Rządowy projekt ustawy o opiece nad dziećmi w wieku do lat 3

Druk nr 3377

Warszawa, 16 września 2010 r.
SEJM
RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
VI kadencja
Prezes Rady Ministrów

RM 10-33-10



Pan

Grzegorz
Schetyna
Marszałek Sejmu
Rzeczypospolitej
Polskiej
Szanowny Panie Marszałku
Na podstawie art. 118 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia
2 kwietnia 1997 r. przedstawiam Sejmowi Rzeczypospolitej Polskiej projekt
ustawy

- o opiece nad dziećmi w wieku do lat 3.

W załączeniu przedstawiam także opinię dotyczącą zgodności
proponowanej regulacji z prawem Unii Europejskiej.
Projekty aktów wykonawczych zostaną przekazane niezwłocznie po
zakończeniu prac nad ich przygotowaniem.
Ponadto uprzejmie informuję, że do prezentowania stanowiska Rządu w
tej sprawie w toku prac parlamentarnych został upoważniony Minister Pracy i
Polityki Społecznej.

Z poważaniem

(-) Donald Tusk
Projekt




U S T A W A

z dnia

o opiece nad dziećmi w wieku do lat 31)


Rozdział 1

Przepisy ogólne

Art. 1. Ustawa określa:
1) zasady organizowania i funkcjonowania opieki nad dziećmi w wieku do lat 3;
2) warunki świadczonych usług;
3) kwalifikacje osób sprawujących opiekę;
4) zasady finansowania opieki;
5) nadzór nad jakością sprawowanej opieki.

Art. 2. 1. Opieka nad dziećmi w wieku do lat 3 może być organizowana w formie
żłobka lub klubu dziecięcego, a także sprawowana przez dziennego opiekuna oraz nianię.
2. W ramach opieki realizowane są funkcje: opiekuńcza, wychowawcza oraz
edukacyjna.
3. Opieką może być objęte dziecko w wieku do lat 3.
4. Jeżeli niemożliwe lub utrudnione jest objęcie dziecka wychowaniem
przedszkolnym, w szczególności w przypadku gdy rozwój psychomotoryczny dziecka nie
pozwala na objęcie go tym wychowaniem, opieką może zostać objęte dziecko, które
ukończyło 3 rok życia, nie dłużej jednak niż do ukończenia 4 roku życia.
5. Opieka nad dzieckiem może być sprawowana do ukończenia roku szkolnego,
w którym dziecko ukończy 3 rok życia lub w przypadku, o którym mowa w ust. 4 – 4 rok
życia.
6. W przypadku, o którym mowa w ust. 4, rodzice dziecka umieszczonego w żłobku
lub klubie dziecięcym oraz dziecka objętego opieką sprawowaną przez dziennego opiekuna,
są zobowiązani do złożenia podmiotowi prowadzącemu opiekę oświadczenia o przeszkodach
w objęciu dziecka wychowaniem przedszkolnym.

Art. 3. Ustawa nie narusza prawa do sprawowania opieki nad dziećmi do lat
3 w innych formach niż określone w ustawie oraz prawa do prowadzenia tej opieki przez inne
osoby niż określone w ustawie.

1) Niniejszą ustawą zmienia się ustawy: ustawę z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawę
z dnia 30 sierpnia 1991 r. o zakładach opieki zdrowotnej, ustawę z dnia 15 lutego 1992 r. o zakładowym funduszu świadczeń
socjalnych, ustawę z dnia 7 lipca 1994 r. – Prawo budowlane, ustawę z dnia 5 lipca 1996 r. o zawodach pielęgniarki
i położnej, ustawę z dnia 13 pa dziernika 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, ustawę z dnia 30 pa dziernika 2002 r.
o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych, ustawę z dnia 20 kwietnia 2004 r.
o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy, ustawę z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej
finansowanych ze środków publicznych oraz ustawę z dnia 27 lipca 2005 r. – Prawo o szkolnictwie wyższym.

Art. 4. Ilekroć w ustawie jest mowa o rodzicach rozumie się przez to także opiekunów
prawnych oraz inne osoby, którym sąd powierzył sprawowanie opieki nad dzieckiem.


Rozdział 2

łobek i klub dziecięcy

Art. 5. 1. Opieka w żłobku jest sprawowana nad dziećmi w wieku od 20 tygodnia
życia.
2. Opieka w klubie dziecięcym jest sprawowana nad dziećmi w wieku od 1 roku życia.


Art. 6. 1. łobki i kluby dziecięce mogą tworzyć i prowadzić:
1) gminy;
2) osoby fizyczne;
3) osoby prawne i jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej.
2. Gmina tworzy żłobki i kluby dziecięce w formie gminnych jednostek
budżetowych.

Art. 7. Do zadań żłobka i klubu dziecięcego należy w szczególności:
1) zapewnienie dziecku opieki w warunkach bytowych zbliżonych do warunków
domowych;

2) zagwarantowanie dziecku właściwej opieki pielęgnacyjnej oraz edukacyjnej, przez
prowadzenie zajęć zabawowych z elementami edukacji, z uwzględnieniem
indywidualnych potrzeb dziecka;

3) prowadzenie zajęć opiekuńczo-wychowawczych i edukacyjnych, uwzględniających
rozwój psychomotoryczny dziecka, właściwych do wieku dziecka.

Art. 8. 1. łobek i klub dziecięcy działa na podstawie statutu.
2. Podmiot, który utworzył żłobek lub klub dziecięcy, ustala statut żłobka lub klubu
dziecięcego, określając w szczególności:
1) nazwę i miejsce jego prowadzenia;
2) cele i zadania oraz sposób ich realizacji, z uwzględnieniem wspomagania
indywidualnego rozwoju dziecka oraz wspomagania rodziny w wychowaniu dziecka,
a w przypadku dzieci niepełnosprawnych – ze szczególnym uwzględnieniem rodzaju
niepełnosprawności;
3) warunki przyjmowania dzieci;
4) zasady ustalania opłat za pobyt i wyżywienie w przypadku nieobecności dziecka
w żłobku lub klubie dziecięcym.

Art. 9. 1. Czas pracy żłobka lub klubu dziecięcego określa podmiot, który utworzył
żłobek lub klub dziecięcy.
2. Godziny pracy żłobka lub klubu dziecięcego ustala się, biorąc pod uwagę opinie
rodziców.
3. W żłobku zapewnia się opiekę nad dzieckiem w wymiarze do 10 godzin dziennie
względem każdego dziecka.
4. W szczególnie uzasadnionych przypadkach wymiar opieki w żłobku może być, na
wniosek rodzica dziecka, wydłużony, za dodatkową opłatą.
5. W klubie dziecięcym zapewnia się opiekę nad dzieckiem w wymiarze do 5 godzin
dziennie względem każdego dziecka.

2
Art. 10. 1. Pracą żłobka kieruje dyrektor.
2. Dyrektorem żłobka:
1) do dwadzieściorga dzieci – może być osoba, która posiada co najmniej
wykształcenie średnie oraz 5 lat doświadczenia w pracy z dziećmi;
2) powyżej dwadzieściorga dzieci – może być osoba, która posiada wykształcenie
wyższe i co najmniej 3 lata doświadczenia w pracy z dziećmi.

Art. 11. Osobą kierującą pracą klubu dziecięcego może być osoba posiadająca
kwalifikacje, o których mowa w art. 13.

Art. 12. 1. Skład personelu zatrudnionego w żłobku lub klubie dziecięcym jest
dostosowany do liczby dzieci uczęszczających do żłobka lub klubu dziecięcego.
2. Jeden opiekun może sprawować opiekę:
1) w żłobku – nad maksymalnie ośmiorgiem dzieci, a w przypadku gdy w grupie
znajduje się dziecko niepełnosprawne, dziecko wymagające szczególnej opieki lub dziecko,
które nie ukończyło pierwszego roku życia maksymalnie nad pięciorgiem dzieci;
2) w klubie dziecięcym – nad maksymalnie ośmiorgiem dzieci, a w przypadku gdy
w grupie znajduje się dziecko niepełnosprawne lub dziecko wymagające szczególnej opieki
maksymalnie nad pięciorgiem dzieci.
3. W żłobku, powyżej dwadzieściorga dzieci zatrudnia się przynajmniej jedną
pielęgniarkę lub położną.

Art. 13. 1. Opiekunem w żłobku lub klubie dziecięcym może być osoba posiadająca
kwalifikacje w następujących zawodach: pielęgniarki, położnej, opiekunki dziecięcej,
nauczyciela wychowania przedszkolnego lub pedagoga opiekuńczo-wychowawczego.
2. Opiekunem w żłobku lub klubie dziecięcym może być także osoba, która posiada co
najmniej wykształcenie średnie oraz:
1) co najmniej dwuletnie doświadczenie w pracy z dziećmi w wieku do lat 3 lub
2) odbyła 280-godzinne szkolenie przed zatrudnieniem jako opiekun w żłobku lub
klubie dziecięcym.
3. Jeżeli osoba, o której mowa w ust. 2 pkt 1, nie pracowała z dziećmi w wieku do lat
3 przez okres co najmniej 6 miesięcy bezpośrednio przed podjęciem zatrudnienia jako
opiekun, zobowiązana jest w ciągu 6 miesięcy od rozpoczęcia pracy na stanowisku opiekuna
odbyć 80-godzinne szkolenie w celu uaktualnienia i uzupełnienia wiedzy oraz umiejętności.

Art. 14. 1. Przy zapewnianiu opieki nad dziećmi przebywającymi w żłobku lub klubie
dziecięcym można korzystać z pomocy wolontariuszy.
2. Wolontariusz, przed rozpoczęciem świadczenia pracy w żłobku lub klubie
dziecięcym, zobowiązany jest odbyć 40-godzinne szkolenie.
3. Wolontariusz, w ciągu 6 miesięcy od rozpoczęcia świadczenia pracy w żłobku lub
klubie dziecięcym, zobowiązany jest odbyć dodatkowe 40-godzinne szkolenie.
4. W przypadku gdy wolontariusz posiada kwalifikacje, o których mowa w art. 13,
przepisów ust. 2 i 3 nie stosuje się.
5. Wolontariusz podlega obowiązkowym badaniom sanitarno-epidemiologicznym
zgodnie z ustawą z dnia 5 grudnia 2008 r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób
zaka nych u ludzi (Dz. U. Nr 234, poz. 1570, z 2009 r. Nr 76, poz. 641 oraz z 2010 r. Nr 107,
poz. 679).

Art. 15. 1. Opiekunem, pielęgniarką, położną oraz wolontariuszem w żłobku lub
klubie dziecięcym może być osoba, która:

3
1) daje rękojmię należytego sprawowania opieki nad dziećmi;
2) nie jest i nie była pozbawiona władzy rodzicielskiej oraz władza rodzicielska nie
została jej zawieszona ani ograniczona;
3) wypełnia obowiązek alimentacyjny, w przypadku gdy taki obowiązek został
nałożony na podstawie tytułu wykonawczego pochodzącego lub zatwierdzonego
przez sąd;
4) nie została skazana prawomocnym wyrokiem za przestępstwo umyślne.
2. Dyrektorem żłobka, osobą kierującą pracą klubu dziecięcego oraz osobą, o której
mowa w art. 6 ust. 1 pkt 2, nie może być osoba skazana prawomocnym wyrokiem za
przestępstwo umyślne.
Art. 16. 1. Organizację wewnętrzną żłobka lub klubu dziecięcego określa regulamin
organizacyjny nadawany przez dyrektora żłobka lub osobę kierującą pracą klubu dziecięcego.
2. Za realizację regulaminu odpowiada dyrektor żłobka lub osoba kierująca pracą
klubu dziecięcego.

Art. 17. W żłobku zapewnia się wyżywienie przebywającym w nim dzieciom.

Art. 18. Rodzice są zobowiązani do ponoszenia opłat za pobyt oraz wyżywienie dzieci
w żłobku lub klubie dziecięcym.

Art. 19. 1. Lokal, w którym tworzony i prowadzony jest:
1) żłobek – posiada co najmniej dwa pomieszczenia, w tym jedno przystosowane do
odpoczynku dzieci;
2) klub dziecięcy – posiada co najmniej jedno pomieszczenie.
2. W żłobku i klubie dziecięcym zapewnia się dzieciom możliwość higienicznego
spożywania posiłków.
3. W klubie dziecięcym zapewnia się miejsce na odpoczynek dla dzieci.

Art. 20. Minister właściwy do spraw rodziny określi, w drodze rozporządzenia,
wymagania lokalowe i sanitarne dotyczące żłobków i klubów dziecięcych, uwzględniając
konieczność zapewnienia odpowiedniej jakości sprawowanej opieki nad dziećmi i warunków
ochrony przeciwpożarowej oraz liczbę dzieci, nad którymi sprawowana jest opieka.



Rozdział 3

Rejestr żłobków i klubów dziecięcych

Art. 21. Prowadzenie żłobka lub klubu dziecięcego jest działalnością regulowaną
w rozumieniu ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (Dz. U.
z 2007 r. Nr 155, poz. 1095, z pó n. zm.2)) i wymaga wpisu do rejestru żłobków i klubów
dziecięcych, zwanego dalej „rejestrem”.

Art. 22. 1. Rejestr prowadzi wójt, burmistrz lub prezydent miasta właściwy ze
względu na miejsce prowadzenia żłobka lub klubu dziecięcego.

2) Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2007 r. Nr 180, poz. 1280, z 2008 r. Nr 70,
poz. 416, Nr 116, poz. 732, Nr 141, poz. 888, Nr 171, poz. 1056 i Nr 216, poz. 1367, z 2009 r. Nr 3, poz. 11, Nr 18, poz. 97,
Nr 168, poz. 1323 i Nr 201, poz. 1540 oraz z 2010 r. Nr 47, poz. 278 i Nr 107, poz. 679.

4