Rządowy projekt ustawy o ratyfikacji Europejskiej karty języków regionalnych lub mniejszościowych, sporządzonej w Strasburgu dnia 5 listopada 1992 r.

8
20 % ogólnej liczby mieszkańców tej gminy, lub, w przypadku miejscowości
zamieszkanej przez mniejszość, gdy za ustaleniem dodatkowej nazwy
miejscowości w języku mniejszości opowiedziała się w konsultacjach,
przeprowadzonych w trybie określonym w art. 5a ust. 2 ustawy z dnia 8 marca
1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1591,
z późn. zm.), ponad połowa mieszkańców tej miejscowości biorących udział
w konsultacjach.
Powyższe przepisy są także realizacją zobowiązań, wynikających z posta-
nowień Konwencji ramowej o ochronie mniejszości narodowych.
Rozwiązania proponowane w art. 10 ust. 5, dotyczące pisowni imion i nazwisk
w językach regionalnych lub mniejszościowych, mają odzwierciedlenie
w ustawie o mniejszościach narodowych i etnicznych oraz o języku
regionalnym. Zgodnie z art. 7 ustawy, osoby należące do mniejszości mają
prawo do używania i pisowni swoich imion i nazwisk zgodnie z zasadami
pisowni języka mniejszości, w szczególności do rejestracji w aktach stanu
cywilnego i dokumentach tożsamości.
Postanowienia art. 11 ust. 1 pkt a (iii), b (ii), c (ii), d, e (i), f (ii), g, ust. 2 i ust. 3
karty, dotyczące mediów, są realizowane w oparciu o ustawę z dnia 29 grudnia
1992 r. o radiofonii i telewizji (Dz. U. z 2004 r. Nr 253, poz. 2531, z późn. zm.)
oraz o przepis art. 18 ust. 2 pkt 4 i art. 35 ustawy o mniejszościach narodowych
i etnicznych oraz o języku regionalnym.
Postanowienia ujęte w art. 12 ust. 1 pkt a, b, c, d, e, f, g, ust. 2 i ust. 3 karty,
dotyczące działalności kulturalnej, są realizowane na podstawie art. 35
Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej. Gwarantuje on obywatelom polskim
należącym do mniejszości narodowych i etnicznych wolność zachowania
i rozwoju własnego języka, zachowania obyczajów oraz tradycji własnej kultury.
Mniejszości narodowe i etniczne mają prawo do tworzenia własnych instytucji
edukacyjnych, kulturalnych i instytucji służących ochronie tożsamości religijnej
oraz do uczestnictwa w rozstrzyganiu spraw dotyczących ich tożsamości
kulturowej. Uszczegółowienie tych kwestii wraz ze wskazaniem źródeł
finansowania działalności kulturalnej mniejszości znalazło odzwierciedlenie

9
w art. 18 ustawy o mniejszościach narodowych i etnicznych oraz o języku
regionalnym.
Odniesienia do art. 13 ust. 1 pkt b, c, d karty, dotyczącego życia
ekonomicznego i społecznego, są realizowane na podstawie art. 32 Konstytucji
Rzeczypospolitej Polskiej.
Art. 13 ust. 2 pkt b będzie realizowany w oparciu o art. 21 ust. 2 pkt 4 ustawy
o mniejszościach narodowych i etnicznych oraz o języku regionalnym,
przez organizowanie przez ministra właściwego do spraw wyznań religijnych
oraz mniejszości narodowych i etnicznych szkoleń dla urzędników.
Postanowienia art. 14 pkt a, b karty, dotyczące wymiany granicznej, są
realizowane w oparciu o traktaty o przyjaznych stosunkach i dobrosąsiedzkiej
współpracy, zawarte między Rzecząpospolitą Polską a: Republiką Litewską,
Ukrainą, Republiką Białorusi, Federacją Rosyjską, Republiką Czeską,
Republiką Słowacką oraz Republiką Federalną Niemiec.
Prawo Unii Europejskiej nie reguluje wprost kwestii objętych kartą. Art. 21 Karty
Praw Podstawowych Unii Europejskiej (Dz. Urz. WE C 364 z 18.12.2000,
str.
0001-0022) zabrania wszelkiej dyskryminacji, m.in. z powodu języka,
a

Opinia Komitetu Regionów w sprawie promocji i ochrony języków
regionalnych i mniejszościowych nr COM-7/030 z dnia 13 czerwca 2001 r.
(Dz. Urz. WE C 357 z 14.12.2001, str. 0033-0036) zaleca zachowanie
i promocję języków regionalnych i mniejszościowych. Oba zapisy mają jednak
charakter ogólny, a Opinia Komitetu Regionów dodatkowo nie jest aktem
prawnym. Konkludując, należy stwierdzić, że Europejska karta języków
regionalnych lub mniejszościowych nie jest sprzeczna z
prawem Unii
Europejskiej.
Europejska karta języków regionalnych lub mniejszościowych, sporządzona
w Strasburgu dnia 5 listopada 1992 r., nie dotyczy: pokoju, sojuszy, układów
politycznych lub układów wojskowych; członkostwa Rzeczypospolitej Polskiej
w organizacji międzynarodowej i znacznego obciążenia państwa pod względem
finansowym. Na podstawie karty nie nastąpi również przekazanie organizacji
międzynarodowej lub organowi międzynarodowemu żadnych kompetencji

10
organów władzy państwowej. Związanie Rzeczypospolitej Polskiej kartą nie
spowoduje dla podmiotów sektora finansów publicznych skutków finansowych
w postaci zmniejszenia ich dochodów lub zwiększenia ich wydatków ani
dodatkowych skutków finansowych dla budżetu państwa, innych niż
przewidziane w danej części budżetowej. Nie wpłynie również na rynek pracy,
konkurencyjność wewnętrzną i zewnętrzną gospodarki, jak również sytuację
i rozwój regionalny.
Jednakże karta dotyczy: wolności, praw lub obowiązków obywatelskich
określonych w Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej oraz spraw uregulowanych
w ustawie lub w których Konstytucja wymaga ustawy (odpowiednie zmiany
w krajowym porządku prawnym zostały już wprowadzone w drodze ustawy
o mniejszościach narodowych i etnicznych oraz o języku regionalnym). Ponadto
postanowienia karty nie mają charakteru norm samowykonalnych. Tym samym
zachodzą przesłanki związania Rzeczypospolitej Polskiej kartą w drodze
ratyfikacji, za uprzednią zgodą wyrażoną w ustawie, to jest w trybie art. 89
ust. 1 pkt 2 i 5 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej.
W momencie złożenia dokumentu ratyfikacyjnego do karty w imieniu
Rzeczypospolitej Polskiej zostaną złożone wspomniane wyżej oświadczenia.
W związku z powyższym wnioskuje się o związanie Rzeczypospolitej Polskiej
kartą w trybie art. 89 ust. 1 pkt 2 i 5 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, to jest
w drodze ratyfikacji, za uprzednią zgodą wyrażoną w ustawie.
W dniu 7 czerwca 2005 r. (w związku z uchwałą nr 155/2005 Rady Ministrów
z dnia 6 czerwca 2005 r. w sprawie przedłożenia Europejskiej karty języków
regionalnych lub mniejszościowych, sporządzonej w Strasburgu dnia
5 listopada 1992 r., do ratyfikacji) Prezes Rady Ministrów skierował projekt
ustawy do Marszałka Sejmu. Ze względu na koniec kadencji Sejmu IV kadencji
ustawa nie została uchwalona.
Komisja Wspólna Rządu i Mniejszości Narodowych i Etnicznych w dniu
27 czerwca 2006 r. pozytywnie zaopiniowała propozycję ponownego
przedłożenia projektu ustawy Marszałkowi Sejmu.

11
Minister Spraw Wewnętrznych i Administracji w dniu 11 sierpnia 2006 r.
ponownie zwrócił się do Sekretarza Rady Ministrów, za pośrednictwem Ministra
Spraw Zagranicznych, z prośbą o spowodowanie przedłożenia projektu ustawy
Marszałkowi Sejmu. Jednakże zgodnie ze stanowiskiem Departamentu
Komitetu Rady Ministrów w Kancelarii Prezesa Rady Ministrów, przekazanym
przez Ministerstwo Spraw Zagranicznych w dniu 13 października 2006 r.,
ponowne przekazanie przedmiotowej ustawy Marszałkowi Sejmu wymaga
wcześniejszego podjęcia przez Radę Ministrów uchwały w sprawie
przedłożenia ww. karty do ratyfikacji, albowiem uchwała podjęta w tej sprawie
dnia 6 czerwca 2005 r. przez ówczesną Radę Ministrów wymaga potwierdzenia.
Uchwała w sprawie przedłożenia ww. karty do ratyfikacji została ponownie
uzgodniona w trybie obiegowym w grudniu 2007 r.


27/12/tg
Załącznik

Lista Państw-Sygnatariuszy i Państw-Stron
Europejskiej karty języków regionalnych lub mniejszościowych,
sporządzonej w Strasburgu dnia 5 listopada 1992 r.


Stan na dzień: 15 grudnia 2006 r.


Lp. Państwo
Data podpisania
Data złożenia
dokumentu
ratyfikacyjnego,
przyjęcia,
zatwierdzenia lub
przystąpienia
1
Republika Armenii
11 maja 2001 r.
25 stycznia 2002 r.
2
Republika Austrii
5 listopada 1992 r.
28 czerwca 2001 r.
3 Republika
Azerbejdżanu
21 grudnia 2001 r.
---
4 Bośnia i Hercegowina
7 września 2005 r.
---
5
Republika Chorwacji
5 listopada 1997 r.
5 listopada 1997 r.
6
Republika Cypryjska
12 listopada 1992 r.
26 sierpnia 2002 r.
7 Republika
Czarnogóry1)
22 marca 2005 r.
15 lutego 2006 r.
8
Republika Czeska
9 listopada 2000 r. 15 listopada 2006 r.
9
Królestwo Danii
5 listopada 1992 r.
8 września 2000 r.
10
Republika Finlandii
5 listopada 1992 r.
9 listopada 1994 r.
11
Republika Francuska
7 maja 1999 r.
---
12
Królestwo Hiszpanii
5 listopada 1992 r.
9 kwietnia 2001 r.
13
Republika Islandii
7 maja 1999 r.
---
14 Księstwo Liechtensteinu
5 listopada 1992 r. 18 listopada 1997 r.
15 Wielkie
Księstwo Luksemburga
5 listopada 1992 r.
22 czerwca 2005 r.
16 Była Jugosłowiańska Republika 25 lipca 1996 r.
---
Macedonii
17
Republika Malty
5 listopada 1992 r.
---
18 Republika
Mołdowy
11 lipca 2002 r.
---
19
Królestwo Niderlandów
5 listopada 1992 r.
2 maja 1996 r.
20
Republika Federalna Niemiec
5 listopada 1992 r.
16 września 1998 r.
21
Królestwo Norwegii
5 listopada 1992 r. 10 listopada 1993 r.

1) Republika Czarnogóry nie jest w chwili obecnej państwem członkowskim Rady Europy. Republika
Czarnogóry jest nowym państwem powstałym w wyniku secesji z Serbii i Czarnogóry i nie zakończyła
dotychczas procedury przystąpienia do Rady Europy. Europejską kartę języków regionalnych lub
mniejszościowych Republika Serbii i Czarnogóry podpisała w dniu 22 marca 2005 r. oraz ratyfikowała
w dniu 15 lutego 2006 r. Komitet Delegatów Ministrów na posiedzeniu w dniu 14 czerwca 2006 r.
zadecydował w kwestii deklarowanej przez Republikę Czarnogóry sukcesji w odniesieniu do konwencji
Rady Europy, których stroną lub sygnatariuszem była Serbia i Czarnogóra, że Czarnogóra jest stroną lub
sygnatariuszem konwencji „otwartych” (tzn. konwencji, do których mogą przystąpić państwa niebędące
członkami Rady Europy) od momentu złożenia przez nią deklaracji o sukcesji, tj. od dnia 6 czerwca 2006 r.
W związku z powyższym Rada Europy uznaje, że Karta weszła w życie wobec Republiki Czarnogóry
w dniu 6 czerwca 2006 r.