Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz ustawy - Ordynacja podatkowa

Projekt
U S T A W A
z dnia
o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz ustawy – Ordynacja
podatkowa
Art. 1. W ustawie z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych
(Dz. U. z 2012 r. poz. 361, z późn. zm.) wprowadza się następujące zmiany:
1)
w art. 2 dodaje się ust. 6 w brzmieniu:
„6. W przypadku braku przeciwnego dowodu przyjmuje się, że przychody
pochodzą z czynności, które mogą być przedmiotem prawnie skutecznej umowy.”;
2)
w art. 9 ust. 1a otrzymuje brzmienie:
„1a. Jeżeli podatnik uzyskuje dochody z więcej niż jednego źródła, przedmiotem
opodatkowania w danym roku podatkowym jest, z zastrzeżeniem art. 25e, art. 29–30c,
art. 30e, art. 30f oraz art. 44 ust. 7e i 7f, suma dochodów z wszystkich źródeł
przychodów.”;
3)
w art. 10 w ust. 1 po pkt 8a dodaje się pkt 8b w brzmieniu:
„8b) przychody nieznajdujące pokrycia w ujawnionych źródłach lub pochodzące ze
źródeł nieujawnionych;”;
4)
w art. 11 ust. 1 otrzymuje brzmienie:
„1. Przychodami, z zastrzeżeniem art. 14–15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie
realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19, art. 25b
i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym
pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych
nieodpłatnych świadczeń.”;
5)
w art. 20:
a)
ust. 1 otrzymuje brzmienie:
„1. Za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9,
uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego
funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego

1) Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2012 r. poz. 362, 596, 769,
1278, 1342, 1448, 1529 i 1540, z 2013 r. poz. 21, 888, 1027, 1036, 1287, 1304, 1387 i 1717 oraz z 2014 r.
poz. 223, 312, 567, 598, 773, 915, 1052, 1215, 1328, 1563, 1644 i 1662.
– 2 –
najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu
funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta
zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia
emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek
śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty,
stypendia, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody
i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych
w art. 12–14 i art. 17.”,
b)
uchyla się ust. 3;
6)
po rozdziale 5 dodaje się rozdział 5a w brzmieniu:
„Rozdział 5a
Opodatkowanie przychodów nieznajdujących pokrycia w ujawnionych źródłach lub
pochodzących ze źródeł nieujawnionych
Art. 25b. 1. Za przychody ze źródła, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8b, uważa
się:
1)
przychody nieznajdujące pokrycia w ujawnionych źródłach obejmujące przychody
ze źródeł wskazanych przez podatnika, ujawnione w nieprawidłowej wysokości,
2)
przychody ze źródeł nieujawnionych obejmujące przychody ze źródeł
niewskazanych przez podatnika i nieustalonych przez organ podatkowy lub organ
kontroli skarbowej
– w kwocie odpowiadającej nadwyżce wydatku poniesionego w roku podatkowym nad
przychodami (dochodami) opodatkowanymi lub przychodami (dochodami)
nieopodatkowanymi, uzyskanymi przed poniesieniem tego wydatku.
2. Za wydatek uznaje się wartość zgromadzonego w roku podatkowym mienia,
w rozumieniu kodeksu cywilnego lub wysokość wydatkowanych w roku podatkowym
środków, w przypadku gdy nie jest możliwe ustalenie roku podatkowego, w którym
zgromadzono te środki.
3. Za przychody (dochody) opodatkowane uznaje się wartości pozostające
w dyspozycji podatnika przed poniesieniem wydatku, spełniające łącznie następujące
warunki:
1)
ich pochodzenie zostało ustalone co do tytułu, kwoty i okresu uzyskania;
2)
możliwe jest określenie lub ustalenie zobowiązania podatkowego w odniesieniu
do wartości, które mają wpływ na ustalenie zobowiązania podatkowego, albo
– 3 –
zobowiązanie takie zostało określone lub ustalone albo zostały zgłoszone do
opodatkowania.
4. Za przychody (dochody) nieopodatkowane uznaje się wartości pozostające
w dyspozycji podatnika przed poniesieniem wydatku, których pochodzenie zostało
ustalone co do tytułu, kwoty i okresu uzyskania, oraz które:
1)
były wolne od podatku lub zwolnione od opodatkowania na podstawie właściwych
przepisów albo
2)
nie podlegały opodatkowaniu na podstawie właściwych przepisów, albo
3)
objęte były obowiązkiem podatkowym w zakresie właściwego podatku, jednak
zobowiązanie podatkowe nie powstało albo wygasło wskutek:
a)
zaniechania poboru podatku,
b)
umorzenia zaległości podatkowej,
c)
zwolnienia z obowiązku zapłaty podatku,
d)
przedawnienia zobowiązania.
5. Do wydatków, przychodów (dochodów) opodatkowanych lub przychodów
(dochodów) nieopodatkowanych, stosuje się odpowiednio przepisy art. 8 ust. 1–2.
Art. 25c. Obowiązek podatkowy z tytułu przychodów nieznajdujących pokrycia
w ujawnionych źródłach lub pochodzących ze źródeł nieujawnionych powstaje na
ostatni dzień roku podatkowego, w którym powstał przychód w kwocie odpowiadającej
nadwyżce wydatków nad przychodami (dochodami) opodatkowanymi lub przychodami
(dochodami) nieopodatkowanymi.
Art. 25d. Podstawę opodatkowania ze źródła, o którym mowa w art. 10 ust. 1
pkt 8b, stanowi w roku podatkowym przychód odpowiadający kwocie nadwyżki
wydatków nad przychodami (dochodami) opodatkowanymi lub przychodami
(dochodami) nieopodatkowanymi. W przypadku wystąpienia w roku podatkowym
więcej niż jednej nadwyżki, podstawę opodatkowania stanowi suma przychodów
odpowiadających kwocie nadwyżek wydatków nad przychodami (dochodami)
opodatkowanymi lub przychodami (dochodami) nieopodatkowanymi.
Art. 25e. Od przychodów nieznajdujących pokrycia w ujawnionych źródłach lub
pochodzących ze źródeł nieujawnionych, z zastrzeżeniem art. 25g ust. 6, zryczałtowany
podatek dochodowy wynosi 75% podstawy opodatkowania.
Art. 25f. Podatek od przychodów nieznajdujących pokrycia w ujawnionych
źródłach lub pochodzących ze źródeł nieujawnionych ustala, w drodze decyzji, za rok
– 4 –
podatkowy, w którym powstał przychód odpowiadający kwocie nadwyżki lub
nadwyżek, właściwy organ podatkowy lub właściwy organ kontroli skarbowej.
Art. 25g. 1. W toku postępowania podatkowego albo w toku postępowania
kontrolnego organu kontroli skarbowej, ciężar dowodu w zakresie wykazania
przychodów
(dochodów) opodatkowanych
lub przychodów
(dochodów)
nieopodatkowanych stanowiących pokrycie wydatku, spoczywa na podatniku. Zdania
pierwszego nie stosuje się do przychodów (dochodów) opodatkowanych lub
przychodów (dochodów) nieopodatkowanych znanych organowi z urzędu lub
możliwych do ustalenia przez organ na podstawie:
1)
posiadanych przez niego ewidencji, rejestrów lub innych danych;
2)
rejestrów publicznych posiadanych przez inne podmioty publiczne, do których
organ ma dostęp w drodze elektronicznej na zasadach określonych w przepisach
ustawy z dnia 17 lutego 2005 r. o informatyzacji działalności podmiotów
realizujących zadania publiczne (Dz. U. z 2014 r. poz. 1114).
2. Jeżeli w toku postępowania podatkowego lub postępowania kontrolnego organu
kontroli skarbowej podatnik nie udowodni uzyskania przychodów (dochodów)
opodatkowanych lub przychodów (dochodów) nieopodatkowanych stanowiących
pokrycie wydatku, i nastąpiło przedawnienie zobowiązania podatkowego w stosunku do
tych przychodów (dochodów), to ich uzyskanie podatnik może uprawdopodobnić.
W przypadku nieudowodnienia lub nieuprawdopodobnienia przychodów (dochodów),
o których mowa w zdaniu pierwszym, przychody (dochody) te uznaje się za przychody,
o których mowa w art. 25b ust. 1.
3. Przepisy ust. 1 i 2 stosuje się odpowiednio do przychodów (dochodów)
nieopodatkowanych, o których mowa w art. 25b ust. 4 pkt 1 i 2.
4. W postępowaniu prowadzonym w zakresie przychodów nieznajdujących
pokrycia w ujawnionych źródłach lub pochodzących ze źródeł nieujawnionych, przy
ustalaniu nadwyżki wydatków nad przychodami (dochodami) opodatkowanymi lub
przychodami (dochodami) nieopodatkowanymi, podatnik wskazuje przychody
(dochody) opodatkowane lub przychody (dochody) nieopodatkowane, którymi pokrywa
poszczególne wydatki. Jeżeli podatnik nie wskazał, którymi przychodami (dochodami)
opodatkowanymi lub przychodami (dochodami) nieopodatkowanymi pokrył
poszczególne wydatki, stosuje się zasadę, że najwcześniejszy wydatek pokrywany jest
– 5 –
najwcześniejszymi przychodami (dochodami) opodatkowanymi lub przychodami
(dochodami) nieopodatkowanymi.
5. Jeżeli podatnik nie dysponuje dowodami potwierdzającymi wartość
zgromadzonego w roku podatkowym mienia, o którym mowa w art. 25b ust. 2, wartość
tę określa się na dzień poniesienia wydatku, stosując odpowiednio przepis art. 19.
6. W przypadku ustalenia w postępowaniu podatkowym albo w postępowaniu
kontrolnym organu kontroli skarbowej, źródła pochodzenia nieujawnionych uprzednio
przychodów (dochodów) i ich wysokości, przychody (dochody) te podlegają
opodatkowaniu podatkiem na zasadach określonych w przepisach odrębnych ustaw lub
w przepisach ustawy innych niż przepisy niniejszego rozdziału.”;
7)
w art. 30 w ust. 1 uchyla się pkt 7.
Art. 2. W ustawie z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r.
poz. 749, z późn. zm.) wprowadza się następujące zmiany:
1)
w art. 68 § 4 otrzymuje brzmienie:
„§ 4. Zobowiązanie podatkowe z tytułu opodatkowania przychodów
nieznajdujących pokrycia w ujawnionych źródłach lub pochodzących ze źródeł
nieujawnionych nie powstaje, jeżeli decyzja ustalająca to zobowiązanie została
doręczona po upływie 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym powstał
obowiązek podatkowy w tym zakresie.”;
2)
art. 99 otrzymuje brzmienie:
„Art. 99. Bieg terminów przewidzianych w art. 70, art. 71, art. 77 § 1 oraz art. 80
§ 1 nie rozpoczyna się, a rozpoczęty ulega zawieszeniu od dnia śmierci spadkodawcy do
dnia uprawomocnienia się postanowienia sądu o stwierdzeniu nabycia spadku lub
zarejestrowania aktu poświadczenia dziedziczenia, nie dłużej jednak niż do dnia,
w którym upłynęły 2 lata od śmierci spadkodawcy.”;
3)
w art. 272 w pkt 3 kropkę zastępuje się średnikiem i dodaje się pkt 4 w brzmieniu:
„4) weryfikację poniesionych przez podatnika wydatków i uzyskanych przychodów
(dochodów) opodatkowanych lub przychodów (dochodów) nieopodatkowanych –
w zakresie niezbędnym do ujawnienia podstawy opodatkowania z tytułu

2) Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2012 r. poz. 1101, 1342 i 1529,
z 2013 r. poz. 35, 985, 1027, 1036, 1145, 1149 i 1289 oraz z 2014 r. poz. 183, 567, 915, 1171, 1215, 1328
i 1644.