Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o drogach publicznych oraz niektórych innych ustaw
- projekt dotyczy zlikwidowania od 1 lipca br. winiet i przywrócenia opłaty bezpośredniej (tzw. myta) za rzeczywistą liczbę przejechanych kilometrów po autostradach płatnych dla pojazdów o masie całkowitej powyżej 3,5 tony oraz dla autobusów, co spowoduje zaprzestanie wypłacania rekompensat autostradowym spółkom koncesyjnym, z którymi zawarto umowy na budowę lub eksploatację autostrad. Projekt przewiduje także możliwość pobierania opłat elektronicznych
projekt mający na celu wykonanie prawa Unii Europejskiej
- Kadencja sejmu: 6
- Nr druku: 562
- Data wpłynięcia: 2008-05-27
- Uchwalenie: Projekt uchwalony
- tytuł: o zmianie ustawy o drogach publicznych oraz niektórych innych ustaw
- data uchwalenia: 2008-11-07
- adres publikacyjny: Dz.U. Nr 218, poz. 1391
562
Dokładne szacunki przedstawia poniższa tabela.
Tabela 3. Różnica między przychodami z opłat rzeczywistych a przychodami ze
sprzedaży kart opłaty drogowej (tys. zł)
Wariant A, 10 gr – różnica między wpływami z systemu opłat rzeczywistych a
wpływami z tytułu sprzedaży kart opłaty drogowej (znak ujemny oznacza
niekorzyść nowego systemu, tj. mniejsze przychody)
tys. zł
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
2015
2016
2017
2018
2019
2020
-36 568
74 508
57 782
521 458
549 584
1 854 319
1 983 800
1 996 667
2 027 340
2 058 503
2 090 144
2 122 430
2 155 494
Wariant A, S, 20 gr – różnica między wpływami z systemu opłat rzeczywistych
a wpływami z tytułu sprzedaży kart opłat drogowej (znak ujemny oznacza niekorzyść
nowego systemu, tj. mniejsze przychody)
tys. zł
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
2015
2016
2017
2018
2019
2020
-103 056
-6 833
-26 936
662 255
717 931
4 278 207
4 711 583
5 064 846
5 366 000
5 694 946
6 054 798
6 449 236
6 882 323
4. Prognozy zobowiązań Skarbu Państwa w zależności od przyjętego systemu.
Implementacja przedmiotowego projektu ustawy będzie miała wpływ na kwestię
zobowiązań strony publicznej (Skarbu Państwa) wobec obecnych i przyszłych
spółek budujących i eksploatujących odcinki autostrad płatnych w ramach
systemu partnerstwa publiczno-prywatnego. Dokonano analizy 2 przypadków.
– Przypadek 1 – brak wdrożenia przedmiotowego projektu ustawy pozostawienie
jej w niezmienionej treści, zgodnie z którą pojazdy ciężarowe z wykupioną kartą
opłaty drogowej są zwolnione z uiszczania opłat rzeczywistych za przejazd
autostradą i innymi drogami publicznymi – tzw. wariant „bez opłat”,
– Przypadek 2 – wprowadzenie w życie przedmiotowego projektu ustawy
i zniesienie zwolnienia pojazdów ciężarowych z opłat rzeczywistych za
autostrady i inne drogi publiczne.
Dla wariantu tzw. „bez opłat” polegającego na pozostawieniu kart opłaty drogowej
oraz zwolnieniu pojazdów ciężarowych posiadających kartę opłaty drogowej
4
z opłat za korzystanie z autostrady, zobowiązania strony publicznej względem
wszystkich koncesjonariuszy autostrad płatnych prognozowane są na poziomie
od 661 039 tys. zł (2007 r.) do 2 450 920 tys. zł (2020 r.).
Zobowiązania strony publicznej względem wszystkich koncesjonariuszy autostrad
płatnych będą się kształtowały na poziomie przedstawionym w poniższej tabeli 4.
Tabela 4. Prognozy zobowiązań Skarbu Państwa w „wariancie bez opłat” (tys. zł).
tys. zł
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
Wariant „bez opłat”
661 039 592 180
711 022
1 063 423
2 013 744
2 080 749
2 111 636
2014
2015
2016
2017
2018
2019
2020
Wariant „bez opłat”
2 154 908 2 216 228 2 340 836
2 347 685
2 362 101
2 395 920
2 450 920
Dla scenariusza A, 10 gr (opłaty pobierane tylko na autostradach, stawka bazowa
równa 10 gr) zobowiązania strony publicznej względem wszystkich
koncesjonariuszy autostrad płatnych będą się kształtowały na poziomie
przedstawionym w poniższej tabeli 5.
Tabela 5. Prognozy zobowiązań Skarbu Państwa w zależności od przyjętego
wariantu (tys. zł)
tys. zł
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
A, 10 gr
602 273 500 192
624 540
956 628
1 842 243
1 918 078
1 974 665
2014
2015
2016
2017
2018
2019
2020
A, 10 gr
2 030 094 2 101 547 2 234 747
2 257 345
2 286 768
2 338 789
2 396 796
5. Saldo wydatków z tytułu rekompensat dla koncesjonariuszy w przypadku
niedokonywania zmiany obecnego stanu prawnego i utrzymania zwolnienia
pojazdów ciężarowych z wykupioną kartą opłaty drogowej z opłat rzeczywistych
oraz refundacji dla koncesjonariuszy w przypadku zmiany prawa.
Przeprowadzona została wnikliwa analiza dla następujących scenariuszy:
– Wariant A, 10 gr – różnica między wydatkami na refundacje dla
koncesjonariuszy w przypadku zmiany prawa a wydatkami w przypadku
pozostawienia niezmienionego stanu prawnego i utrzymania zwolnienia
5
z opłat pojazdów ciężarowych posiadających kartę opłaty drogowej (znak
ujemny oznacza korzyści nowego systemu, tj. mniejsze wydatki);
–
Wariant A, S, 20 gr – różnica między wydatkami na refundacje dla
koncesjonariuszy w przypadku zmiany prawa a wydatkami w przypadku
pozostawienia niezmienionego stanu prawnego i utrzymania zwolnienia
z opłat pojazdów ciężarowych posiadających kartę opłaty drogowej (znak
ujemny oznacza korzyści nowego systemu, tj. mniejsze wydatki).
Analiza potwierdza korzyści nowego systemu ze względu na fakt zmniejszenia
wydatków Skarbu Państwa na poziomie od 51 124 tys. zł do nawet blisko
350
000 tys. zł (zależnie od przyjętego wariantu). Dokładne szacunki
przedstawione są w załączonej tabeli 6.
Tabela 6. Saldo wydatków z tytułu rekompensat dla koncesjonariuszy
w przypadku zachowania obecnego stanu prawnego i zachowania zwolnienia
pojazdów ciężarowych z opłat rzeczywistych oraz refundacji dla koncesjonariuszy
w przypadku zmiany prawa
Wariant A, 10 gr
tys. zł
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
2015
2016
2017
2018
2019
2020
-91 988 -86 482 -106 795 -171 501 -162 671 -136 971 -124 814 -114 681 -106 089 -90 340 -75 333 -57 131 -54 124
Wariant A, S, 20 gr
tys. zł
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
2015
2016
2017
2018
2019
2020
-145 853 -153 927 -204 451 -344 789 -328 157 -293 663 -281 558 -259 277 -241 925 -218 056 -198 472 -174 470 -164 846
6. Analiza skutków finansowych funkcjonowania okresu przejściowego.
Szczegółowej analizie poddano tzw. okres przejściowy, czyli okres od
dnia 1 lipca 2008 r. do dnia 30 czerwca 2009 r., w którym utrzymają ważność
winiety roczne zakupione do dnia 30 czerwca 2008 r.
Dokonano założenia, że w przypadku winiet dziennych, siedmiodniowych oraz
miesięcznych przychody z ich tytułu w 2008 r. będą równe połowie przychodów
prognozowanych na 2008 r. W przypadku winiet rocznych przyjęto, że winiety
zakupione w 2008 r., ale przed dniem 30 czerwca 2008 r. zostaną zwrócone.
W związku z tym przychody z tytułu sprzedaży karty opłaty drogowej za 2008 r.
6
zostały odpowiednio zmniejszone. Ponadto przyjęto, że część kierowców
zdecyduje się wykupić winiety roczne przed dniem 30 czerwca 2008 r. Szacunku
przychodów z tego tytułu opracowano dla wielu wariantów (procent pojazdów, dla
których zostanie wykupiona winieta roczna). Równolegle zostały oszacowane
zobowiązania Skarbu Państwa z tytułu refundacji dla koncesjonariuszy autostrad
płatnych w związku ze zwolnieniem pojazdów posiadających winiety roczne
w okresie przejściowym.
W przedmiotowej analizie obliczono zmniejszone przychody z tytułu sprzedaży
kart opłaty drogowej w 2008 r. W rzeczywistości początkowe wpływy z tytułu
sprzedaży kart rocznych mogą być wyższe, jednak konieczne będzie
dokonywanie zwrotów środków za karty opłaty drogowej, które zostaną zwrócone
zgodnie z przepisami prawa. Z tego też powodu w połowie 2008 r. zaistnieje
konieczność zgromadzenia odpowiednich środków na dokonywanie wypłat.
Skutki finansowe (saldo) funkcjonowania okresu przejściowego zależnie od
przyjętego wariantu oscylują na poziomie od (-)27 888 tys. zł do (-)518 608 tys. zł.
Dokładne estymacje przedstawiono w poniższej tabeli 7.
Tabela 7. Skutki finansowe (saldo) funkcjonowania okresu przejściowego.
Wariant najbardziej/najmniej korzystny (tys. zł).
Wariant 0% – wariant najbardziej korzystny
tys. zł
2008
2009
Razem
Wpływy z tytułu kart opłaty drogowej
276 918
0 276 918
Refundacje
304 807
0
304 807
Saldo okresu przejściowego
-27 888
0
-27 888
Wariant 70% – wariant najmniej korzystny
tys. zł
2008
2009
Razem
Wpływy z tytułu kart opłaty drogowej
365 944
0
365 944
Refundacje
518 172
366 380
884 552
Saldo okresu przejściowego
-152 228 -366 380 -518 608
7
7. Prognoza skutków finansowych dla finansów publicznych.
W poniższej tabeli 8 skutki finansowe dla finansów publicznych (tys. zł)
przedstawiono zestawienie salda przychodów, salda wydatków oraz salda
funkcjonowania okresu przejściowego wraz z podsumowaniem wyników dla
finansów publicznych (saldo przychodów pomniejszone o saldo wydatków
powiększone o saldo okresu przejściowego). Ze względu na założenia przyjęte
przy szacowaniu potencjalnych przychodów w okresie 2008-2013 (opłaty
pobierane wyłącznie na odcinkach koncesyjnych) saldo przychodów w tym
okresie może być zawyżone, co oznacza, że wynik dla finansów publicznych
może być bardziej korzystny niż w rzeczywistości. Należy liczyć się z tym, że
w początkowym okresie funkcjonowania nowych przepisów wprowadzonych
przedmiotowym projektem ustawy, strona publiczna będzie ponosić wyższe
zobowiązania niż osiągnie rzeczywiste wpływy. Szacunkowy wynik finansowy jest
korzystny dla strony publicznej. Oscyluje na poziomie od (-)2 855 tys. zł do
7 047 169 tys. zł (zależnie od przyjętego wariantu).
8