Poselski projekt ustawy o zmianie ustawy o straży gminnej oraz ustawy - Prawo o ruchu drogowym

3c) strażnik gminny (miejski);
4) pracownik kolejowy na przejeździe kolejowym;
5) osoba działająca w imieniu zarządcy drogi lub osoba wykonująca roboty na drodze na zlecenie lub za zgodą
zarządcy drogi;
6) osoba nadzorująca bezpieczne przejście dzieci przez jezdnię, w wyznaczonym miejscu;
7)kierujący autobusem szkolnym w miejscach postoju związanych z wsiadaniem lub wysiadaniem dzieci;
7a)ratownik górski podczas wykonywania czynności związanych z prowadzeniem akcji ratowniczej;
8) strażnik leśny lub funkcjonariusz Straży Parku - na terenie odpowiednio lasu lub parku narodowego.
9) strażak Państwowej Straży Pożarnej podczas wykonywania czynności związanych z prowadzeniem akcji
ratowniczej;
10) członek ochotniczej straży pożarnej podczas wykonywania czynności związanych z prowadzeniem akcji
ratowniczej;
11) funkcjonariusz Biura Ochrony Rządu podczas wykonywania czynności związanych z zapewnieniem
bezpieczeństwa ochranianych osób, obiektów i urządzeń;
12) pilot podczas wykonywania czynności związanych z pilotowaniem przejazdu pojazdu nienormatywnego.
2. Osoby, o których mowa w ust. 1 i ust. 4 pkt 2, powinny być łatwo rozpoznawalne i widoczne z dostatecznej
odległości, zarówno w dzień, jak i w nocy.
3. Przepis ust. 2 w zakresie łatwej rozpoznawalności:
1) dotyczy osoby wymienionej w ust. 1 pkt 1 tylko poza obszarem zabudowanym;
2) nie dotyczy kierującego autobusem szkolnym, jeżeli sygnał do zatrzymania innych pojazdów dawany jest przez
tę osobę bez wychodzenia z odpowiednio oznaczonego pojazdu.
3a. Osoby, o których mowa w ust. 1 pkt 4-8 i 12 oraz ust. 4 pkt 2, mogą dawać polecenia lub sygnały
uczestnikowi ruchu lub innej osobie znajdującej się na drodze pod warunkiem ukończenia szkolenia
organizowanego przez wojewódzki ośrodek ruchu drogowego. Pilot zabezpieczający przejazd pojazdu
nienormatywnego będący osobą, o której mowa w ust. 1 pkt 1-3c i 9, nie podlega szkoleniu.
3b. Szkolenie, o którym mowa w ust. 3a, może być przeprowadzone odpłatnie. Opłatę ponosi podmiot kierujący
na szkolenie, a w pozostałych przypadkach - osoba odbywająca szkolenie. Wysokość maksymalnej opłaty za
szkolenie jednej osoby nie może przekraczać 30% minimalnego wynagrodzenia za pracę ustalonego na
podstawie przepisów o minimalnym wynagrodzeniu za pracę.
4. Minister właściwy do spraw wewnętrznych w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw transportu,
uwzględniając potrzebę zapewnienia bezpieczeństwa i porządku w trakcie kierowania ruchem drogowym oraz
sprawnego wykonywania czynności w tym zakresie, w drodze rozporządzenia:
1) określi organizację i sposób wykonywania czynności, o których mowa w ust. 1, program i tryb prowadzenia
szkolenia w tym zakresie, wzór zaświadczenia o ukończeniu szkolenia, wysokość stawek za szkolenie oraz tryb
ich pobierania i zwrotu, biorąc pod uwagę w szczególności średnie realne koszty organizacji i przeprowadzania
szkolenia;
2) może upoważnić inne osoby do wykonywania czynności, o których mowa w ust. 1, oraz określić okoliczności,
szczegółowe warunki, sposób wykonywania czynności w tym zakresie, jak również warunki, które te osoby muszą
spełniać;
3) określi wzór ubioru osób, o których mowa w ust. 1 pkt 4-6.
Niniejszy przepis określa osoby uprawnione do dawania poleceń lub sygnałów uczestnikom
ruchu drogowego. W związku z proponowanym skreśleniem art. 11 pkt 2 ustawy o straży
miejskiej określającego, iż do zadań straży miejskiej należy w szczególności czuwanie nad
porządkiem i kontrola ruchu drogowego w zakresie określonym w przepisach o ruchu
drogowym – konsekwencją jego skreślenia jest również konieczność usunięcia niniejszego
przepisu. Na jego mocy strażnik miejski jest bowiem upoważniony do dawania uczestnikom
ruchu wiążących poleceń i sygnałów. W związku z koniecznością powrotu straży miejskiej do
pierwotnych jej zadań oraz przesunięciem zakresu kompetencji na inne obszary niezbędnej
aktywności wskazane w niniejszym projekcie – przepis ten jest zbędny dlatego postuluje się
jego usunięcie.
[art. 50a Prawa o ruchu drogowym] Proponowane brzmienie przepisu:
Art. 50a. 1. Pojazd pozostawiony bez tablic rejestracyjnych lub pojazd, którego stan wskazuje na to, że nie jest
używany, może zostać usunięty z drogi przez straż gminną lub Policję na koszt właściciela lub posiadacza.
2. Pojazd usunięty w trybie określonym w ust. 1, nieodebrany na wezwanie gminy przez uprawnioną osobę w
terminie 6 miesięcy od dnia usunięcia, uznaje się za porzucony z zamiarem wyzbycia się. Pojazd ten przechodzi
na własność gminy z mocy ustawy.
3. Przepisu ust. 2 nie stosuje się, gdy nieodebranie pojazdu nastąpiło z przyczyn niezależnych od osoby
zobowiązanej.
4. Przepis ust. 2 stosuje się odpowiednio, gdy w terminie 6 miesięcy od dnia usunięcia pojazdu nie została
ustalona osoba uprawniona do jego odbioru.
5. Minister właściwy do spraw wewnętrznych, kierując się zasadą poszanowania prawa własności oraz potrzebą
zapewnienia porządku na drogach publicznych, określi, w drodze rozporządzenia:
1) szczegółowy tryb oraz jednostki i warunki ich współdziałania w zakresie usuwania pojazdów bez tablic
rejestracyjnych lub których stan wskazuje na to, że nie są używane;
2) tryb postępowania w zakresie przejęcia pojazdu na własność gminy.
Niniejszy przepis w założeniu miał precyzyjne regulować zasady usuwania pojazdów bez
tablic rejestracyjnych lub których stan wskazuje, że nie są używane, wymieniając
równocześnie podmioty uprawnione do wykonywania określonych zadań. Ustawodawca nie
bez kozery wymienił na pierwszym miejscu straż miejską, a na drugim Policję. Chodziło o to,
że ze względu na stosunkowo niewielką trudność w realizacji zadania, a nadto jej charakter -
z natury rzeczy czysto porządkowy, mający na celu oczyszczenie miejsc publicznych z
wraków pojazdów - czynność ta stricte wiąże się z ustawowymi obowiązkami przynależnymi
organowi porządkowemu, jakim jest straż miejska. Z oczywistych względów Policji w tym
zakresie miała działać tylko w razie konieczności udzielenia wsparcia strażnikom.
Niestety przepis ten służył, jak większość wskazanych w treści niniejszej ustawy –
realizowania kompetencji straży miejskiej w zakresie ratowania budżetów samorządów
terytorialnych. W związku z propozycją całkowitego pozbawienia kompetencji straży
miejskiej w zakresie kontroli ruchu drogowego – również niniejszy przepis musi zostać
prawnie skorygowany.
[art. 129b Prawa o ruchu drogowym] Proponowane brzmienie przepisu:
Art. 129b. 1. Kontrola ruchu drogowego w gminach lub miastach, które utworzyły straż gminną (miejską) może
być wykonywana przez strażników gminnych (miejskich).
2. Strażnicy gminni (miejscy) są uprawnieni do wykonywania kontroli ruchu drogowego wobec:
1) kierującego pojazdem:
a) niestosującego się do zakazu ruchu w obu kierunkach, określonego odpowiednim znakiem drogowym,
b) naruszającego przepisy ruchu drogowego, w przypadku ujawnienia i zarejestrowania czynu przy użyciu
urządzenia rejestrującego;
2) uczestnika ruchu naruszającego przepisy o:
a) zatrzymaniu lub postoju pojazdów,
b) ruchu motorowerów, rowerów, wózków rowerowych, pojazdów zaprzęgowych oraz o jeździe wierzchem lub
pędzeniu zwierząt,
c) ruchu pieszych.
3. W ramach wykonywania kontroli ruchu drogowego w zakresie, o którym mowa w ust. 2, strażnicy gminni
(miejscy) są upoważnieni do:
1) zatrzymania pojazdu lub jadącego wierzchem, z wyłączeniem pojazdów kierowanych przez osoby, o których
mowa w ust. 2 pkt 1 lit. b;
2) sprawdzania dokumentów wymaganych w związku z kierowaniem pojazdem i jego używaniem;
3) używania urządzeń rejestrujących, z tym że w przypadku używania urządzenia zainstalowanego w pojeździe w
czasie pracy urządzenia pojazd nie może znajdować się w ruchu;
4) legitymowania uczestnika ruchu i wydawania mu wiążących poleceń, co do sposobu korzystania z drogi lub
używania pojazdu;
5) wydawania poleceń:
a) osobie, która spowodowała przeszkodę utrudniającą ruch drogowy lub zagrażającą jego bezpieczeństwu,
b) kontrolowanemu uczestnikowi ruchu - co do sposobu jego zachowania;
6) sprawdzenia wykonania obowiązków określonych w art. 78 ust. 2;
7) żądania od właściciela lub posiadacza pojazdu wskazania komu powierzył pojazd do kierowania lub
używania w oznaczonym czasie.
4. Strażnicy gminni (miejscy) mogą dokonywać na drogach gminnych, powiatowych i wojewódzkich oraz
drogach krajowych w obszarze zabudowanym, z wyłączeniem autostrad i dróg ekspresowych, czynności z
zakresu kontroli ruchu drogowego z użyciem przenośnych albo zainstalowanych w pojeździe urządzeń
rejestrujących w oznakowanym miejscu i określonym czasie, uzgodnionymi z właściwym miejscowo
komendantem powiatowym (miejskim) lub Komendantem Stołecznym Policji.
Niniejszy przepis ustawy Prawo o ruchu drogowym jest najważniejszym z punktu widzenia
uprawnień straży miejskiej w zakresie kontroli ruchu drogowego, również kontroli
fotoradarowej – dlatego proponuje się jego całkowite usunięcie. Przepis ten koresponduje
również z art. 11 ustawy o straży miejskiej, który w zakresie istniejących uprawnień tej
służby wymienia m.in. kontrolę ruchu drogowego. Konsekwentnie projektodawcy proponują
usunięcie odpowiednich zapisów art. 11 ustawy o straży miejskiej oraz całego art. 129b Prawa
o ruchu drogowym.
Niestety mocą właśnie tego przede wszystkim właśnie tego przepisu obecnie straż miejska
zamiast podejmować działań mających na celu przede wszystkim utrzymywanie porządku na
terenach gminy oraz pilnowania bezpieczeństwa obywateli stała się „maszynką do robienia
pieniędzy” dla samorządów za pomocą stawianych co chwila fotoradarów. Dziesięć gmin w
Polsce z największymi wpływami z fotoradarów ściąga z tego tytułu od obywateli co roku
blisko 50 milionów złotych. W przypadku wyłączenia możliwości kontroli fotoradarowej
przez Straż Miejską nastąpiło by istotne ukrócenie tego procederu a ta instytucja wróciła by
do korzeni, których pożądali jej twórcy w momencie powołania do życia tej służby na
początku lat 90.
W związku z powyższym usunięcie tego przepisu jest kluczowe dla powodzenia całości
opisanego szczegółowo w niniejszym dokumencie projektu przywrócenia straży miejskiej
lokalnym społecznościom z naczelnym celem realizacji postawionych przez nią zadań oraz
działania na rzecz lokalnego dobra wspólnego.
[art. 129f Prawa o ruchu drogowym] Proponowane brzmienie przepisu:
Strażnicy straży gminnych (miejskich), Strażnicy leśni oraz funkcjonariusze Straży Parku w związku z
wykonywaniem czynności z zakresu kontroli ruchu drogowego są obowiązani do czasu przybycia Policji
uniemożliwić kierowanie pojazdem osobie, co do której istnieje uzasadnione podejrzenie, że znajduje się ona w
stanie nietrzeźwości lub w stanie po użyciu alkoholu albo środka działającego podobnie do alkoholu.
Przepis ten nakłada na strażników straży miejskich obowiązek uniemożliwienia do czasu
przybycia Policji kierowanie pojazdem osobie, co do której istnieje uzasadnione podejrzenie,
że znajduje się ona w stanie nietrzeźwości lub w stanie po użyciu alkoholu albo środka
działającego podobnie do alkoholu. W związku z celem niniejszej nowelizacji polegającym
na całkowitym odebraniu straży miejskiej uprawnień do kontroli jakichkolwiek zdarzeń
mających miejsce w ramach ruchu drogowego – niezbędna jest również odpowiednia
modyfikacja niniejszego zapisu.
[art. 129h Prawa o ruchu drogowym] Proponowane brzmienie przepisu:
Art. 129h. 1. W zakresie, o którym mowa w art. 129g ust. 1, rejestracji podlegają w szczególności:
1) obraz naruszenia, w tym obraz pojazdu, którym kierujący naruszył przepisy ruchu drogowego, wraz z
numerem rejestracyjnym pojazdu;
2) data oraz czas popełnienia naruszenia;
3) numer identyfikacyjny urządzenia rejestrującego;
- a w przypadku przekroczenia przez kierującego pojazdem dopuszczalnej prędkości rejestrowane są również:
4) prędkość, z jaką poruszał się pojazd;
5) prędkość dopuszczalna w miejscu i czasie popełnienia naruszenia.
2. W szczególnie uzasadnionych bezpieczeństwem ruchu drogowego przypadkach Inspekcja Transportu
Drogowego może ujawniać naruszenia przepisów ruchu drogowego w zakresie, o którym mowa w art. 129g ust.
1 lit. a, również za pomocą urządzeń rejestrujących, które ujawniają naruszenia przepisów ruchu drogowego na
określonym odcinku drogi. W takim przypadku urządzenia te rejestrują w szczególności:
1) obraz pojazdu, którym kierujący naruszył przepisy ruchu drogowego, wraz z numerem rejestracyjnym
pojazdu;
2) datę, czas oraz określenie odcinka drogi, na którym popełnione zostało naruszenie;
3) średnią prędkość, z jaką poruszał się pojazd na odcinku drogi, na którym popełnione zostało naruszenie;
4) prędkość dopuszczalną na odcinku drogi, na którym popełnione zostało naruszenie, w czasie jego
popełnienia;
5) numer identyfikacyjny urządzenia rejestrującego.
3. Główny Inspektor Transportu Drogowego ustala wpisanego do dowodu rejestracyjnego właściciela lub
posiadacza pojazdu, którym dokonano naruszenia przepisów ruchu drogowego, na podstawie danych i
informacji:
1) określonych w ust. 1 i 2;
2) z centralnej ewidencji pojazdów i centralnej ewidencji kierowców udostępnianych za pomocą systemu
teleinformatycznego;
3) uzyskanych w związku z prowadzonym postępowaniem, w szczególności od polskich i zagranicznych organów
rejestrujących pojazd.
4. Główny Inspektor Transportu Drogowego, przetwarzając dane osobowe w zakresie, o którym mowa w ust. 3,
jest zwolniony z obowiązku informacyjnego określonego w art. 25 ust. 1 ustawy, o której mowa w art. 80b ust. 4.
5. Minister właściwy do spraw transportu, mając na względzie przyczyny i lokalizację wypadków drogowych,
przeciwdziałanie tym wypadkom oraz wdrażanie kierujących pojazdami do przestrzegania przepisów ruchu
drogowego, określi, w drodze rozporządzenia:
1) warunki lokalizacji w pasie drogowym dróg publicznych stacjonarnych urządzeń rejestrujących oraz obudów
na te urządzenia, z uwzględnieniem zasady, że instalowana i używana jest obudowa wraz z urządzeniem
rejestrującym;
2)sposób oznakowania stacjonarnych urządzeń rejestrujących oraz obudów na te urządzenia, z uwzględnieniem
oddziaływania prewencyjnego poprzez zapewnienie odpowiedniej widoczności;
3) sposób dokonywania pomiarów przez urządzenia rejestrujące, z uwzględnieniem progów prędkości
dostosowanych do obowiązującego na drodze ograniczenia prędkości, oraz przetwarzania przez te urządzenia
zarejestrowanych danych, a także biorąc pod uwagę możliwość błędu kierowcy do 10 km/h włącznie w
utrzymaniu dopuszczalnej prędkości;
4) szczegółowe warunki wykonywania przez strażników gminnych (miejskich) czynności z zakresu kontroli ruchu
drogowego, o których mowa w art. 129b ust. 4, w tym obowiązku oznakowania miejsc prowadzenia kontroli.
Proponowany do usunięcia przepis zawiera delegację dla ministra właściwego ds. transportu,
którego zadaniem jest określenie właśnie w drodze rozporządzenia warunków lokalizacji w