Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy - Prawo o ustroju sądów wojskowych

w stosunku do propozycji wprowadzenia kadencyjności stanowisk w sądach
wojskowych, w aktualnej wersji projektu zrezygnowano z regulacji przewidujących
kadencyjność prezesów sądów wojskowych i ich zastępców.
Znajduje to uzasadnienie w specyfice sądownictwa wojskowego, związanej
z etatyzacją stopniami wojskowymi i stosunkowo małymi możliwościami
przesunięcia obecnych osób funkcyjnych na inne równorzędne stanowiska, co
praktycznie wiązałoby się z koniecznością zakończenia ich kariery zawodowej.
5) redakcyjne uwagi WSG w Olsztynie do art. 1 pkt 7b i art. 1 pkt 8;
6) uwaga WSG w Olsztynie dotycząca zbyt krótkiego vacatio legis;
Nie zostały uwzględnione następujące uwagi:
Uwagi ogólne
1) WSG w Warszawie – w każdym sądzie okręgowym funkcje wizytatorów powinno
pełnić co najmniej 2 sędziów.
Uwaga niezasadna – ani aktualnie obowiązujący przepis art. 70 § 1 pkt 3 u.s.w., ani
projektowane przepisy nie wprowadzają ograniczenia liczby sędziów wizytatorów
powoływanych przez Ministra Sprawiedliwości.
2) WSG w Warszawie – w przypadku wejścia w życie projektowanej regulacji na
pierwsze kadencje prezesów i ich zastępców powinni zostać wyznaczeni obecnie
pełniący funkcje prezesów i ich zastępców w WSO i WSG.
Uwaga stała się bezprzedmiotowa wobec braku w aktualnej wersji projektu regulacji
przewidujących kadencyjność prezesów sądów wojskowych i ich zastępców.
3) WSG w Olsztynie – w przypadku przyjęcia proponowanych zmian kadencje
wskazane w projekcie są zbyt krótkie z uwagi na specyfikę wynikającą m.in.
z przepisów o służbie wojskowej, a także z uwzględnieniem nielicznego stanu
osobowego sądownictwa wojskowego, co ewentualnie doprowadziłoby do zbyt
dużej rotacji kadrowej ze szkodą dla dobra wymiaru sprawiedliwości. Ponadto
gdyby zmiany weszły w życie, wskazane byłoby, aby pierwsze kadencje pełnili
obecni prezesi i ich zastępcy.
Uwaga stała się bezprzedmiotowa wobec braku w aktualnej wersji projektu regulacji
przewidujących kadencyjność prezesów sądów wojskowych i ich zastępców.
5
Uwaga dotycząca czasu trwania kadencji osób funkcyjnych jest niezasadna, ponieważ
proponowane okresy kadencji nie wpłyną negatywnie na funkcjonowanie sądów
wojskowych. Uwaga ta również stała się bezprzedmiotowa wobec braku w aktualnej
wersji projektu regulacji przewidujących kadencyjność prezesów sądów wojskowych
i ich zastępców.
Uwaga dotycząca zamieszkania osoby funkcyjnej poza siedzibą sądu jest niezasadna
z uwagi na treść art. 70 § 1 u.s.w. w zw. z art. 95 u.s.p.
Uwaga dotycząca – jak się wydaje – nieuregulowania trybu „wyłączenia” sędziego
wizytatora od wykonania danych czynności jest niezasadna, gdyż obowiązujące w tym
względzie przepisy należy uznać za wystarczające.
Uwaga dotycząca kwestii braku reprezentacji samorządu sędziowskiego przy
powoływaniu sędziów na funkcję wizytatorów jest niezasadna, ponieważ tożsame
rozwiązanie obowiązuje na gruncie u.s.p. Wystarczającym gwarantem reprezentacji
sędziów jest w tym procesie rola i kompetencje kolegium wojskowego sądu
okręgowego.
Uwaga dotycząca niedoprecyzowania uprawnień Ministra Sprawiedliwości jest
niezasadna, gdyż szczegółowy tryb wykonywania nadzoru administracyjnego zostanie
określony w rozporządzeniu wykonawczym, wydanym na podstawie projektowanego
art. 18 § 2a u.s.w.
Uwaga do art. 1 pkt 1 (proj. art. 5 § 2)
WSG w Olsztynie – w proj. art. 5 § 2 proponuje się dodanie określenia „ … związanej
z funkcjonowaniem
oraz zadaniami wynikającymi z ustawy w zakresie
administracyjnym sprawuje MS, natomiast w zakresie służby wojskowej MON …”.
Uwaga niezasadna – kwestie te zostały uregulowane w aktualnie obowiązującym art. 5
§ 2 i 3 u.s.w.
Uwaga do art. 1 pkt 1 (proj. art. 5 § 2a)
WSG w Olsztynie – doprecyzowanie w proj. art. 5 § 2a, że chodzi o sędziów
wojskowych.
Uwaga niezasadna – wskazanie sędziów wynika wprost z treści projektowanego
przepisu.
6
Uwagi do art. 1 pkt 2 (proj. art. 11 § 4a)
1) WSG w Warszawie – w proj. art. 11 § 4a brak określenia, jakie kryteria powinien
spełniać kandydat na prezesa, a także, kto przedstawia jego kandydaturę
Ministrowi Sprawiedliwości; opiniowanie ewentualnych kandydatów nie powinno
ograniczać się do stanowiska kolegium właściwego sądu okręgowego, ale powinno
także dotyczyć Zgromadzenia Sędziów Sądów Wojskowych (ZSSW) i Krajowej
Rady Sądownictwa (KRS).
Uwaga dotycząca braku określenia kwalifikacji kandydata na prezesa sądu oraz trybu
przedstawiania go Ministrowi Sprawiedliwości jest niezasadna. Kryteria wskazuje
przepis art. 11 § 3 i 4 u.s.w. i są one wystarczające. Ponadto powyższe kwestie nie są
również uregulowane w u.s.p. Brak także podstaw do narzucania ograniczeń w tej
kwestii Ministrowi Sprawiedliwości.
Uwaga dotycząca braku udziału w procesie powołania na funkcję prezesa sądu ZSSW
została omówiona powyżej, natomiast w zakresie KRS uwaga jest niezasadna,
albowiem przewiduje się jej udział w projektowanym przepisie art. 11 § 4b.
2) WSG Olsztyn – propozycja zmiany polegającej na tym, iż Minister
Sprawiedliwości w porozumieniu z Ministrem Obrony Narodowej przedstawia
kandydata na prezesa i zastępcę spośród kandydatów, którzy spełniają kryteria do
ich powołania, do zaopiniowania przez kolegium WSO, gdzie kolegium jest
zobligowane do przedstawienia wszystkich kandydatur Zgromadzeniu Sędziów
Sądów Wojskowych wraz z zajętym stanowiskiem, w przedmiocie poparcia danego
kandydata. Zdanie drugie należy wykreślić (proponowana zmiana daje zbyt dużą
swobodę i dowolność Ministra Sprawiedliwości i to bez konsultacji z Ministrem
Obrony Narodowej). W takim przypadku uchwała ZSSW powinna być przesłana
do Krajowej Rady Sądownictwa wraz z kandydaturami pozostałych potencjalnych
zainteresowanych, którzy mieliby prawo wniesienia własnych uwag w kwestii
stanowiska Kolegium WSO i uchwały Zgromadzenia. Dopiero po tak
przeprowadzonej kwalifikacji Minister
Sprawiedliwości w porozumieniu
z Ministrem Obrony Narodowej miałby możliwość powołania danego kandydata na
stanowisko funkcyjne, co gwarantowałoby najlepszy wybór poparty konsultacjami
środowiska sędziowskiego sędziów wojskowych.
7
Uwaga dotycząca braku określenia kwalifikacji kandydata na prezesa sądu została
omówiona powyżej.
Uwaga dotycząca udziału ZSSW i KRS w procedurze powołania osób funkcyjnych
w sądach wojskowych została omówiona powyżej.
Uwagi do art. 1 pkt 3
• proj. art. 11a § 1–4
1) WSG Szczecin – brak jest regulacji dotyczących zasad przedstawiania przez
Ministra Sprawiedliwości kandydatów na prezesów sądów, tj. czy Minister
decyduje arbitralnie, czy też rozważa przedstawione propozycje.
Uwaga stała się bezprzedmiotowa wobec braku w aktualnej wersji projektu regulacji
przewidujących kadencyjność prezesów sądów wojskowych i ich zastępców.
2) WSG Poznań – projektodawca pominął, wymagającą bezwzględnej nowelizacji,
problematykę realnego udziału samorządu sędziowskiego w powoływaniu
prezesów sądów wojskowych (przewidziana w projekcie rola Krajowej Rady
Sądownictwa jest czym innym, gdyż KRS jest konstytucyjnym organem stojącym
na straży niezależności sądów i niezawisłości sędziów, a nie organem samorządu
sędziowskiego).
Obowiązkiem projektodawcy jest bezwzględne zagwarantowanie skutecznego
i realnego udziału samorządu sędziowskiego w procesie powoływania prezesów sądów
wojskowych. Jeżeli istnieje tendencja do wprowadzenia do u.s.w. rozwiązań prawnych
zawartych w u.s.p. w kwestiach dotyczących kadencyjności prezesów sądów – to
powinno się takie rozwiązanie modelowo przyjąć całościowo, razem z zagadnieniem
dotyczącym zasad powoływania na kadencje prezesów sądów – w taki sposób jak to jest
unormowane w sądownictwie powszechnym, a nie dążyć do wybiórczego
wprowadzenia rozwiązań prawnych wzmacniających pozycję Ministra Sprawiedliwości
wobec sądów.
Wprawdzie wprowadzenie opiniowania kandydatur prezesów sądów wojskowych
obecnie byłoby niemożliwe, z uwagi na brak funkcjonowania w ustroju sądów
wojskowych instytucji występujących w ustroju sądów powszechnych w postaci
zgromadzenia ogólnego sędziów okręgu czy też zebrania sędziów danego sądu.
8
Nic nie stoi jednak na przeszkodzie, aby takie instytucje powołać do życia w sądach
wojskowych, np. przez recypowanie w art. 70 u.s.w. przepisów art. 35 oraz art. 36a
u.s.p. Innym rozwiązaniem byłoby przyznanie kompetencji opiniowania kandydatów na
prezesów sądów wojskowych Zgromadzeniu Sędziów Sądów Wojskowych.
Uwaga dotycząca powołania zgromadzeń ogólnych sędziów okręgu i zebrań sędziów
danego sądu jest niezasadna z uwagi na odstąpienie od określenia innych kompetencji
tych instytucji. Ich rola sprowadzałaby się jedynie do udziału w przedmiotowym
procesie.
Uwaga stała się bezprzedmiotowa wobec braku w aktualnej wersji projektu regulacji
przewidujących kadencyjność prezesów sądów wojskowych i ich zastępców.
• proj. art. 11a § 5
WSG Olsztyn – w projekcie ustawy jest niejasna kwestia podziału lub połączenia sądów
z uwagi na ich niewielką liczbę i brak jest doprecyzowania zakresu kompetencyjnego
osób funkcyjnych danego sądu.
Uwaga stała się bezprzedmiotowa wobec braku w aktualnej wersji projektu regulacji
przewidujących kadencyjność prezesów sądów wojskowych i ich zastępców.
Uwagi do art. 1 pkt 7a (proj. art. 15 § 1)
1) WSG Olsztyn – w zdaniu pierwszym po wyrazach „ … w czynnościach tych
sądów” zamiast przecinka powinien być wstawiony spójnik „i”; w zdaniu drugim
pomiędzy wyrazami „powodów” a „niecelowe” należałoby wstawić wyraz „jako”.
Uwaga niezasadna – zmiana miałaby charakter czysto redakcyjny.
2) WSG Olsztyn – przeredagowanie w zakresie określenia „niezgodne z prawem”,
albowiem poddaje powyższe pod uwagę działanie o znamionach czynu
zabronionego.
Uwaga niezasadna – niezgodność zarządzenia z prawem nie oznacza wyłącznie deliktu
karnego.
Uwaga do art. 1 pkt 7b (proj. art. 15 § 3)
WSG Olsztyn – przeredagowanie przepisu przez dołączenie uwag do akt lub adnotacji
o zwróceniu uwagi z doprecyzowaniem, gdzie przedmiotowe stanowisko się znajduje,
i ewentualne zamieszczenie powyższego w aktach osobowych sędziego, a ponadto
9