Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy - Prawo o ustroju sądów wojskowych

bezpośrednio związany z działalnością orzeczniczą sądu, jest konstytucyjnie
dopuszczalny. TK wprost stwierdził, że analiza przepisów u.s.p. nie daje również
podstaw do stwierdzenia, że nadzór sprawowany przez Ministra Sprawiedliwości
wkracza w sferę realizacji przez sądy funkcji jurysdykcyjnych, w których sędziowie
korzystają z przymiotu niezawisłości.
Odnosząc się natomiast do pozostałych uwag, należy stwierdzić, co następuje.
Uprawnienie Ministra Sprawiedliwości do powołania sędziów wizytatorów wynika
z aktualnie obowiązującego brzmienia przepisu art. 70 § 1 pkt 3 u.s.w., natomiast do
proponowanego w projekcie wprowadzenia kadencyjności tej funkcji Krajowa Rada
Sądownictwa nie zgłosiła uwag.
Uwaga Krajowej Rady Sądownictwa kwestionująca zasadność wprowadzenia
kadencyjności stanowisk w sądach wojskowych pierwotnie nie została uwzględniona.
Na skutek uznania za zasadne argumentów zawartych w uwadze Ministra Obrony
Narodowej, zgłoszonej w toku uzgodnień międzyresortowych w stosunku do propozycji
wprowadzenia kadencyjności stanowisk w sądach wojskowych, w aktualnej wersji
projektu zrezygnowano z regulacji przewidujących kadencyjność prezesów sądów
wojskowych i ich zastępców.
Znajduje to uzasadnienie w specyfice sądownictwa wojskowego, związanej z etatyzacją
stopniami wojskowymi i stosunkowo małymi możliwościami przesunięcia obecnych
osób funkcyjnych na inne równorzędne stanowiska, co praktycznie wiązałoby się
z koniecznością zakończenia ich kariery zawodowej.
Za zasadne należy natomiast uznać uwagi dotyczące udziału Zgromadzenia Sędziów
Sądów Wojskowych, jako organu samorządu sędziowskiego, a także Krajowej Rady
Sądownictwa w procedurze powoływania prezesów sądów wojskowych.
Jako niezasadną należy uznać uwagę dotyczącą pominięcia w procedurze
przedstawiania kandydata na prezesa sądu Ministra Obrony Narodowej, ponieważ
współdecyduje on jednak o powołaniu danego sędziego do pełnienia tej funkcji, na
której w pierwszym rzędzie spoczywają przecież obowiązki z zakresu administracji
sądowej.
Uwaga dotycząca braku określenia kwalifikacji kandydata na prezesa sądu jest
niezasadna. Kryteria wskazuje przepis art. 11 § 3 i 4 u.s.w. i są one wystarczające.
20
Ponadto powyższe kwestie nie są również uregulowane w u.s.p. Brak także podstaw do
narzucania ograniczeń w tej kwestii Ministrowi Sprawiedliwości. Powierzenie kwestii
opiniowania kandydata kolegium wojskowego sądu okręgowego i Zgromadzeniu
Sędziów Sądów Wojskowych (ewentualnie Krajowej Radzie Sądownictwa), a kwestii
wyboru kandydata Ministrowi Sprawiedliwości i Ministrowi Obrony Narodowej, daje
w pełni gwarancję, że do pełnienia tych funkcji zostaną wybrani najlepsi sędziowie, tj.
sędziowie o najwyższej wiedzy merytorycznej, zdolnościach organizacyjnych, a także
cieszący się autorytetem w środowisku sędziowskim.
Z kolei uwaga w zakresie braku precyzyjnego określenia sytuacji prezesów i zastępców
prezesów sądów wojskowych aktualnie zajmujących swoje stanowiska służbowe po
wejściu w życie ustawy w proponowanym kształcie jest zasadna i została uwzględniona
w projekcie.
3. Wyniki analizy wpływu aktu normatywnego na
3. 1. Sektor finansów publicznych, w tym budżet państwa i budżety jednostek
samorządu terytorialnego
Wejście w życie projektowanej ustawy nie będzie miało wpływu na sektor finansów
publicznych, w tym budżety jednostek samorządu terytorialnego.
Z uwagi na ograniczony zakres kognicji i funkcje orzecznicze, jakie sprawują sądy
wojskowe, jak też niewielką liczbę sądów wojskowych (9) i ich dwuszczeblową
strukturę, nie będzie konieczne delegowanie do Ministerstwa Sprawiedliwości
dodatkowych sędziów wojskowych, poza obecnie istniejącą kadrą; powierzenie tym
sędziom czynności, o których mowa w projekcie ustawy, nie będzie wiązało się ze
wzrostem ich uposażenia lub dodatków.
Powierzenie prezesom wojskowych sądów okręgowych sprawowania wewnętrznego
nadzoru administracyjnego na obszarze danego okręgu nie spowoduje dodatkowych
kosztów, ponieważ i obecnie prezesi wojskowych sądów okręgowych wykonują –
w ramach przysługujących im kompetencji – czynności z zakresu nadzoru
administracyjnego nad podległymi wojskowymi sądami garnizonowymi.
Obecnie w każdym z dwóch wojskowych sądów okręgowych funkcje wizytatora
wykonuje jeden sędzia; przeprowadzenie wizytacji, o której mowa w projektowanym
art. 15b § 1, nie będzie wymagało wzmocnienia kadrowego tego zadania.
21
Zniesienie konieczności przeprowadzania pełnej procedury powołania na sędziego
w stosunku do osoby, której kandydatura nie spełnia warunków do objęcia stanowiska
sędziego sądu wojskowego, spowoduje powstanie korzyści dla sektora finansów
publicznych; przedmiotowe korzyści będą miały wymierny charakter, ponieważ oprócz
uniknięcia oczywistych kosztów administracyjnych związanych z wymianą
korespondencji, Skarb Państwa nie poniesie kosztów związanych z należnościami
z tytułu delegacji i podróży służbowych sędziów sądów wojskowych, zobowiązanych
do wzięcia udziału w zbędnym zgromadzeniu, które naprzemiennie (w okresach
dwuletnich) odbywają się w Poznaniu albo w Warszawie; teoretycznie należy przy tym
uwzględnić koszty związane z przejazdami wszystkich sędziów, oprócz pełniących
służbę właśnie w tych miastach, tj. razem około 40.
Oszczędności dla resortu obrony narodowej wynikające z wprowadzenia „zniesienia
konieczności przeprowadzania pełnej procedury powołania na sędziego” mogą wynieść
około 40 tys. zł rocznie. Powyższe koszty wyliczono stosownie do przepisów
rozporządzenia Ministra Obrony Narodowej z dnia 16 grudnia 2009 r. w sprawie
należności pieniężnych żołnierzy zawodowych za przeniesienia, przesiedlenia i podróże
służbowe (Dz. U. Nr 221, poz. 1744, z późn. zm.). Należy przy tym zaznaczyć, iż
przyjęte wartości w zakresie przedmiotowych oszczędności stanowią wielkości
orientacyjne i ich faktyczna wysokość będzie zależeć między innymi od ceny biletu
kolejowego, ceny noclegu czy też faktycznego czasookresu podróży służbowej. Dla
przykładu sądy z okręgu sądowego Wojskowego Sądu Okręgowego w Poznaniu w 2013
r. wydały łącznie ponad 9300 zł. Natomiast koszty uczestnictwa sędziów wojskowych
z Wojskowego Sądu Okręgowego w Warszawie i podległych mu sądów garnizonowych
w zależności od lokalizacji zgromadzenia i środka transportu wynoszą około 22 600 zł
rocznie.
Stosownie do postanowień ustawy z dnia 25 maja 2001 r. o przebudowie i modernizacji
technicznej oraz finansowaniu Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej (Dz. U.
z 2009 r. Nr 67, poz. 570, z późn. zm.), ewentualne oszczędności, wynikające
z przyjęcia proponowanego rozwiązania, zostaną zagospodarowane w ramach budżetu
resortu obrony narodowej.
3. 2. Rynek pracy
Wejście w życie ustawy nie będzie miało wpływu na rynek pracy.
22


3. 3. Konkurencyjność gospodarki i przedsiębiorczość, w tym na funkcjonowanie
przedsiębiorstw
Wejście w życie ustawy nie będzie miało wpływu na konkurencyjność gospodarki
i przedsiębiorczość, w tym na funkcjonowanie przedsiębiorstw.
3. 4. Sytuację i rozwój regionalny
Wejście w życie ustawy nie będzie miało wpływu na sytuację i rozwój regionalny
23
Projekt

R O Z P O R Z Ą D Z E N I E
M I N I S T R A S P R A W I E D L I W O Ś C I
z dnia
w sprawie trybu wykonywania nadzoru nad działalnością administracyjną sądów
wojskowych
Na podstawie art. 18 § 2a ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. – Prawo o ustroju sądów
wojskowych (Dz. U. z 2012 r. poz. 952, z późn. zm.) zarządza się, co następuje:
Rozdział 1
Przepisy ogólne
§ 1. Rozporządzenie określa:
1)
szczegółowy tryb sprawowania nadzoru administracyjnego nad działalnością
administracyjną sądów wojskowych, zwanego dalej „nadzorem”;
2)
sposób dokumentowania czynności nadzorczych;
3)
sposób sporządzania informacji rocznej o działalności sądów wojskowych
na obszarze okręgu, zwanej dalej „informacją roczną”.
§ 2. Użyty w przepisach rozporządzenia skrót u.s.w. oznacza ustawę z dnia 21 sierpnia
1997 r. – Prawo o ustroju sądów wojskowych.
Rozdział 2
Nadzór wewnętrzny
§ 3. Prezes wojskowego sądu okręgowego ustala kierunki nadzoru, o których mowa
w art. 15a § 3 pkt 1 u.s.w., uwzględniając ogólne kierunki wewnętrznego nadzoru, o których
mowa w art. 15c § 3 pkt 2 u.s.w., i przedstawia je prezesom wojskowych sądów
garnizonowych działających na obszarze okręgu.
§ 4. 1. Prezes wojskowego sądu okręgowego sporządza plan nadzorczy działalności
wojskowego sądu okręgowego oraz plany nadzorcze działalności wojskowych sądów
garnizonowych działających na obszarze okręgu, zwane dalej „planami nadzorczymi”.