Rządowy projekt ustawy o systemie informacji oświatowej

związku z pozyskiwaniem danych dziedzinowych z bazy danych SIO, przez uprawnione
podmioty.
Weryfikacja danych identyfikacyjnych z danymi zawartymi w referencyjnym zbiorze
PESEL jest niezbędna, ponieważ dane do zbiorów danych dotyczących poszczególnych
uczniów i nauczycieli będą przekazywane przez różne podmioty zobowiązane do
przekazywania danych do bazy danych SIO. W następstwie pozytywnej weryfikacji danych
identyfikacyjnych dane dziedzinowe przekazywane przez poszczególne, różne podmioty
zobowiązane zostaną powiązane z prawidłowymi danymi identyfikacyjnymi poszczególnych
osób. Współpraca z rejestrem PESEL pozwoli uniknąć pomyłek i błędów pisarskich, które
podważałyby wiarygodność danych zgromadzonych w bazie danych SIO i utrudniałyby
tworzenie zbiorów danych o poszczególnych uczniach i nauczycielach, a tym samym
poddawałyby w wątpliwość celowość wykorzystywania danych zgromadzonych w tych
zbiorach do np. analizowania ścieżki edukacyjnej ucznia lub ścieżki zawodowej nauczyciela,
czy badania tzw. edukacyjnej wartości dodanej. Innymi słowy, zaproponowane rozwiązanie
będzie stanowiło w konsekwencji gwarancję rzetelności raportów powstałych z przetwarzania
danych dziedzinowych.

IV. 6. Skutek przekazania danych do bazy danych SIO – potwierdzenie rzetelności danych
(art. 49 i 50)
Jednym z rozwiązań zaproponowanych w nowym SIO, zmierzających do podniesienia
wiarygodności i rzetelności danych zgromadzonych w bazie danych SIO - obok współpracy z
systemami referencyjnymi - jest ustanowienie procedury potwierdzania danych.
W pierwszym rzędzie przepis art. 49 stanowi, że przekazanie danych z lokalnej bazy
danych SIO do bazy danych SIO jest równoznaczne z
potwierdzeniem zgodności
przekazanych danych ze stanem faktycznym. Wiąże się to z odpowiedzialnością kierownika
podmiotu prowadzącego lokalną bazę danych SIO za zweryfikowanie poprawności danych
przed ich przekazaniem do bazy danych SIO.
Ponadto, dla celów naliczania części oświatowej subwencji ogólnej oraz na potrzeby
statystyki publicznej, dane przekazane do bazy danych SIO z lokalnych baz danych SIO są
corocznie potwierdzane przez jednostki samorządu terytorialnego oraz ministrów
prowadzących szkoły i placówki oświatowe (art. 50). Tworzy się w ten sposób kolejne
ogniwo kontroli rzetelności danych zgromadzonych w bazie danych SIO.

56

Zgodnie z art. 7 ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia 13 listopada 2003 r. o dochodach jednostek
samorządu terytorialnego, część oświatowa subwencji ogólnej stanowi dochód jednostki
samorządu terytorialnego. Zasadnym zatem wydaje się stworzenie jednostkom samorządu
terytorialnego możliwości zapoznania się z danymi przekazanymi przez szkoły i placówki
oświatowe, które wpływają na wysokość ich dochodu. Również ministrowie prowadzący
szkoły i placówki oświatowe mają możliwość kontroli i potwierdzenia danych służących do
planowania środków na oświatę w budżetach tych ministrów. W art. 50 ust. 4-7 przewidziano
jednocześnie mechanizm korygowania danych w przypadku stwierdzenia ich niezgodności ze
stanem faktycznym.

V. Pozyskiwanie danych ze zbioru PESEL za pośrednictwem bazy danych SIO oraz danych
dziedzinowych z bazy danych SIO (rozdział 4)

Nowym rozwiązaniem, w porównaniu z rozwiązaniami dotyczącymi obecnego SIO,
jest umożliwienie pozyskiwania przez określone podmioty, w zakresie uzasadnionym
wykonywanymi przez nie zadaniami oświatowymi, konkretnych zestawów danych z bazy
danych SIO. Dane te będą służyły doskonaleniu procesów zarządzania oświatą na poziomie
krajowym, regionalnym i lokalnym.

V. 1. Publiczny charakter RSPO (art. 51)

Podstawową kwestią unormowaną w art. 51 projektu, na jaką należy zwrócić uwagę
odnośnie danych zgromadzonych w RSPO, jest jawność tych danych. Niejawnymi są jedynie
takie dane, jak numer PESEL i adres miejsca zamieszkania osoby fizycznej prowadzącej
publiczną albo niepubliczną szkołę lub placówkę oświatową, numer identyfikacyjny szkoły,
o którym mowa w art. 9c ust. 2b ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty, oraz
dane dotyczące przewidywanej liczby pracowników oraz powierzchni ogólnej gruntów
i użytków rolnych (dane gromadzone w RSPO wyłącznie na potrzeby rejestru REGON, które
są objęte tajemnicą statystyczną na podstawie ustawy z dnia 29 czerwca 1995 r. o statystyce
publicznej). Dostęp do danych niejawnych zawartych w RSPO będą mieć podmioty
zobowiązane do przekazywania danych do RSPO oraz szkoły i placówki, których te dane
dotyczą (art. 51 ust. 2). W projektowanej ustawie przyjęto również, że dane objęte zakresem
podmiotowym rejestru REGON, a nieobjęte zakresem podmiotowym RSPO, nie podlegają

57

udostępnieniu z bazy danych SIO (art. 51 ust. 3). Organami właściwymi do udostępniania
tego rodzaju danych są służby statystyki publicznej.
Publiczne udostępnienie RSPO na portalu systemu informacji oświatowej (art. 51 ust.
4) umożliwi wszystkim zainteresowanym zdobycie podstawowej informacji o szkołach i
placówkach oświatowych, zarówno aktualnie działających w systemie oświaty, jak i
zlikwidowanych.

V. 2. Pozyskiwanie z bazy danych SIO danych dziedzinowych uczniów i nauczycieli oraz
pozyskiwanie danych osobowych uczniów i nauczycieli z rejestru PESEL za pośrednictwem
bazy danych SIO – sposób (art. 52)
W projekcie przewiduje się możliwość pozyskiwania określonych danych
dziedzinowych z bazy danych SIO oraz określonych danych ze zbioru PESEL, za
pośrednictwem bazy danych SIO – w zakresie uzasadnionym wykonywanymi zadaniami w
obszarze oświaty przez podmioty, które na podstawie niniejszej ustawy będą uprawnione do
pozyskiwania tych danych. Bezpośrednie pozyskiwanie danych do lokalnych baz danych z
bazy danych SIO oznacza możliwość bezpiecznego przekazywania danych z bazy danych
SIO do lokalnej bazy danych (art. 52 ust. 4).

V. 2. 1. podmioty uprawnione oraz zakres danych pozyskiwanych z bazy danych SIO
i z rejestru PESEL za pośrednictwem bazy danych SIO (art. 53 - 63)
Należy podkreślić, że na podstawie obowiązujących przepisne osobowe
poszczególnych uczniów, w szczególności takie, jak imię i nazwisko, numer PESEL (a także
np. data i miejsce urodzenia ucznia, adres zamieszkania ucznia, nazwiska i imiona rodziców

13 Vide m. in. rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 19 lutego 2002 r. w sprawie sposobu
prowadzenia przez publiczne przedszkola, szkoły i placówki dokumentacji przebiegu nauczania, działalności
wychowawczej i opiekuńczej oraz rodzajów tej dokumentacji (Dz. U. Nr 23, poz. 225, z późn. zm.),
rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 14 marca 2005 r. w sprawie zasad wydawania oraz
wzorów świadectw, dyplomów państwowych i innych druków szkolnych, sposobu dokonywania ich sprostowań
i wydawania duplikatów, a także zasad legalizacji dokumentów przeznaczonych do obrotu prawnego z zagranicą
oraz zasad odpłatności za wykonywanie tych czynności (Dz. U. Nr 58, poz. 504, z późn. zm.), rozporządzenie
Ministra Edukacji Narodowej z dnia 30 kwietnia 2007 r. w sprawie warunków i sposobu oceniania,
klasyfikowania i promowania uczniów i słuchaczy oraz przeprowadzania sprawdzianów i egzaminów
w szkołach publicznych (Dz.U. Nr 85, poz. 562, z późn. zm.), rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej
z dnia 18 września 2008 r. w sprawie orzeczeń i opinii wydawanych przez zespoły orzekające działające
w publicznych poradniach psychologiczno-pedagogicznych (Dz.U. Nr 173, poz. 1072), rozporządzenie Ministra
Edukacji Narodowej z dnia 18 września 2007 r. w sprawie egzaminów eksternistycznych (Dz.U. Nr 179,
poz.1273).


58

lub prawnych opiekunów i adresy ich zamieszkania), są gromadzone i przetwarzane
w systemie oświaty przez określone podmioty w celach wykonywania przez nie przypisanych
im, zgodnie z właściwością, zadań oświatowych. Projektowana zasada działania SIO zakłada
dostęp w systemie teleinformatycznym do danych osobowych uczniów i
nauczycieli
wyłącznie przez podmioty dotychczas uprawnione do przetwarzania tych danych. Pozostałe
korzystające z SIO podmioty będą miały dostęp jedynie do raportów, zawierających dane
zanonimizowane.
Szczegółowy zakres danych, które mogą być pozyskiwane ze zbioru danych PESEL
za pośrednictwem bazy danych SIO oraz szczegółowy zakres danych dziedzinowych, które
mogą być pozyskiwane z bazy danych SIO, określony został w rozdziale 4 (art. 53 – 63)
projektowanej ustawy.

V. 2. 1. a) pozyskiwanie danych w związku z prowadzeniem dokumentacji przebiegu
nauczania, działalności wychowawczej i opiekuńczej (art. 53 pkt 1 )
W myśl art. 53 pkt 1 projektu, szkołom i placówkom oświatowym, z danych
zgromadzonych w bazie danych SIO w zbiorach danych o uczniach, mają być udostępniane
dane dziedzinowe na potrzeby prowadzenia dokumentacji przebiegu nauczania, działalności
wychowawczej i opiekuńczej. Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Edukacji Narodowej
i
Sportu z dnia 19 lutego 2002 r. w
sprawie sposobu prowadzenia przez publiczne
przedszkola, szkoły i placówki dokumentacji przebiegu nauczania, działalności
wychowawczej i opiekuńczej oraz rodzajów tej dokumentacji (Dz. U. Nr 23, poz. 225, z późn.
zm.) szkoła i placówka oświatowa prowadzi określoną dokumentację szkolną, obejmującą
m.in. księgę uczniów, księgę wychowanków, księgę ewidencji dzieci podlegających
obowiązkowi rocznego przygotowania przedszkolnego i obowiązkowi szkolnemu oraz księgę
ewidencji dzieci i młodzieży, będących absolwentami szkoły podstawowej, podlegających
obowiązkowi szkolnemu. W powyższej dokumentacji zawarte są takie dane osobowe dzieci,
uczniów i wychowanków, jak np. imię (imiona) i nazwisko, data i miejsce urodzenia oraz
adres zamieszkania, imiona i nazwiska rodziców (prawnych opiekunów) i adresy ich
zamieszkania. W myśl § 6 powyższego rozporządzenia, wpisów w księdze ewidencji,
w księdze uczniów oraz w księdze wychowanków – obejmujących dane osobowe uczniów
i wychowanków - dokonuje się na podstawie dowodów osobistych lub innych dokumentów
tożsamości rodziców (prawnych opiekunów) lub pełnoletniego ucznia, wychowanka, innych

59

dokumentów zawierających dane podlegające wpisowi do odpowiedniej księgi oraz
informacji przekazanych przez organ gminy lub dyrektora innej szkoły.
W świetle rozwiązań niniejszego projektu, do celów prowadzenia powyższej
dokumentacji, przewiduje się stworzenie możliwości pozyskiwania przez szkoły i placówki
oświatowe określonych zestawów danych:
– w zakresie księgi uczniów i wychowanków: ze zbioru PESEL - takich danych jak
drugie imię (imiona), płeć, data i miejsce urodzenia, obywatelstwo oraz z bazy danych SIO -
takich danych jak: miejscowość, w której uczeń mieszka, kraj pochodzenia (w przypadku
obcokrajowca),
– w zakresie księgi ewidencji w przypadku dzieci i młodzieży uczęszczających do
szkoły spoza obwodu – z bazy danych SIO takich danych, jak numer PESEL, imię i nazwisko
ucznia, miejscowość, w której dziecko mieszka, nazwa i adres szkoły, do której dziecko
uczęszcza.
Należy spodziewać się, że proponowane rozwiązanie istotnie usprawni wykonywanie
przez szkołę i placówkę oświatową czynności związanych z prowadzeniem dokumentacji
przebiegu nauczania poszczególnych uczniów i wychowanków.

V. 2. 1. b) pozyskiwanie danych w zakresie zapewnienia kontynuacji nauczania języka
obcego (art. 53 pkt 2 lit. a)
Zgodnie z nową podstawą programową, określoną w rozporządzeniu Ministra
Edukacji Narodowej z dnia 23 grudnia 2008 r. w sprawie podstawy programowej
wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół (Dz.
U. z 2009 r. Nr 4, poz. 17), posługiwanie się językiem obcym to jedna z kluczowych
kompetencji nabywanych przez osoby korzystające z oferty polskiej oświaty. Znajomość
języków obcych nowożytnych jest warunkiem pełnego, aktywnego uczestnictwa młodych
Polaków w życiu społeczności europejskiej i globalnej. Za podstawowy cel kształcenia w
nauczaniu języków obcych nowożytnych przyjęto skuteczne porozumiewanie się w języku
obcym, w mowie i w piśmie.
Warunkiem rozwijania umiejętności językowych jest zapewnienie uczniom
kontynuacji nauki języka obcego nowożytnego rozpoczętej na wcześniejszym etapie
edukacyjnym. Powyższe rozporządzenie określa wymagania w zakresie nauczania
poszczególnych języków obcych zgodnie z sześciostopniową skalą poziomów biegłości w

60