Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o sporcie

kapitałowej prawa handlowego prowadzącej działalność gospodarczą związaną z realizacją
przez dany PZS jego zadań statutowych lub były wspólnikami spółki osobowej prawa
handlowego prowadzącej działalność gospodarczą związaną z realizacją przez dany PZS jego
zadań statutowych. Wymienione powyżej osoby na mocy projektowanego art. 9 ust. 4 będą
miały obowiązek odpowiednio: zaprzestać prowadzenia działalności gospodarczej, zbyć akcje
lub udziały lub wystąpić ze spółki. Projektowany przepis art. 9 ust. 4 przewiduje, że takie
osoby będą miały na realizację wyżej wymienionego obowiązku 30 dni od objęcia funkcji
członka zarządu polskiego związku sportowego.
Domknięcie regulacji będzie stanowił projektowany art. 9 ust. 5. Zgodnie z tym przepisem
niewypełnienie obowiązków określonych w art. 9 ust. 4 przez osoby, o których mowa w tym
przepisie, będzie skutkowało obowiązkiem niezwłocznego, w terminie nie dłuższym niż
3 miesiące, odwołania tych członków zarządu polskiego związku sportowego przez walne
zgromadzenie członków albo delegatów polskiego związku sportowego. W przypadku gdyby
właściwe organy związku nie podjęły działań określonych w tym przepisie, minister
właściwy do spraw kultury fizycznej będzie mógł zastosować odpowiednie środki nadzoru
określone w art. 22 ustawy o sporcie.
Ad 2
Proponuje się dodanie nowego przepisu ust. 6 w art. 9, który w sposób jednoznaczny będzie
nakładał na PZS obowiązek poddania rocznych sprawozdań finansowych badaniu przez
biegłego rewidenta. Uzupełnieniem tej zmiany będzie zmiana obecnie obowiązującego art. 9
ust. 4 ustawy o sporcie (nowy art. 9 ust. 7) dotycząca doprecyzowania roli organu władnego
rozpatrywać i zatwierdzać sprawozdanie finansowe oraz doprecyzowania rodzajów
sprawozdań przywołanych w ww. przepisie. Zgodnie z obecnym brzmieniem przepisu walne
zgromadzenie członków albo delegatów polskiego związku sportowego corocznie rozpatruje
sporządzone przez zarząd sprawozdanie z działalności zarządu oraz sprawozdanie finansowe,
ocenione przez biegłego rewidenta. Takie brzmienie przepisu budzi wątpliwości
interpretacyjne w świetle przepisów ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości
(Dz. U. z 2013 r. poz. 330, z późn. zm.). W związku z powyższym proponuje się
doprecyzowanie przepisu art. 9 ust. 4 ustawy o sporcie przez wyraźne przyznanie walnemu
zgromadzeniu członków albo delegatów polskiego związku sportowego kompetencji
rozpatrywania i zatwierdzania sporządzonego przez zarząd sprawozdania z działalności
polskiego związku sportowego oraz sprawozdania finansowego, zbadanego przez biegłego
4
rewidenta. Wprowadzenie nowego przepisu ust. 6 w art. 9 oraz dostosowanie terminologii
stosowanej w art. 9 ust. 7 do treści ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości usunie
występujące w dotychczasowej praktyce wątpliwości w zakresie obowiązku badania
rocznych sprawozdań finansowych PZS przez biegłego rewidenta, a także terminów
przedstawiania sprawozdań i samej treści tych sprawozdań. Zarówno sprawozdanie
z działalności polskiego związku sportowego, jak i sprawozdanie finansowe na podstawie
zmienionego przepisu będą musiały zawierać elementy określone w przepisach ustawy z dnia
29 września 1994 r. o rachunkowości.
Ad 3
Zmiana dotycząca wykreślenia w art. 11 ust. 2 pkt 2 ustawy o sporcie sprowadza się do
eliminacji zbędnego obciążenia administracyjnego w ramach postępowania o udzielenie
zgody na utworzenie PZS. Skreślany przepis zobowiązuje do dołączenia do wniosku
o wyrażenie zgody na utworzenie PZS aktualnego na dzień składania wniosku odpisu
z Krajowego Rejestru Sądowego wnioskodawcy. Wymóg ten stał się zbyteczny w kontekście
art. 4 ust. 4aa ustawy z dnia 20 sierpnia 1997 r. o Krajowym Rejestrze Sądowym (Dz. U.
z 2013 r. poz. 1203) w brzmieniu: „Pobrane samodzielnie wydruki komputerowe aktualnych
informacji o podmiotach wpisanych do Rejestru mają moc zrównaną z mocą dokumentów
wydawanych przez Centralną Informację, o których mowa w ust. 3, jeżeli posiadają cechy
umożliwiające ich weryfikację z danymi zawartymi w Rejestrze”. Wprowadzenie
powyższego rozwiązania w ustawie o Krajowym Rejestrze Sądowym czyni
bezprzedmiotowym wymóg z art. 11 ust. 2 pkt 2 ustawy o sporcie, a w konsekwencji zasadne
jest wykreślenie przedmiotowego przepisu w ustawie o sporcie.
Ad 4
Wprowadzenie możliwości zmiany formy organizacyjno-prawnej polskiego związku
sportowego na związek sportowy działający w formie związku stowarzyszeń w przypadku
nieposiadania przez polski związek sportowy przynależności do międzynarodowej organizacji
sportowej właściwej dla danego sportu przewiduje projektowany art. 22a ustawy o sporcie.
Potrzeba tej zmiany wynika ze specyfiki i istoty instytucji PZS oraz podstawowych założeń
regulacji sportu przyjętych w ustawie o sporcie. Punktem wyjścia przy tworzeniu ustawy
o sporcie były, wywiedzione z przepisu art. 68 ust. 5 Konstytucji, dwie główne zasady
w zakresie reglamentacji prawnej kultury fizycznej, w tym sportu, tj.: podstawowa zasada
wolności uprawiania i organizowania kultury fizycznej oraz uzupełniająca ją zasada
5
pomocniczości państwa we wskazanym zakresie. W konsekwencji, tworząc ustawę o sporcie,
przyjęto m.in. poniższe założenia:
1)
państwo nie powinno w zasadzie ingerować w sport, gdy nie ma on charakteru
uprawiania lub uczestniczenia we współzawodnictwie organizowanym przez polskie
związki sportowe lub z ich upoważnienia przez inne podmioty;
2)
uprawianie sportu poza systemem współzawodnictwa sportowego organizowanego
przez polskie związki sportowe jest wolne i nie podlega reglamentacji prawnej.
Istnienie PZS w danym sporcie powoduje, że w zakresie określonym w art. 13 ustawy
o sporcie, sfera wolności uprawiania sportu jest ograniczona wyłącznymi uprawnieniami
takiego PZS. Kwestia, w jakim zakresie możliwe jest istnienie PZS, jest przesądzona co do
zasady brzmieniem art. 11 ust. 2 pkt 4 ustawy o sporcie. Przywołany przepis wskazuje, że
przesłanką wyrażenia przez ministra właściwego do spraw kultury fizycznej zgody na
utworzenie PZS jest przynależność do międzynarodowej federacji sportowej działającej
w sporcie olimpijskim lub paraolimpijskim lub innej uznanej przez Międzynarodowy Komitet
Olimpijski. Zatem jedynie przy spełnieniu powyższej przesłanki uzasadnione jest utworzenie
i istnienie PZS. Tym samym na gruncie obowiązujących przepisów tylko organizacja
posiadająca przynależność do międzynarodowej federacji sportowej działającej w sporcie
olimpijskim lub paraolimpijskim lub innej uznanej przez Międzynarodowy Komitet
Olimpijski może być polskim związkiem sportowym. W celu usunięcia pojawiających się
w tym zakresie wątpliwości proponuje się wprowadzenie do ustawy o sporcie nowego
przepisu art. 12a przesądzającego jednoznacznie tę kwestię.
Jeśli w danym sporcie nie ma formalnych warunków do utworzenia PZS, wówczas
organizacja tego sportu może się odbywać na ogólnych zasadach, a żaden podmiot nie będzie
miał wówczas monopolistycznych uprawnień PZS w zakresie tego sportu. W praktyce
pojawia się problem, w sytuacji gdy istnieje PZS w danym sporcie, ale nie posiada właściwej
przynależności w rozumieniu ustawy o sporcie albo utraci taką przynależność. Jeśli w danym
sporcie, w którym istnieje określony PZS, nie ma w ogóle możliwości uzyskania właściwej
przynależności, wówczas mamy do czynienia z sytuacją, gdy istnienie danego PZS nie jest
uzasadnione z punktu widzenia ustawy o sporcie. W takiej sytuacji nie ma także uzasadnienia
do ograniczania sfery wolności uprawiania tego sportu przez fakt istnienia PZS. Możliwa jest
również sytuacja, gdy z jednej strony w danym sporcie działa PZS, który nie ma właściwej
przynależności, a jednocześnie istnieje inny podmiot posiadający taką przynależność.
6
Wówczas powstaje problem praktyczny z utworzeniem kolejnego PZS w danym sporcie,
skoro z istoty wyłącznych uprawnień wynika, że istnienie PZS w danym sporcie
uniemożliwia realizację tych uprawnień przez inny podmiot.
Rozwiązanie przedstawionej sytuacji na gruncie obecnie obowiązujących przepisów napotyka
na szereg trudności. Aktualnie obowiązujące przepisy dają ministrowi właściwemu do spraw
kultury fizycznej kompetencje do stosowania sankcji określonych w art. 22 ustawy o sporcie.
W przypadku niedostosowania działalności danego PZS do wymogów ustawy o sporcie może
to być: upomnienie i zażądanie od władz związku podjęcia działań mających na celu
zapewnienie stanu zgodnego z prawem oraz wystąpienie do sądu rejestrowego z wnioskiem
o rozwiązanie polskiego związku sportowego, jeżeli jego działalność wykazuje rażące lub
uporczywe naruszanie prawa albo postanowień statutu i nie ma warunków do przywrócenia
działalności zgodnej z prawem lub statutem. Tym samym w przypadku niedostosowania
działalności danego PZS do wymogów ustawy o sporcie i konsekwentnego utrzymywania
tego stanu rzeczy, działania ministra właściwego do spraw kultury fizycznej powinny
zmierzać do rozwiązania PZS. Tak więc możliwe jest, że jedynym praktycznym środkiem do
rozwiązania sytuacji PZS bez właściwej przynależności będzie wniosek o rozwiązanie PZS
do sądu rejestrowego. Środek ten wydaje się nadmierny, ponieważ mógłby prowadzić do
rozwiązania podmiotów, które nie spełniają wprawdzie wymogów ustawy o sporcie do bycia
PZS, ale działają prawidłowo jako podmioty organizujące działalność w zakresie sportu.
W tym kontekście uzasadnione byłoby wprowadzenie nowych regulacji, które umożliwiałyby
doprowadzenie do sytuacji zgodności z ustawą o sporcie, bez rozwiązywania danego
podmiotu.
Zaproponowane rozwiązanie przewiduje, że polski związek sportowy, który nie posiada
przynależności do właściwej międzynarodowej federacji sportowej działającej w sporcie
olimpijskim lub paraolimpijskim lub innej uznanej przez Międzynarodowy Komitet
Olimpijski, z mocy prawa stanie się związkiem sportowym działającym w formie związku
stowarzyszeń. Stwierdzenie braku przynależności do właściwej międzynarodowej federacji
sportowej działającej w sporcie olimpijskim lub paraolimpijskim lub innej uznanej przez
Międzynarodowy Komitet Olimpijski będzie następowało w drodze decyzji ministra
właściwego do spraw kultury fizycznej.
Przepisy poprzedzającej ustawę o sporcie ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o sporcie
kwalifikowanym (Dz. U. Nr 155, poz. 1298, z późn. zm.), zwanej dalej „ustawą o sporcie
7
kwalifikowanym”, zawierały przepisy dotyczące omawianego zagadnienia. Zgodnie z art. 23
ust. 2 ustawy o sporcie kwalifikowanym organ sprawujący nadzór mógł cofnąć zgodę na
utworzenie polskiego związku sportowego m.in., jeżeli polski związek sportowy utracił
przynależność do międzynarodowej organizacji sportowej właściwej dla danej dyscypliny
sportu. Projektowany przepis będzie zatem, co do funkcji i celu projektowanej regulacji,
swoistym powrotem do rozwiązania z poprzedniej ustawy o sporcie kwalifikowanym.
Zgodnie z projektowanym przepisem art. 22a ustawy o sporcie, minister właściwy do spraw
kultury fizycznej będzie stwierdzał brak przynależności do właściwej międzynarodowej
federacji sportowej działającej w sporcie olimpijskim lub paraolimpijskim lub innej uznanej
przez Międzynarodowy Komitet Olimpijski w wydawanej przez niego decyzji
administracyjnej. Proponuje się przy tym, aby skutek wynikający z nowej regulacji
w stosunku do polskiego związku sportowego, który nie posiada przynależności do właściwej
międzynarodowej federacji sportowej, następował z dniem, w którym decyzja ministra
właściwego do spraw kultury fizycznej stanie się prawomocna w rozumieniu ustawy z dnia
30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi. Będzie to
oznaczało, że skutek ten nastąpi w dniu, w którym od ostatecznej decyzji ministra
właściwego do spraw kultury fizycznej upłynie bezskutecznie termin na złożenie skargi do
sądu administracyjnego lub też z dniem uprawomocnienia się orzeczenia właściwego sądu
administracyjnego. Taki termin, oparty na decyzji administracyjnej, której nie można
wzruszyć w administracyjnym toku instancji ani w zwykłym postępowaniu przed sądem
administracyjnym, ma na celu uniknięcie wątpliwości co do dnia zaistnienia skutku
przewidzianego w projektowanym art. 22a ustawy o sporcie oraz uniknięcie wątpliwości co
do skuteczności samej decyzji ministra właściwego do spraw kultury fizycznej w zależności
od orzeczeń sądów administracyjnych. Dodatkowym uzasadnieniem wiązania skutku
przewidzianego w projektowanym art. 22a z dniem, w którym decyzja ministra właściwego
do spraw kultury fizycznej stanie się prawomocna, są daleko idące konsekwencje
projektowanej instytucji dla danego PZS.
Ponadto w projektowanym art. 22a ust. 4 wprowadzono dla polskich związków sportowych,
które staną się związkami sportowymi działającymi w formie związku stowarzyszeń,
trzymiesięczny termin na dostosowanie swojej działalności, w tym statutów oraz
regulaminów. Jako uzupełnienie tej regulacji przewiduje się w art. 22a ust. 3 nałożenie na
ministra właściwego do spraw kultury fizycznej obowiązku zawiadomienia właściwego sądu
rejestrowego o wydaniu decyzji, o której mowa w art. 22a ust. 2, a także o dniu, w którym
8