Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o utworzeniu Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości

U Z A S A D N I E N I E

Proponowane zmiany ustawy mają przede wszystkim na celu dostosowanie przepisów
obowiązującej ustawy do przepisów rozporządzenia Komisji (WE) nr 800/2008 z dnia
6 sierpnia 2008 r. uznającego niektóre rodzaje pomocy za zgodne ze wspólnym rynkiem
w zastosowaniu art. 87 i 88 Traktatu (ogólnego rozporządzenia w sprawie wyłączeń
blokowych) (Dz. Urz. UE L 214 z 09.08.2008, str. 3), zwanego dalej „rozporządzeniem
nr 800/2008” oraz do przepisów ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach
publicznych (Dz. U. Nr 157, poz. 1240 oraz z 2010 r. Nr 28, poz. 146). Nowelizacja ma
również na celu wprowadzenie nowych instrumentów wsparcia dla przedsiębiorców
i poszerzenie kręgu potencjalnych beneficjentów, w celu dostosowania działań
prowadzonych przez Agencję do potrzeb przedsiębiorców w warunkach spowolnienia
gospodarczego spowodowanego ogólnoświatowym kryzysem gospodarczym.
Zmiana definicji mikroprzedsiębiorcy, małego oraz średniego przedsiębiorcy
wynika z wejścia w życie rozporządzenia nr 800/2008, które uchyliło rozporządzenie
Komisji (WE) nr 70/2001 z dnia 12 stycznia 2001 r. w sprawie stosowania art. 87 i 88
TWE do pomocy państwa dla małych i średnich przedsiębiorstw (Dz. Urz. WE L 10
z 13.01.2001).
Projekt wprowadza, w zakresie udzielanej przez Agencję pomocy finansowej, nową
definicję pracownika, rozszerzoną w stosunku do określonej w ustawie – Kodeks pracy.
Z uwagi na fakt, że zasadnicza część pomocy finansowej udzielanej przez Agencję
stanowi pomoc publiczną, proponuje się zdefiniowanie pojęcia pracownika analogicznie
jak w art. 5 załącznika I do rozporządzenia nr 800/2008.
Zgodnie z ww. projektem pracownikiem jest:
− pracownik – według krajowego prawa pracy,
− osoba wykonująca pracę na podstawie umowy agencyjnej, umowy zlecenia lub
innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje
się przepisy dotyczące zlecenia albo umowy o dzieło, jeżeli umowę taką zawarła
z pracodawcą, z którym pozostaje w stosunku pracy, lub jeżeli w ramach takiej
umowy wykonuje pracę na rzecz pracodawcy, z którym pozostaje w stosunku pracy,
− właściciel-kierownik, przez co należy rozumieć osobę prowadzącą sprawy
przedsiębiorstwa (zarządzającą, kierującą), czyli podejmującą decyzje gospodarcze,
kadrowe i inne czynności faktyczne w sposób zgodny z przedmiotem działania
danego podmiotu i umożliwiający realizację celu jego funkcjonowania,
− partner prowadzący regularną działalność w przedsiębiorstwie i czerpiący z niego
korzyści finansowe, przez co należy rozumieć wspólnika przedsiębiorstwa,
udziałowca, akcjonariusza, o ile aktywnie bierze on udział w działalności
przedsiębiorstwa, co przekłada się na czerpanie z powyższego tytułu korzyści
finansowych. Jednocześnie należy odróżnić sytuację określoną w art. 5 lit. c
załącznika I do rozporządzenia 800/2008 od partnerów (wspólników), do których
odwołuje się art. 5 lit. d. Przykładem takiej sytuacji w polskim systemie prawnym
może być pozycja w spółce komandytowej komplementariusza będącego
przedsiębiorcą (np. spółka z ograniczoną odpowiedzialnością). Zakres definicji nie
obejmuje natomiast wszelkich partnerów współpracujących z przedsiębiorstwem
w sposób regularny, zapewniający czerpanie korzyści finansowych.
Projekt ustawy znosi wymóg niedziałania dla zysku lub przeznaczania całości zysku na
cele związane z zadaniami realizowanymi przez Agencję przez podmioty
zarejestrowane w Krajowym Systemie Usług dla Małych i rednich Przedsiębiorstw
(KSU), o których mowa w art. 6 ust. 1 pkt 8 ustawy o utworzeniu Polskiej Agencji
Rozwoju Przedsiębiorczości, zwanej dalej „ustawą o PARP”. Ograniczenie tylko do
podmiotów nie działających dla zysku w obecnym stanie prawnym nie znajduje
uzasadnienia, gdyż np. z punktu widzenia przepisów o pomocy publicznej jest istotne,
czy wsparcie dla podmiotu nie zakłóca lub nie grozi zakłóceniem konkurencji, a nie to,
czy wypracowuje on zysk. Zniesienie obowiązku niedziałania dla zysku lub
przeznaczania zysku na cele związane z zadaniami realizowanymi przez Agencję dla
podmiotów zarejestrowanych w KSU nie oznacza przy tym zmiany warunków
udzielania wsparcia w ramach poszczególnych programów operacyjnych, które takie
ograniczenie mogą przewidywać.
Konsekwencją zmiany art. 6 ust. 1 pkt 8 są zmiany w art. 6a (korekta w zakresie
odesłań).
W art. 6 ust. 1 pkt 10 projekt przewiduje poszerzenie zakresu działań, na które może
być przeznaczona pomoc finansowa udzielana przez Agencję. Doprecyzowano zakres
udzielania pomocy finansowej dla przedsiębiorców przez uwzględnienie pomocy

2
finansowej na szkolenia i usługi doradcze oraz wprowadzono możliwość udzielania
pomocy finansowej na: przygotowanie przez małych i średnich przedsiębiorców,
zwanych dalej „MSP”, wniosków o dofinansowanie projektów realizowanych w ramach
międzynarodowych programów innowacyjnych lub udział w tych programach,
dostosowanie działalności przedsiębiorcy do zmieniających się warunków rynkowych,
w szczególności wywołanych kryzysem gospodarczym i finansowym, oraz odtworzenie
zdolności prowadzenia działalności gospodarczej przez przedsiębiorców dotkniętych
skutkami ekstremalnych zjawisk naturalnych, takich jak powódź, huragan. Zmiana ta
jest uzasadniona faktem, że Agencja jako instytucja posiadająca bogate doświadczenie
w realizacji działań na rzecz przedsiębiorców, w tym projektów unijnych
i międzynarodowych, otrzymuje dodatkowe zadania polegające m.in. na udzielaniu
pomocy finansowej w szerszym zakresie niż jest to określone w obowiązującym art. 6
ust. 1 pkt 10.
Planuje się między innymi, że Agencja będzie zaangażowana w realizację projektu
„Zwiększenie konkurencyjności regionów poprzez społeczną odpowiedzialność
biznesu” w ramach Szwajcarsko-Polskiego Programu Współpracy Działanie 3.6.
Rozwój sektora prywatnego i promocja eksportu MSP. Do zadań Agencji w ramach
tego projektu będzie należało m.in. udzielanie pomocy finansowej w formie wsparcia
dla małych i średnich przedsiębiorców na realizację projektów z zakresu społecznej
odpowiedzialności biznesu. W ramach projektu zostaną również przeprowadzone
szkolenia z zakresu społecznej odpowiedzialności biznesu dla pracowników Centrów
Obsługi Inwestorów i Eksporterów oraz urzędów marszałkowskich, a także działania
ewaluacyjne, informacyjne i promocyjne.
W ramach nowych zadań Agencja planuje również podjąć nowe działania w związku
z
obserwowanym spowolnieniem gospodarczym spowodowanym kryzysem
finansowym, a także wprowadzić nową formę wspierania działalności innowacyjnej.
Niezbędne jest także stworzenie możliwości udzielania pomocy przedsiębiorcom,
którzy nagle stracili możliwość prowadzenia działalności w wyniku klęski żywiołowej.
Agencja przygotowuje projekt i będzie wdrażała nowy program ze środków
budżetowych pt. „Granty na granty”, dofinansowujący przygotowanie wniosków
aplikacyjnych oraz aplikowanie przez małe i średnie przedsiębiorstwa do
międzynarodowych programów innowacyjnych. Ze względu na nikłe uczestnictwo

3
polskich MSP w
międzynarodowych programach innowacyjnych, w tym
dofinansowywanych ze strony UE, nowy program ma zachęcać firmy do uczestnictwa
w takich programach i ułatwiać dostęp do nich dla polskich MSP przez dofinansowanie
usług doradczych w zakresie pozyskania partnerów i przygotowania odpowiednich
wniosków aplikacyjnych. Obecne brzmienie ustawy o PARP uniemożliwia
dofinansowanie takich działań.
Instrument wsparcia na przygotowanie wniosków do instytucji przyznającej pomoc
finansową na realizację międzynarodowego projektu innowacyjnego jest instrumentem
rozpowszechnionym w wielu krajach UE (np. w Hiszpanii, Niemczech), gdzie
instrumenty takie są finansowane ze środków budżetowych poszczególnych państw
członkowskich. W ramach proponowanego przez Polską Agencję Rozwoju
Przedsiębiorczości schematu grantowego finansowane jest nie tylko dokonanie
czynności (sporządzenie wniosku), lecz, zgodnie z projektem rozporządzenia, dla
przedsiębiorcy samodzielnie przygotowującego wniosek, planuje się refundację
wydatków poniesionych m.in. na:
− zorganizowanie konsorcjum, w tym: wyszukanie partnerów przez uiszczenie opłaty
dostępu do odpowiednich baz lub zlecenie usługi wyszukania partnerów oraz koszty
podróży służbowych,
− uzupełniające badania i analizy naukowe w przedmiocie planowanego tematu
międzynarodowego projektu innowacyjnego,
− organizację spotkań konsorcjum,
− szkolenia (konferencje) dotyczące międzynarodowego programu innowacyjnego,
− szkolenie dotyczące przygotowania wniosku projektowego w ramach
międzynarodowego programu innowacyjnego lub zarządzania projektem.
Ponadto Agencja planuje udzielanie pomocy, o której mowa w pkt 4.2.2 komunikatu
Komisji Europejskiej – Tymczasowe wspólnotowe ramy prawne w zakresie pomocy
państwa ułatwiające dostęp do finansowania w dobie kryzysu finansowego
i gospodarczego (Dz. Urz. UE C 16 z 22.01.2009, str. 1), którego obowiązywanie
zostanie najprawdopodobniej przedłużone. Wsparcie dla przedsiębiorców będzie
udzielane w szczególności w formie finansowania kosztów usług (szkolenia, doradztwo,
outplacement) świadczonych bezpłatnie lub za odpłatnością niższą od ceny rynkowej

4
przez wykonawców na rzecz przedsiębiorców, którzy są dotknięci skutkami
spowolnienia gospodarczego, wywołanego globalnym kryzysem finansowym.
Z uwagi na fakt, iż środki pomocy państwa wymienione w przedmiotowym
komunikacie wymagają notyfikacji i zatwierdzenia przez Komisję Europejską przed
rozpoczęciem ich udzielania, do dnia 31 lipca 2009 r. został przedłożony Komisji
wykaz programów pomocowych (w tym projekt rozporządzenia Ministra Rozwoju
Regionalnego w sprawie udzielania pomocy dla przedsiębiorców zagrożonych
w ramach Priorytetu II Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki), które Polska planuje
wprowadzić w życie na podstawie niniejszego komunikatu.
Przedmiotowy program pomocowy będzie finansowany w ramach projektu
systemowego Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości, realizowanego w ramach
Priorytetu II – Poddziałanie 2.1.3 PO KL Wsparcie systemowe na rzecz zwiększania
zdolności adaptacyjnych pracowników i przedsiębiorstw.
Odbiorcami wsparcia będą przedsiębiorcy, którzy nie byli zagrożeni w dniu
1 lipca 2008 r., ale którzy stali się zagrożonymi po tym dniu w wyniku światowego
kryzysu finansowego i gospodarczego, zgodnie z treścią ww. komunikatu Komisji.
Wykonawcy usług będą wybierani przez Agencję w trybie określonym w przepisach
o
zamówieniach publicznych, w ramach realizowanego przez Agencję projektu
systemowego, o którym mowa w art. 28 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 6 grudnia 2006 r.
o zasadach prowadzenia polityki rozwoju (Dz. U. z 2009 r. Nr 84, poz. 712,
z późn. zm.).
Projektowana zmiana zakłada również stworzenie możliwości udzielania pomocy
przedsiębiorcom, którzy nagle stracili możliwość prowadzenia działalności w wyniku
klęski żywiołowej. Proponowane działanie będzie stanowiło pomoc publiczną dla
przedsiębiorstw objętych przedmiotowym wsparciem. Projekt programu pomocowego
określającego ten rodzaj wsparcia będzie podlegał uprzedniej notyfikacji w trybie
art. 108 ust. 3 TFUE, aby Komisja Europejska mogła ocenić, czy dany projekt
pomocowy kwalifikuje się do wyjątku zawartego w art. 107 ust. 2 lit. b TFUE.
W celu zlikwidowania nierównego traktowania podmiotów ubiegających się o wsparcie
proponuje się doprecyzowanie w art. 6b ust. 3 pkt 2, że zakaz udzielania przez Agencję
wsparcia lub pożyczki dotyczy – w przypadku jednostek organizacyjnych – członków
organów zarządzających lub wspólników spółek osobowych. Dotychczas w przypadku

5