Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o drogach publicznych oraz niektórych innych ustaw

Zgodnie z postanowieniami dyrektywy 2006/38/WE nowe przepisy, w szczegól-
ności odnoszące się do obligatoryjnej metodologii ustalania opłat, będą miały
zastosowanie w przypadku, gdy ustalony przed dniem wejścia w życie ustawy
system pobierania opłat będzie zmieniany w stopniu istotnym (w myśl ww. dy-
rektywy w stopniu „znacznym”). Postanowienia dyrektywy nie definiują tego po-
jęcia, jednak dla celów niniejszego projektu określono dodatkowo, że nowe
przepisy znajdą zastosowanie, wówczas gdy ustalony przed dniem wejścia
w życie ustawy system opłat za przejazd autostradą – jest zmieniany w stopniu
istotnym w zakresie sposobu ustalania stawek opłat za przejazd autostradą.
3) w art. 7 – zasad zwrotu niewykorzystanej opłaty rocznej.
W przypadku, w którym koszty związane z realizacją projektu w okresie przej-
ściowym, tj. do połowy 2009 r., dotyczące wypłaty rekompensat oraz zwrotu
niewykorzystanej opłaty rocznej będą wyższe niż przewidywane na ten cel
środki Krajowego Funduszu Drogowego, co stworzy zagrożenie dla płynności
finansowej Funduszu, organy sprawujące nadzór nad przedmiotowym Fundu-
szem – minister do spraw finansów publicznych oraz minister właściwy do
spraw transportu podejmą wspólnie działania na rzecz pozyskania niezbędnych
środków finansowych ze wszystkich możliwych źródeł finansowania.
Zasadniczym dla przedmiotowego projektu aktem normatywnym jest rozporzą-
dzenie przewidziane w art. 13ha ust. 5 nowelizowanej ustawy o drogach pu-
blicznych. Dotyczy ono szczegółowej metodologii obliczania maksymalnej
stawki opłaty elektronicznej za przejazd jednego kilometra drogi krajowej. Zgod-
nie z postanowieniami dyrektywy 2006/38/WE metodologia powyższa jest obli-
gatoryjna dla ustalania wszystkich rodzajów opłat za przejazd na sieci TEN-T,
wprowadzanych po dniu 10 czerwca 2008 r.
W przypadku niniejszego projektu ustawy metodologia ta dotyczyć będzie m.in.
opłat elektronicznych, których wdrożenie przewidziane jest w ciągu najbliższych
trzech lat. Rozporządzenie dotyczące metodologii dokonuje wyłącznie transpo-
zycji Dyrektywy 2006/38/WE (w tym przede wszystkim załącznika nr III do dy-
rektywy). Projekt tego rozporządzenia jest załączony do przedmiotowego pro-
jektu ustawy o zmianie ustawy o drogach publicznych oraz niektórych innych
ustaw.

16
Pozostałe akty wykonawcze przewidziane w art. 131 ust. 2 i art. 40a ust. 5 no-
welizowanej ustawy o drogach publicznych, zgodnie z wytycznymi mogą zostać
przedstawione dopiero po wyborze jednej z trzech technologii wskazanych w
dyrektywach Unii Europejskiej. Wybór ten nastąpi nie wcześniej niż po wejściu
w życie niniejszej ustawy – przez podmiot wskazany zgodnie z ustawą do przy-
gotowania i wdrożenia systemu elektronicznego poboru opłat, czyli Generalne-
go Dyrektora Dróg Krajowych i Autostrad albo, za zgodą Rady Ministrów –przez
drogową spółkę specjalnego przeznaczenia.
Akty wykonawczy przewidziany w art. 37e ust. 2 nowelizowanej ustawy o auto-
stradach płatnych oraz o Krajowym Funduszu Drogowym ma ustalać stawki
opłat za przejazd autostradą pobierane przez Generalnego Dyrektora Dróg Kra-
jowych i Autostrad oraz drogowe spółki specjalnego przeznaczenia. Stawki te
musza być, zgodnie z przepisami wdrażanej Dyrektywy 2006/38/WE, tj. wyli-
czone w oparciu o koszty budowy i eksploatacji danej drogi. Aktualnie nie za-
kończono budowy żadnej z dróg, dla których przewidywano pobór opłat przez
Dyrektora Dróg Krajowych i Autostrad oraz drogowe spółki specjalnego prze-
znaczenia.
Przedmiotowy projekt nie zawiera przepisów technicznych, w rozumieniu rozpo-
rządzenia Rady Ministrów z dnia 23 grudnia 2002 r. w sprawie sposobu funk-
cjonowania krajowego systemu notyfikacji norm i aktów prawnych (Dz. U.
Nr 239, poz. 2039), w związku z tym nie wymaga notyfikacji.
Projekt ustawy, zgodnie z art. 5 ustawy z dnia 7 lipca 2005 r. o działalności lob-
bingowej w procesie stanowienia prawa (Dz. U. Nr 169, poz. 1414), został udo-
stępniony w Biuletynie Informacji Publicznej Ministerstwa Transportu z dniem
wysłania projektu do uzgodnień międzyresortowych. Na obecnym etapie prac
żadne podmioty nie zgłosiły zainteresowania pracami nad tym projektem.
Projekt ustawy był przedmiotem obrad Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu
Terytorialnego w dniu 5 listopada 2007 r. na posiedzeniu Zespołu ds. Infrastruk-
tury, Rozwoju Lokalnego, Polityki Regionalnej oraz rodowiska. Podczas obrad
proponowane w projekcie ustawy rozwiązania zostały szczegółowo omówione
przez przedstawicieli resortu infrastruktury. W związku z uwagami przedstawio-
nymi podczas tego posiedzenia pismem z dnia 15 listopada 2007 r. przekazano

17
Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego dodatkowe wyjaśnienia
dotyczące kwestii poruszonych na posiedzeniu Zespołu wraz z rozszerzonym
tekstem uzasadnienia i Oceny Skutków Regulacji. Komisja Wspólna Rządu
i Samorządu Terytorialnego nie przedstawiła opinii w sprawie projektu ustawy
o zmianie ustawy o drogach publicznych oraz niektórych innych ustaw w termi-
nie określonym w ustawie z dnia 6 maja 2005 r. o Komisji Wspólnej Rządu
i Samorządu Terytorialnego oraz przedstawicielach Rzeczypospolitej Polskiej
w Komitecie Regionów Unii Europejskiej (Dz. U. Nr 90, poz. 759).
Przedmiotowy projekt ustawy jest zgodny z obowiązującymi regulacjami Unii
Europejskiej w tym zakresie.
Termin wejścia w życie ustawy jest związany z terminem wdrożenia dyrektywy
2006/38/WE.

18
OCENA SKUTKÓW REGULACJI

I. Podmioty, na które oddziałuje regulacja
Projekt jest kierowany do wszystkich podmiotów korzystających z dróg kra-
jowych, wykorzystujących w tym celu pojazdy samochodowe o dopuszczal-
nej masie całkowitej powyżej 3,5 t, w tym autobusy niezależnie od ich masy.
Ponadto regulacja oddziałuje na podmioty, z którymi minister właściwy do
spraw transportu zawarł bądź zawrze umowę o budowę i eksploatację albo
wyłącznie eksploatację autostrady płatnej, Generalnego Dyrektora Dróg Kra-
jowych i Autostrad, Inspekcję Transportu Drogowego, Bank Gospodarstwa
Krajowego prowadzący obsługę Krajowego Funduszu Drogowego oraz dro-
gową spółkę specjalnego przeznaczenia, w przypadku powierzenia jej za-
dań z zakresu systemu opłaty elektronicznej.
II. Konsultacje społeczne
Projekt zmian został poddany konsultacjom przez:
1. Przesłanie do następujących organizacji zrzeszających przewoźników
drogowych:
1) Zrzeszenie Międzynarodowych Przewoźników Drogowych w Polsce,
Warszawa,
2) Polska Izba Gospodarcza Transportu Samochodowego Spedycji,
Warszawa,
3) Polskie Stowarzyszenie Przewoźników Autokarowych, Warszawa,
4) Ogólnopolskie Porozumienie Związków Zawodowych, Warszawa,
5) Sekretariat Transportowców NSZZ „Solidarność”, Warszawa,
6) Ogólnopolski Związek Pracodawców Transportu Drogowego, Stob-
no/k. Piły
7) Forum Związków Zawodowych, Bydgoszcz.

19
2. Przesłanie do podmiotów, z którymi minister właściwy do spraw transpor-
tu zawarł bądź zawrze umowę o budowę i eksploatację albo wyłącznie
eksploatację autostrady płatnej:
1) Autostrada Wielkopolska S.A.,
2) Stalexport Autostrada Małopolska S.A.,
3) Gdańsk Transport Company S.A.,
4) Konsorcja znajdujące się na krótkiej liście firm, z którymi minister
właściwy do spraw transportu zawrze umowę o budowę i eksploata-
cję albo wyłącznie eksploatację autostrady płatnej: A1 Stryków-
Pyrzowice, A2 Stryków-Konotopa.
3. Przesłanie do Banku Gospodarstwa Krajowego.
Wyniki konsultacji społecznych:
W trakcie konsultacji uwagi zgłosili: Sekcja Krajowa Drogownictwa NSZZ
„Solidarność”, Forum Związków Zawodowych, Zrzeszenie Międzynarodo-
wych Przewoźników Drogowych w Polsce, Polska Izba Gospodarcza Trans-
portu Samochodowego i Spedycji, Ogólnopolski Związek Pracodawców
Transportu Samochodowego, Autostrada Południe S.A., STRABAG
AG/Autostrada Centralna, Stalexport Autostrada Małopolska S.A., Gdańsk
Transport Company S.A., Autostrada Wielkopolska S.A., Bank Gospodar-
stwa Krajowego.
W toku konsultacji wyrażano różne opinie odnośnie projektu ustawy.
Tytułem przykładu można wskazać, że zdaniem Zrzeszenia Międzynarodo-
wych Przewoźników Drogowych w Polsce likwidacja kart opłaty drogowej
i przywrócenie myta na płatnych odcinkach autostrad i dróg ekspresowych
dla pojazdów wykonujących przewóz drogowy w rozumieniu ustawy o trans-
porcie drogowym przyniesie szereg negatywnych skutków społecznych, któ-
rych koszty przewyższą korzyści dla budżetu państwa. Zrzeszenie Między-
narodowych Przewoźników Drogowych w Polsce wskazało ponadto, że
wprowadzenie opłat dla pojazdów powyżej 3,5 t za przejazdy po drogach
krajowych spowoduje: likwidację wielu firm transportowych i miejsc pracy,
gdyż już obecnie część przewoźników wykonuje przewozy za minimalne

20