Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy - Kodeks spółek handlowych
- projekt dotyczy: stworzenia instrumentów prawnych dla transgranicznego łączenia się spółek kapitałowych pochodzących z różnych Państw Członkowskich
projekt mający na celu wykonanie prawa Unii Europejskiej
- Kadencja sejmu: 6
- Nr druku: 68
- Data wpłynięcia: 2007-11-09
- Uchwalenie: Projekt uchwalony
- tytuł: o zmianie ustawy - Kodeks spółek handlowych
- data uchwalenia: 2008-04-25
- adres publikacyjny: Dz.U. Nr 86, poz. 524
68
wyboru statutu personalnego. Statut personalny odrywałby się zarówno od
lokalizacji spółki (łącznik siedziby), jak i systemu, zgodnie z którym spółka
została pierwotnie zawiązana (łącznik inkorporacji). Konsekwencją byłoby
znaczące osłabienie zasady numerus clausus typów osób prawnych,
będącej jednym z fundamentów polskiego prawa cywilnego. W dalszej
perspektywie nie jest wykluczone zrealizowanie modelu swobodnego
przekształcania się spółek wspólnotowych, jednak obecnie idea ta wydaje
się jeszcze odległa.
61
Ocena skutków regulacji
1. Podmioty, na które oddziałuje projektowana regulacja:
– krajowe spółki kapitałowe oraz spółki komandytowo-akcyjne,
– zagraniczne spółki kapitałowe,
–
sądy powszechne, w szczególności sądy rejestrowe.
2. Wyniki przeprowadzonych konsultacji:
Z uwagi na fakt, że projekt ustawy implementuje do prawa polskiego
przepisy Dyrektywy nr 2005/56/WE, w ramach zobowiązań wynikających
z faktu członkostwa Polski w Unii Europejskiej, projekt nie podlega
konsultacjom społecznym.
Projekt został opublikowany na stronie internetowej Ministerstwa
Sprawiedliwości.
3. Wyniki analizy wpływu projektowanej regulacji na:
– sektor finansów publicznych
Wejście w życie projektu spowoduje skutki finansowe dla budżetu
państwa wynikające z kosztów udziału sądów, głównie rejestrowych,
w procesie transgranicznego łączenia spółek. Projektowana regulacja
nie ma wpływu na budżety jednostek samorządu terytorialnego.
– rynek pracy
Implementacja do prawa polskiego postanowień Dyrektywy
nr 2005/56/WE w części dotyczącej transgranicznych połączeń spółek
w zakresie przedmiotowego projektu nie ma bezpośredniego wpływu na
rynek pracy. Kwestie dotyczące uczestnictwa pracowników w transgra-
nicznym łączeniu się spółek opracowano w ramach odrębnego projektu
ustawy, którego autorem jest Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej.
62
– konkurencyjność gospodarki i przedsiębiorczość
Stworzenie instrumentów prawnych dla transgranicznego łączenia się
spółek kapitałowych pochodzących z różnych Państw Członkowskich
pozytywnie wpłynie na rozwój gospodarki, przyczyniając się do
zwiększenia jej konkurencyjności.
– sytuację i rozwój regionalny
Projektowana ustawa nie ma bezpośredniego wpływu na sytuację
i rozwój regionalny.
4.
ródła finansowania:
Wejście w życie ustawy może spowodować skutki finansowe w budżecie
państwa, w części 15 „Sądy powszechne”, związane ze zwiększonym
zakresem udziału sądów, głównie rejestrowych, w procesie transgra-
nicznego łączenia się spółek, w porównaniu do obecnie obowiązujących re-
gulacji w zakresie połączeń spółek krajowych. Dotyczy to w szczególności
udziału sądów rejestrowych w procedurze kontroli zgodności transgra-
nicznego połączenia spółek z prawem krajowym, której zakończeniem
będzie wydanie przez sąd – na wniosek zarządu spółki – zaświadczenia
o zgodności połączenia z prawem polskim w zakresie procedury
podlegającej temu prawu. Zgodnie z treścią projektowanego art. 51612 § 3,
stosowne zaświadczenie sąd rejestrowy będzie zobowiązany wydać
niezwłocznie. Biorąc pod uwagę fakt, że przepisy ustawy
o Krajowym Rejestrze Sądowym nie przewidują obecnie wydawania
zaświadczeń tego rodzaju, a także obszerną listę dokumentów
przedstawianych wraz z wnioskiem o wydanie zaświadczenia (art. 51612
§ 2), podlegających weryfikacji przed jego wydaniem, należy zakładać
wzrost obciążenia pracowników sądów obowiązkami w tym zakresie.
Ponadto projekt, w ramach ochrony interesów wierzycieli łączących się
spółek, przewiduje w art. 51610 możliwość udzielenia zabezpieczenia na
wniosek wierzyciela, o którym będzie rozstrzygał sąd właściwy według
siedziby spółki. Przepis ten zwiększa potencjalną liczbę spraw, w których
będą orzekać sądy, co może rodzić dodatkowe koszty. Podobne
63
konsekwencje mogą powstać na gruncie art. 51618, który przewiduje
z jednej strony wnoszenie do sądów pozwów o uchylenie albo stwierdzenie
nieważności uchwały o połączeniu spółek, z drugiej zaś możliwość złożenia
przez spółkę w takim przypadku wniosku o wydanie postanowienia
zezwalającego na rejestrację połączenia, które sąd wydawać będzie
bezzwłocznie, bądź w terminie miesięcznym, gdy zdecyduje się na
rozpoznanie wniosku na rozprawie.
Podobnie, jak ma to miejsce w oparciu o dotychczasowe przepisy dotyczące
połączeń spółek krajowych, również przy połączeniach transgranicznych sąd
rejestrowy na wniosek spółki wyznaczać będzie biegłego w celu zbadania
planu połączenia. W przypadku połączeń transgranicznych plan połączenia
będzie dokumentem znacznie bardziej złożonym, którego analiza może
wymagać większego nakładu pracy biegłego. To z kolei może wiązać się
z jego zwiększonym wynagrodzeniem. Stosownie do postanowień
art. 502 § 3 K.s.h. sąd rejestrowy określa wynagrodzenie za pracę biegłego
i zatwierdza rachunki jego wydatków. W przypadku natomiast, gdy łączące
się spółki dobrowolnie nie uiszczą tych należności w terminie dwóch tygodni,
podlegają one ściągnięciu w trybie przewidzianym dla egzekucji opłat
sądowych. Nie można zatem wykluczyć sytuacji, w których, na skutek
niewywiązania się spółek z obowiązku uiszczenia należności z tytułu
wynagrodzenia biegłego, będą one musiały zostać pokryte z budżetu
państwa, a sąd zostanie obarczony koniecznością prowadzenia
postępowania egzekucyjnego.
Należy także podkreślić, że, w związku z faktem, że łączące się spółki
podlegać będą obowiązkowi zamieszczania stosownych ogłoszeń
w Monitorze Sądowym i Gospodarczym oraz uiszczania opłat z tym
związanych, a także będą wnosić opłaty za wpisy do rejestru sądowego,
w pewnym stopniu zwiększeniu mogą ulec dochody budżetowe z tych
tytułów.
Na obecnym etapie nie jest możliwe precyzyjne oszacowanie zarówno
wzrostu wydatków, jak również potencjalnego wzrostu dochodów sądów
związanych z procesem transgranicznego łączenia się spółek,
w szczególności z uwagi na brak danych o przyszłej liczbie tego typu fuzji.
64
W związku z tym nie jest także możliwe oszacowanie ilości wydawanych
przez sądy zaświadczeń o zgodności połączenia z prawem polskim,
postanowień zezwalających na rejestrację oraz rozstrzygnięć w sprawie
ustanowienia zabezpieczenia na rzecz wierzycieli. O ostatecznym wpływie
regulacji na budżet państwa zdecyduje zatem rzeczywista liczba spraw tego
rodzaju, które wpłyną do sądów, i wynikające z nich obciążenie
pracowników sądów dodatkowymi obowiązkami, a także wielość wpływów
związanych z rejestracją spółek, które mogą w pewnym stopniu
zrównoważyć zwiększone wydatki budżetowe.
rodki finansowe na wydatki związane z implementacją do prawa polskiego
Dyrektywy nr 2005/56/WE w zakresie transgranicznego łączenia się spółek
kapitałowych nie znajdują zabezpieczenia w budżecie państwa na rok 2007.
W przypadku wejścia w życie projektu ustawy, będą one jednak mogły
zostać pokryte w ramach wewnętrznych przesunięć środków w części 15
„Sądy powszechne”.
Jednostkowe koszty sądowe transgranicznego łączenia spółek.
Przy uwzględnieniu przepisów Kodeksu spółek handlowych oraz ustawy
z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz. U.
Nr 167, poz. 1398, z późn. zm.) i rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości
z dnia 15 kwietnia 1996 r. w sprawie organizacji, sposobu wydawania
i rozpowszechniania oraz podstawy ustalania ceny numerów Monitora
Sądowego i Gospodarczego i wysokości opłat za zamieszczenie w nim
ogłoszenia lub obwieszczenia (Dz. U. Nr 45, poz. 204, z późn. zm.), uznać
należy, że spółka biorąca udział w transgranicznym połączeniu będzie
zmuszona ponieść następujące rodzaje kosztów:
I. koszty
związane z badaniem planu połączenia przez biegłego (art. 5166
K.s.h.),
II. koszty związane z wydaniem zaświadczenia o zgodności z prawem
polskim połączenia transgranicznego w zakresie procedury podlegającej
temu prawu (art. 51612 K.s.h.),
III. koszty związane ze zgłoszeniem połączenia transgranicznego do sądu
rejestrowego w celu wpisania do rejestru (art. 51613 K.s.h.).
65