjęcia
uchwały o przystąpieniu do scalenia i
podziału nieruchomości. Przyczyni się to
również do umożliwienia funkcjonalnego
zagospodarowania terenu przez wszystkich
właścicieli nieruchomości.
Oczekuje się poprawy ładu przestrzennego
w związku z realizacją inwestycji w
oparciu o porządek prawno-planistyczny
oraz urzeczywistnienia procedur scalania i
podziału.
Wprowadzenie wymogu opierania Organy gminy ulegają presji właścicieli Oczekuje się aktualizacji dokumentów
treści studium m.in. na bilansie gruntów, którzy chcąc zwiększyć wartość planistycznych, w wyniku czego powinno
terenów przeznaczonych pod
swojej działki, przeznaczają w aktach nastąpić dostosowanie liczby terenów
zabudowę oraz określania w studium planistycznych zbyt dużą liczbę terenów przeznaczanych do urbanizacji do potrzeb
potrzeb i możliwości rozwoju gminy pod
zabudowę,
niewynikającą
z rozwojowych gminy. Dostosowanie
8)
Badanie przeprowadzone zostało przez MIR w październiku/listopadzie 2014 r., na próbie 40 gmin, wylosowano po 10 gmin z każdego typu, tj. gmin
wiejskich, miejskich, miejsko-wiejskich oraz miast na prawach powiatu. Gminy do losowania wybrano na podstawie powierzchni pokrytej planami
miejscowymi, odpowiadającej średniemu pokryciu planami w skali kraju, tj. w przedziale od 20% do 40%. Otrzymano odpowiedzi od 35 na
40 ankietowanych gmin.
9)
Polskie Stowarzyszenie Energetyki Wiatrowej, pismo z dnia 28.10.2014 r.
10)
Okręgowa Izba Urbanistów z siedzibą w Warszawie w likwidacji, pismo z dnia 10.10.2014 r.
60
w oparciu o prognozy demograficzne, rozeznanych potrzeb. Z drugiej strony są nastąpi poprzez:
chłonność
terenów
już to często tereny niewykorzystywane na a) uchwalanie planów miejscowych w
przeznaczonych pod zabudowę i cele budowlane, ponieważ zabudowa
przypadku udokumentowanych
częściowo
zabudowanych
oraz może następować na tańszych gruntach w
potrzeb inwestycyjnych i możliwości
możliwości realizacji przez gminę oparciu o decyzję w warunkach
gminy,
infrastruktury technicznej i
zabudowy.
Konsekwencją
tzw. b) wolniejsze dostosowanie w przypadku
społecznej. W przypadku braku „przewymiarowania
terenów”
są
zbyt
dużej
liczby
terenów
aktualizacji studium
projektowane dodatkowe finansowe obciążenia dla
inwestycyjnych wyznaczonych w
rozwiązania zakładają brak możliwości gmin, tj.: koszty wykupu gruntów pod
planach miejscowych w stosunku do
uchwalania planów miejscowych, które zaplanowane drogi na terenach, które
udokumentowanych potrzeb
przeznaczałyby teren pod zabudowę mogą nigdy nie być zabudowane, koszty
inwestycyjnych i możliwości gmin,
mieszkaniową.
budowy infrastruktury technicznej i c) umożliwienie
(przewidziane
w
Poszerzenie zakresu ustaleń studium społecznej dla pojedynczych domów na
przepisach przejściowych), aby gmina
m.in.
dotyczących
bilansowania terenach objętych planem.
uchyliła
plany
miejscowe
przeznaczające tereny pod zabudowę
terenów na obszarach
Obecnie powierzchnia terenów lub inwestycje, które nie są
zurbanizowanych.
przeznaczonych
pod
zabudowę
mieszkaniową w MPZP stanowi ok.
zabudowywane lub które nie są
4%
przewidziane do realizacji nawet w
powierzchni kraju, w studiach ok. 13%
długiej perspektywie czasu.
(dane IGiPZ PAN, 2012 r.). Natomiast
zabudowa
istniejąca
wg
danych Zmiana przyczyni się do powstrzymania
geodezyjnych (powstała na podstawie zjawiska rozpraszania zabudowy, a tym
planów miejscowych, jak i decyzji o samym do zmniejszenia kosztów budowy
warunkach zabudowy, to ok. 1% infrastruktury technicznej i społecznej oraz
powierzchni kraju (dane GUS, 2013 ochrony przed zabudową terenów cennych
r.). Załącznik graficzny nr 2. Gmina pod względem przyrodniczym i terenów
Klembów, przykład przeznaczenia w rolnych.
aktach planistycznych gminy zbyt
dużej liczby terenów pod urbanizację.
Wprowadzenie odrębnych zasad w Brak
przepisów jednoznacznie
Proponowana
regulacja
umożliwi
przypadku wniosku o sporządzenie regulujących możliwość realizacji przez zainteresowanemu podmiotowi realizację
planu miejscowego lub jego zmiany, inwestora infrastruktury technicznej i inwestycji na podstawie planu
przy jednoczesnym zobowiązaniu się społecznej i następnie nieodpłatnego jej miejscowego w sytuacji, gdy wymaga ona
przez
inwestora
do realizacji
przekazania na rzecz gminy lub uprzedniego wykonania lub przebudowy
niezbędnej
infrastruktury partycypacji w kosztach budowy tej infrastruktury technicznej lub społecznej,
technicznej,
społecznej
i infrastruktury – inwestorzy chcący nieobjętej
bieżącymi
planami
nieodpłatnego przekazania jej na realizować przedsięwzięcia na terenach inwestycyjnymi gminy. Proponowana
rzecz gminy (lub partycypacja w niewyposażonych
w
wystarczającą procedura
zobowiązuje
do
kosztach infrastruktury realizowanej infrastrukturę
często
są
gotowi przeprowadzenia konsultacji społecznych,
przez gminę).
samodzielnie i na własny koszt ją a także umożliwia radzie gminy podjęcie
zrealizować.
Brak
regulacji
w uchwały zarówno o przystąpieniu do
przedmiotowym
zakresie
został sporządzenia planu miejscowego, jak i
określony
jako
korupcjogenny. odmowy podjęcia uchwały w tej sprawie
Jednocześnie
brak
regulacji
w (zachowana zostaje swoboda planistyczna
przedmiotowym zakresie negatywnie gminy).
wpływa na bezpieczeństwo inwestycyjne W przypadku zobowiązania się przez
a także, w późniejszym etapie, na inwestora do nieodpłatnego przekazania
zapewnienie
prawidłowego gminie lokali mieszkalnych, umożliwi to
funkcjonowania zabudowy.
pozyskanie lokali mieszkalnych na
potrzeby gminy.
Koszty poniesione przez inwestora na
realizację infrastruktury społecznej i
technicznej, będą niejako bilansować się z
kosztami odszkodowań, które poniesie
gmina w związku z uchwaleniem planu
miejscowego. Regulacja przyczyni się do
powstawania zabudowy wyłącznie na
terenach dostosowanych do jej przyjęcia,
wyposażonych
w
infrastrukturę
zapewniającą
jej
prawidłowe
funkcjonowanie.
Wprowadzenie wymogu uzyskania Brak
skuteczności
studium
jako Wzmocnienie roli studium uwarunkowań i
pozytywnej opinii rady gminy o instrumentu zarządzania przestrzenią – kierunków zagospodarowania
11)
Instytut Geografii i Przestrzennego Zagospodarowania im. S. Leszczyckiego PAN, „Analiza stanu i uwarunkowań prac planistycznych w gminach w 2012 r.”.
12)
Bank danych lokalnych, GUS.
61
braku sprzeczności planowanego decyzje na obszarach bez MPZP wydaje przestrzennego w gminie. Zapewnienie
zagospodarowania terenu ze studium się w oderwaniu od dokumentów polityki zgodności realizacji inwestycji z polityką
(w zakresie wskazanym w ustawie), przestrzennej gminy (studium), co przestrzenną gminy.
przed wydaniem decyzji o
powoduje brak zgodności w sferze
warunkach zabudowy.
realizacji inwestycji (zagospodarowania
przestrzennego) z polityką przestrzenną
gminy (np. brak jest możliwości odmowy
wydania decyzji o warunkach zabudowy
dla osiedla mieszkaniowego dla terenu,
który w studium jest przeznaczony pod
zieleń miejską).
Wprowadzenie zmian
Zbyt częste stosowanie decyzji o Decyzja o wz nie będzie powszechnie
ograniczających wydawanie decyzji o warunkach zabudowy – szacuje się, że stosowanym instrumentem lokalizacji
wz na terenach niewskazanych do ok.
50%
inwestycji powstaje na inwestycji, a jej wydanie będzie możliwe
urbanizacji (nowe kryteria) tj.m.in.:
podstawie decyzji o warunkach
po spełnieniu ściśle określonych kryteriów
− w przypadku braku zgodności zabudowy (tj. w stopniu
ustawowych. Oczekuje się zmniejszenia
zamierzenia z polityką przestrzenną nieprzewidzianym do tego celu przez zjawiska rozpraszania zabudowy oraz
gminy określoną w studium, która ustawodawcę),
doprowadziło
do presji inwestycyjnej na tereny otwarte,
podlega ocenie rady gminy rada rozproszenia zabudowy, zwłaszcza w poprawy ładu przestrzennego i jakości
gminy,
podejmując
uchwałę gminach wiejskich wokół dużych miast wizualnej przestrzeni oraz zmniejszenia
inicjującą proces zmiany studium, czy dzielnicach peryferyjnych dużych kosztów urbanizacji.
może zezwolić na wydanie decyzji o miast. Załącznik graficzny nr 3. Gmina Podstawowym instrumentem
wz sprzecznej z obowiązującym Góra Kalwaria, przykład rozproszenia kształtującym przestrzeń będzie plan
studium;
zabudowy.
−
miejscowy. Zagospodarowanie terenów w
doprecyzowanie w ustawie definicji Zbyt częste stosowanie decyzji o większym stopniu niż obecnie będzie
obszaru analizowanego
oraz warunkach zabudowy wynika z braku następować na podstawie planów
warunków zgodności zamierzenia z
miejscowych niż na podstawie decyzji o
uściślonymi
wymaganiami
w odpowiednich regulacji prawnych
pozwalających gminom na wydanie
znowelizowanym rozporządzeniu do
wz (w zależności od decyzji gminy o
decyzji odmownej – ukształtowana linia uchwalaniu planu i od potrzeb
ustawy;
−
orzecznicza
pozwala na dowolne inwestycyjnych).
bezpośrednie
sąsiedztwo działki określanie
wielkości
obszaru
zabudowanej;
analizowanego przy ustalaniu zgodności Test przepisów: W ramach testu
− zasięg infrastruktury technicznej.
regulacyjnego, przetestowano potencjalne
zamierzenia budowlanego z funkcją
Ponadto:
funkcjonowanie projektowanych kryteriów
terenu.
− wprowadzenie terminu ważności
wydawania decyzji o wz na 162 decyzjach
decyzji o wz wynoszącego 2 lata Decyzja o warunkach zabudowy wydanych w gminie Wiązowna w
(termin dotyczy również wcześniej wpływa na wycenę gruntów rolnych. pierwszym półroczu 2012 roku.
wydanych decyzji);
W ankietowanych gminach w latach Wyniki testu pokazały, iż 89 decyzji nie
− decyzja nie będzie wydana, jeżeli 2012–2013, średnio, cena gruntu rolnego spełnia proponowanych kryteriów (co
wniosek będzie dotyczyć terenu z wydaną decyzją o warunkach stanowi 54,94% badanych decyzji).
objętego
wydaną
decyzją
o zabudowy stanowiła 88%–91% ceny Największy wpływ na możliwość
lokalizacji inwestycji celu
gruntu przeznaczonego w planie lokalizacji zabudowy mogą mieć poniższe
publicznego lub inną decyzją miejscowym
pod
zabudowę kryteria:
lokalizacyjną
(która
została mieszkaniową
jednorodzinną
oraz • bezpośrednie sąsiedztwo działki
zdefiniowana w ustawie i obejmuje 83%–85% ceny gruntu przeznaczonego
w planie miejscowym na cele usługowe
zabudowanej – w 63 przypadkach;
przede
wszystkim inwestycje
lub przemysłowe.
• istniejący
zasięg
infrastruktury
realizowane na podstawie tzw.
technicznej – w 47 przypadkach;
specustaw;
Skutki finansowe, jakie rodzą decyzje o • zgodność ze studium w zakresie
− decyzja nie będzie wydana, jeżeli warunkach zabudowy dla stanu finansów
planowanej funkcji terenu – w
wniosek będzie dotyczyć terenu publicznych, to koszty doprowadzenia
maksymalnie
25
przypadkach
–
objętego
wydaną
decyzją infrastruktury technicznej (np.
minimalnie brak przypadku odmowy
środowiskową dotyczącą inwestycji dodatkowe koszty przesyłu wody,
zwiększone długości koniecznych dróg)
(rada gminy zgadza się na wydanie
celu publicznego lub innych decyzji
decyzji mimo sprzeczności z polityką
lokalizacyjnych w określonych w znacznie
wyższe
w przypadku
rozproszonej zabudowy niż w przypadku
przestrzenną gminy).
ustawie przypadkach i w określonym
Przy czym, zgodnie z projektowanymi
w ustawie terminie.
zwartej zabudowy.
rozwiązaniami, ostatnie kryterium będzie
kryterium, o którego spełnieniu będzie
rozstrzygać rada gminy, co czyni ostatni
Analiza na przykładzie warszawskiej warunek kryterium elastycznym, zależnym
Kępy Zawadowskiej (obszar 174 ha
13)
Analizy wykonane na prośbę MIR przez A. Olbrysza, urbanistę gminy Lesznowola, pismo z dnia 9.10.2014 r. oraz z dnia 22.10.2014 r.
14)
Testowano restrykcyjność 10 nowych kryteriów wydawania decyzji o warunkach zabudowy.
Kryterium „bezpośredniego sąsiedztwa działki zabudowanego” – tj. czy co najmniej jedna działka bezpośrednio granicząca z działką stanowiącą przedmiot
wniosku, która jest dostępna z tej samej drogi publicznej, jest zabudowana.
Kryterium „istniejącej infrastruktury technicznej” – tj. czy istniejąca w dniu składania wniosku lokalna infrastruktura techniczna jest wystarczająca dla
zamierzenia budowlanego, wnioskowanie na podstawie analizy infrastruktury dostępnej na sąsiednich działkach.
62
terenu, 575 mieszkańców, 212 lokali od woli rady gminy.
mieszkalnych w pojedynczych domach W większości analizowanych przypadków
wolnostojących i budynkach bliźniaczych nie były spełnione jednocześnie co
na działkach 800–2000 m2):
najmniej dwa kryteria krytyczne. Nie było
a) koszt infrastruktury technicznej przypadku decyzji dotyczącej zabudowy
(zaopatrzenie w wodę, odbiór wielorodzinnej,
większość
decyzji
ścieków, zagospodarowanie wód dotyczyła
zabudowy
mieszkaniowej
opadowych, budowa ulic, zasilanie jednorodzinnej.
w energię elektryczną, gazociągi, Wnioski:
Przedstawiony szacunek
instalacje telekomunikacyjne)
prezentuje
maksymalny
efekt,
gdyż
wynosi: 158 508 zł/1 dom, w tym po dotyczy gminy o znacznym rozproszeniu
stronie gminy 120 875 zł/1 dom, zabudowy oraz o bardzo niskim pokryciu
(76% kosztów);
powierzchni planami miejscowymi
b) koszt infrastruktury społecznej, (2,9%), w której od 2003 r. dyspozycje
ponoszony w całości przez gminę przestrzenne określane były niemalże
(budowa
szkoły
podstawowej, wyłącznie w oparciu o decyzje o wz.
gimnazjum, przedszkola, ośrodka Wskazuje też, że wydawanie decyzji o
zdrowia, parku osiedlowego, domu wz na podstawie obecnie
kultury), wynosi: 25 767 zł/1 dom;
obowiązujących przepisów nie zapewnia
c) łącznie
koszt urbanizacji: uwzględniania w zagospodarowaniu
184 274 zł/1 dom, w tym po stronie przestrzennym
wymagań
ładu
gminy 146 642 zł/1 dom.
przestrzennego i wyposażenia terenów
Na przykładzie zoptymalizowanego mieszkaniowych
w
podstawową
modelu osiedla zwartej zabudowy, w infrastrukturę techniczną, tym samym
100%
wypełnionego
zabudową, uzasadniając potrzebę wprowadzenia
zaprojektowanego zgodnie ze
zmian w tym zakresie. Proponowane
standardami urbanistycznymi (obszar kryteria będą stanowiły też skuteczne
176,29 ha o założonej liczbie 3800 narzędzie do kontroli urbanizacji i
mieszkańców, 1382 lokali mieszkalnych, suburbanizacji na obszarach
zabudowa jednorodzinna na działkach o niezabudowanych, a także będą chroniły
pow. 1000 m2 w zamyśle autorów na inwestorów przed realizacją inwestycji
terenie podwarszawskiej gminy
mieszkaniowej na terenie do tego
Lesznowola):
nieprzygotowanym,
a
więc
przed
a) koszt infrastruktury technicznej ponoszeniem dodatkowych kosztów
wynosi: 77 700 zł/1 dom, w tym po związanych z realizacją infrastruktury
stronie gminy 61 308 zł/1 dom technicznej czy pojawieniem się kosztów
(79% kosztów);
ukrytych związanych np. z czasem dojazdu
b) koszt infrastruktury społecznej, do pracy.
ponoszony w całości przez gminę
(budowa
szkoły
podstawowej, Zmniejszenie podaży gruntów pod
gimnazjum,
szkoł
zabudowę (dla których wydano decyzję o
y
licealnej,
przedszkola, ośrodka zdrowia, parku wz) może wpłynąć na zmianę cen
nieruchomości przeznaczonych w planie
osiedlowego, domu kultury), miejscowym pod zabudowę (wyniki
wynosi: 33 575 zł/1 dom;
analizy
oddziaływania
na
ceny
c) łącznie
koszt urbanizacji: nieruchomości są opisane w dalszej części
111 275 zł/1 dom, w tym po stronie OSR).
gminy 94 883 zł/1 dom.
Zagwarantowana
będzie
poprawa
Wnioski: W przypadku rozproszenia bezpieczeństwa
prawnego
inwestora
zabudowy (przypadek rzeczywisty) (wprowadzenie ważności decyzji – 2 lata
koszty budowy infrastruktury technicznej w
kontekście
zmieniających
się
ponoszone przez gminy w przeliczeniu uwarunkowań prawnych i faktycznych na
na 1 dom mieszkalny są dwa razy obszarach sąsiadujących z planowaną
wyższe niż w przypadku zwartej inwestycją oraz nieprzerwalności procesu
zabudowy w osiedlu porównywalnym inwestycyjnego). Decyzji o warunkach
pod względem powierzchni i typu zabudowy przywrócony zostanie jej
zabudowy (modelowe osiedle).
Oszczędności
informacyjny charakter. Ograniczone
gmin w kosztach budowy zostanie pole „konfliktu”, w przypadku
infrastruktury technicznej mogą sięgać zamiaru lokalizacji inwestycji na
do ok. 60 tys. zł/1 dom (łączne podstawie decyzji o wz na obszarze, na
oszczędności w koszcie budowy którym toczy się postępowanie dotyczące
infrastruktury technicznej i społecznej lokalizacji określonych w ustawie
mogą wynieść do ok. 50 tys. zł/1 dom).
inwestycji celu publicznego.
Kolejnym problemem jest
dezaktualizacja w czasie uwarunkowań
faktycznych, będących podstawą do
63
− wprowadzenie zmian i uzupełnień, w tym wynikających z rozbieżności w orzecznictwie sądowym oraz w celu ujednolicenia oraz
usprawnienia stosowania przepisów ustawy;
− wprowadzenie zmian w innych ustawach w celu zapewnienia prawidłowego funkcjonowania przepisów proponowanych w
projekcie ustawy, w tym zmian umożliwiających realizację nowych zasad obowiązujących w planowaniu przestrzennym.
Projektowane rozwiązania mają również na celu:
− wykonanie wyroku TK (Dz. U. z 2008 r. Nr 123, poz. 803) – niezgodność z Konstytucją RP ustawy o wielkopowierzchniowych
obiektach handlowych,
− uspójnienie treści ustawy ze stanowiskiem Trybunału Konstytucyjnego wyrażonym w wyroku TK sygn. akt K 50/13 –
niezgodność z Konstytucją RP art. 36 ust. 1 ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym
dotyczącym przeznaczania w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego nieruchomości na cel publiczny.
Wprowadzane zmiany stanowią pierwszy etap realizacji ustawowego obowiązku Ministra Infrastruktury i Rozwoju, który – zgodnie z
art. 47a ustawy – dokonuje, w zakresie kształtowania ładu przestrzennego, przeglądu i analizy zasad, sposobu, a także warunków
funkcjonowania instytucji, procedur i instrumentów oraz przedkłada Radzie Ministrów propozycje zmian, uwzględniając w
szczególności koncepcję przestrzennego zagospodarowania kraju.
2. Rekomendowane rozwiązanie, w tym planowane narzędzia interwencji, i oczekiwany efekt
Projektowane regulacje odnoszą się do trzech głównych obszarów:
− problemu niekontrolowanej suburbanizacji (zabudowa strefy podmiejskiej, rozrastanie się dzielnic peryferyjnych),
nieuwzględniania w zagospodarowaniu przestrzennym zasad ładu przestrzennego, narastającego zadłużenia gmin, dewastacji
krajobrazu i innych, wymienionych w cz. 1 pkt 1–8;
− braku jednoznaczności niektórych przepisów ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym i związanych z tym
rozbieżności wykładni tych przepisów w orzecznictwie sądowym i w procesie stosowania prawa przez organy administracji
publicznej, w tym związanych z wyrokiem TK (Dz. U. z 2008 r. Nr 123, poz. 803);
− zmian w innych ustawach w celu zapewnienia prawidłowego funkcjonowania nowych przepisów ustawy – w szczególności w
ustawie o drogach publicznych, ustawie o gospodarce nieruchomościami (w zakresie poszerzenia m.in. katalogu inwestycji celu
publicznego).
Podsumowanie projektowanych zmian zawiera poniższa tabela.
Rekomendowane rozwiązanie, w tym Opis problemu
Oczekiwany efekt
planowane narzędzia interwencji
Wprowadzenie do katalogu zasad Brak w katalogu zasad planowania Oczekuje się, że proponowane zasady
planowania przestrzennego nowych dotyczących
wymagań
ładu dadzą impuls do poprawy ładu
wymagań, w tym dotyczących ładu przestrzennego oraz efektywnego
przestrzennego, ograniczenia rozpraszania
przestrzennego oraz efektywnego gospodarowania zasobami przyczynia się zabudowy, zmniejszenia kosztów
gospodarowania zasobami.
do niekontrolowanej suburbanizacji oraz urbanizacji (tj. związanych z budową
braku infrastruktury technicznej i infrastruktury
technicznej i wysoką
wysokich kosztów jej realizacji.
transportochłonnością).
Wprowadzenie zasad lokalizacji W
rozstrzygnięciach
organów W
rozstrzygnięciach
organów
inwestycji wyłącznie na podstawie administracji i orzeczeniach sądów administracji i orzeczeniach sądów
planu miejscowego w odniesieniu do:
administracyjnych
występują administracyjnych występują rozbieżności
− terenów lokalizacji
rozbieżności dotyczące ustawowego dotyczące
ustawowego
obowiązku
wielkopowierzchniowych obiektów obowiązku sporządzania MPZP dla sporządzania planów miejscowych dla
handlowych (powyżej 2000 m2 pow. wielkopowierzchniowych obiektów
wielkopowierzchniowych obiektów
sprzedaży);
handlowych (ok. 5,5 tys. supermarketów handlowych. W przypadku
− terenów lokalizacji obiektów
do 2499 m2 pow. sprzedaży oraz ponad wielkopowierzchniowych obiektów
wytwarzających
energię
z 500 hipermarketów od 2500 m2) oraz handlowych
nastąpi
ujednolicenie
odnawialnych źródeł energii (OZE) o obiektów wytwarzających energię z wykładni przepisów prawa w procesie
mocy powyżej 40 kW;
odnawialnych źródeł energii (ok. 835 stosowania prawa i kontroli sądowej, a
− obszarów przestrzeni publicznej;
elektrowni lub zespołów elektrowni). tym samym zwiększenie bezpieczeństwa
− obszarów wymagających scalenia i Potencjalnie – możliwość uchylania inwestora.
podziału;
decyzji dotyczących lokalizacji tych W przypadku farm wiatrowych (i innych
− obszarów
wymagających inwestycji w związku z brakiem
jednoznaczności przepisów.
OZE) mniejsza liczba konfliktów
przeprowadzenia scalenia i wymiany
związanych z lokalizacją inwestycji będzie
gruntów, do czasu przeprowadzenia Występują konflikty społeczne dotyczące wynikiem szerszej partycypacji społecznej
tych scaleń i wymiany.
przestrzeni publicznej, np. w związku z w trakcie procedury planistycznej. Jak
brakiem możliwości odmowy wydania również oczekuje się zmniejszenia
decyzji o warunkach zabudowy w występowania konfliktów społecznych
sytuacji, gdy jej realizacja byłaby związanych z uciążliwością inwestycji
niezgodna z interesem publicznym, ale oraz utratą wartości nieruchomości w ich
jednocześnie nie naruszałaby przepisów sąsiedztwie.
powszechnie obowiązujących.
Wpływ
na
długość
procesu
59
Występują problemy związane m.in z inwestycyjnego. Przykładowo proces
kształtowaniem estetyki i jakości lokalizacji średniej wielkości farmy
wiatrowej w oparciu o decyzję o
wizualnej przestrzeni na obszarach
wymagających scalenia i podziału
warunkach zabudowy (decyzja o wz):
(np.
specyfika
struktury
własnościowej a) kompletowanie dokumentacji do
gruntów rolnych (paskowa) uniemożliwia
decyzji środowiskowej przeciętnie
zabudowę mieszkaniową). Załącznik
2 lata (dane PSEW);
b) czas wydania decyzji środowiskowej
graficzny nr 1. Gmina Klembów,
przykład terenów wymagających
może trwać ok. 3 lata (studium
procedury scalenia i podziału.
przypadku, Farma Wiatrowa Radzyń
Chełmiński);
Badanie ankietowe gmin pokazało, iż
procedury te przeprowadzane są c) czas przygotowania decyzji o wz od
60 dni do 360 dni (dane OIU).
niezmiernie rzadko, 2 gminy miasta na
Łącznie: do ok. 6 lat.
prawach powiatu na 40 przebadanych
wskazały, iż
mają
w studium Natomiast sporządzenie i uchwalenie
wyznaczone obszary jako wymagające „małego” planu miejscowego dla farm
scaleń i podziałów (obszary te stanowiły wiatrowych trwa do ok. 2 lat (szacunek
MIR).
5,55% oraz 12,2% powierzchni gminy).
W żadnej gminie nie przeprowadzono
procedury scalenia i podziału.
Dla inwestorów energetyki wiatrowej
proces lokalizacji inwestycji ulegnie
Analogiczna sytuacja dotyczy procedury skróceniu do ok. 2 lat. Podobnie w
scalenia i wymiany, która jest przypadku
wielkopowierzchniowych
specyficzna dla terenów rolnych i
leśnych.
obiektów handlowych
można się
spodziewać
skrócenia procesu
inwestycyjnego do ok. 2 lat (szacunek
MIR).
Dla obszarów przestrzeni publicznej
nastąpi zawieszanie postępowań w
sprawie decyzji o wz do czasu uchwalenia
planu miejscowego, co jest zgodne z
interesem publicznym (np. ochrona przed
zabudową skwerów, parków i innych
terenów o funkcji publicznej).
W przypadku obszarów wymagających
scalania i podziału – nastąpi wyłączenie
możliwości ich zagospodarowania na
podstawie decyzji o wz. Oczekuje się
dostosowania
istniejącej
struktury
własności do planowanej funkcji terenu w
wyniku wprowadzenia w planie
miejscowym
szczegółowych
zasad
scalenia i podziału nieruchomości, a po
uchwaleniu planu miejscowego, podjęcia
uchwały o przystąpieniu do scalenia i
podziału nieruchomości. Przyczyni się to
również do umożliwienia funkcjonalnego
zagospodarowania terenu przez wszystkich
właścicieli nieruchomości.
Oczekuje się poprawy ładu przestrzennego
w związku z realizacją inwestycji w
oparciu o porządek prawno-planistyczny
oraz urzeczywistnienia procedur scalania i
podziału.
Wprowadzenie wymogu opierania Organy gminy ulegają presji właścicieli Oczekuje się aktualizacji dokumentów
treści studium m.in. na bilansie gruntów, którzy chcąc zwiększyć wartość planistycznych, w wyniku czego powinno
terenów przeznaczonych pod
swojej działki, przeznaczają w aktach nastąpić dostosowanie liczby terenów
zabudowę oraz określania w studium planistycznych zbyt dużą liczbę terenów przeznaczanych do urbanizacji do potrzeb
potrzeb i możliwości rozwoju gminy pod
zabudowę,
niewynikającą
z rozwojowych gminy. Dostosowanie
8)
Badanie przeprowadzone zostało przez MIR w październiku/listopadzie 2014 r., na próbie 40 gmin, wylosowano po 10 gmin z każdego typu, tj. gmin
wiejskich, miejskich, miejsko-wiejskich oraz miast na prawach powiatu. Gminy do losowania wybrano na podstawie powierzchni pokrytej planami
miejscowymi, odpowiadającej średniemu pokryciu planami w skali kraju, tj. w przedziale od 20% do 40%. Otrzymano odpowiedzi od 35 na
40 ankietowanych gmin.
9)
Polskie Stowarzyszenie Energetyki Wiatrowej, pismo z dnia 28.10.2014 r.
10)
Okręgowa Izba Urbanistów z siedzibą w Warszawie w likwidacji, pismo z dnia 10.10.2014 r.
60
w oparciu o prognozy demograficzne, rozeznanych potrzeb. Z drugiej strony są nastąpi poprzez:
chłonność
terenów
już to często tereny niewykorzystywane na a) uchwalanie planów miejscowych w
przeznaczonych pod zabudowę i cele budowlane, ponieważ zabudowa
przypadku udokumentowanych
częściowo
zabudowanych
oraz może następować na tańszych gruntach w
potrzeb inwestycyjnych i możliwości
możliwości realizacji przez gminę oparciu o decyzję w warunkach
gminy,
infrastruktury technicznej i
zabudowy.
Konsekwencją
tzw. b) wolniejsze dostosowanie w przypadku
społecznej. W przypadku braku „przewymiarowania
terenów”
są
zbyt
dużej
liczby
terenów
aktualizacji studium
projektowane dodatkowe finansowe obciążenia dla
inwestycyjnych wyznaczonych w
rozwiązania zakładają brak możliwości gmin, tj.: koszty wykupu gruntów pod
planach miejscowych w stosunku do
uchwalania planów miejscowych, które zaplanowane drogi na terenach, które
udokumentowanych potrzeb
przeznaczałyby teren pod zabudowę mogą nigdy nie być zabudowane, koszty
inwestycyjnych i możliwości gmin,
mieszkaniową.
budowy infrastruktury technicznej i c) umożliwienie
(przewidziane
w
Poszerzenie zakresu ustaleń studium społecznej dla pojedynczych domów na
przepisach przejściowych), aby gmina
m.in.
dotyczących
bilansowania terenach objętych planem.
uchyliła
plany
miejscowe
przeznaczające tereny pod zabudowę
terenów na obszarach
Obecnie powierzchnia terenów lub inwestycje, które nie są
zurbanizowanych.
przeznaczonych
pod
zabudowę
mieszkaniową w MPZP stanowi ok.
zabudowywane lub które nie są
4%
przewidziane do realizacji nawet w
powierzchni kraju, w studiach ok. 13%
długiej perspektywie czasu.
(dane IGiPZ PAN, 2012 r.). Natomiast
zabudowa
istniejąca
wg
danych Zmiana przyczyni się do powstrzymania
geodezyjnych (powstała na podstawie zjawiska rozpraszania zabudowy, a tym
planów miejscowych, jak i decyzji o samym do zmniejszenia kosztów budowy
warunkach zabudowy, to ok. 1% infrastruktury technicznej i społecznej oraz
powierzchni kraju (dane GUS, 2013 ochrony przed zabudową terenów cennych
r.). Załącznik graficzny nr 2. Gmina pod względem przyrodniczym i terenów
Klembów, przykład przeznaczenia w rolnych.
aktach planistycznych gminy zbyt
dużej liczby terenów pod urbanizację.
Wprowadzenie odrębnych zasad w Brak
przepisów jednoznacznie
Proponowana
regulacja
umożliwi
przypadku wniosku o sporządzenie regulujących możliwość realizacji przez zainteresowanemu podmiotowi realizację
planu miejscowego lub jego zmiany, inwestora infrastruktury technicznej i inwestycji na podstawie planu
przy jednoczesnym zobowiązaniu się społecznej i następnie nieodpłatnego jej miejscowego w sytuacji, gdy wymaga ona
przez
inwestora
do realizacji
przekazania na rzecz gminy lub uprzedniego wykonania lub przebudowy
niezbędnej
infrastruktury partycypacji w kosztach budowy tej infrastruktury technicznej lub społecznej,
technicznej,
społecznej
i infrastruktury – inwestorzy chcący nieobjętej
bieżącymi
planami
nieodpłatnego przekazania jej na realizować przedsięwzięcia na terenach inwestycyjnymi gminy. Proponowana
rzecz gminy (lub partycypacja w niewyposażonych
w
wystarczającą procedura
zobowiązuje
do
kosztach infrastruktury realizowanej infrastrukturę
często
są
gotowi przeprowadzenia konsultacji społecznych,
przez gminę).
samodzielnie i na własny koszt ją a także umożliwia radzie gminy podjęcie
zrealizować.
Brak
regulacji
w uchwały zarówno o przystąpieniu do
przedmiotowym
zakresie
został sporządzenia planu miejscowego, jak i
określony
jako
korupcjogenny. odmowy podjęcia uchwały w tej sprawie
Jednocześnie
brak
regulacji
w (zachowana zostaje swoboda planistyczna
przedmiotowym zakresie negatywnie gminy).
wpływa na bezpieczeństwo inwestycyjne W przypadku zobowiązania się przez
a także, w późniejszym etapie, na inwestora do nieodpłatnego przekazania
zapewnienie
prawidłowego gminie lokali mieszkalnych, umożliwi to
funkcjonowania zabudowy.
pozyskanie lokali mieszkalnych na
potrzeby gminy.
Koszty poniesione przez inwestora na
realizację infrastruktury społecznej i
technicznej, będą niejako bilansować się z
kosztami odszkodowań, które poniesie
gmina w związku z uchwaleniem planu
miejscowego. Regulacja przyczyni się do
powstawania zabudowy wyłącznie na
terenach dostosowanych do jej przyjęcia,
wyposażonych
w
infrastrukturę
zapewniającą
jej
prawidłowe
funkcjonowanie.
Wprowadzenie wymogu uzyskania Brak
skuteczności
studium
jako Wzmocnienie roli studium uwarunkowań i
pozytywnej opinii rady gminy o instrumentu zarządzania przestrzenią – kierunków zagospodarowania
11)
Instytut Geografii i Przestrzennego Zagospodarowania im. S. Leszczyckiego PAN, „Analiza stanu i uwarunkowań prac planistycznych w gminach w 2012 r.”.
12)
Bank danych lokalnych, GUS.
61
braku sprzeczności planowanego decyzje na obszarach bez MPZP wydaje przestrzennego w gminie. Zapewnienie
zagospodarowania terenu ze studium się w oderwaniu od dokumentów polityki zgodności realizacji inwestycji z polityką
(w zakresie wskazanym w ustawie), przestrzennej gminy (studium), co przestrzenną gminy.
przed wydaniem decyzji o
powoduje brak zgodności w sferze
warunkach zabudowy.
realizacji inwestycji (zagospodarowania
przestrzennego) z polityką przestrzenną
gminy (np. brak jest możliwości odmowy
wydania decyzji o warunkach zabudowy
dla osiedla mieszkaniowego dla terenu,
który w studium jest przeznaczony pod
zieleń miejską).
Wprowadzenie zmian
Zbyt częste stosowanie decyzji o Decyzja o wz nie będzie powszechnie
ograniczających wydawanie decyzji o warunkach zabudowy – szacuje się, że stosowanym instrumentem lokalizacji
wz na terenach niewskazanych do ok.
50%
inwestycji powstaje na inwestycji, a jej wydanie będzie możliwe
urbanizacji (nowe kryteria) tj.m.in.:
podstawie decyzji o warunkach
po spełnieniu ściśle określonych kryteriów
− w przypadku braku zgodności zabudowy (tj. w stopniu
ustawowych. Oczekuje się zmniejszenia
zamierzenia z polityką przestrzenną nieprzewidzianym do tego celu przez zjawiska rozpraszania zabudowy oraz
gminy określoną w studium, która ustawodawcę),
doprowadziło
do presji inwestycyjnej na tereny otwarte,
podlega ocenie rady gminy rada rozproszenia zabudowy, zwłaszcza w poprawy ładu przestrzennego i jakości
gminy,
podejmując
uchwałę gminach wiejskich wokół dużych miast wizualnej przestrzeni oraz zmniejszenia
inicjującą proces zmiany studium, czy dzielnicach peryferyjnych dużych kosztów urbanizacji.
może zezwolić na wydanie decyzji o miast. Załącznik graficzny nr 3. Gmina Podstawowym instrumentem
wz sprzecznej z obowiązującym Góra Kalwaria, przykład rozproszenia kształtującym przestrzeń będzie plan
studium;
zabudowy.
−
miejscowy. Zagospodarowanie terenów w
doprecyzowanie w ustawie definicji Zbyt częste stosowanie decyzji o większym stopniu niż obecnie będzie
obszaru analizowanego
oraz warunkach zabudowy wynika z braku następować na podstawie planów
warunków zgodności zamierzenia z
miejscowych niż na podstawie decyzji o
uściślonymi
wymaganiami
w odpowiednich regulacji prawnych
pozwalających gminom na wydanie
znowelizowanym rozporządzeniu do
wz (w zależności od decyzji gminy o
decyzji odmownej – ukształtowana linia uchwalaniu planu i od potrzeb
ustawy;
−
orzecznicza
pozwala na dowolne inwestycyjnych).
bezpośrednie
sąsiedztwo działki określanie
wielkości
obszaru
zabudowanej;
analizowanego przy ustalaniu zgodności Test przepisów: W ramach testu
− zasięg infrastruktury technicznej.
regulacyjnego, przetestowano potencjalne
zamierzenia budowlanego z funkcją
Ponadto:
funkcjonowanie projektowanych kryteriów
terenu.
− wprowadzenie terminu ważności
wydawania decyzji o wz na 162 decyzjach
decyzji o wz wynoszącego 2 lata Decyzja o warunkach zabudowy wydanych w gminie Wiązowna w
(termin dotyczy również wcześniej wpływa na wycenę gruntów rolnych. pierwszym półroczu 2012 roku.
wydanych decyzji);
W ankietowanych gminach w latach Wyniki testu pokazały, iż 89 decyzji nie
− decyzja nie będzie wydana, jeżeli 2012–2013, średnio, cena gruntu rolnego spełnia proponowanych kryteriów (co
wniosek będzie dotyczyć terenu z wydaną decyzją o warunkach stanowi 54,94% badanych decyzji).
objętego
wydaną
decyzją
o zabudowy stanowiła 88%–91% ceny Największy wpływ na możliwość
lokalizacji inwestycji celu
gruntu przeznaczonego w planie lokalizacji zabudowy mogą mieć poniższe
publicznego lub inną decyzją miejscowym
pod
zabudowę kryteria:
lokalizacyjną
(która
została mieszkaniową
jednorodzinną
oraz • bezpośrednie sąsiedztwo działki
zdefiniowana w ustawie i obejmuje 83%–85% ceny gruntu przeznaczonego
w planie miejscowym na cele usługowe
zabudowanej – w 63 przypadkach;
przede
wszystkim inwestycje
lub przemysłowe.
• istniejący
zasięg
infrastruktury
realizowane na podstawie tzw.
technicznej – w 47 przypadkach;
specustaw;
Skutki finansowe, jakie rodzą decyzje o • zgodność ze studium w zakresie
− decyzja nie będzie wydana, jeżeli warunkach zabudowy dla stanu finansów
planowanej funkcji terenu – w
wniosek będzie dotyczyć terenu publicznych, to koszty doprowadzenia
maksymalnie
25
przypadkach
–
objętego
wydaną
decyzją infrastruktury technicznej (np.
minimalnie brak przypadku odmowy
środowiskową dotyczącą inwestycji dodatkowe koszty przesyłu wody,
zwiększone długości koniecznych dróg)
(rada gminy zgadza się na wydanie
celu publicznego lub innych decyzji
decyzji mimo sprzeczności z polityką
lokalizacyjnych w określonych w znacznie
wyższe
w przypadku
rozproszonej zabudowy niż w przypadku
przestrzenną gminy).
ustawie przypadkach i w określonym
Przy czym, zgodnie z projektowanymi
w ustawie terminie.
zwartej zabudowy.
rozwiązaniami, ostatnie kryterium będzie
kryterium, o którego spełnieniu będzie
rozstrzygać rada gminy, co czyni ostatni
Analiza na przykładzie warszawskiej warunek kryterium elastycznym, zależnym
Kępy Zawadowskiej (obszar 174 ha
13)
Analizy wykonane na prośbę MIR przez A. Olbrysza, urbanistę gminy Lesznowola, pismo z dnia 9.10.2014 r. oraz z dnia 22.10.2014 r.
14)
Testowano restrykcyjność 10 nowych kryteriów wydawania decyzji o warunkach zabudowy.
Kryterium „bezpośredniego sąsiedztwa działki zabudowanego” – tj. czy co najmniej jedna działka bezpośrednio granicząca z działką stanowiącą przedmiot
wniosku, która jest dostępna z tej samej drogi publicznej, jest zabudowana.
Kryterium „istniejącej infrastruktury technicznej” – tj. czy istniejąca w dniu składania wniosku lokalna infrastruktura techniczna jest wystarczająca dla
zamierzenia budowlanego, wnioskowanie na podstawie analizy infrastruktury dostępnej na sąsiednich działkach.
62
terenu, 575 mieszkańców, 212 lokali od woli rady gminy.
mieszkalnych w pojedynczych domach W większości analizowanych przypadków
wolnostojących i budynkach bliźniaczych nie były spełnione jednocześnie co
na działkach 800–2000 m2):
najmniej dwa kryteria krytyczne. Nie było
a) koszt infrastruktury technicznej przypadku decyzji dotyczącej zabudowy
(zaopatrzenie w wodę, odbiór wielorodzinnej,
większość
decyzji
ścieków, zagospodarowanie wód dotyczyła
zabudowy
mieszkaniowej
opadowych, budowa ulic, zasilanie jednorodzinnej.
w energię elektryczną, gazociągi, Wnioski:
Przedstawiony szacunek
instalacje telekomunikacyjne)
prezentuje
maksymalny
efekt,
gdyż
wynosi: 158 508 zł/1 dom, w tym po dotyczy gminy o znacznym rozproszeniu
stronie gminy 120 875 zł/1 dom, zabudowy oraz o bardzo niskim pokryciu
(76% kosztów);
powierzchni planami miejscowymi
b) koszt infrastruktury społecznej, (2,9%), w której od 2003 r. dyspozycje
ponoszony w całości przez gminę przestrzenne określane były niemalże
(budowa
szkoły
podstawowej, wyłącznie w oparciu o decyzje o wz.
gimnazjum, przedszkola, ośrodka Wskazuje też, że wydawanie decyzji o
zdrowia, parku osiedlowego, domu wz na podstawie obecnie
kultury), wynosi: 25 767 zł/1 dom;
obowiązujących przepisów nie zapewnia
c) łącznie
koszt urbanizacji: uwzględniania w zagospodarowaniu
184 274 zł/1 dom, w tym po stronie przestrzennym
wymagań
ładu
gminy 146 642 zł/1 dom.
przestrzennego i wyposażenia terenów
Na przykładzie zoptymalizowanego mieszkaniowych
w
podstawową
modelu osiedla zwartej zabudowy, w infrastrukturę techniczną, tym samym
100%
wypełnionego
zabudową, uzasadniając potrzebę wprowadzenia
zaprojektowanego zgodnie ze
zmian w tym zakresie. Proponowane
standardami urbanistycznymi (obszar kryteria będą stanowiły też skuteczne
176,29 ha o założonej liczbie 3800 narzędzie do kontroli urbanizacji i
mieszkańców, 1382 lokali mieszkalnych, suburbanizacji na obszarach
zabudowa jednorodzinna na działkach o niezabudowanych, a także będą chroniły
pow. 1000 m2 w zamyśle autorów na inwestorów przed realizacją inwestycji
terenie podwarszawskiej gminy
mieszkaniowej na terenie do tego
Lesznowola):
nieprzygotowanym,
a
więc
przed
a) koszt infrastruktury technicznej ponoszeniem dodatkowych kosztów
wynosi: 77 700 zł/1 dom, w tym po związanych z realizacją infrastruktury
stronie gminy 61 308 zł/1 dom technicznej czy pojawieniem się kosztów
(79% kosztów);
ukrytych związanych np. z czasem dojazdu
b) koszt infrastruktury społecznej, do pracy.
ponoszony w całości przez gminę
(budowa
szkoły
podstawowej, Zmniejszenie podaży gruntów pod
gimnazjum,
szkoł
zabudowę (dla których wydano decyzję o
y
licealnej,
przedszkola, ośrodka zdrowia, parku wz) może wpłynąć na zmianę cen
nieruchomości przeznaczonych w planie
osiedlowego, domu kultury), miejscowym pod zabudowę (wyniki
wynosi: 33 575 zł/1 dom;
analizy
oddziaływania
na
ceny
c) łącznie
koszt urbanizacji: nieruchomości są opisane w dalszej części
111 275 zł/1 dom, w tym po stronie OSR).
gminy 94 883 zł/1 dom.
Zagwarantowana
będzie
poprawa
Wnioski: W przypadku rozproszenia bezpieczeństwa
prawnego
inwestora
zabudowy (przypadek rzeczywisty) (wprowadzenie ważności decyzji – 2 lata
koszty budowy infrastruktury technicznej w
kontekście
zmieniających
się
ponoszone przez gminy w przeliczeniu uwarunkowań prawnych i faktycznych na
na 1 dom mieszkalny są dwa razy obszarach sąsiadujących z planowaną
wyższe niż w przypadku zwartej inwestycją oraz nieprzerwalności procesu
zabudowy w osiedlu porównywalnym inwestycyjnego). Decyzji o warunkach
pod względem powierzchni i typu zabudowy przywrócony zostanie jej
zabudowy (modelowe osiedle).
Oszczędności
informacyjny charakter. Ograniczone
gmin w kosztach budowy zostanie pole „konfliktu”, w przypadku
infrastruktury technicznej mogą sięgać zamiaru lokalizacji inwestycji na
do ok. 60 tys. zł/1 dom (łączne podstawie decyzji o wz na obszarze, na
oszczędności w koszcie budowy którym toczy się postępowanie dotyczące
infrastruktury technicznej i społecznej lokalizacji określonych w ustawie
mogą wynieść do ok. 50 tys. zł/1 dom).
inwestycji celu publicznego.
Kolejnym problemem jest
dezaktualizacja w czasie uwarunkowań
faktycznych, będących podstawą do
63
Dokumenty związane z tym projektem:
-
3896
› Pobierz plik