Rządowy projekt ustawy o rybołówstwie morskim

– 23 –
W przepisach wykonawczych określony zostanie procentowy stopień niewykorzystania
kwoty połowowej danego gatunku organizmów morskich, zgodnie z którym można
będzie dokonać pomniejszenia. Stopień ten będzie ustalany na podstawie stanu żywych
zasobów w danym okresie i dostępności ryby na łowiskach.
W celu umożliwienia pełnego wykorzystania ogólnych kwot połowowych przewiduje
się wprowadzenie w nowym projekcie ustawy możliwości rezygnacji z przyznanej
w specjalnym zezwoleniu połowowym indywidualnej kwoty połowowej. W związku
z tym armator statku rybackiego będzie mógł w danym roku kalendarzowym, nie
później jednak niż do dnia 30 czerwca, zrezygnować z całości albo części przyznanej
mu w specjalnym zezwoleniu połowowym indywidualnej kwoty połowowej danego
gatunku organizmu morskiego.
Przewiduje się, że razem z wnioskiem o dokonanie rezygnacji armator statku
rybackiego będzie składał wniosek o cofnięcie albo zmianę specjalnego zezwolenia
połowowego. W tym przypadku jest to niezbędne, bowiem może zdarzyć się sytuacja,
gdy armator w specjalnym zezwoleniu połowowym dysponować będzie jedynie kwotą
połowową gatunku, z którego będzie chciał zrezygnować. W takim przypadku zasadne
będzie cofnięcie wydanego specjalnego zezwolenia połowowego. Natomiast
w przypadku złożenia wniosku po dniu 30 czerwca danego roku kalendarzowego, czyli
po ustawowym terminie, indywidualną kwotę połowową, z której armator chciałby
zrezygnować, uznaje się za niewykorzystaną, a wniosek pozostawia się bez
rozpoznania.
Nowa regulacja utrzyma dotychczasową możliwość przekazywania kwot połowowych
z jednoczesnym uproszczeniem, bowiem wniosek o przekazanie kwoty połowowej nie
będzie podyktowany koniecznością złożenia wniosku o zmianę specjalnego zezwolenia
połowowego. Z samej bowiem ustawy wynikać będzie, że przekazanie kwoty
połowowej następuje w drodze zmiany specjalnych zezwoleń połowowych.
Jednocześnie przewiduje się możliwość zastosowania instytucji przekazywania kwot
połowowych w odniesieniu do dni połowowych, w przypadku gdy dany gatunek
organizmów morskich limitowany będzie nie tylko kwotą połowową, ale także dniami
połowowymi. Warunkiem przekazania kwoty połowowej danego gatunku organizmów
morskich będzie posiadanie przez armatorów biorących udział w przekazaniu tego
gatunku w wydanych im specjalnych zezwoleniach połowowych.
– 24 –
W celu realizacji art. 16 ust. 8 rozporządzenia nr 1380/2013, dotyczącego możliwości
dokonywania wymian uprawnień do połowów (kwot połowowych) pomiędzy
państwami członkowskimi, projektuje się, że organem właściwym do przeprowadzenia
takiej wymiany będzie minister właściwy do spraw rybołówstwa. Wymiana będzie
mogła nastąpić z urzędu albo na wniosek uznanej organizacji producentów ryb, przy
czym organizacja taka będzie mogła wymienić jedynie przyznaną jej zbiorczą kwotę
połowową albo jej część, albo indywidualne kwoty połowowe armatorów w niej
zrzeszonych.
Obecnie funkcjonujące na gruncie przepisów aktu wykonawczego rozwiązanie
dotyczące podziału dodatkowych kwot połowowych zostało przeniesione do nowej
ustawy. Przewiduje się, że minister właściwy do spraw rybołówstwa będzie ogłaszał co
najmniej raz w roku, na stronie internetowej urzędu obsługującego tego ministra,
informację o wysokości dodatkowych kwot połowowych poszczególnych gatunków
organizmów morskich poławianych na obszarach, na które wydaje specjalne zezwolenia
połowowe.
Dodatkowe kwoty połowowe poszczególnych gatunków organizmów morskich będą
mogły pochodzić z kwot połowowych pozostałych w wyniku:
1) wydania decyzji o cofnięciu specjalnego zezwolenia połowowego na okres
uniemożliwiający wykorzystanie przyznanych w nim kwot połowowych lub
2) wycofania statku rybackiego z wykonywania rybołówstwa komercyjnego, lub
3) dokonania międzynarodowej wymiany kwot połowowych z urzędu;
4) rezygnacji dokonanej przez armatorów z przyznanych im w specjalnych
zezwoleniach kwot połowowych.
Przewiduje się, że o dodatkową kwotę połowową danego gatunku organizmów
morskich będzie się mógł ubiegać armator statku rybackiego, któremu w specjalnym
zezwoleniu połowowym wydanym na dany rok przyznano kwotę połowową na ten
gatunek organizmów morskich, jeżeli armator ten:
1) nie dopuścił się przy użyciu statku rybackiego, na który wystąpił z wnioskiem
o przyznanie dodatkowej kwoty połowowej, w roku, w którym ubiega się o tę
kwotę, poważnego naruszenia w rozumieniu art. 42 rozporządzenia nr 1005/2008,
w przypadku gdy decyzja w sprawie nałożenia kary pieniężnej za to naruszenie
– 25 –
stała się ostateczna;
2) nie przekazał w roku kalendarzowym, w którym ubiega się o dodatkową kwotę
połowową, całości albo części indywidualnej kwoty połowowej danego gatunku
organizmów morskich do odłowienia innemu armatorowi.
Wniosek o przyznanie dodatkowej kwoty połowowej będzie się składać w terminie
14 dni od dnia ukazania się na stronie internetowej informacji o wysokości
dodatkowych kwot połowowych, natomiast wniosek złożony po terminie pozostawi się
bez rozpatrzenia. Natomiast przyznanie dodatkowej kwoty połowowej nastąpi w drodze
zmiany specjalnego zezwolenia połowowego. Podobne rozwiązania zastosowane
zostały w odniesieniu do dodatkowych kwot połowowych poszczególnych gatunków
organizmów morskich poławianych na wodach Zalewów i Jeziora Dąbie wraz
z wodami przyległymi do tych akwenów.
Jednocześnie przewiduje się, że minister właściwy do spraw rybołówstwa określi,
w drodze rozporządzenia:
1)
szczegółowy sposób podziału ogólnych kwot połowowych lub dni połowowych;
2)
szczegółowy sposób podziału dodatkowych kwot połowowych;
3)
wyrażoną w procentach wielkość niewykorzystanej indywidualnej kwoty
połowowej określonego gatunku organizmów morskich, od której stosuje się
pomniejszenie.
W rozporządzeniu tym minister będzie mógł także określić wielkość kwoty połowowej
poszczególnych gatunków organizmów morskich przeznaczoną do zabezpieczenia
ewentualnego przekroczenia ogólnej kwoty połowowej tego gatunku. Kryteria zawarte
w tym rozporządzeniu będą odzwierciedlały kryteria, o których mowa w art. 17
rozporządzenia nr 1380/2013.
Na wodach Zalewów i Jeziora Dąbie wraz z wodami przyległymi właściwym do
określenia szczegółowego sposobu podziału ogólnych i dodatkowych kwot
połowowych, będzie właściwy okręgowy inspektor rybołówstwa morskiego. Sposób
podziału będzie określał w drodze aktu prawa miejscowego – zarządzenia, po
zasięgnięciu opinii organizacji społeczno-zawodowych rybaków.
W celu uproszczenia sposobu zarządzania kwotami połowowymi na wypadek
zbliżającego się przekroczenia ogólnej kwoty połowowej danego gatunku organizmów
morskich, przewiduje się, że minister właściwy do spraw rybołówstwa niezwłocznie po
– 26 –
powzięciu informacji o przekroczeniu określonych w projekcie wartości wykorzystania
ogólnej kwoty połowowej danego gatunku organizmów morskich, poda tę informację
do wiadomości publicznej, w drodze obwieszczenia, w Dzienniku Urzędowym
Rzeczypospolitej Polskiej „Monitor Polski” oraz w sposób zwyczajowo przyjęty na
danym terenie. Od dnia następującego po dniu ogłoszenia powyższego obwieszczenia,
obowiązywać będzie zakaz połowów ukierunkowanych albo wszelkich połowów
określonego gatunku organizmów morskich, którego dotyczyła informacja. Jednakże
w przypadku uzyskania, po ogłoszeniu wyżej wymienionego obwieszczenia,
dodatkowych kwot połowowych danego gatunku organizmów morskich pochodzących
z przepisów Unii Europejskiej lub umów lub porozumień międzynarodowych, minister
właściwy do spraw rybołówstwa ogłasza w terminie 14 dni od dnia otrzymania tych
kwot połowowych przez Rzeczpospolitą Polską, w drodze obwieszczenia, w Dzienniku
Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej „Monitor Polski” oraz w sposób zwyczajowo
przyjęty na danym terenie, informację o wysokości tych kwot.
Jako realizację przepisu art. 21 rozporządzenia nr 1380/2013 wprowadzono przepis
stanowiący o możliwości ustanowienia wieloletnich udziałów połowowych.
Projektowane przepisy znajdą zastosowanie w praktyce jedynie w przypadku wydania
aktu wykonawczego, który ma charakter fakultatywny. W związku z powyższym
minister właściwy do spraw rybołówstwa będzie mógł ustalić wieloletnie udziały
połowowe dla określonych gatunków organizmów morskich co 5 lat na okres 5 lat.
Udziały te przyznawane będą, w drodze decyzji, na wniosek armatorów statków
rybackich na określony gatunek organizmów morskich. Minister właściwy do spraw
rybołówstwa będzie ogłaszał na stronie internetowej urzędu obsługującego tego
ministra okresy, na które będą ustalane wieloletnie udziały połowowe na określony
gatunek organizmów morskich. Natomiast wieloletni udział połowowy przyznawany
będzie armatorowi na statek rybacki wpisany do rejestru statków rybackich, na który
posiada on licencję i specjalne zezwolenie połowowe obejmujące gatunek organizmów
morskich, którego dotyczy wniosek. Wieloletni udział połowowy armatora danego
statku rybackiego wnioskowanego gatunku organizmów morskich będzie się obliczać
na podstawie zawartego w projekcie wzoru.
Przewiduje się, że minister właściwy do spraw rybołówstwa odmówi, w drodze decyzji,
przyznania wieloletniego udziału połowowego, jeżeli:
1) gatunek organizmów morskich na określonym obszarze, którego dotyczy wniosek
– 27 –
o przyznanie
wieloletniego udziału połowowego, nie będzie wskazany
w rozporządzeniu;
2) wielkość wieloletniego udziału połowowego wyniosłaby mniej niż 0,002% ogólnej
kwoty połowowej wnioskowanego gatunku organizmów morskich;
3) w terminie 2 lat poprzedzających dzień złożenia tego wniosku armator dopuścił się
przy użyciu statku rybackiego, objętego wnioskiem o przyznanie wieloletniego
udziału połowowego, poważnego naruszenia w rozumieniu art. 42 rozporządzenia
nr 1005/2008 lub w rozumieniu art. 90 ust. 1 rozporządzenia nr 1224/2009,
w przypadku gdy decyzja w sprawie wymierzenia kary pieniężnej za to naruszenie
stała się ostateczna.
Aby zapewnić zbywalność wieloletnich udziałów połowowych projektuje się, że
armator statku rybackiego będzie mógł przekazać na określony czas wieloletni udział
połowowy, w drodze umowy zawartej w formie pisemnej, w całości albo w części
innemu armatorowi, który posiada wieloletni udział połowowy danego gatunku
organizmów morskich na danym obszarze podlegającego przekazaniu. Umowa
przekazania wieloletniego udziału połowowego będzie wymagała dla swojej
skuteczności zatwierdzenia, w drodze decyzji, przez ministra właściwego do spraw
rybołówstwa. Decyzja ta będzie wydawana na wspólny wniosek stron tej umowy,
wniosek o zatwierdzenie umowy składać się będzie wraz z tą umową.
Dodatkowo zakłada się, że przekazanie wieloletniego udziału połowowego będzie
mogło nastąpić na okres nie krótszy niż rok kalendarzowy i nie dłuższy niż kolejne lata
kalendarzowe, na które przyznano wieloletni udział połowowy. Przekazanie
wieloletniego udziału połowowego nastąpi w drodze zmiany decyzji w sprawie
przyznania tego udziału oraz zmiany specjalnych zezwoleń połowowych.
Przewiduje się także przypadki, kiedy minister właściwy do spraw rybołówstwa
odmówi, w drodze decyzji, zatwierdzenia umowy w sprawie przekazania wieloletniego
udziału połowowego. Odmowa taka nastąpi gdy:
1) zatwierdzenie spowoduje, że suma wieloletnich udziałów połowowych danego
gatunku organizmów morskich posiadanych przez armatora przekroczy maksymalną
dopuszczalną wysokość, określoną w akcie wykonawczym do projektowanej ustawy;
2) armator, któremu ma zostać przekazany wieloletni udział połowowy, nie posiada
wieloletniego udziału połowowego danego gatunku organizmów morskich na danym