Poselski projekt ustawy o zmianie ustawy o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego oraz niektórych innych ustaw

„Prawa i obowiązki właścicieli i lokatorów oraz prawa osób zagrożonych bezdomnością”



8) w art. 4a ust. 1 otrzymuje brzmienie:

„1. Gmina w wojewódzkim dzienniku urzędowym co roku, w terminie do końca
pierwszego kwartału roku następnego, ogłasza zestawienie danych dotyczących
czynszów najmu lokali mieszkalnych nienależących do publicznego zasobu
mieszkaniowego, położonych na jej obszarze lub części, z podziałem na lokale
należące do zasobów spółdzielczych, towarzystw budownictwa społecznego oraz
zasobów prywatnych, z wyszczególnieniem cen wolnorynkowych wynajmu lokali
mieszkalnych.”;

9) po art. 5 dodaje się art. 5a w brzmieniu:

„Art. 5a. 1. Właściciel lokalu wchodzącego w skład publicznego zasobu
mieszkaniowego nie może odmówić wyrażenia zgody aby najemca oddał bezpłatnie
do użytkowania część lokalu członkowi swojej rodziny i osobie wobec której ma
obowiązek alimentacyjny, jeśli osoby te należą do kategorii osób zagrożonych
bezdomnością. W razie nie udzielenia zgodny na oddanie do bezpłatnego użytkowania
części lokalu osobom, o których mowa w zdaniu 1 odmowę uważa się za nieważną, a
osoby te uważa się za współlokatorów.

2. Jeżeli umowa najmu lokalu wchodzącego w skład mieszkaniowego zasobu gminy
została rozwiązana z przyczyn, o których mowa w art. 11 ust. 2 pkt 2, od dnia spłaty
wszystkich zaległych opłat z tytułu użytkowania lokalu umowa ta obowiązuje nadal,
tak jakby nigdy nie została wypowiedziana, jeśli najemca w dniu dokonania spłaty
nadal pozostaje w lokalu.

3. W razie śmierci najemcy lokalu wchodzącego w skład publicznego zasobu
mieszkaniowego art. 691 kodeksu cywilnego ( Dz. U. z 1964r. Nr 16, poz. 93, z późn.
zm.) nie stosuje się.

4. W wypadku, o którym mowa w ust. 3 w stosunek najmu lokalu wstępują osoby stale
zamieszkujące wraz z najemcą w lokalu do chwili jego śmierci, jeżeli nie posiadają
tytułu prawnego do innego lokalu, w którym mogłyby zamieszkać i dochód
uzyskiwany przez ich gospodarstwo domowe jest niższy od dochodu uprawniającego
właściciela do zastosowania podwyżki czynszu naliczonego według stawek
obowiązujących w stosunku do najemców o niskich dochodach, z uwzględnieniem
przepisów art. 7 ust. 12-14 i 16.

5. W wypadku, o którym mowa w ust. 3, w razie braku osób, o których mowa w ust. 4
stosunek najmu lokalu mieszkalnego wygasa.

6. Przepisów ust. 3-5 nie stosuje się w razie śmierci jednego ze współnajemców lokalu
mieszkalnego.”;

5

10) w art. 7 w ust. 11 kropkę zastępuje się średnikiem i dodaje się ust. 12-19 w brzmieniu:

„12.
Właściciele o których mowa w ust. 1, w stosunku do najemców, których
dochód gospodarstwa domowego dwukrotnie przekracza kryterium dochodowe
uprawniające do dodatku mieszkaniowego, w oparciu o postanowienia odpowiednio
uchwały organu stanowiącego jednostki samorządu terytorialnego, zarządzenia
wojewody lub uchwały organu wykonawczego państwowej osoby prawnej, z
zastrzeżeniem ust. 14, mogą stosować podwyżki czynszu naliczonego według stawek
obowiązujących w stosunku do najemców o niskich dochodach.
13.
Za dochód, o którym mowa w ust. 12, uważa się dochód w rozumieniu
przepisów o dodatkach mieszkaniowych.
14.
Podwyżkę uważa się za uprawnioną, jeśli gospodarstwo domowe najemcy, o
którym mowa w ust. 12 osiąga dochód pozwalający na zaspokojenie potrzeb
mieszkaniowych we własnym zakresie bez uszczerbku w zaspokojeniu innych potrzeb
koniecznych dla utrzymania jego gospodarstwa domowego na poziomie minimum
socjalnego
15.
Wysokość podwyżki, o której mowa w ust. 12, z zastrzeżeniem ust. 16, ustala
się w taki sposób, aby nie spowodowała ona uszczerbku w zaspokojeniu potrzeb
koniecznych dla utrzymania gospodarstwa domowego najemcy na poziomie minimum
socjalnego.
16.
Jeśli gospodarstwo domowe najemcy, o którym mowa w ust. 12 jest obciążone
kosztami leczenia lub rehabilitacji w kwocie przekraczającej kwotę, którą uwzględnia
się w koszyku potrzeb składających się na minimum socjalne dla danego typu
gospodarstwa domowego, właściciel obniża kwotę podwyżki do wysokości
umożliwiającej gospodarstwu domowemu najemcy pokrycie kosztów leczenia i
rehabilitacji bez uszczerbku w zaspokojeniu innych potrzeb koniecznych dla
utrzymania gospodarstwa domowego na poziomie minimum socjalnego lub odstępuje
od obciążania najemcy podwyżką.
17.
W razie zmniejszenia dochodu najemcy w taki sposób że przestał on
spełniać kryteria, o których mowa w ust. 12 i 14, na wniosek najemcy, właściciel
począwszy od miesiąca, w którym nastąpiło zmniejszenie dochodów najemcy,
przywraca jemu stawkę czynszu naliczonego według stawek obowiązujących w
stosunku do najemców o niskich dochodach.
18.
Właściciel, o którym mowa w ust. 1 może zobowiązać najemców do
przekazywania raz w roku udokumentowanych informacji o dochodach uzyskiwanych
przez ich gospodarstwa domowe.
19.
W przypadku nie złożenia przez najemcę w wyznaczonym terminie informacji
o dochodach, o której mowa w ust. 18, właściciel wzywa do złożenia informacji
wyznaczając dodatkowy termin na jej dostarczenie. Jeśli najemca nadal nie złoży
informacji o dochodach, po bezskutecznym upływie dodatkowego terminu, właściciel
6

ma prawo go obciążyć podwyższonym czynszem. Po złożeniu przez najemcę
informacji o dochodach właściciel weryfikuje uprzednio naliczony czynsz.”;

11) w art. 11:
a) w ust. 2 pkt 3 otrzymuje brzmienie:
„3) wynajął, podnajął albo oddał do bezpłatnego używania lokal lub jego część bez
wymaganej pisemnej zgody właściciela, z zastrzeżeniem art. 5a ust. 1, lub”,
b) ust. 9 otrzymuje brzmienie:

„9. W wypadku określonym w ust. 2 pkt 4 lokatorowi przysługuje prawo do lokalu
zamiennego. Obowiązek zapewnienia lokalu zamiennego oraz pokrycia kosztów
przeprowadzki spoczywa na właścicielu budynku, z zastrzeżeniem ust. 9a.”,

c) po ust. 9 dodaje się ust. 9a w brzmieniu:

„ust. 9a. W razie wypowiedzenia umowy najmu na podstawie ust. 2 pkt 4 najemcy
opłacającemu w dniu poprzedzającym dzień wejścia w życie ustawy z dnia 21 czerwca
2001r. o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminie i o zmianie
kodeksu cywilnego (Dz. U. z 2001r. Nr 71, poz. 733, z późn. zm.) czynsz regulowany,
obowiązek zapewnienia najemcy lokalu zamiennego oraz pokrycia kosztów
przeprowadzki spoczywa, do dnia 31 grudnia 2020 r., na właściwej gminie.”;

12) w art. 14:
a) ust. 4 otrzymuje brzmienie:
„4. Sąd nie może orzec o braku uprawnienia do otrzymania lokalu socjalnego wobec:
1) kobiety w ciąży,
2) małoletniego, niepełnosprawnego w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 29
listopada 1990 r. o pomocy społecznej ( Dz. U. z 1998 Nr 64, poz. 414 z późn.
zm.) lub ubezwłasnowolnionego oraz sprawującego nad taką osobą opiekę i
wspólnie z nią zamieszkałą,
3) obłożnie chorych,
4) emerytów i rencistów spełniających kryteria dochodowe do otrzymania
dodatku mieszkaniowego w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 21 czerwca
2001r. o dodatkach mieszkaniowych ( Dz. U. z 2001 Nr 71, poz. 734, z pózn.
zm.),
5) osoby posiadającej status bezrobotnego,
6) osoby spełniającej przesłanki określone przez radę gminy w drodze uchwały
7

7) osoby zagrożonej bezdomnością
– chyba że osoby te mogą zamieszkać w innym lokalu niż dotychczas
używany.”;
b) uchyla się ust. 7;
13) po art. 15 dodaje się art. 15a- 15b w brzmieniu:
„Art. 15a. 1. Osoba zagrożona bezdomnością może wytoczyć przeciwko właściwej
gminie powództwo o przyznanie prawa do lokalu socjalnego, jeśli wobec takiej osoby
zostało wszczęte postępowanie egzekucyjne na podstawie tytułu wykonawczego
zobowiązujących ją do wydania lokalu, a sąd uprzednio nie orzekał w stosunku do niej
o uprawnieniu bądź o braku uprawnienia do lokalu socjalnego na podstawie art. 14.
Obowiązek zapewnienia lokalu socjalnego ciąży na gminie właściwej ze względu na
miejsce położenia lokalu podlegającego opróżnieniu.
2. W stosunku do osób, o których mowa w ust. 1 stosuje się przepisy art. 14 ust. 2-6.

3. W sprawie o przyznanie prawa do lokalu socjalnego osobie, o której mowa w ust. 1,
sąd z urzędu zawiadamia właściciela lokalu, który zajmuje ta osoba, w celu
umożliwienia jemu wstąpienia do sprawy.
4. Do udziału właściciela podlegającego opróżnieniu lokalu w sprawie o przyznanie
prawa do lokalu socjalnego osobie, o której mowa w ust. 1 stosuje się odpowiednio
przepisy o interwencji ubocznej, z wyjątkiem art. 78, art. 79 zdanie drugie i art. 83
Kodeksu postępowania cywilnego. Właściciel lokalu nie musi wykazywać interesu
prawnego, a jego przystąpienie następuje po stronie pozwanego.
Art. 15b. 1. Osoba zagrożona bezdomnością wobec której wykonano egzekucję
obowiązku opróżnienia lokalu, może wytoczyć przeciwko właściwej gminie
powództwo o przyznanie prawa do lokalu socjalnego, jeśli od dnia wykonania wobec
niej egzekucji opróżnienia lokalu służącego zaspokojeniu jej potrzeb mieszkaniowych
do dnia wniesienia powództwa nie upłynął okres 3 lat, a sąd uprzednio nie orzekał w
stosunku do niej o uprawnieniu bądź o braku uprawnienia do lokalu socjalnego na
podstawie art. 14 lub art. 15 a.
2. Osoba zagrożona bezdomnością, która na żądanie właściciela opuściła lokal służący
zaspokojeniu jej potrzeb mieszkaniowych, może wytoczyć przeciwko właściwej
gminie powództwo o przyznanie prawa do lokalu socjalnego, jeśli od dnia, w którym
osoba ta opuściła lokal służący zaspokojeniu jej potrzeb mieszkaniowych do dnia
wniesienia powództwa nie upłynął okres 3 lat, a sąd uprzednio nie orzekał w stosunku
do niej o uprawnieniu bądź o braku uprawnienia do lokalu socjalnego na podstawie
art. 14 lub art. 15 a.
8

3. Obowiązek zapewnienia lokalu socjalnego ciąży na gminie właściwej ze względu
na miejsce położenia opróżnionego lub opuszczonego lokalu.
4. W stosunku do osób, o których mowa w ust. 1 i 2, stosuje się przepisy art. 14 ust.
3-4.”;
14) art. 16 otrzymuje brzmienie:
„Art. 16. Wyroków sądowych i decyzji administracyjnych nakazujących opróżnienie
lokalu nie wykonuje się w okresie od 1 listopada do 31 marca roku następnego
włącznie, jeżeli osobie eksmitowanej nie wskazano lokalu lub pokoju hostelowego, do
którego ma nastąpić przekwaterowanie.";
15) art. 17 otrzymuje brzmienie:
„Art. 17. 1. Przepisów art. 14, art. 15 a i art. 16 nie stosuje się, gdy powodem
opróżnienia lokalu jest stosowanie przemocy w rodzinie.
2. Nakazując opróżnienie lokalu z powodu, o którym mowa w ust. 1, sąd w wyroku
wskazuje te powody.”;
16) po art. 17 dodaje się art. 17 a w brzmieniu:
„ Art. 17a. Przepisów art. 14 i art. 15 a nie stosuje się w stosunku do osób które
dokonały samowolnego zajęcia lokalu lub poprzez rażąco niewłaściwe zachowanie
czyniły uciążliwym korzystanie z innych lokali w budynku, chyba że przyznanie
prawa do lokalu socjalnego byłoby szczególnie usprawiedliwione w świetle zasad
współżycia społecznego, a także ze względu na dobro małoletniego,
niepełnosprawnego, ubezwłasnowolnionego, kobiety w ciąży lub osoby obłożnie
chorej.”;
17) w art. 18
a) ust. 2 otrzymuje brzmienie:
„2. Z zastrzeżeniem ust. 2 a i ust. 3, odszkodowanie, o którym mowa w ust. 1,
odpowiada wysokości czynszu, jaki właściciel mógłby otrzymać z tytułu najmu
lokalu. Jeżeli odszkodowanie nie pokrywa poniesionych strat, właściciel może żądać
od osoby, o której mowa w ust. 1, odszkodowania uzupełniającego.”;
b) po ust. 2 dodaje się ust. 2a w brzmieniu:
„2a. Odszkodowanie, o którym mowa w ust. 1, w lokalach wchodzących w skład
publicznego zasobu mieszkaniowego, odpowiada wysokości czynszu, jaki właściciel
otrzymywałby z tytułu najmu lokalu, gdyby wynajął go innej osobie, która opłacałaby
czynsz naliczany według stawek obowiązujących w stosunku do najemców o niskich
dochodach, chyba że wysokość dochodu uzyskiwanego przez osobę zajmującą lokal
bez tytułu prawnego odpowiada wysokości dochodów określonych w art. 7 ust. 12. W
stosunku do osób zajmujących lokal bez tytułu prawnego, które uzyskują dochody w
9