Poselski projekt ustawy o rodzinnej opiece zastępczej
projekt ustawy dotyczy: zasad i form sprawowania rodzinnej opieki zastępczej, praw dziecka umieszczonego w rodzinnej opiece zastępczej, praw i obowiązków rodziców zastępczych oraz zadań władz publicznych w zakresie zapewnienia dziecku rodzinnej opieki zastępczej
- Kadencja sejmu: 6
- Nr druku: 628
- Data wpłynięcia: 2008-01-04
- Uchwalenie: Projekt uchwalony
- tytuł: o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej
- data uchwalenia: 2011-06-09
- adres publikacyjny: Dz.U. Nr 149, poz. 887
628
4
3) zachowania poufno ci informacji o zdarzeniach mających miejsce w formach
rodzinnej opieki zastępczej, chyba że ich ujawnienie jest konieczne ze
względu na dobro dziecka;
4) bycia stałymi, równouprawnionymi członkami zespołu działającego w ramach
jednostek powiatu albo w przypadku spokrewnionych rodzin zastępczych –
gminy, zajmującego się opieką nad dzieckiem i rodziną;
5) wsparcia i profesjonalnej pomocy psychologicznej, prawnej, pedagogicznej
oraz prawo do superwizji rozumianej jako forma poradnictwa która ma na celu
zachowanie i wzmocnienie kompetencji w pełnionej funkcji, utrzymanie
wysokiego poziomu wykonywanych zadań oraz przeciwdziałanie zjawisku
wypalenia zawodowego.;
6) informacji o zmianach w przepisach i organizacji podmiotów i organów
wykonujących zadania związane z rodzinną opieką zastępczą;
7) pomocy w usamodzielnianiu się dziecka i przygotowaniu go do życia w
społeczeństwie;
8) podnoszenia kwalifikacji i udziału w szkoleniach;
9) pomocy w opiece nad dziećmi;
10)
informacji o dostępnych formach pomocy w sprawowaniu opieki nad
dzieckiem;
11) ewaluacji i informacji zwrotnych z instytucji kontrolujących.
Dział II
Zadania władz publicznych w zakresie rodzinnej opieki zastępczej
Rozdział 1
Przepisy ogólne
Art. 8.
Do zadań ministra wła ciwego do spraw zabezpieczenia społecznego należy
zatwierdzanie w drodze decyzji administracyjnej programów szkolenia rodzin
zastępczych, kandydatów do pełnienia funkcji rodziny zastępczej oraz kandydatów
do prowadzenia rodzinnego domu dziecka.
Art. 9.
1. Do zadań wojewody należy:
1) wyznaczanie, w uzgodnieniu ze starostami powiatów prowadzących
o rodki adopcyjno-opiekuńcze, o rodka adopcyjno-opiekuńczego
prowadzącego rejestr danych o:
a) kandydatach do pełnienia funkcji rodziców zastępczych w danym
województwie,
b) dzieciach oczekujących na umieszczenie w rodzinnej opiece
zastępczej;
2) wyznaczanie, w porozumieniu ze starostami powiatów z terenu
województwa, o rodka adopcyjno-opiekuńczego, o którym mowa w art. 20
ust. 4;
5
3) wykonywanie nadzoru pedagogicznego w odniesieniu do wychowawców i
innych pracowników pedagogicznych zatrudnionych w rodzinnych domach
dziecka na podstawie przepisów ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. - Karta
Nauczyciela (Dz. U. z 2006 r. Nr 97, poz. 674, z późn. zm.);
4) wydawanie zgody na likwidację rodzinnego domu dziecka;
5) prowadzenie rejestrów rodzinnych domów dziecka i ich publikowanie.
2. Rejestr, o którym mowa w ust. 1 pkt 1 lit. a, obejmuje następujące dane osobowe:
1) imię i nazwisko;
2) datę urodzenia;
3) obywatelstwo;
4) adres miejsca zamieszkania;
5) stan cywilny;
6) wykształcenie;
7) zawód;
8) miejsce pracy;
9) warunki mieszkaniowe;
10) stałe źródło dochodu;
11) dane o stanie zdrowia umożliwiające wła ciwą opiekę nad dzieckiem.
3. Rejestr, o którym mowa w ust. 1 pkt 1 lit. b, obejmuje następujące dane osobowe:
1) nazwisko i imię (imiona);
2) datę i miejsce urodzenia;
3) imiona i nazwiska rodziców biologicznych;
4) obywatelstwo;
5) numer PESEL;
6) informacje o stanie zdrowia i rozwoju psychofizycznym dziecka;
7) informacje o sytuacji prawnej dziecka.
4. Dane z rejestru, o którym mowa w ust. 1 pkt 1: lit. a i b - udostępnia się
powiatowemu centrum pomocy rodzinie, o rodkowi adopcyjno-opiekuńczemu lub
innym podmiotom wykonującym zadania o rodka adopcyjno-opiekuńczego, na ich
wniosek.
5. Do wykonywania nadzoru, o którym mowa w ust. 1 pkt 3, stosuje się art. 126-134
ustawy o pomocy społecznej.
6. Minister wła ciwy do spraw zabezpieczenia społecznego okre li, w drodze
rozporządzenia, sposób prowadzenia rejestrów, o których mowa w ust. 1 pkt 1, oraz
szczegółowy sposób udostępniania danych z tych rejestrów, kierując się
konieczno cią zapewnienia ochrony danych osobowych.
Art. 10.
1. Do zadań własnych powiatu należy:
1) zapewnienie dzieciom całkowicie lub czę ciowo pozbawionym opieki
rodziców opieki w niespokrewnionych z dzieckiem rodzinach zastępczych i
niespokrewnionych z dzieckiem zawodowych rodzinach zastępczych;
2) zapewnienie opieki i wychowania dzieciom całkowicie lub czę ciowo
pozbawionym opieki rodziców, w szczególno ci przez organizowanie i
prowadzenie rodzinnych domów dziecka;
1 Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2006 r. Nr 170, poz.1218 i Nr
220, poz.1600 oraz z 2007 r. Nr 17, poz. 95 i Nr 80, poz. 542.
6
3) finansowanie wiadczeń, o których mowa w art. 61 dotyczących dzieci z
terenu powiatu, umieszczonych w rodzinnych domach dziecka i w rodzinach
zastępczych, o których mowa w pkt 1, również na terenie innego powiatu.
2. Zadania, o których mowa w ust. 1, powiat wykonuje w szczególno ci przy pomocy:
1) powiatowego centrum pomocy rodzinie;
2) o rodka adopcyjno-opiekuńczego.
Art. 11.
1. Do zadań własnych gminy należy:
1) zapewnienie dzieciom pozbawionym czę ciowo lub całkowicie opieki ze
strony rodziny biologicznej opieki w spokrewnionych z dzieckiem rodzinach
zastępczych;
2) finansowanie wiadczeń, o których mowa w art. 61 dotyczących dzieci z
terenu gminy, umieszczonych w rodzinach zastępczych, o których mowa w pkt
1.
2. Zadania, o których mowa w ust. 1, gmina wykonuje przy pomocy o rodka pomocy
społecznej.
Art. 12.
Do zlecania zadań okre lonych w ustawie przepisy art. 25-35 i art. 115 ustawy o
pomocy społecznej stosuje się odpowiednio.
Rozdział 2
Powiatowe centrum pomocy rodzinie
Art. 13.
1. Powiatowe centrum pomocy rodzinie przygotowuje rodziców zastępczych na
przyjęcie dziecka przez:
1) udzielanie informacji o:
a) dziecku i jego sytuacji rodzinnej, w tym o rodzeństwie;
b) specyficznych potrzebach dziecka, w tym o:
- orzeczeniu o potrzebie kształcenia i wychowania specjalnego,
- orzeczeniu o potrzebie zajęć rewalidacyjno-wychowawczych,
- opinii o potrzebie wczesnego wspomagania rozwoju dziecka oraz
konieczno ci objęcia dziecka pomocą profilaktyczno-wychowawczą lub
resocjalizacyjną,
-szczególnych potrzebach zdrowotnych dziecka wymagającego
specjalistycznego leczenia lub opieki;
2) zapewnienie kontaktu z dzieckiem przed umieszczeniem go w rodzinnej
opiece zastępczej;
3) przekazanie następującej dokumentacji:
a) odpis aktu urodzenia dziecka, a w przypadku sierot lub półsierot również odpis
aktu zgonu zmarłego rodzica;
b) dostępną dokumentację o stanie zdrowia dziecka;
c) dokumenty szkolne, w szczególno ci wiadectwa szkolne, karty szczepień.
7
2. Dokumentację, o której mowa w ust. 1 pkt 3, powiatowe centrum pomocy
rodzinie przekazuje niezwłocznie rodzinie zastępczej, nie później niż w momencie
umieszczenia w tej rodzinie dziecka.
3. W szczególnie uzasadnionych przypadkach dokumentacja może być
przekazana rodzinie zastępczej po dniu przyjęcia do tej rodziny dziecka, jednak
przed dniem, w którym przeprowadza się rodzinny wywiad rodowiskowy w celu
przyznania pomocy pieniężnej na czę ciowe pokrycie kosztów utrzymania dziecka.
4 Niezależnie od dokumentacji, o której mowa w ust. 1 pkt 3 lit b, rodzina
zastępcza ma prawo do otrzymania lub wglądu do wszelkiej dostępnej dokumentacji
medycznej, dotyczącej przyjętego dziecka.
5. Powiatowe centrum pomocy rodzinie umożliwia rodzinie zastępczej uzyskanie
porady w poradni psychologiczno – pedagogicznej lub w innej poradni
specjalistycznej oraz podjęcie terapii.
Art. 14.
1. Powiatowe centrum pomocy rodzinie poszukuje rodziny zastępczej na terenie
powiatu wła ciwego ze względu na ostatnie miejsce zamieszkania dziecka przed
umieszczeniem w pierwszej formie opieki zastępczej.
2. W przypadku nieznalezienia rodziny zastępczej w sposób okre lony w ust. 1, po
upływie jednego miesiąca od dnia rozpoczęcia poszukiwań w ten sposób, powiatowe
centrum pomocy rodzinie poszukuje rodziny zastępczej na terenie powiatów
sąsiadujących, a po kolejnych dwóch miesiącach na terenie całego kraju.
Art. 15.
Powiatowe centrum pomocy rodzinie dba o podtrzymywanie więzi emocjonalnej
łączącej dziecko umieszczone w niespokrewnionej z dzieckiem rodzinie zastępczej
oraz zawodowej niespokrewnionej z dzieckiem rodzinie zastępczej z rodzicami
biologicznymi i innymi osobami bliskimi dziecku.
Art. 16.
Do zadań powiatowego centrum pomocy rodzinie należy również:
1) wypłacanie wiadczeń, o których mowa w art. 61 dla niespokrewnionych z
dzieckiem rodzin zastępczych, zawodowych niespokrewnionych z dzieckiem
rodzin zastępczych i rodzinnych domów dziecka;
2) gromadzenie informacji o dzieciach, które oczekują na umieszczenie w
rodzinnej opiece zastępczej i o kandydatach na rodziców zastępczych oraz
przekazywanie tych informacji wyznaczonemu o rodkowi adopcyjno-
opiekuńczemu nie rzadziej niż raz na kwartał;
3) prowadzenie działań na rzecz promocji i rozwoju rodzinnej opieki zastępczej.
Art. 17.
1. W celu wykonywania zadania, o którym mowa w art. 16, w powiatowym centrum
pomocy rodzinie tworzy się stanowisko koordynatora rodzin zastępczych.
2. Koordynator rodzin zastępczych jest pracownikiem socjalnym w rozumieniu
przepisów ustawy o pomocy społecznej.
8
3. Przy wyborze koordynatora rodzin zastępczych dyrektor powiatowego centrum
pomocy rodzinie zasięga opinii organizacji pozarządowych, do których zadań
statutowych należą zadania z zakresu rodzinnej opieki zastępczej, w szczególno ci
fundacji i stowarzyszeń powołanych przez rodziców zastępczych, działających na
obszarze powiatu.
4. Do zadań koordynatora rodzin zastępczych w zakresie niespokrewnionych z
dzieckiem rodzin zastępczych, zawodowych niespokrewnionych z dzieckiem rodzin
zastępczych oraz rodzinnych domów dziecka w szczególno ci należy:
1) współpraca z rodzinami zastępczymi oraz z osobami prowadzącymi
rodzinne domy dziecka;
2) współpraca z pracownikiem socjalnym pracującym z rodziną biologiczną
dziecka;
3) praca z rodziną biologiczną służąca powrotowi dziecka do rodziny
biologicznej;
4) organizowanie wsparcia dla rodzin zastępczych oraz osób prowadzących
rodzinny dom dziecka, w szczególno ci w przypadku choroby dziecka lub
trudno ci wychowawczych związanych z opieką nad dzieckiem;
5) pomoc w dochodzeniu praw rodzin zastępczych i rodzinnych domów
dziecka;
6) zapewnianie rodzinom zastępczym oraz osobom prowadzącym rodzinne
domy dziecka wzajemnego kontaktu, w szczególno ci poprzez
organizowanie grup wsparcia;
7) informowanie
o rodka adopcyjno-opiekuńczego o dzieciach
przebywających w rodzinnej opiece zastępczej, których sytuacja prawna
umożliwia wszczęcie procedury w sprawie przysposobienia;
8) sporządzanie informacji dla sądu o funkcjonowaniu rodzin zastępczych i
rodzinnych domach dziecka;
9) wykonywanie innych zadań okre lonych w ustawie lub w przepisach
odrębnych.
5. Koordynator rodzin zastępczych gromadzi uzyskane w związku z wykonywaniem
zadań, o których mowa w ust. 4, informacje o istotnych sprawach dotyczących
dziecka umieszczonego w niespokrewnionych z dzieckiem rodzinach zastępczych
oraz zawodowych niespokrewnionych z dzieckiem rodzinach zastępczych, w
szczególno ci dotyczące:
1) stanu zdrowia dziecka;
2) postępów w nauce;
3) trudno ci wychowawczych, w tym samowolnego oddalenia się dziecka z
rodziny zastępczej trwającym dłużej niż 24 godziny;
4) trudno ci w sprawowaniu opieki nad dzieckiem;
5) przerw w sprawowaniu osobistej opieki nad dzieckiem, jeżeli przerwa trwa
dłużej niż jeden miesiąc, oraz o osobie lub instytucji, która w tym czasie
sprawuje opiekę nad dzieckiem.
6. Minister wła ciwy do spraw zabezpieczenia społecznego okre li, w drodze
rozporządzenia, szczegółowy zakres działań koordynatora rodzin zastępczych w
wykonaniu zadań, o których mowa w ust. 4, mając na względzie podtrzymywanie
więzi emocjonalnej łączącej dziecko umieszczone w niespokrewnionej z dzieckiem
rodzinie zastępczej oraz niespokrewnionej z dzieckiem zawodowej rodzinie
zastępczej z rodzicami biologicznymi i innymi osobami bliskimi dziecku.
Art. 18.