Poselski projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych

ubezpieczenia społecznego będzie ważnym czynnikiem wzmacniającym
pozycje tego z małżonków, który wykonuje zadania „domowe”.

Projektowana ustawa eliminuje także z systemu podatkowego
oczywistą niesprawiedliwość, wynikającą z opisanego powyżej mechanizmu
„podwójnego opodatkowania”.

Istota projektowanych rozwiązań
Projektowana
ustawa stwarza wszystkim małżeństwom rozliczającym
się wspólnie, a więc małżeństwom, w których przez cały rok podatkowy
istniała wspólność majątkowa, praktyczną możliwość odliczenia od
dochodów kwoty składek na dobrowolne ubezpieczenie emerytalno-rentowe
także w sytuacji, gdy jeden z tych małżonków nie uzyskuje żadnego dochodu
– co obecnie jest niemożliwe.
Prawo do odliczenia kwoty zapłaconych składek na dobrowolne
ubezpieczenie emerytalno-rentowe jednego z małżonków będzie bowiem miał
ten z małżonków, który uzyskuje dochód podlegający opodatkowaniu.
Niewątpliwie takie rozwiązanie jest elementem wzmacniającym
politykę prorodzinną. Zapewnienie zabezpieczenia materialnego na okres
starości będzie niewątpliwie czynnikiem dającym szczególnie młodym
rodzicom większy komfort w podejmowaniu decyzji dotyczących modelu ich
własnej rodziny i podziału ról pomiędzy rodzicami.

Tego typu rozwiązanie jest też w pełni zbieżne z istotą wspólności
majątkowej. Nawet bowiem w sytuacji, gdy tylko jeden z małżonków
uzyskuje dochód, majątek powstały z tego dochodu jest wspólnym majątkiem
obu małżonków. Uzależnianie możliwości dokonania odliczeń od tego, kto
formalnie jest płatnikiem składki (co obecnie występuje), w sytuacji gdy
składka jest finansowana z ich wspólnego majątku, jest rozwiązaniem
sztucznym, nieadekwatnym do ogólnej koncepcji majątku wspólnego
małżonków, głęboko zakorzenionej w prawie polskim.

Z uwagi na brak negatywnych skutków dla budżetu, jak również fakt,
że rozwiązanie jest korzystne dla podatników, proponuje się aby ustawa
weszła w życie z dniem 1 stycznia 2011 r. i miała zastosowanie do rozliczeń
podatkowych za 2010 r.

Przewidywane skutki projektowanych rozwiązań oraz sposoby finansowania

Z punktu widzenia zasadniczego celu ustawy należy oczekiwać, że
obecna liczba osób podlegających dobrowolnemu ubezpieczeniu społecznemu
będzie zwiększała się systematycznie, osiągając w 2011 r. co najmniej poziom
kilkunastu tysięcy. Wnioskodawcy oczekują, że wraz z poprawą sytuacją
materialnej społeczeństwa będzie także rosło zainteresowanie dobrowolna
formą ubezpieczenia emerytalno-rentowego. Jest możliwe, że w ciągu 6-8 lat
systemem tym zostanie objętych nawet połowa osób nie podejmujących
działalności zarobkowej, w związku z brakiem możliwości pogodzenia zadań
rodzinnych i zawodowych.

Z punktu widzenia indywidualnej rodziny z I grupy podatkowej (18%),
przy założeniu minimalne wynagrodzenie 1 317 zł zł efektywny miesięczny
koszt najniższej możliwej składki wyniesie ok. 200 zł. Dla rodzin z II grupy
podatkowej ten koszt będzie nieznacznie niższy. Dla porównania – w czerwcu
2007 r., a więc przed obniżką składki rentowej i przed wprowadzeniem
proponowanych zmian podatkowych, przy najniższym wynagrodzeniu w
kwocie 936 zł, miesięczna kwota najniższej, możliwej składki to nieco ponad
300 zł. Nowa regulacja może więc być silnym bodźcem do wzrostu
zainteresowania dobrowolnymi ubezpieczeniami emerytalno-rentowymi.

Szacowanie skutków budżetowych dokonano przyjmując następujące
założenia:
• najniższe wynagrodzenie w 2010 r. 1 317 zł zł
• składka emerytalna bez zmian (19,52%), składka rentowa 6%,
• przeciętna liczba osób objętych dobrowolnym ubezpieczeniem społecznym
w II połowie w 2010 r. to ponad 4500 osób.
• stopy podatkowe 18 i 32%; prognozowana liczba rodzin korzystających z
projektowanego odliczenia w poszczególnych progach podatkowych to
90% opodatkowanych wg stawki 18% i 10% opodatkowanych wg. stawki
32%,
• 65% osób objętych dobrowolnym ubezpieczeniem jest członkami OFE
(założenie wnioskodawców) – a więc 7,3% składki emerytalnej trafi nie do
FUS lecz do OFE,
• przyjęto, że skutki związane z proponowana zmianą w ustawie
podatkowej są odczuwane w kolejnym roku podatkowym, gdy następuje
złożenie deklaracji i faktyczne dokonanie odliczeń,
• obliczone kwoty zaokrąglono do 0,1 mln. zł.

Wyniki szacunków przedstawia poniższa tabela (dane w mln. zł):
2011
r.
2012
r.
Wpływy z tytułu składki emerytalno-rentowej
27,6
43,0
w tym wpływy do FUS (równe zmniejszeniu dotacji
25,8 35,0
budżetu)
Kwota odliczeń podatkowych
6,4
8,7
Saldo – efekt dla finansów publicznych
+19,4
+26,3

Tak więc proponowane rozwiązanie ma nie tylko pozytywny efekt dla
rodzin i systemu emerytalnego, ale także, choć w niewielkim stopniu, pozwala
na zmniejszenie bieżącej dotacji budżetu do FUS.

Akty wykonawcze związane z projektowaną ustawą

Uchwalenie projektowanej nowelizacji ustawy o podatku dochodowym
od osób fizycznych nie spowoduje konieczności wydawania nowych, jak
również zmiany istniejących, aktów prawnych.

Zgodność projektowanej regulacji z prawem Unii Europejskiej.
Przedmiot projektowanej regulacji nie jest objęty prawem Unii Europejskiej.

Przedłożony projekt ustawy nie był poddany konsultacjom społecznym w
rozumieniu art. 34 ust 3 Regulaminu Sejmu RP.
Warszawa, 2 marca 2010 r.

BAS – WAPEiM – 304/10

Pan
Bronisław Komorowski
Marszałek Sejmu
Rzeczypospolitej Polskiej


Opinia
w sprawie zgodności z prawem Unii Europejskiej poselskiego projektu
ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych
(przedstawiciel wnioskodawców: poseł Marek Wikiński)

Na podstawie art. 34 ust. 9 uchwały Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 30 lipca 1992
roku – Regulamin Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej (Monitor Polski z 2009 r. Nr 5, poz. 47
oraz Nr 81, poz. 998) sporządza się następującą opinię:



1. Przedmiot projektu ustawy

Projekt ustawy zmierza do dodania w art. 26 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca
1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. Nr 14, poz. 176, ze
zmianami) punktu 2a, zgodnie z którym podstawą obliczenia podatku jest
dochód ustalony zgodnie z przepisami ustawy, po odliczeniu m.in. kwoty
składek na ubezpieczenie społeczne zapłaconych w roku podatkowym przez
małżonka na jego własne dobrowolne ubezpieczenie emerytalne i rentowe, pod
warunkiem że małżonkowie są opodatkowani łącznie od sumy swoich
dochodów, oraz że kwota tych składek nie została odliczona przez podatnika lub
jego małżonka na podstawie art. 26 ust. 1 pkt 2 litera a ustawy.

Projekt zawiera przepis przejściowy. Ustawa miałaby wejść w życie w
dniu 1 stycznia 2011 r.


2. Stan prawa Unii Europejskiej w materii objętej projektem

Prawo Unii Europejskiej nie reguluje zagadnień objętych proponowaną
ustawą.


3. Analiza przepisów projektu pod kątem ustalonego stanu prawa
Unii Europejskiej

3.1. Projekt ustawy obarczony jest wadami legislacyjnymi utrudniającymi
ustalenie zawartych w nim norm prawnych. Ustawa z dnia 6 listopada 2008 r. o
zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku
dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 209,