Rządowy projekt ustawy o funduszu sołeckim

– 5 – 
Art. 5. 1. Sołectwa mogą realizować wspólne przedsięwzięcia. 
2.  Każde  z  sołectw  zamierzających  wspólnie  realizować  przedsięwzięcie  odrębnie 
uchwala wniosek. 
3.  Przepis  art.  4  stosuje  się  odpowiednio,  z  tym  że  wniosek  powinien  zawierać 
wskazanie  przedsięwzięć  przewidzianych  do  realizacji  na  obszarze  danego  sołectwa  lub 
innego sołectwa w danej gminie. 
Art. 6.  1.  W  trakcie  roku  budżetowego,  jednakże  nie  wcześniej  niż  po  uchwaleniu 
budżetu  gminy  na  dany  rok  i  nie  później  niż  do  dnia  31  października  danego  roku 
budżetowego,  sołectwo  może  złożyć  do  wójta  (burmistrza, prezydenta miasta) wniosek 
o zmianę przedsięwzięć lub ich zakresu przewidzianych do realizacji w ramach funduszu. 
2.  Wniosek,  o  którym  mowa  w  ust.  1,  nie  może  prowadzić  do  przekroczenia  środków 
przyznanych pierwotnie w uchwale budżetowej. 
3.  Wniosek  złożony  z  naruszeniem  terminów,  o  których  mowa w ust. 1, podlega 
odrzuceniu. 
4. Do wniosku, o którym mowa w ust. 1, stosuje się odpowiednio przepisy art. 4 ust. 2, 3 
i 5–7. 
Art. 7.  W  ustawie  z  dnia  24  września  2010  r.  o  ewidencji  ludności  (Dz.  U.  Nr  217, 
poz. 1427, z późn. zm.)) art. 67 otrzymuje brzmienie: 
„Art. 67. W ustawie z dnia ……… o funduszu sołeckim (Dz. U. …) w art. 2 ust. 1 
otrzymuje brzmienie: 
„1. Wysokość środków przypadających na dane sołectwo wynosi: 
 

L 
F = 2
m
+
× K ,


100
b


 
gdzie poszczególne symbole oznaczają: 
F – 
wysokość  środków  przeznaczonych  na  dane  sołectwo, 
jednak nie więcej niż dziesięciokrotność Kb, 
Lm – 
liczbę  mieszkańców  sołectwa  według  stanu  na  dzień 
30 czerwca roku poprzedzającego rok budżetowy, określoną 
na  podstawie  prowadzonego  przez  gminę  rejestru 
                                                 
3)   Zmiany  wymienionej  ustawy  zostały  ogłoszone  w  Dz.  U.  z  2010  r.  Nr  239,  poz.  1593,  z  2011  r.  Nr  133, 
poz. 768, Nr 204, poz. 1195 i Nr 288, poz. 1689, z 2012 r. poz. 921 i 1407 oraz z 2013 r. poz. 1650. 
– 6 – 
mieszkańców, o którym mowa w ustawie z dnia 24 września 
2010  r.  o  ewidencji  ludności  (Dz.  U.  Nr  217,  poz.  1427, 
z późn. zm.), 
Kb – 
kwotę  bazową  –  obliczoną  jako  iloraz  wykonanych 
dochodów  bieżących danej gminy, o których mowa 
w przepisach o finansach publicznych, za rok poprzedzający 
rok  budżetowy  o  dwa  lata  oraz  liczby  mieszkańców 
zamieszkałych  na  obszarze  danej  gminy,  według  stanu  na 
dzień  31  grudnia  roku  poprzedzającego  rok  budżetowy 
o dwa  lata,  ustalonej  przez  Prezesa  Głównego  Urzędu 
Statystycznego.”. 
Art. 8. Gmina otrzymuje z budżetu państwa w 2014 r. zwrot, w formie dotacji celowej, 
części  wydatków  wykonanych  w  ramach  funduszu  sołeckiego  w  2013  r.,  zgodnie 
z dotychczasowymi przepisami. 
Art. 9. Dotychczasowe przepisy wykonawcze wydane na podstawie art. 2 ust. 9 ustawy 
uchylanej w art.  10  zachowują  moc  do  czasu  wejścia  w  życie  przepisów  wykonawczych 
wydanych na podstawie art. 2 ust. 11  niniejszej ustawy,  nie  dłużej  jednak  niż  przez 
12 miesięcy od dnia jej wejścia w życie. 
Art. 10. Traci moc ustawa z dnia 20 lutego 2009 r. o funduszu sołeckim (Dz. U. Nr 52, 
poz. 420 i Nr 157, poz. 1241 oraz z 2010 r. Nr 217, poz. 1427). 
Art. 11.  1.  Maksymalny  limit  wydatków  z  budżetu  państwa  będących  skutkiem 
finansowym ustawy nie przekroczy: 
1) 
w 2014 r. kwoty 68 000 tys. zł; 
2) 
w 2015 r. kwoty 98 000 tys. zł; 
3) 
w 2016 r. kwoty 129 000 tys. zł; 
4) 
w 2017 r. kwoty 132 000 tys. zł; 
5) 
w 2018 r. kwoty 135 500 tys. zł; 
6) 
w 2019 r. kwoty 138 500 tys. zł; 
7) 
w 2020 r. kwoty 142 000 tys. zł; 
8) 
w 2021 r. kwoty 145 500 tys. zł; 
                                                 
4)  Zmiany wymienione w odnośniku 3. 
– 7 – 
9) 
w 2022 r. kwoty 149 000 tys. zł; 
10)  w 2023 r. kwoty 152 500 tys. zł. 
2. Minister właściwy do spraw administracji publicznej monitoruje wykorzystanie limitu 
wydatków, o którym mowa w ust. 1, oraz wdraża mechanizmy korygujące, o których mowa 
w ust. 3 i 4. 
3.  W przypadku  zagrożenia  przekroczenia  przyjętego  na  dany  rok  budżetowy 
maksymalnego limitu wydatków, o którym mowa w ust. 1, zostaną zastosowane mechanizmy 
korygujące  polegające  na  obniżeniu  wysokości  zwrotu  wydatków  wykonanych  w  ramach 
funduszu,  dla  każdej  z  grup  gmin  o  określonym  Kb, o których mowa w art. 2 ust. 7, 
o wskaźnik  ustalony  jako  iloraz  różnicy  między  sumą  środków  wynikającą  ze  wszystkich 
informacji, o których mowa w art. 2 ust. 3, a limitem, o którym mowa w ust. 1, oraz sumy 
środków wynikającej ze wszystkich informacji, o których mowa w art. 2 ust. 3. 
4.  W  przypadku,  o  którym  mowa  ust.  3,  minister  właściwy  do  spraw  administracji 
publicznej podaje w Biuletynie Informacji Publicznej, w terminie do dnia 15 września roku 
poprzedzającego  rok  budżetowy,  informację  o  skorygowanej  wysokości  zwrotu  części 
wydatków gmin wykonanych w ramach funduszu w roku, na który została ogłoszona średnia 
kwota bazowa w kraju dla każdej z grup gmin o określonym Kb, o których mowa w art. 2 
ust. 7.  
Art. 12. Ustawa wchodzi w życie po upływie 7 dni od dnia ogłoszenia. 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
51a/01/EP 
 
UZASADNIENIE 
 
Uchwalona dnia 20 lutego 2009 r. ustawa o funduszu sołeckim (Dz. U. Nr 52, poz. 420, 
z późn.  zm.),  zwana  dalej  „ustawą”,  przewidziała  ustandaryzowany  system  wsparcia 
inicjatyw  lokalnych,  który  pozwolił  na  realizację  istotnych  społecznie  przedsięwzięć 
w wielu  sołectwach.  Praktyka  funkcjonowania  funduszu  sołeckiego  ujawniła  jednak 
kilka  mankamentów  przyjętych  rozwiązań  prawnych.  Projektowana  regulacja  ma  na 
celu  doprecyzowanie  obowiązujących  uregulowań,  które  budzą  wątpliwości 
interpretacyjne  oraz  stanowią  barierę  dla  rozwoju  funduszy  sołeckich.  Dodatkowo 
w projekcie  –  dla  zwiększenia  zainteresowania  tworzeniem  funduszy  sołeckich  – 
zaproponowano  zwiększenie  zaangażowania  budżetu  państwa  we  wspomaganiu  tej 
formy  budżetu  partycypacyjnego  na  szczeblu lokalnym poprzez  zwiększenie  zwrotu 
o 10% wydatków wykonanych w ramach funduszu w porównaniu do obecnie 
obowiązujących rozwiązań. Projektowane zmiany powinny wejść w życie najpóźniej do 
dnia 31 marca 2014 r. 
Mając  na  uwadze  §  84  Zasad  techniki  prawodawczej  (jeżeli  zmiany  wprowadzone 
w ustawie  miałyby  być  liczne  albo  miałyby  naruszać  konstrukcję lub  spójność  ustawy 
albo  gdy  ustawa  była  już  poprzednio  nowelizowana,  opracowuje  się  projekt  nowej 
ustawy)  –  opracowano  nowy  projekt  ustawy  o  funduszu  sołeckim, który w znacznym 
stopniu odzwierciedla przepisy zawarte w obecnie obowiązującym akcie prawnym. 
Projektowane zmiany dotyczą następujących obszarów: 
1)  zgodnie z art. 1 ust. 1 projektu ustawy rada gminy rozstrzyga o wyodrębnieniu lub 
niewyodrębnieniu  w  budżecie  gminy  środków  stanowiących  fundusz  sołecki.  Na 
gruncie  tej  regulacji  praktyka  uwidoczniła  problem  polegający  na  konieczności 
corocznego  podejmowania  uchwały,  w sytuacji gdy dana gmina chce w sposób 
trwały  wprowadzić  funkcjonowanie  funduszu  sołeckiego  na swoim terenie. 
W związku  z  powyższym  proponuje  się,  aby  uchwała  podejmowana  przez  radę 
gminy  o  wyodrębnieniu  funduszu  sołeckiego  miała  charakter  permanentny, 
tj. obowiązujący  do  podjęcia  uchwały  o  niewyrażeniu  zgody  na  wyodrębnienie 
funduszu (vide:  projektowany  art.  1  ust.  3).  Natomiast  uchwała  odmawiająca 
wyodrębnienia  funduszu  sołeckiego  będzie  stosowana  tylko  do  jednego  roku 
budżetowego  (vide:  projektowany art. 1 ust. 4). Jest to wyraz preferencji dla 
wyodrębniania  funduszu  sołeckiego.  Jednocześnie  w  projekcie  przesądzono,  że 
 
uchwały podjęte z naruszeniem wskazanego terminu (tj. podjęte po dniu 31 marca 
roku  poprzedzającego  rok  budżetowy)  są  z  mocy  prawa  nieważne  (projektowany 
przepis art. 1 ust. 2). W przypadku niepodjęcia uchwały  albo podjęcia uchwały po 
terminie, czyli po dniu  31  marca,  co  z  mocy  prawa  będzie  skutkowało  jej 
nieważnością – fundusz nie powstanie. Natomiast w kolejnych latach, w gminach, 
w  których  fundusz  zostanie  na  podstawie  nowych  przepisów  wyodrębniony,  brak 
lub  nieważność  uchwały  o  niewyodrębnianiu  funduszu  będą  skutkowały  jego 
dalszym istnieniem; 
2)  obecnie na fundusz sołecki składają się środki, których wysokość określa algorytm 
przedstawiony w art. 2 ust. 1 ustawy, oraz ewentualnie dodatkowe środki przyznane 
przez radę gminy (art. 3 ust. 1 ustawy). Na podstawie art. 2 ust. 2 ustawy sołtysi są 
informowani – w terminie do dnia 31 lipca roku poprzedzającego rok budżetowy – 
tylko  o  wielkości  środków  obliczonych  zgodnie  z art. 2 ust. 1 ustawy. Aby 
udostępnić  sołtysom  (w  ww.  terminie)  pełną  informację  o  wysokości  funduszu 
sołeckiego – w art. 2 ust. 2 proponuje się wskazanie w informacji przekazywanej 
sołtysom również wysokości dodatkowych środków przyznanych na podstawie art. 
3 ust. 2 (vide: projektowany art. 2 ust. 2); 
3)  na gruncie art. 2 ust. 3 projektu – w terminie do dnia 31 lipca roku poprzedzającego 
rok  budżetowy  wójt  (burmistrz,  prezydent  miasta)  został  zobowiązany  do 
przekazania wojewodzie informacji o wysokości środków przypadających na dane 
sołectwa  oraz  wysokość  kwoty bazowej (Kb).  Wojewoda, po zweryfikowaniu 
informacji,  przekazuje  zbiorczą  informację  –  w terminie do dnia 15 sierpnia roku 
poprzedzającego rok budżetowy – ministrowi właściwemu do spraw administracji 
publicznej  (dla ujednolicenia przekazywanych danych,  w art. 2 ust. 11  projektu 
ustawy,  zobowiązano  ministra  właściwego  do  spraw  administracji  publicznej  do 
określenia,  w  drodze  rozporządzenia,  m.in. wzorów informacji,  o których mowa 
w art. 2 ust. 3 projektu ustawy). Powyższe obowiązki zostały nałożone  w związku 
z koniecznością  realizacji  przez  ministra  właściwego  do  spraw  administracji 
publicznej  przepisów  wynikających  z art. 11 ust. 2–4 projektu ustawy. Minister 
właściwy  do  spraw  administracji  publicznej  monitoruje wykorzystanie limitu 
wydatków,  o których mowa w art. 11 ust. 1 projektu ustawy,  wdraża mechanizmy 
korygujące, o których mowa w art. 11 ust. 3 i 4 projektu ustawy. Minister właściwy 
do spraw administracji  publicznej  w przypadku stwierdzenia zagrożenia 
2