Poselski projekt ustawy o zmianie ustawy o funkcjonowaniu górnictwa węgla kamiennego w latach 2008-2015 oraz niektórych innych ustaw

„2. Pracownikowi kopalni likwidowanej wchodzącej w skład przedsiębiorstwa
górniczego, o którym mowa w art. 8 ust. 1, który uzyska emeryturę lub rentę, jest
wypłacany przez ZUS, oprócz emerytury lub renty, ekwiwalent pieniężny.”;
13) uchyla art. 13 ust. 1 pkt 3;
14) uchyla się art. 20;
15) art. 26 ust. 1 pkt 2 otrzymuje brzmienie:
„2) zadań dotyczących zabezpieczenia kopalń sąsiednich przed zagrożeniem wodnym,
gazowym oraz pożarowym, w trakcie i po zakończeniu likwidacji kopalń
realizowanych w przedsiębiorstwie górniczym, o którym mowa w art. 8 ust. 1”;
16) uchyla się art. 30.


Art. 2. W ustawie z dnia 30 sierpnia 1996 r. o komercjalizacji i prywatyzacji (Dz. U.
z 2013 r. poz. 21 6 z późn. zm.) w art. 56 po ust. 1a wprowadza się ust. 1a1
3
, 1a2, 1a w
brzmieniu:
„ 1a1. W latach 2016-2018 przychody z prywatyzacji przekazywane są również na:
- dochody Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych, tytułem kompensaty
wydatków Funduszu powiększających koszty Funduszu w 2015 roku z tytułu przekazania
środków Funduszu na wypłaty jednorazowych bezwarunkowych odpraw pieniężnych
wypłacanych w latach 2015-2018 pracownikom likwidowanych kopalni z tytułu
restrukturyzacji zatrudnienia, o których mowa w przepisach o funkcjonowaniu górnictwa
węgla kamiennego.
1a2. Łączna kwota planowanych przychodów z prywatyzacji, przekazywanych w latach
2016-2018 na dochody Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych wyniesie
nie więcej niż kwota przekazana ze środków Funduszu, o której mowa w art. 11 f ust.3.
3
1a . Kwoty planowanych przychodów z prywatyzacji, przekazywanych w latach 2016-2018
na dochody Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych ustali minister
właściwy do spraw finansów publicznych w toku prac nad budżetem państwa i określi
ustawa budżetowa na dany rok.”.
Art. 3. Ustawa wchodzi w życie po upływie 7 dni od dnia ogłoszenia.


10

UZASADNIENIE

Nowelizacja ustawy z dnia 7 września 2007 r. o funkcjonowaniu górnictwa węgla
kamiennego w latach 2008 – 2015 jest jednym z działań zmierzających do realizacji „Planu
naprawczego Kompani Węglowej S.A.”, przyjętego przez Radę Ministrów w dniu 7 stycznia
2015 r. Wprowadzenie zmian w ustawie jest niezbędne w celu:
- umożliwienia nabycia kopalń przez SRK S.A. i przeprowadzenia ich likwidacji,
- ustanowienia zasad restrukturyzacji zatrudnienia w kopalniach likwidowanych przez SRK
S.A.

Zmiany w ustawie o funkcjonowaniu górnictwa węgla kamiennego w latach 2008 – 2015

Zmiana tytułu ustawy (art. 1 pkt 1 projektowanej ustawy) na „ustawa o funkcjonowaniu
górnictwa” oraz uchylenie art. 30 (art. 1 pkt 16 projektowanej ustawy) określającego termin
obowiązywania ustawy na 31 grudnia 2015 r. spowoduje, iż ustawa będzie obowiązywać
bezterminowo. Intencją zmiany terminu obowiązywania jest zapewnienie sektorowi
bezpiecznego środowiska regulacyjnego w okresie istotnych i szybkich zmian. Nowa
kompleksowa regulacja w tym zakresie, obejmująca całość zagadnień dotyczących
restrukturyzacji górnictwa (także jego wcześniejszych etapów) powinna zostać opracowana
w możliwie jak najszybszym terminie.

Przepisy ustawy o funkcjonowaniu górnictwa w latach 2008 – 2015 tworzono z założeniem,
że Centralny Zakład Odwadniania Kopalń (CZOK) zostanie wydzielony jako z SRK S.A. i jako
odrębna spółka będzie realizował zadania związane z prowadzeniem odwadniania. W
późniejszym terminie zrezygnowano jednak z tego rozwiązania. W związku z tym konieczne
stało się uporządkowanie przepisów: art. 9 ust. 1, art. 10, art. 12 ust. 2, art. 13 ust. 1 pkt 3
(uchylenie), art. 26 ust. 1 pkt. 2 obowiązującej ustawy, poprzez wykreślenie z nich
sformułowań dotyczących CZOK (obecnie wszystkie te zadania są realizowane przez SRK
S.A.). Przepisy te zmieniane są w art. 1 pkt 6, 8, 12, 13, 15.

W art. 1 pkt. 2 projektowanej ustawy (art. 2 ustawy zmienianej) wprowadzono zmianę
porządkową w związku ze zmianą terminu obowiązywania ustawy oraz wprowadzeniem
przepisów określających instrumenty restrukturyzacji zatrudnienia (rozdział 3b).

W art. 1 pkt 3 proponuje się uchylenie art. 7 w celu usprawnienia procesu likwidacji.

Zaproponowane w art. 1 pkt 4 projektowanej ustawy nowe brzmienie przepisów art. 8 ust. 1
i 2 umożliwi SRK S.A. nabycie kopalń od KW S.A. oraz finansowanie likwidacji z budżetu
państwa.

11


W art. 1 pkt 5 dodano art. 8a – 8f określające:
- w art. 8a i 8b zasady nabywania kopalń przez SRK S.A. w celu ich likwidacji (m.in. określenie
momentu podjęcia decyzji o likwidacji, umożliwienie zbycia kopalni likwidowanej, likwidacja
kopalń z budżetu, preferencje związane z podatkiem CIT, obniżenie kapitału zapasowego),
- w art. 8c zakres odpowiedzialności za zobowiązania kopalń nabywanych przez SRK S.A.,
- w art. 8d zasady działań podejmowanych wobec pracowników kopalń likwidowanych,
- w art. 8e i art. 8f wyłącznie stosowania przepisów dotyczących zgłoszenia zamiaru
koncentracji kapitału oraz prawa pierwokupu gruntów przez gminy.
Proponowane przepisy mają na celu usprawnienie i przyspieszenie procesu nabywania
kopalń oraz obniżenie ich kosztów.

Dodanie art. 9a (art. 1 pkt 7) ma na celu precyzyjne określenie momentu, w którym
potencjalny nowy inwestor o obszarze kopalni likwidowanej lub zlikwidowanej przez SRK S.A.
przejmuje obowiązki (i wynikające z nich koszty) związane z odwadnianiem kopalni. W
przypadku wystąpienia takiej sytuacji proponowany przepis zmniejszy wydatki budżetu
państwa na ten cel i uprości czynności od strony formalnej.

W proponowanym brzmieniu art. 10 (art. 1 pkt 8), poza wykreśleniem wyrazów odnoszących
się do CZOK, wykreślono także termin zwolnienia SRK S.A. z wpłat na PFRON i NFOŚiGW.
Zmiana zmniejszy koszty funkcjonowania SRK S.A. (spółka jest finansowana praktycznie
wyłącznie z dotacji budżetowej).

Dodany w art. 1 pkt 9 rozdział 3a „Restrukturyzacja zatrudnienia w kopalniach
likwidowanych” określa:
- w art. 11a rodzaje uprawnień (urlop górniczy i jednorazowa bezwarunkowa odprawa
pieniężna) oraz ogólne warunki ich przyznawania (każde z uprawnień może być przyznane
tylko raz, każda osoba może skorzystać tylko z jednego uprawnienia),
- w art. 11b i art. 11c warunki przyznawania i zasady korzystania z urlopu górniczego i sposób
obliczania wysokości świadczenia przysługującego pracownikowi korzystającemu z takiego
urlopu oraz źródła finansowania świadczenia, a także delegację do wydania stosownego
rozporządzenia dotyczącego wypłacania i rozliczania dotacji budżetowej wydatkowanej na
przedmiotowe uprawnienia,
- w art. 11d warunki przyznawania jednorazowych bezwarunkowych odpraw pieniężnych
oraz sposób wyliczania ich wysokości (w zależności od grupy zawodowej – pracownicy
dołowi, pracownicy przeróbki i pracownicy administracji),
- w art. 11e termin, do którego pracownik musi podjąć decyzję o skorzystaniu z ww.
uprawnień (w przypadku nieskorzystania z nich jest z nim rozwiązywana umowa na zasadach
określonych w ustawie o zasadach o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami
stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników,
12

- w art. 11f zasady finansowania jednorazowych odpraw, w tym przede wszystkim zasady
przekazania środków z Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniach na rachunek
Ministra Gospodarki, kompensacji kosztów Funduszu z tego tytułu ze środków pochodzących
z prywatyzacji oraz zasady dysponowania tymi środkami przez Ministra Gospodarki,
- w art. 11g, że monitoring zatrudnienia w kopalniach likwidowanych, rejestr pracowników,
którzy skorzystali z uprawnień i świadczeń określonych ustawą określa podmiot wskazany
przez ministra właściwego do spraw gospodarki,
- w art. 11h upoważnienie dla ministra właściwego do spraw gospodarki do wydania
stosownego rozporządzenia dotyczącego wypłacania i rozliczania środków budżetowych
wydatkowanych na jednorazowe bezwarunkowe odprawy,
- w art. 11i limit wydatków budżetowych w latach 2016 – 2018 na poziomie 3 mld zł.

Ze względu na zasadność sprawowania jednolitego nadzoru właścicielskiego nad spółkami, w
których akcje lub udziały posiada Skarb Państwa, w art. 1 pkt 14 zaproponowano uchylenie
art. 20. W efekcie takiej zamiany nadzór właścicielski nad spółkami węglowymi będzie
sprawował minister właściwy do spraw Skarbu Państwa.

Zmiany w ustawie o komercjalizacji i prywatyzacji

W art. 2 zaproponowano dopisanie art. 1a1
3
– 1a .
W art. 1a1 określono, iż przychodów z prywatyzacji w latach 2016 – 2018 przekazywane
będą także na dochody Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych, tytułem
kompensaty wydatków Funduszu w 2015 roku z tytułu przekazania środków Funduszu na
wypłaty jednorazowych bezwarunkowych odpraw pieniężnych wypłacanych w latach 2015-
2018 pracownikom likwidowanych kopalń.
W art. 1a2 określono limit kwoty planowanych przychodów z prywatyzacji, przekazywanych
w latach 2016-2018 na dochody Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych.
Natomiast
3
1a
zobowiązuje ministra właściwego do spraw finansów publicznych do
określenia w ustawie budżetowej na dany rok kwoty planowanych przychodów
z prywatyzacji, przekazywanych w latach 2016-2018 na dochody Funduszu Gwarantowanych
Świadczeń Pracowniczych.

Termin wejścia w życie ustawy

Z uwagi na potrzebę bardzo pilnej realizacji działań restrukturyzacyjnych wobec sektora
górnictwa węgla kamiennego i jak najszybsze wprowadzenie mechanizmów przewidzianych
projektowaną ustawą, proponowane jest zastosowanie siedmiodniowego vacatio legis.

Koszt wprowadzenia ustawy

Szacunkowy koszt realizacji zadań przewidzianych ustawą wyniesie 2,3 mld zł.
13



Ustawa przewiduje finansowanie:
a. likwidacji kopalń,
b. wypłaty świadczeń z tytułu urlopu górniczego,
c. wypłaty jednorazowych bezwarunkowych odpraw pieniężnych.

Likwidacja kopalń i wypłata świadczeń z tytułu urlopu górniczego będzie finansowana
z dotacji budżetowej.
Wypłaty jednorazowych bezwarunkowych odpraw pieniężnych będą finansowane ze
środków (w wysokości nie większej niż 1 mld zł), które Minister Pracy i Polityki Społecznej
przekaże w 2015 r. ze środków Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych na
wniosek Ministra Gospodarki na konto wskazane przez tego ministra. Dysponentem tych
środków będzie Minister Gospodarki. Ze środków tych będą wypłacane świadczenia do
końca 2018 r., a po zakończeniu wypłat różnica między kwotą wnioskowaną a wykorzystaną
zostanie zwrócona do budżetu państwa. Koszty jakie z tytułu przekazania środków MG
poniesie FGŚP będą rekompensowane przez przekazywanie części przychodów
z prywatyzacji na rachunek FGŚP.
Przewidywane wydatki budżetowe wynikające z restrukturyzacji górnictwa wyniosą w latach
2015 – 2018 r. 3 mld zł, w tym w latach 2015 i 2016 wyniosą 2,3 mld zł (w 2015 r. 1,4 mld zł,
w 2016 0,9 mld zł). W tej kwocie mieszczą się środki pozyskane z FGŚP w wysokości nie
więcej niż 1 mld zł, przeznaczone na wypłaty jednorazowych bezwarunkowych odpraw
pieniężnych.


Zgodności z prawem Uni Europejskiej

Projekt ustawy jest zgodny z prawem Uni Europejskiej.
Działania wprowadzone projektowana ustawą stanowią dozwoloną pomoc publiczną, której
zakres jest określony w decyzji Rady z dnia 10 grudnia 2010 r. w sprawie pomocy państwa
ułatwiającej zamykanie niekonkurencyjnych kopalń.
Projekt podlega notyfikacji zgodnie z trybem przewidzianym w przepisach ustawy z dnia
30 kwietnia 2004 r. o postępowaniu w sprawach dotyczących pomocy publicznej.




14