Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o funkcjonowaniu banków spółdzielczych, ich zrzeszaniu się i bankach zrzeszających oraz niektórych innych ustaw

– 5 –
termin wypowiedzenia udziałów, oraz w przypadku gdy jego udziały zostały
przeznaczone na pokrycie strat spółdzielni. Sposób i termin zwrotu określa statut.
Art. 10c. 1. Statut może przewidywać, że zarząd banku spółdzielczego, w celu
ochrony interesów członków, będzie uprawniony do wstrzymania albo ograniczenia
zwrotu wpłat na udziały, w przypadku gdy bank ten:
1)
będzie realizował program postępowania naprawczego albo wystąpią przesłanki
określone w art. 142 ust. 1 ustawy – Prawo bankowe;
2)
nie spełni wymogów w zakresie funduszy własnych, o których mowa w art. 92
ust. 1 rozporządzenia nr 575/2013, oraz wymogów nałożonych na podstawie
art. 138a ust. 1 pkt 2 ustawy – Prawo bankowe, albo zwrot wpłat będzie skutkował
niespełnieniem tych wymogów;
3)
nie spełni norm płynności, o których mowa w części szóstej rozporządzenia
nr 575/2013, albo zwrot wpłat będzie skutkował niespełnieniem tych norm;
4)
przekroczy normy w zakresie limitów dużych ekspozycji, o których mowa
w art. 395 rozporządzenia nr 575/2013, albo zwrot wpłat będzie skutkował
przekroczeniem tych norm.
2. Wstrzymanie oraz ograniczenie zwrotu wpłat na udziały następuje w drodze
uchwały zarządu. Zarząd informuje członków deklarujących zwrot wpłat na udziały
o podjętej uchwale, w sposób i w terminie określonych w statucie. Przepisu art. 32
ustawy – Prawo spółdzielcze nie stosuje się. W razie ustania przesłanek będących
podstawą wstrzymania albo ograniczenia zwrotu wpłat na udziały zarząd banku
niezwłocznie dokonuje wypłat członkom deklarującym zwrot wpłat na udziały. Zwrot
tych wpłat nie może nastąpić przed zatwierdzeniem sprawozdania finansowego za rok,
w którym ustały te przesłanki, oraz w przypadku gdy jego udziały zostały przeznaczone
na pokrycie strat spółdzielni. Sposób i termin zwrotu określa statut.
Art. 10d. 1. Udziały członkowskie w banku spółdzielczym są niezbywalne.
2. Spadkobierca zmarłego członka banku spółdzielczego dziedziczy udziały, jeżeli
jest członkiem banku spółdzielczego lub złożył deklarację przystąpienia do banku
spółdzielczego. Jeżeli spadkobierców jest więcej niż jeden, powinni oni wskazać
jednego spośród siebie, który będzie wykonywał uprawnienia wynikające z udziałów.
3. Członek może, w deklaracji o przystąpieniu do banku spółdzielczego lub
w pisemnym oświadczeniu złożonym bankowi spółdzielczemu, wskazać osobę, której
po jego śmierci bank spółdzielczy jest zobowiązany wypłacić udziały oraz inne
– 6 –
należności związane z udziałami. Udziały oraz należności te nie wchodzą do spadku po
zmarłym członku. Wskazanie osoby uprawnionej do otrzymania udziałów i należności
może być w każdym czasie zmienione lub odwołane przez członka banku
spółdzielczego.
4. Spadkobiercy dziedziczącemu udziały przysługuje roszczenie o przyjęcie
w poczet członków banku spółdzielczego bez obowiązku wniesienia wpisowego.
Przyjęcie w poczet członków następuje ze skutkiem od dnia śmierci spadkodawcy.
W razie odmowy przyjęcia w poczet członków, a także w razie niezłożenia deklaracji
przystąpienia do banku spółdzielczego przez spadkobiercę, bank spółdzielczy jest
zobowiązany wypłacić spadkobiercy równowartość przypadających mu udziałów
zmarłego członka na zasadach określonych w statucie.
Art.10e. Przepisy art. 10b i art. 10c stosuje się odpowiednio w przypadku
wykluczenia, wykreślenia lub skreślenia członka banku spółdzielczego.”;
10) w art. 11 uchyla się ust. 1;
11) po art. 12 dodaje się art. 12a w brzmieniu:
„Art. 12a. 1. W banku spółdzielczym, który nie jest zrzeszony za zasadach
określonych w art. 16, okres sprawowania funkcji przez członka zarządu nie może być
dłuższy niż pięć lat (kadencja). Ponowne powołanie tej samej osoby na członka zarządu
jest dopuszczalne na kolejne kadencje, z tym że nie może ono nastąpić wcześniej niż na
rok przed upływem bieżącej kadencji tego członka zarządu.
2. Statut może przewidywać częściowe odnowienie zarządu w ramach kadencji
w ten sposób, że określona liczba członków zarządu kolejno ustępuje w drodze
losowania, według starszeństwa wyboru albo w inny sposób.
3. Jeżeli statut przewiduje, że członków zarządu powołuje się na okres wspólnej
kadencji, mandat członka zarządu powołanego przed upływem danej kadencji zarządu
wygasa równocześnie z wygaśnięciem mandatów pozostałych członków zarządu, chyba
że statut stanowi inaczej.
4. Mandat członka zarządu wygasa najpóźniej z dniem odbycia walnego
zgromadzenia albo zebrania przedstawicieli zatwierdzającego sprawozdanie finansowe
za ostatni pełny rok obrotowy pełnienia funkcji członka zarządu.
5. Mandat członka zarządu wygasa również wskutek śmierci, rezygnacji albo
odwołania go ze składu zarządu.
– 7 –
6. Do złożenia rezygnacji przez członka zarządu stosuje się odpowiednio przepisy
o wypowiedzeniu zlecenia przez przyjmującego zlecenie.”;
12) w art. 16:
a)
ust. 4 otrzymuje brzmienie:
„4. Bank spółdzielczy może wypowiedzieć umowę zrzeszenia z zachowaniem
6-miesięcznego okresu wypowiedzenia.”,
b)
po ust. 4a dodaje się ust. 4aa i 4ab w brzmieniu:
„4aa. Do zgłoszenia, o którym mowa w ust. 4a, bank spółdzielczy dołącza
informację o zamiarze zawarcia umowy zrzeszenia z innym bankiem zrzeszającym
na warunkach określonych w ust. 1, utworzenia z innym bankiem zrzeszenia albo
prowadzenia działalności poza zrzeszeniem.
4ab. W przypadku banku spółdzielczego zrzeszonego na zasadach
określonych w ust. 1, który zamierza prowadzić działalność poza zrzeszeniem,
Komisja Nadzoru Finansowego odmawia wyrażenia zgody na prowadzenie przez
ten bank działalności poza zrzeszeniem, jeżeli bank ten nie posiada kapitału
założycielskiego na poziomie równowartości co najmniej 5 000 000 euro, nie
spełnia ogólnych wymogów ostrożnościowych w odniesieniu do kwestii
wymienionych w art. 1 rozporządzenia nr 575/2013, realizuje program
postępowania naprawczego albo występują przesłanki określone w art. 142 ust. 1
ustawy – Prawo bankowe, albo nie jest należycie przygotowany organizacyjnie do
rozpoczęcia działalności poza zrzeszeniem.”,
c)
uchyla się ust. 5,
d)
dodaje się ust. 6 w brzmieniu:
„6. W przypadku wypowiedzenia przez bank spółdzielczy umowy zrzeszenia,
bank zrzeszający, na pisemne żądanie banku spółdzielczego, zgłoszone do dnia
upływu terminu wypowiedzenia, jest obowiązany zapewnić wykonywanie
czynności, o których mowa w art. 19 ust. 2, na rzecz banku spółdzielczego za
określoną w odrębnej umowie odpłatnością odpowiadającą charakterowi tych
czynności, przez okres co najmniej 24 miesięcy od dnia rozwiązania umowy
zrzeszenia, jednak nie dłużej niż do dnia zawarcia przez bank spółdzielczy umowy
zrzeszenia z innym bankiem zrzeszającym.”;
– 8 –
13) po rozdziale 3 dodaje się rozdział 3a w brzmieniu:
„Rozdział 3a
System ochrony
Art. 22a. 1. Celem funkcjonowania systemu ochrony jest zapewnienie płynności
i wypłacalności każdego jego uczestnika na zasadach określonych w ustawie
i w umowie systemu ochrony, w szczególności przez udzielanie pożyczek, gwarancji
i poręczeń na warunkach określonych w umowie systemu ochrony.
2. Umowa systemu ochrony określa zakres odpowiedzialności uczestnika systemu
ochrony za zobowiązania wynikające z gwarantowania płynności i wypłacalności
innych uczestników systemu ochrony.
Art. 22b. 1. Banki zrzeszające lub banki spółdzielcze lub bank zrzeszający oraz
zrzeszone z nim banki spółdzielcze mogą utworzyć system ochrony na podstawie
umowy systemu ochrony. Banki, które utworzyły system ochrony, są jego uczestnikami.
Uczestnikami systemu ochrony są również banki zrzeszające i banki spółdzielcze, które
przystąpią do systemu ochrony po jego utworzeniu.
2. Uczestniczenie w systemie ochrony i wystąpienie z niego wymaga w banku
spółdzielczym zgody walnego zgromadzenia albo zebrania przedstawicieli, a w banku
zrzeszającym – zgody walnego zgromadzenia.
3. Banki, o których mowa w ust. 1, zawierają umowę systemu ochrony, według
projektu dla danego systemu ochrony, zatwierdzonego przez Komisję Nadzoru
Finansowego. Bank zrzeszający albo inny podmiot działający w imieniu banków na
podstawie udzielonego przez nie upoważnienia, przedstawia Komisji Nadzoru
Finansowego projekt umowy systemu ochrony z wnioskiem o jego zatwierdzenie oraz
o uznanie systemu ochrony. Stroną postępowania jest wyłącznie ten bank albo ten
podmiot.
4. Komisja Nadzoru Finansowego wydaje decyzję w sprawie zatwierdzenia albo
odmowy zatwierdzenia projektu umowy, o którym mowa w ust. 3, oraz uznania albo
odmowy uznania systemu ochrony, w terminie 6 miesięcy od dnia otrzymania projektu
umowy.
5. Komisja Nadzoru Finansowego odmawia zatwierdzenia projektu umowy
i uznania systemu ochrony, jeżeli projektowana umowa naruszałaby przepisy prawa,
interesy uczestników systemu ochrony, nie zapewniałaby bezpieczeństwa środków
– 9 –
gromadzonych u uczestników systemu ochrony lub nie byłyby spełnione warunki
określone w art. 113 ust. 7 rozporządzenia nr 575/2013.
6. Decyzja o zatwierdzeniu projektu umowy oraz o uznaniu systemu ochrony może
określać dodatkowe warunki, których spełnienie zapewni bezpieczeństwo
funkcjonowania systemu ochrony. Komisja Nadzoru Finansowego może określić
termin, w jakim decyzja wygaśnie, jeżeli warunki te nie zostaną spełnione.
7. W przypadku gdy funkcjonowanie systemu ochrony narusza przepisy prawa,
zagraża interesom jego uczestników, nie zapewnia bezpieczeństwa środków
gromadzonych u uczestników systemu ochrony, jest niezgodne z umową, o której mowa
w ust. 1, lub w przypadku niespełnienia warunków określonych w art. 113 ust. 7
rozporządzenia nr 575/2013, Komisja Nadzoru Finansowego może uchylić decyzję
o uznaniu systemu ochrony.
8. Uchylenie decyzji o uznaniu systemu ochrony może nastąpić również w razie
stwierdzenia, że:
1)
system ochrony przestał spełniać warunki określone w decyzji;
2)
decyzja o uznaniu systemu ochrony została wydana na podstawie fałszywych
dokumentów, nieprawdziwych oświadczeń lub wskutek innych działań
sprzecznych z prawem;
3)
system ochrony przez okres dłuższy niż określony w decyzji nie funkcjonuje
zgodnie z umową systemu.
9. Zmiana umowy, o której mowa w ust. 1, wymaga zmiany zatwierdzonego
projektu umowy. Przepisy ust. 3–6 stosuje się.
10. Umowa zrzeszenia, która spełnia wymagania dla umowy systemu ochrony,
może zostać przekształcona w umowę systemu ochrony. Do przekształcenia przepisy
ust. 2–7 stosuje się odpowiednio.
11. W przypadku uchylenia przez Komisję Nadzoru Finansowego decyzji
o uznaniu systemu ochrony, jeżeli są spełnione wymogi określone w art. 16,
dotychczasowi uczestnicy systemu ochrony są zrzeszeni na podstawie obowiązującej ich
umowy.
12. W zrzeszeniu, w którym został utworzony system ochrony do którego
przystąpił bank zrzeszający, dotychczasowa umowa zrzeszenia w odniesieniu do
banków, które nie przystąpiły do systemu ochrony, wygasa w terminie 12 miesięcy od
dnia zawarcia umowy systemu ochrony.