Rządowy projekt ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z usuwaniem skutków powodzi z maja i czerwca 2010 r.
projekt dotyczy: wprowadzenia rozwiązań umożliwiających usuniecie skutków powodzi i skutków osunięć ziemi poprzez zagwarantowanie niezbędnej pomocy i uproszczenie procedur
- Kadencja sejmu: 6
- Nr druku: 3142
- Data wpłynięcia: 2010-06-10
- Uchwalenie: Projekt uchwalony
- tytuł: o szczególnych rozwiązaniach związanych z usuwaniem skutków powodzi z maja i czerwca 2010 r.
- data uchwalenia: 2010-06-24
- adres publikacyjny: Dz.U. Nr 123, poz. 835
3142
Umożliwi to ubieganie się o środki na realizację operacji w ramach Programu Rozwoju
Obszarów Wiejskich na lata 2007 – 2013. Przepis ten także umożliwi rozpatrywanie wniosków
o zaliczkę złożonych po upływie terminu określonego w art. 3 ust. 2 pkt 1 ustawy z dnia
12 lutego 2010 r. o zmianie ustawy o uruchomieniu środków pochodzących z budżetu Unii
Europejskiej przeznaczonych na finansowanie wspólnej polityki rolnej (Dz. U. Nr 57, poz. 351),
przez beneficjentów poszkodowanych w wyniku powodzi.
Przedmiotowy projekt będzie stanowił program pomocy, który będzie wymagał
dokonania notyfikacji w Komisji Europejskiej. Z tego też względu w art. 40 projektu
przewidziano regulacje nakładające na przedsiębiorców obowiązek składania stosownych
oświadczeń o wysokości poniesionych szkód materialnych oraz o wartości uzyskanej pomocy
publicznej, a także wskazujące organy właściwe do weryfikacji tych oświadczeń i wydawania
ewentualnych decyzji o zwrocie uzyskanej pomocy w tej części, w której wartość pomocy
przekracza wysokość szkód materialnych poniesionych przez przedsiębiorcę. Przewidziano
również w projektowanej regulacji konieczność dołączenia przez przedsiębiorców stosownych
dokumentów potwierdzających wartość uzyskanej pomocy publicznej, o ile zgodnie z odrębnymi
przepisami takie dokumenty są wydawane, a także informację o wysokości świadczenia
ubezpieczyciela.
Mając na uwadze konieczność pilnego wygenerowania oszczędności w ramach budżetu
krajowego na potrzeby powodzi, proponuje się wprowadzenie zmiany systemu finansowania
wyprzedzającego PROW 2007 – 13 dla działania „Poprawianie i rozwijanie infrastruktury
związanej z rozwojem i dostosowaniem rolnictwa i leśnictwa – schemat I i II (geodezja
i melioracje wodne)”. W związku powyższym zachodzi potrzeba dokonania zmian w ustawie
z dnia 22 września 2006 r. o uruchamianiu środków pochodzących z budżetu Unii Europejskiej
przeznaczonych na finansowanie wspólnej polityki rolnej (art. 10a i 10b), w efekcie których
środki dla jednostek samorządu terytorialnego będą uruchamiane przez właściwego dysponenta
w formie dwóch odrębnych dotacji celowych. W konsekwencji należy również dokonać zmian w
zakresie sposobu postępowania ze środkami pochodzącymi z refundacji tych wydatków (art. 41
projektu ustawy).
13
Zmiany w ustawie z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (art. 42 projektu)
wynikają natomiast z konieczności dostosowania przyjętych w niej mechanizmów udzielania
dotacji celowych do uregulowań nowelizowanych przepisów ustawy o uruchamianiu środków
pochodzących z budżetu Unii Europejskiej przeznaczonych na finansowanie wspólnej polityki
rolnej.
Wobec konieczności niezwłocznego udzielenia niezbędnej pomocy poszkodowanym
w art. 43 proponuje się, by ustawa weszła w życie z dniem ogłoszenia.
Projektowana ustawa nie podlega procedurze notyfikacji w rozumieniu przepisów
rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 23 grudnia 2002 r. w sprawie sposobu funkcjonowania
krajowego systemu notyfikacji norm i aktów prawnych (Dz. U. Nr 239, poz. 2039 oraz z 2004 r.
Nr 65, poz. 597).
Projekt został opublikowany na stronach Biuletynu Informacji Publicznej Rządowego
Centrum Legislacji, zgodnie z przepisami ustawy z dnia 7 lipca 2005 r. o działalności
lobbingowej w procesie stanowienia prawa (Dz. U. Nr 169, poz. 1414 oraz z 2009 r. Nr 42,
poz. 337). Nie odnotowano żadnego zgłoszenia w trybie powyższej ustawy.
14
OCENA SKUTKÓW REGULACJI
1. Podmioty, na które oddziałuje akt normatywny
Projektowane przepisy oddziałują na organy administracji rządowej i samorządu
terytorialnego, sądy powszechne i administracyjne, a także osoby fizyczne, osoby prawne
i jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej, które na skutek powodzi doznały
szkód majątkowych, pracodawców, osoby bezrobotne, Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób
Niepełnosprawnych, Fundusz Pracy oraz Fundusz Gwarantowanych wiadczeń Pracowniczych.
2. Konsultacje społeczne
Z uwagi na pilny charakter projektu i konieczność jak najszybszego wdrożenia
projektowanych rozwiązań, projekt nie został poddany pełnym konsultacjom społecznym. Został
jednak skierowany do następujących organizacji reprezentujących interesy pracowników
i pracodawców:
1) Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność”,
2) Ogólnopolskiego Porozumienia Związków Zawodowych,
3) Związku Rzemiosła Polskiego,
4) Konfederacji Pracodawców Polskich,
5) Konfederacji Pracodawców Prywatnych „Lewiatan”,
6) Business Centre Club.
Uwagi do projektu zgłosili: Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, Konfederacja
Pracodawców Prywatnych „Lewiatan” oraz Business Centre Club. Większość propozycji
przedstawionych przez partnerów społecznych znalazła określone odzwierciedlenie w projekcie
ustawy albo jest realizowana w inny sposób.
Propozycja KK NSZZ „Solidarność”, aby przerzucić z pracodawców na Fundusz Pracy
obowiązek zapłaty wynagrodzenia za czas nieobecności pracownika w pracy w związku
z powodzią, a także zbieżna z nią propozycja Konfederacji Pracodawców Prywatnych
„Lewiatan”, aby nie obciążać pracodawców tymi kosztami, została uwzględniona w ten sposób,
że pracodawca, który ucierpiał na skutek powodzi i brakuje mu środków na wypłatę tego
wynagrodzenia, będzie mógł ubiegać się o nieoprocentowaną pożyczkę z FG P. Propozycja KK
15
NSZZ „Solidarność” wprowadzenia przepisów przyznających dopłaty do rachunków za prąd
w związku z prowadzeniem przez poszkodowanych prac osuszająco-remontowych w gospo-
darstwach domowych oraz podwyższenia progów dochodowych uprawniających powodzian do
korzystania z pomocy społecznej nie została zawarta w projekcie, niemniej należy wskazać, że
świadczenia z pomocy społecznej, w tym dopłaty do rachunków za prąd, mogą być przyznawane
poszkodowanym na podstawie już obowiązujących przepisów bez względu na dochód osoby lub
rodziny.
Propozycja BCC dotycząca wydłużenia okresu, za który można uzyskać pożyczkę ze
środków Funduszu Gwarantowanych wiadczeń Pracowniczych na wypłatę wynagrodzenia
przez pracodawcę, który ucierpiał na skutek powodzi, wobec czego brakuje mu środków na
wypłatę tego wynagrodzenia, była rozważana pod kątem jej uwzględnienia, jednak ostatecznie
nie uzyskała akceptacji ze względu na zwiększenie skutków finansowych w stosunku do FG P.
Uwaga Konfederacji Pracodawców Prywatnych „Lewiatan” dotycząca wprowadzenia
ograniczenia czasowego stosowania art. 37 ust. 3 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce
nieruchomościami (Dz. U. z 2004 r. Nr 261, poz. 2603, z późn. zm.), została uwzględniona, tj.
wprowadzony został okres do dnia 31 grudnia 2015 r. Nie została zaakceptowana propozycja
KPP „Lewiatan” doprecyzowania projektu, że zwolnienie z opłaty adiacenckiej dotyczy jedynie
przypadków odtworzenia wcześniej istniejącej infrastruktury technicznej, ewentualnie jej
modernizacji, w związku z tym zwolnienie to odnosi się ogólnie do budowy. Nie zrezygnowano
również, jak proponowała KPP „Lewiatan”, z przepisu wprowadzającego zwolnienie z uzyskania
pozwolenia wodnoprawnego na wykonanie urządzeń wodnych. Kwestia zwolnień z podatku
VAT materiałów budowlanych nie znalazła się natomiast w projekcie, ponieważ jest aktualnie
przedmiotem odrębnych prac resortu finansów.
Ponadto projekt został opublikowany na stronach Biuletynu Informacji Publicznej
Rządowego Centrum Legislacji, zgodnie z przepisami ustawy z dnia 7 lipca 2005 r.
o działalności lobbingowej w procesie stanowienia prawa (Dz. U. Nr 169, poz. 1414 oraz
z 2009 r. Nr 42, poz. 337). Nie odnotowano żadnego zgłoszenia w trybie powyższej ustawy.
16
3. Wpływ regulacji na sektor finansów publicznych, w tym budżet państwa i budżety jednostek
samorządu terytorialnego
Trudno jest precyzyjnie ocenić skutki finansowe proponowanej regulacji, zarówno
w odniesieniu do budżetu państwa, jak i budżetów jednostek samorządu terytorialnego.
Wydatki związane z wejściem przedmiotowej ustawy w bieżącym roku znajdą pokrycie
w rezerwie celowej budżetu państwa na usuwanie skutków klęsk żywiołowych, zwiększonej
o środki niewykorzystane w innych rezerwach celowych budżetu państwa.
W chwili obecnej dane na temat zakresu i wysokości strat spowodowanych powodzią
w maju i czerwcu 2010 r. są niekompletne. Nie można też obecnie ustalić precyzyjnego zakresu,
w jakim zostaną wykorzystane zaproponowane w przedstawionym projekcie regulacje prawne.
Tym samym skutki finansowe wejścia w życie ustawy są trudne do oszacowania.
W miarę postępów w szacowaniu strat i napływu danych z poszkodowanych gmin
i miejscowości będzie można stopniowo określać koszty wprowadzanej regulacji i przedstawiać
je na etapie prac parlamentarnych.
Przyjęcie ustawy powoduje rozszerzenie kręgu podmiotów uprawnionych do
korzystania z instrumentów, o których mowa w przepisach ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r.
o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy, oraz nowych instrumentów przewidzianych
dla podmiotów, które zostały zniszczone na skutek powodzi, jak również umożliwia
finansowanie z Funduszu Pracy wydatków ponoszonych na te instrumenty.
Ze środków Funduszu Pracy zostaną sfinansowane następujące tytuły wydatków:
1) świadczenie w wysokości zasiłku dla bezrobotnych przysługujące poszkodowanym
bezrobotnym (art. 18 ust. 1) przez okres nie dłuższy niż 30 dni, za okres poprzedzający dzień
zarejestrowania się poszkodowanego bezrobotnego w powiatowym urzędzie pracy –
463,8 tys. zł (742,1zł x 1 m-c x 625 osób),
2) wydłużenie o 30 dni prawa do pobierania zasiłku dla poszkodowanych bezrobotnych (art. 18
ust. 4), którzy w okresie od dnia 1 maja 2010 r. do dnia 31 lipca 2010 r. utracili prawo do
zasiłku z powodu upływu okresu jego pobierania – 35 333,8 tys. zł (563 zł x 1,2552% x
50.000 osób),
3) zwrot, w trybie określonym dla prac interwencyjnych, poniesionych wydatków z tytułu
zatrudnienia skierowanych bezrobotnych (art. 19 ust. 1), zamieszkałych na obszarze gmin
17
Obszarów Wiejskich na lata 2007 – 2013. Przepis ten także umożliwi rozpatrywanie wniosków
o zaliczkę złożonych po upływie terminu określonego w art. 3 ust. 2 pkt 1 ustawy z dnia
12 lutego 2010 r. o zmianie ustawy o uruchomieniu środków pochodzących z budżetu Unii
Europejskiej przeznaczonych na finansowanie wspólnej polityki rolnej (Dz. U. Nr 57, poz. 351),
przez beneficjentów poszkodowanych w wyniku powodzi.
Przedmiotowy projekt będzie stanowił program pomocy, który będzie wymagał
dokonania notyfikacji w Komisji Europejskiej. Z tego też względu w art. 40 projektu
przewidziano regulacje nakładające na przedsiębiorców obowiązek składania stosownych
oświadczeń o wysokości poniesionych szkód materialnych oraz o wartości uzyskanej pomocy
publicznej, a także wskazujące organy właściwe do weryfikacji tych oświadczeń i wydawania
ewentualnych decyzji o zwrocie uzyskanej pomocy w tej części, w której wartość pomocy
przekracza wysokość szkód materialnych poniesionych przez przedsiębiorcę. Przewidziano
również w projektowanej regulacji konieczność dołączenia przez przedsiębiorców stosownych
dokumentów potwierdzających wartość uzyskanej pomocy publicznej, o ile zgodnie z odrębnymi
przepisami takie dokumenty są wydawane, a także informację o wysokości świadczenia
ubezpieczyciela.
Mając na uwadze konieczność pilnego wygenerowania oszczędności w ramach budżetu
krajowego na potrzeby powodzi, proponuje się wprowadzenie zmiany systemu finansowania
wyprzedzającego PROW 2007 – 13 dla działania „Poprawianie i rozwijanie infrastruktury
związanej z rozwojem i dostosowaniem rolnictwa i leśnictwa – schemat I i II (geodezja
i melioracje wodne)”. W związku powyższym zachodzi potrzeba dokonania zmian w ustawie
z dnia 22 września 2006 r. o uruchamianiu środków pochodzących z budżetu Unii Europejskiej
przeznaczonych na finansowanie wspólnej polityki rolnej (art. 10a i 10b), w efekcie których
środki dla jednostek samorządu terytorialnego będą uruchamiane przez właściwego dysponenta
w formie dwóch odrębnych dotacji celowych. W konsekwencji należy również dokonać zmian w
zakresie sposobu postępowania ze środkami pochodzącymi z refundacji tych wydatków (art. 41
projektu ustawy).
13
Zmiany w ustawie z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (art. 42 projektu)
wynikają natomiast z konieczności dostosowania przyjętych w niej mechanizmów udzielania
dotacji celowych do uregulowań nowelizowanych przepisów ustawy o uruchamianiu środków
pochodzących z budżetu Unii Europejskiej przeznaczonych na finansowanie wspólnej polityki
rolnej.
Wobec konieczności niezwłocznego udzielenia niezbędnej pomocy poszkodowanym
w art. 43 proponuje się, by ustawa weszła w życie z dniem ogłoszenia.
Projektowana ustawa nie podlega procedurze notyfikacji w rozumieniu przepisów
rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 23 grudnia 2002 r. w sprawie sposobu funkcjonowania
krajowego systemu notyfikacji norm i aktów prawnych (Dz. U. Nr 239, poz. 2039 oraz z 2004 r.
Nr 65, poz. 597).
Projekt został opublikowany na stronach Biuletynu Informacji Publicznej Rządowego
Centrum Legislacji, zgodnie z przepisami ustawy z dnia 7 lipca 2005 r. o działalności
lobbingowej w procesie stanowienia prawa (Dz. U. Nr 169, poz. 1414 oraz z 2009 r. Nr 42,
poz. 337). Nie odnotowano żadnego zgłoszenia w trybie powyższej ustawy.
14
OCENA SKUTKÓW REGULACJI
1. Podmioty, na które oddziałuje akt normatywny
Projektowane przepisy oddziałują na organy administracji rządowej i samorządu
terytorialnego, sądy powszechne i administracyjne, a także osoby fizyczne, osoby prawne
i jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej, które na skutek powodzi doznały
szkód majątkowych, pracodawców, osoby bezrobotne, Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób
Niepełnosprawnych, Fundusz Pracy oraz Fundusz Gwarantowanych wiadczeń Pracowniczych.
2. Konsultacje społeczne
Z uwagi na pilny charakter projektu i konieczność jak najszybszego wdrożenia
projektowanych rozwiązań, projekt nie został poddany pełnym konsultacjom społecznym. Został
jednak skierowany do następujących organizacji reprezentujących interesy pracowników
i pracodawców:
1) Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność”,
2) Ogólnopolskiego Porozumienia Związków Zawodowych,
3) Związku Rzemiosła Polskiego,
4) Konfederacji Pracodawców Polskich,
5) Konfederacji Pracodawców Prywatnych „Lewiatan”,
6) Business Centre Club.
Uwagi do projektu zgłosili: Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, Konfederacja
Pracodawców Prywatnych „Lewiatan” oraz Business Centre Club. Większość propozycji
przedstawionych przez partnerów społecznych znalazła określone odzwierciedlenie w projekcie
ustawy albo jest realizowana w inny sposób.
Propozycja KK NSZZ „Solidarność”, aby przerzucić z pracodawców na Fundusz Pracy
obowiązek zapłaty wynagrodzenia za czas nieobecności pracownika w pracy w związku
z powodzią, a także zbieżna z nią propozycja Konfederacji Pracodawców Prywatnych
„Lewiatan”, aby nie obciążać pracodawców tymi kosztami, została uwzględniona w ten sposób,
że pracodawca, który ucierpiał na skutek powodzi i brakuje mu środków na wypłatę tego
wynagrodzenia, będzie mógł ubiegać się o nieoprocentowaną pożyczkę z FG P. Propozycja KK
15
NSZZ „Solidarność” wprowadzenia przepisów przyznających dopłaty do rachunków za prąd
w związku z prowadzeniem przez poszkodowanych prac osuszająco-remontowych w gospo-
darstwach domowych oraz podwyższenia progów dochodowych uprawniających powodzian do
korzystania z pomocy społecznej nie została zawarta w projekcie, niemniej należy wskazać, że
świadczenia z pomocy społecznej, w tym dopłaty do rachunków za prąd, mogą być przyznawane
poszkodowanym na podstawie już obowiązujących przepisów bez względu na dochód osoby lub
rodziny.
Propozycja BCC dotycząca wydłużenia okresu, za który można uzyskać pożyczkę ze
środków Funduszu Gwarantowanych wiadczeń Pracowniczych na wypłatę wynagrodzenia
przez pracodawcę, który ucierpiał na skutek powodzi, wobec czego brakuje mu środków na
wypłatę tego wynagrodzenia, była rozważana pod kątem jej uwzględnienia, jednak ostatecznie
nie uzyskała akceptacji ze względu na zwiększenie skutków finansowych w stosunku do FG P.
Uwaga Konfederacji Pracodawców Prywatnych „Lewiatan” dotycząca wprowadzenia
ograniczenia czasowego stosowania art. 37 ust. 3 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce
nieruchomościami (Dz. U. z 2004 r. Nr 261, poz. 2603, z późn. zm.), została uwzględniona, tj.
wprowadzony został okres do dnia 31 grudnia 2015 r. Nie została zaakceptowana propozycja
KPP „Lewiatan” doprecyzowania projektu, że zwolnienie z opłaty adiacenckiej dotyczy jedynie
przypadków odtworzenia wcześniej istniejącej infrastruktury technicznej, ewentualnie jej
modernizacji, w związku z tym zwolnienie to odnosi się ogólnie do budowy. Nie zrezygnowano
również, jak proponowała KPP „Lewiatan”, z przepisu wprowadzającego zwolnienie z uzyskania
pozwolenia wodnoprawnego na wykonanie urządzeń wodnych. Kwestia zwolnień z podatku
VAT materiałów budowlanych nie znalazła się natomiast w projekcie, ponieważ jest aktualnie
przedmiotem odrębnych prac resortu finansów.
Ponadto projekt został opublikowany na stronach Biuletynu Informacji Publicznej
Rządowego Centrum Legislacji, zgodnie z przepisami ustawy z dnia 7 lipca 2005 r.
o działalności lobbingowej w procesie stanowienia prawa (Dz. U. Nr 169, poz. 1414 oraz
z 2009 r. Nr 42, poz. 337). Nie odnotowano żadnego zgłoszenia w trybie powyższej ustawy.
16
3. Wpływ regulacji na sektor finansów publicznych, w tym budżet państwa i budżety jednostek
samorządu terytorialnego
Trudno jest precyzyjnie ocenić skutki finansowe proponowanej regulacji, zarówno
w odniesieniu do budżetu państwa, jak i budżetów jednostek samorządu terytorialnego.
Wydatki związane z wejściem przedmiotowej ustawy w bieżącym roku znajdą pokrycie
w rezerwie celowej budżetu państwa na usuwanie skutków klęsk żywiołowych, zwiększonej
o środki niewykorzystane w innych rezerwach celowych budżetu państwa.
W chwili obecnej dane na temat zakresu i wysokości strat spowodowanych powodzią
w maju i czerwcu 2010 r. są niekompletne. Nie można też obecnie ustalić precyzyjnego zakresu,
w jakim zostaną wykorzystane zaproponowane w przedstawionym projekcie regulacje prawne.
Tym samym skutki finansowe wejścia w życie ustawy są trudne do oszacowania.
W miarę postępów w szacowaniu strat i napływu danych z poszkodowanych gmin
i miejscowości będzie można stopniowo określać koszty wprowadzanej regulacji i przedstawiać
je na etapie prac parlamentarnych.
Przyjęcie ustawy powoduje rozszerzenie kręgu podmiotów uprawnionych do
korzystania z instrumentów, o których mowa w przepisach ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r.
o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy, oraz nowych instrumentów przewidzianych
dla podmiotów, które zostały zniszczone na skutek powodzi, jak również umożliwia
finansowanie z Funduszu Pracy wydatków ponoszonych na te instrumenty.
Ze środków Funduszu Pracy zostaną sfinansowane następujące tytuły wydatków:
1) świadczenie w wysokości zasiłku dla bezrobotnych przysługujące poszkodowanym
bezrobotnym (art. 18 ust. 1) przez okres nie dłuższy niż 30 dni, za okres poprzedzający dzień
zarejestrowania się poszkodowanego bezrobotnego w powiatowym urzędzie pracy –
463,8 tys. zł (742,1zł x 1 m-c x 625 osób),
2) wydłużenie o 30 dni prawa do pobierania zasiłku dla poszkodowanych bezrobotnych (art. 18
ust. 4), którzy w okresie od dnia 1 maja 2010 r. do dnia 31 lipca 2010 r. utracili prawo do
zasiłku z powodu upływu okresu jego pobierania – 35 333,8 tys. zł (563 zł x 1,2552% x
50.000 osób),
3) zwrot, w trybie określonym dla prac interwencyjnych, poniesionych wydatków z tytułu
zatrudnienia skierowanych bezrobotnych (art. 19 ust. 1), zamieszkałych na obszarze gmin
17