Poselski projekt ustawy o Narodowym Programie Zatrudnienia

Art. 136: zmiany te są konsekwencją zachowania spójności systemu prawnego po włączeniu
przedmiotu regulacji ustawy z dnia 17 lipca 2009 r. o praktykach absolwenckich32 do projektu
ustawy o Narodowym Programie Zatrudnienia.

Art. 137: przepis ten rozszerza zakres podstawowych celów działalności Banku
Gospodarstwa Krajowego, zwanego dalej „BGK”, w rozumieniu ustawy z dnia 14 marca
2003 r. o Banku Gospodarstwa Krajowego33. Należeć do nich będzie m. in. wspieranie
rządowych programów społeczno-gospodarczych oraz programów samorządności lokalnej i
rozwoju regionalnego - obejmujących w szczególności projekty związane ze wsparciem w
ramach Programu. Regulacja ta ma bezpośredni związek z art. 122 ustawy zgodnie z którym
Rada Nadzorcza BGK jako podmiot nadzorujący BGK, powinna sprawować nadzór nad
gospodarowaniem środkami Funduszy.

Art. 138: projekt ustawy zakłada wprowadzenie w ustawie z dnia 11 marca 2004 r. o podatku
od towarów i usług34, w Dziale XII Procedury szczególne w Rozdziale 1 – Szczególne
procedury dotyczące drobnych przedsiębiorców dodatkowych regulacji umożliwiających
małym i średnim przedsiębiorcom skorzystanie ze zryczałtowanej formy opodatkowania w
przypadku zatrudnienia 7 pracowników. Skorzystanie z opodatkowania w formie ryczałtu
według stawki 7 %, obostrzone jest następującymi warunkami:
1) podatnik musi być małym lub średnim przedsiębiorcą,
2) posiada zakład na terenie małego miasta lub wsi w rozumieniu projektu ustawy,
3) tworząc miejsca pracy zatrudni, co najmniej 7 pracowników w okresie 5 lat,
4) zatrudnieni pracownicy nie ukończyli 35 roku życia,
5) podatnik w ciągu pierwszego roku zatrudni co najmniej 3 pracowników, w
drugim roku zatrudni co najmniej 5 pracowników, w trzecim co najmniej 6, w
czwartym 7 pracowników.
Wprowadza się nowe, dodatkowe warunki mające na celu unikniecie oszustw przez
podatników, którzy to najpierw by zwolnili swoich pracowników, aby następnie ich zatrudnić,
korzystając przy tym z uprzywilejowanej formy opodatkowania. Można z niej będzie
skorzystać tylko w przypadku gdy:

32 Dz. U z 2009 r., Nr 127 poz. 1052 ze zm.
33 Dz. U. Nr 65, poz. 594, ze zm
34 Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054, ze zm.

150
1)
nastąpi wzrost netto liczby pracowników u danego przedsiębiorcy w
porównaniu ze średnią z ostatnich 12 miesięcy lub
2)
nie nastąpi wzrost netto liczby pracowników u danego przedsiębiorcy
w porównaniu ze średnią z ostatnich 12 miesięcy w przypadku, gdy
stanowisko lub stanowiska pracy zostały zwolnione w następstwie
rozwiązania stosunku pracy przez pracownika, rozwiązania stosunku
pracy na mocy porozumienia stron, zmniejszenia wymiaru czasu
pracy z inicjatywy pracownika, przejścia na emeryturę lub
rozwiązania stosunku pracy z winy pracownika.
Wskazać należy, że możliwość stosowania zryczałtowanej formy opodatkowania ma na celu
zwiększenie zatrudnienie wśród ludzi młodych (do 35 roku życia). Taka forma „pomocy”
skierowana jest do małych lub średnich przedsiębiorców – dlatego też w przepisach zawarto
warunek, iż sprzedaż opodatkowana podatnika, nie może przekroczyć w poprzednim roku
podatkowym kwoty 1 000 000 zł.
W celu ograniczenia zawierania pozornych umów o prace przepis wprowadził również
warunek zatrudnienia pracowników przez okres dłuższy niż 24 miesiące. Z kolei umowa o
pracę może być rozwiązana wyłącznie na podstawie przepisów ustawy z dnia 26 czerwca
1974 r. Kodeks pracy35.
Przepis przewiduje również, że podatnik, jeżeli skorzysta ze szczególnej formy
opodatkowania nie ma prawa do zmniejszenia kwoty podatku należnego o podatek naliczony
z tytułu świadczonych usług. Z wyjątkiem nabycia towarów i usług, które na podstawie
przepisów o podatku dochodowym są zaliczane przez podatnika do środków trwałych oraz
wartości niematerialnych i prawnych podlegających amortyzacji oraz gruntów i praw
wieczystego użytkowania gruntów, jeżeli są zaliczane do środków trwałych podatnika -
używanych przez podatnika na potrzeby jego działalności.
Wprowadzono również zasadę, która ma zastosowanie w przypadku uchybienia przez
podatników warunków do stosowania zryczałtowanej formy opodatkowania. W takiej sytuacji
podatnicy tracą prawo do korzystania z preferencji od pierwszego dnia miesiąca
następującego po miesiącu, w którym przestali oni spełniać warunki stosowania
przedmiotowego ryczałtu.
Przepis przewiduje także uprawnienie do pomniejszenia kwoty podatku należnego o kwotę
podatku naliczonego, wynikającą z dokumentów celnych oraz o kwotę podatku zapłaconą od

35 Dz. U. z 1998 r, Nr 21, poz. 94.

151
wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów, a także o kwoty podatku naliczonego, wynikające
z faktur dokumentujących zakupy dokonane przed dniem utraty prawa do stosowania
opodatkowania w formie ryczałtu. Aby móc skorzystać z tego uprawnienia, podatnik musi
spełniać następujące warunki. Po pierwsze podatnik dokonuje spisu z natury zapasów
towarów wymienionych powyżej (z wyłączeniem środków trwałych oraz wartości
niematerialnych i prawnych podlegających amortyzacji, oraz gruntów i praw wieczystego
użytkowania gruntów, jeżeli są zaliczane do środków trwałych podatnika) posiadanych w
dniu, w którym nastąpiło naruszenie warunków do stosowania opodatkowania w formie
ryczałtu. Po drugie podatnik musi przedłożyć w urzędzie skarbowym ten spis, w terminie 14
dni, licząc od dnia utraty prawa do stosowania opodatkowania w formie ryczałtu.
Wprowadzono również obowiązek składania przez podatnika skróconej deklaracji
podatkowej. Ma on również prawo do korygowania tych deklaracji.
Ponadto przepis przewiduje uprawnienie podatników do rezygnacji z opodatkowania w
formie ryczałtu po upływie roku. W tym celu są oni zobowiązani złożyć zawiadomienie
właściwemu organowi podatkowemu, w terminie do końca miesiąca poprzedzającego
miesiąc, od którego nie będzie rozliczał się w formie ryczałtu.
Projekt ustawy zakłada również zmiany ustawy z dnia 11 marca 2004 r., które mają na celu
zwiększenie wpływów do budżetu państwa, z których można byłoby finansować wydatki
związane z prowadzeniem w życie projektowanej ustawy, poprzez :
 likwidację możliwości wystawiania tzw. faktur netto przez podatników dokonujących
dostawy towarów na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej, którzy nie posiadają
siedziby, stałego miejsca zamieszkania lub stałego miejsca prowadzenia działalności
na terytorium kraju. To rozwiązanie jest wykorzystywane przez podmioty, które mają
siedzibę poza terytorium Rzeczpospolitej Polskie i równocześnie spółkę zależną z
siedzibą na terytorium kraju, która dokonuje dostaw towarów w imieniu spółki
powiązanej, nie mającej siedziby, stałego miejsca zamieszkania lub stałego miejsca
prowadzenia działalności na terytorium kraju. Przedmiotowe rozwiązanie umożliwia
tym podmiotom dokonywanie dostaw towarów bez obowiązku zapłaty zobowiązań z
tytułu podatku od towarów i usług, ponieważ spółka zależna z siedzibą na terytorium
kraju wystawia w imieniu spółki powiązanej fakturę, tzw. fakturę VAT netto, na której
nie wykazuje kwoty podatku od towarów i usług. Niniejsze rozwiązanie jest bardzo
często stosowane np. przez zagraniczne koncerny paliwowe, które mają spółkę
zależną z siedzibą na terytorium kraju;

152
 likwidację możliwości wystawiania tzw. faktur netto przez podatników dokonujących
na terytorium kraju dostaw złomu i odpadów oraz świadczących usługi w zakresie
przenoszenia uprawnień do emisji do powietrza gazów cieplarnianych. Niniejsze
rozwiązania powodują, że podmioty dokonujące tych czynności nie płacą z tytułu
dokonania tych czynności podatku od towarów;
 zmianę regulacji w zakresie zasad stosowania zwolnienia od podatku od towarów i
usług do dostaw nieruchomości zabudowanych. Nowelizacja tych przepisów również
wprowadziłaby jednoznaczne i logiczne zasady stosowania zwolnień w porównaniu z
obecnie obowiązującymi, które uzależniają zwolnienie od zaistnienia tzw. pierwszego
zasiedlenia, którego definicja i jej interpretacja przez organy podatkowe prowadzi do
absurdalnych sytuacji, w których ze zwolnienia może korzystać dostawa 3 letniego
budynku, natomiast może nie korzystać dostawa budynku 300 letniego, ponieważ
zgodnie z funkcjonującą interpretacją organów podatkowych nie nastąpiło jego
pierwsze zasiedlenie. Zatem zaproponowano uzależnienie prawa do zastosowania
zwolnienia podatkowego do dostawy na terytorium kraju budynków, lokali, budowli
lub ich części od upływu okresu 5 letniego, liczonego od końca roku, w którym
zakończono budowę tych obiektów lub od końca roku, w którym dokonano nakładów
na ich ulepszenie, przy czym wartość tych nakładów wynosiła co najmniej 30%
wartości początkowej tych obiektów. Zmiany w niniejszym zakresie będą wymagały
również zmiany rozporządzenia wykonawczego do ustawy z dnia 11 marca 2004 r.,
poprzez uchylenie zwolnienia w zakresie zbycia prawa wieczystego użytkowania
gruntu w przypadku dostawy budynków lub budowli trwale z gruntem związanych
albo części takich budynków lub budowli, jeżeli budynki te lub budowle albo ich
części są zwolnione od podatku, ponieważ niniejsze zwolnienie zostało
zaproponowane w projektowanej nowelizacji ustawy z dnia 11 marca 2004 r.;
 likwidację zwolnienia od podatku do świadczenia usługi stanowiącej element usługi
wymienionej w ust. 1 pkt 7 i 37-41 (tzw. usługi finansowe, np. usługi
ubezpieczeniowe), który sam stanowi odrębną całość i jest właściwy oraz niezbędny
do świadczenia usługi zwolnionej określone w tych przepisach. Należy zaznaczyć, że
niniejsze zwolnienie wykracza poza zakres zwolnień określonych w Dyrektywie 112,
zatem jest niezgodne z prawem wspólnotowym;

153
 wydłużenie terminu nieuregulowania wierzytelności dla uznania nieściągalności
wierzytelności za uprawdopodobnioną z 180 dni do 365 dni - przy rozliczaniu podatku
w odniesieniu do nieściągalnych wierzytelności zgodnie z art. 89a i 89b.

Art. 139: w pkt 1 i 5 wprowadza się zmiany w ustawie z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji
zatrudnienia i instytucjach rynku pracy36. Zmiany te mają na celu poszerzenia katalogi osób
będących w szczególnej sytuacji na rynku pracy o bezrobotnych z obszarów zdegradowanych
ekonomicznie. Dodatkowo w pkt 2, 3 oraz 4 poszerza się katalog instrumentów rynku pracy
dostępny dla starostów, o zwrot kosztów podróży dla praktykantów do miejsca odbywania
praktyk i powrotu do miejsca zamieszkania lub pobytu.
Powyższe zmiany mają na celu aktywizację bezrobotnych, poprzez usuwanie barier w postaci
dodatkowych kosztów podróży jakie ciążą na nich przy podjęciu praktyk z dala od aktualnego
miejsca zamieszkania lub pobytu. W celu jak najlepszego dopasowania się do realiów
poszczególnych osób, odległość mogącą powodować ograniczenia w dostępie dla
praktykantów określono odwołując się do czasu, jaki praktykant potrzebuje na dojazd do i z
miejsca odbywania praktyk. W pkt 4 wprowadza się zachętę do przyjmowania praktykantów
dla pracodawców. W ustawie proponuje się nie tylko aktywizację praktykantów, ale również
wprowadzenie zachęt dla pracodawców do przyjmowania bezrobotnych na praktyki, którzy
również ponoszą koszty przy przyjmowaniu praktykantów. Jako warunek wskazano, że
praktyki muszą być odpłatne, a wysokość świadczenia pieniężnego, jest co najmniej równa
wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę. Dodatkowym wymogiem jest, aby praktyki
trwały nie krócej niż 2 miesiące. W przypadku gdy praktykant będzie uzyskiwał miesięczne
świadczenie pieniężne w wysokości przekraczającej minimalne wynagrodzenie to zgodnie z
proponowanymi zmianami w pkt 6 utraci on status bezrobotnego.
W pkt 7 tego przepisu proponuje się wprowadzenie rozwiązania, polegającego na tym, aby
pracodawcy, którzy zatrudnili osoby do 35 roku życia w pierwszych 12 miesiącach
zatrudnienia nie byli obowiązani do opłacania składek na Fundusz Pracy. Nowelizacja ta ma
na celu złagodzenie ciężarów pracodawcy w związku z zatrudnieniem ludzi młodych.

Art. 140: wprowadza się w ustawie z dnia 13 lipca 2006 r. o ochronie roszczeń
pracowniczych w razie niewypłacalności pracodawcy37 rozwiązania, polegające na tym, że
pracodawcy, którzy zatrudnili osoby do 35 roku życia w pierwszych 12 miesiącach

36 Dz. U. z 2008 r., Nr 69 poz. 415 ze zm.
37 Dz. U. Nr 158, poz. 1121, ze zm.

154