Rządowy projekt ustawy o ratyfikacji Porozumienia o Międzynarodowym Programie Energetycznym, sporządzonego w Paryżu dnia 18 listopada 1974 r., ze zmianami z dnia 30 listopada 2007 r.

3
(dalej: OECD), w tym większość państw należących do Unii Europejskiej4),
Norwegię, USA, Kanadę, Koreę Południową, Japonię, Australię i Nową Ze-
landię.
Zasady współpracy państw członkowskich Międzynarodowej Agencji Ener-
getycznej w zakresie sektora energetycznego oraz zasady funkcjonowania
mechanizmu działań zaradczych na rynku naftowym, opartego o zasadę so-
lidarności, zostały określone w podpisanym przez 16 państw założyciel-
skich5) Porozumieniu o Międzynarodowym Programie Energetycznym
z dnia 18 listopada 1974 r., ze zmianami z dnia 30 listopada 2007 r. (dalej:
Porozumienie).
MAE została powołana decyzją Rady Organizacji Współpracy Gospodar-
czej i Rozwoju z dnia 15 listopada 1974 r.6) przez 16 państw należących do
tej organizacji, w celu stworzenia międzynarodowego systemu współpracy
i wsparcia w sytuacjach kryzysowych na rynku naftowym. W kolejnych la-
tach skład Agencji poszerzył się o nowych członków (11 państw członkow-
skich OECD), zainteresowanych poprawą bezpieczeństwa dostaw ropy naf-
towej i produktów naftowych dla swoich gospodarek. Obecnie członkami
Międzynarodowej Agencji Energetycznej i stronami Porozumienia są
wszystkie państwa naszego regionu, należące do OECD. Węgry przystąpiły
do Porozumienia w 1997 r., Republika Czeska – w 2001 r., a Republika
Słowacka – w 2007 r. Jednocześnie należy przypomnieć, że pozostałe pań-
stwa ościenne, należące do OECD (Niemcy, Dania, Szwecja), były sygnata-
riuszami Porozumienia. Polska jest więc ostatnim członkiem OECD
z naszego regionu, pozostającym poza Porozumieniem, a tym samym poza

Włoska, Japonia, Republika Korei, Luksemburg, Królestwo Niderlandów, Nowa Zelandia,
Królestwo Norwegii, Republika Portugalska, Królestwo Hiszpanii, Królestwo Szwecji, Szwaj-
caria, Republika Słowacka, Turcja, Zjednoczone Królestwo Wielkiej Brytanii i Irlandii Północ-
nej, Stany Zjednoczone Ameryki.
4) Do Międzynarodowej Agencji Energetycznej nie należą: Litwa, Łotwa, Estonia, Polska, Sło-
wenia i Malta.
5)
Sygnatariuszami Porozumienia o Międzynarodowym Programie Energetycznym z dnia
18 listopada 1974 r., ze zmianami z dnia 30 listopada 2007 r., są: Austria, Belgia, Kanada,
Dania, Niemcy, Irlandia, Włochy, Japonia, Holandia, Luksemburg, Hiszpania, Szwecja,
Szwajcaria, Turcja, Wielka Brytania, USA.
6) Dokument nr: C(74)2003(Final).



4
kolektywnym mechanizmem zarządzania działaniami w sytuacjach kryzy-
sowych na rynku naftowym, regulowanym tym Porozumieniem.
Przystąpienie Polski do Porozumienia o Międzynarodowym Programie
Energetycznym z dnia 18 listopada 1974 r., ze zmianami z dnia 30 listopa-
da 2007 r., pozwoli na wzmocnienie krajowego bezpieczeństwa dostaw
produktów naftowych, w tym paliw, dzięki włączeniu się w kolektywny me-
chanizm solidarnego wspierania się państw członkowskich Międzynarodo-
wej Agencji Energetycznej w sytuacji pojawienia się zakłóceń w dostawach
ropy naftowej lub produktów naftowych, funkcjonujący w oparciu o to Poro-
zumienie i koordynowany przez Międzynarodową Agencję Energetyczną.
Zgodnie z art. 2 decyzji Rady Organizacji Współpracy Gospodarczej i Roz-
woju ustanawiającej Międzynarodową Agencję Energetyczną Organizacji
z dnia 15 listopada 1974 r., krajami członkowskimi Agencji są państwa sy-
gnatariusze oraz „[...] inne kraje członkowskie Organizacji, które przystąpią
do tej decyzji i do Porozumienia (o Międzynarodowym Programie Energe-
tycznym) zgodnie z zawartymi w nim zasadami.” .
Przystępując do OECD, Polska automatycznie przystąpiła do decyzji Rady
OECD, w tym decyzji ustanawiającej Międzynarodową Agencję Energe-
tyczną Organizacji z dnia 15 listopada 1974 r.
Zasady przystąpienia do Porozumienia określa art. 71 tego Porozumienia,
zgodnie z którym:
„1. Niniejsze Porozumienie pozostaje otwarte na akcesję wszystkich
Członków Organizacji Współpracy Gospodarczej i Rozwoju (OECD) wy-
rażających chęć i możliwości spełnienia warunków Programu. Rada Za-
rządzająca większością głosów decydować będzie o każdym wniosku
akcesyjnym.
2. Niniejsze Porozumienie wejdzie w życie w każdym państwie, którego
wniosek akcesyjny zostanie przyjęty, dziesiątego dnia po dacie zdepo-
nowania instrumentu akcesyjnego Rządowi Belgii lub z datą wejścia
w życie niniejszego Porozumienia zgodnie z ust. 2 Artykułu 67, w za-
leżności od tego, która data nastąpi pó niej.” .



5
Współpraca Polski z Międzynarodową Agencją Energetyczną rozpoczęła
się w 1989 r. Formalne zainteresowanie Polski przystąpieniem do Między-
narodowej Agencji Energetycznej zostało zgłoszone pismem Sekretarza
Stanu Urzędu Rady Ministrów Andrzeja ora z dnia 29 marca 1994 r.
Zgodnie z procedurą wewnętrzną Międzynarodowej Agencji Energetycznej,
Rada Zarządzająca MAE na posiedzeniu w dniu 12 kwietnia 1994 r. upo-
ważniła Dyrektora Wykonawczego Międzynarodowej Agencji Energetycznej
do rozpoczęcia rozmów mających przede wszystkim na celu szczegółowe
zapoznanie polskiej administracji ze strukturą i zasadami działania Między-
narodowej Agencji Energetycznej oraz wymaganiami dotyczącymi członko-
stwa w Międzynarodowej Agencji Energetycznej. Rozmowy były prowadzo-
ne równolegle do negocjacji w sprawie przystąpienia Polski do Organizacji
Współpracy Gospodarczej i Rozwoju, członkostwo w której jest jednym
z warunków wstępnych ubiegania się o członkostwo w MAE.
Po uzyskaniu pozytywnej oceny dotyczącej możliwości wypełniania przez
Polskę przyszłych zobowiązań wynikających z Porozumienia, zgodnie
z procedurą Międzynarodowej Agencji Energetycznej, Polska potwierdziła
wyrażoną uprzednio wolę przystąpienia do Porozumienia, a tym samym do
Międzynarodowej Agencji Energetycznej, pismem Ministra Gospodarki, Pio-
tra Grzegorza Wo niaka z dnia 4 września 2007 r., skierowanym do Dyrek-
tora Wykonawczego Międzynarodowej Agencji Energetycznej – Pana No-
buo Tanaki.
Uzyskanie przez Polskę członkostwa w Międzynarodowej Agencji Energe-
tycznej zostało ujęte w przyjętej przez Radę Ministrów w dniu 4 stycznia
2005 r. Polityce energetycznej Polski do 2025 r. (M.P. Nr 42, poz. 562), jako
jedno z kluczowych zadań w zakresie współpracy międzynarodowej.7) Po-
twierdzeniem aktualności tego zadania jako priorytetu Rządu jest ujęcie go
również w projekcie Polityki energetycznej Polski do 2030 r.8) oraz odnie-
sienie się do członkostwa Polski w Międzynarodowej Agencji Energetycz-
nej, jako instrumentu poprawy bezpieczeństwa dostaw ropy naftowej, w

7)
Polityka energetyczna Polski do 2025 r., rozdz. II, pkt 9, str. 34.
8)
Projekt Polityki energetycznej Polski do 2030 r., wersja 3.2. z dnia 10 września 2007 r.
rozdz. 4 str. 32 i rozdz. 5 str. 46.



6
przyjętej przez Rząd w dniu 6 lutego 2007 r. Polityce Rządu RP dla prze-
mysłu naftowego w Polsce9).
Przyjęta w 2005 r. nowela ustawy z dnia 30 maja 1996 r. o rezerwach pań-
stwowych oraz zapasach obowiązkowych paliw (Dz. U. 143, poz. 1201)
i ustawa z dnia 16 lutego 2007 r. o zapasach ropy naftowej, produktów naf-
towych i gazu ziemnego oraz zasadach postępowania w sytuacjach zagro-
żenia bezpieczeństwa paliwowego państwa i zakłóceń na rynku naftowym
(Dz. U. Nr 52, poz. 343) wprowadziły legislacyjne i organizacyjne rozwiąza-
nia umożliwiające wypełnianie przez Polskę przesłanek art. 71 Porozumie-
nia dotyczących warunków przystąpienia do tego Porozumienia, a tym sa-
mym akcesji do Międzynarodowej Agencji Energetycznej. Gotowość Polski
do wypełnienia wspomnianych powyżej warunków przystąpienia do Poro-
zumienia była przedmiotem przeglądów polskiej polityki zabezpieczenia
przed kryzysami na rynku naftowym, które odbyły się w Warszawie
w dniach 23-24 września 2002 r. i 17-18 kwietnia 2007 r. Zgodnie z zasa-
dami MAE, przeglądu dokonał zespół złożony z przedstawicieli państw
członkowskich Międzynarodowej Agencji Energetycznej. Ostatniego prze-
glądu dokonał zespół złożony z przedstawicieli Francji, Stanów Zjednoczo-
nych Ameryki, Japonii, przedstawiciela Komisji Europejskiej oraz ekspertów
Sekretariatu Międzynarodowej Agencji Energetycznej.
Wyniki przeglądu zostały przyjęte przez Stałą Grupę ds. Zagadnień Kryzy-
sowych Międzynarodowej Agencji Energetycznej w formie raportu zespołu
przeglądowego10) na posiedzeniu w dniu 11 czerwca 2007 r. z rekomenda-
cją dla Rady Zarządzającej Międzynarodowej Agencji Energetycznej doty-
czącą zaproszenia Rządu Rzeczypospolitej Polskiej do przystąpienia do
Porozumienia o Międzynarodowym Programie Energetycznym z dnia 18 li-
stopada 1974 r., ze zmianami z dnia 30 listopada 2007 r.
Na posiedzeniu w dniu 3 pa dziernika 2007 r. Rada Zarządzająca MAE
podjęła decyzję o zaproszeniu Rządu Rzeczypospolitej Polskiej do przystą-

9) Polityka Rządu RP dla przemysłu naftowego w Polsce z dnia 6 lutego 2007 r., str. 4.
10) Dokument nr: IEA/SEQ(2007) 21, IEA/SEQ(2007)21APP.



7
pienia do Porozumienia.11) Wystosowanie formalnego zaproszenia otwiera
możliwość rozpoczęcia wewnętrznej procedury akcesyjnej zgodnie z prze-
pisami ustawy z dnia 14 kwietnia 2000 r. o umowach międzynarodowych
(Dz. U. Nr 39, poz. 443 oraz z 2002 r. Nr 216, poz. 1824).

II. Wskazanie
różnic między dotychczasowym i projektowanym stanem praw-
nym
Porozumienie o Międzynarodowym Programie Energetycznym z dnia 18 li-
stopada 1974 r., ze zmianami z dnia 30 listopada 2007 r., tworzy podsta-
wowe ramy prawne funkcjonowania mechanizmu wzajemnego wspierania
się państw członkowskich w sytuacjach kryzysowych na rynku naftowym
(ang. Oil Emergency Sharing System). Porozumienie to określa zobowiąza-
nia państw członkowskich, procedury uruchamiania mechanizmu oraz jego
dezaktywacji, zasady prowadzenia systemu informacji o międzynarodowym
rynku ropy naftowej, ramy konsultacji z przedsiębiorstwami naftowymi, za-
sady prowadzenia długofalowej współpracy energetycznej, zasady współ-
pracy z krajami producentami i innymi krajami konsumentami, strukturę
i organy Międzynarodowej Agencji Energetycznej, jak również zasady po-
dejmowania decyzji i przydział głosów dla poszczególnych państw człon-
kowskich MAE, zobowiązania finansowe państw członkowskich oraz zasa-
dy akcesji do Porozumienia.
Zgodnie z regulacjami Porozumienia państwa należące do MAE są zobo-
wiązane do:
– posiadania rezerwy interwencyjnej ropy naftowej i produktów naftowych,
w wysokości odpowiadającej 90-dniowemu importowi netto ropy nafto-
wej i produktów naftowych (z wyłączeniem benzyny pirolitycznej),
– posiadania
środków ograniczenia popytu umożliwiających zmniejszenie
zużycia produktów naftowych o 7%, w przypadku obniżenia dostaw ropy
i produktów naftowych do państw MAE jako grupy o 7% oraz o 10%,

11) Dokument nr IEA/GB(2007) 22.