Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o organizacji rynku mleka i przetworów mlecznych

obowiązującymi przepisami ustawy podmiot skupujący jest zobowiązany przekazywać
dostawcy hurtowemu miesięczne i roczne informacje o dostawach, nawet w przypadku
gdy dostawca ten zaprzestał w trakcie danego roku kwotowego dostaw mleka. Od
momentu zaprzestania przez dostawcę hurtowego dostaw mleka podmiot skupujący
w kolejnych miesiącach roku kwotowego przesyła dostawcy tę samą informację o stopniu
wykorzystania kwoty i wysokości zrealizowanych dostaw, co generuje nieuzasadnione
koszty dla podmiotu skupującego.
10. Wprowadzenie nowych zasad udzielania dopłaty krajowej do dostarczania mleka do szkół
podstawowych (art. 46 ustawy) – w związku z dużym zainteresowaniem programem
dopłat do spożycia mleka w szkołach i ograniczoną pulą środków budżetowych, jaka
może być przeznaczona na realizację wypłat dopłaty krajowej do spożycia mleka
w szkołach podstawowych, w projekcie ustawy zaproponowano nowe zasady realizacji
tych dopłat. Podmioty zainteresowane uzyskaniem dopłaty krajowej będą zobowiązane do
zgłoszenia do Agencji Rynku Rolnego zapotrzebowania na dopłaty wynikającego
z wielkości planowanych dostaw mleka do szkół i stawki dopłaty. Na podstawie
zgłoszonego zapotrzebowania i puli środków finansowych przewidzianych na wypłatę
dopłaty krajowej, dla każdego podmiotu skupującego zostaną określone limity środków
finansowych. Obecnie obowiązujące przepisy i procedura wypłat dopłaty krajowej nie
pozwala na zastosowanie takiego rozwiązania i doprowadza, zwłaszcza pod koniec
danego roku kalendarzowego, do sytuacji, w której Agencja Rynku Rolnego, pomimo
wyczerpania przewidzianej na dany rok budżetowy puli środków budżetowych, jest
zobowiązana, na podstawie złożonych wniosków, wypłacić dopłatę krajową. W projekcie
ustawy zaproponowano wprowadzenie przepisów przejściowych dla roku szkolnego
2010/2011 w zakresie:
– terminu, w jakim Rada Ministrów określi, w drodze rozporządzenia, maksymalne ceny
mleka i przetworów mlecznych dostarczanych do szkół w ramach programu dopłat do
spożycia mleka i przetworów mlecznych w placówkach oświatowych w roku
szkolnym 2010/2011,
– terminu, w jakim Rada Ministrów określi, w drodze rozporządzenia, wysokość
środków finansowych na wypłatę dopłaty krajowej w roku szkolnym 2010/2011,
– terminu złożenia wniosku o wydanie decyzji w sprawie przyznania limitu środków na
wypłatę dopłaty krajowej w roku szkolnym 2010/2011,

5
– terminu wydania przez dyrektorów oddziałów terenowych Agencji Rynku Rolnego
decyzji w sprawie przyznania limitu środków na wypłatę dopłaty krajowej w roku
szkolnym 2010/2011 .
Na mocy zaproponowanych przepisów przejściowych powyższe terminy zostały
przedłużone w stosunku do tych, które będą obowiązywały począwszy od roku szkolnego
2011/2012 z uwagi na konieczność ich dostosowania do przewidywanego terminu wejścia
w życie projektowanej ustawy.
11. Zmiany doprecyzowujące obecnie obowiązujące przepisy, mają na celu usunięcie
wątpliwości interpretacyjnych w stosowaniu prawa:
– art. 15 – określenie terminu, w którym może nastąpić zrzeczenie się prawa do kwoty
indywidualnej, w przypadku gdy producent, który w okresie 2 lat od dnia wydania
decyzji w sprawie przyznawania kwoty z rezerwy wnioskuje o zatwierdzenie umowy
zbycia lub oddania w
używanie kwoty indywidualnej – przepisy obecnie
obowiązującej ustawy określają, że w okresie 2 lat od dnia wydania decyzji w sprawie
przyznania kwoty z rezerwy krajowej dostawca nie może dokonać zbycia oraz oddać
w używanie części lub całości kwoty indywidualnej, chyba że zrzeknie się praw do
kwoty otrzymanej z krajowej rezerwy; dotychczasowe przepisy ustawy nie określały,
w jakim terminie może nastąpić przedmiotowe zrzeszenie się praw do kwoty
indywidualnej,
– zmiana art. 24:
a) wprowadzono instytucję zrzeczenia się prawa do kwoty indywidualnej otrzymanej
z krajowej rezerwy, która znosi zakaz dokonania konwersji kwoty indywidualnej
w okresie 2 lat od otrzymania kwoty z krajowej rezerwy,
b) zmieniono termin, od którego oblicza się okres, w którym nie można dokonywać
konwersji kwoty indywidualnej w przypadku otrzymania kwoty z krajowej
rezerwy; w obowiązujących przepisach zakaz dokonywania konwersji obejmował
okres 2 lat od dnia, w którym decyzja w sprawie przyznania kwoty z rezerwy stała
się ostateczna, zgodnie z propozycją zakaz będzie obejmować 2 lata od dnia
wydania decyzji w sprawie przyznania kwoty z rezerwy,
c) w ramach zakazu konwertowania kwot w okresie dwóch lat po otrzymaniu kwoty
z krajowej rezerwy wprowadzono rozróżnienie między kwotą hurtową a kwotą
bezpośrednią tak, aby w przypadku otrzymania kwoty z rezerwy hurtowej zakaz
konwertowania nie dotyczył kwoty sprzedaży bezpośredniej i odwrotnie,

6
d) określono, że w przypadku niedopełnienia zakazu konwersji kwoty indywidualnej
dyrektor oddziału terenowego Agencji wydaje decyzję o odmowie dokonania
konwersji oraz wprowadzono tryb odwoławczy od takiej decyzji – dotychczasowe
przepisy nie zawierały takiej instytucji,
– zmiana art. 27 – dostosowanie przepisów ustawy w zakresie dziedziczenia prawa
do kwoty indywidualnej do zmian ustawy z dnia 14 lutego 1991 r. – Prawo
o notariacie (Dz. U. z 2008 r. Nr 189, poz. 1158, z późn. zm.), zgodnie z którymi
wprowadzono możliwość notarialnego poświadczenia dziedziczenia przez
sporządzenie przez notariusza aktu poświadczenia dziedziczenia. Dotychczas
potwierdzenie dziedziczenia mogło nastąpić jedynie w drodze wydania przez sąd
postanowienia o stwierdzeniu nabycia spadku,
– zmiana art. 31 ust. 6 – zmiana dotyczy terminu, w jakim producent może złożyć
wniosek o

przywrócenie kwoty indywidualnej, która została cofnięta temu
producentowi i przekazana do krajowej rezerwy w związku z utratą przez niego
statusu producenta; zgodnie z obowiązującymi przepisami producent ma prawo
złożyć ww. wniosek najpóźniej do dnia 31 grudnia drugiego roku kwotowego,
następującego po roku, w którym przestał spełniać status producenta; zgodnie
z proponowaną zmianą będzie to termin 31 grudnia drugiego roku kwotowego,
następującego po roku, w którym została wydana decyzja o cofnięciu kwoty – zmiana
jest zgodna z art. 72 rozporządzenia Rady (WE) nr 1234/2007, potwierdzeniem utraty
statusu producenta jest wydanie przez dyrektora oddziału terenowego Agencji Rynku
Rolnego decyzji w sprawie cofnięcia kwoty indywidualnej i przekazania jej do
krajowej rezerwy, dlatego też odesłanie w przedmiotowym przepisie do momentu
wydania decyzji jest uzasadnione,
– zmiana art. 34 – korekta błędnego odesłania w obowiązujących przepisach ustawy
w zakresie terminu, w jakim podmioty skupujące przesyłają informacje dostawcom
hurtowym,
– zmiana art. 49 – wprowadzenie przepisu umożliwiającego Agencji Rynku Rolnego
objęcie kontrolą producentów mleka, którzy nie posiadają kwot mlecznych
i wprowadzają do obrotu mleko lub przetwory mleczne – zmiana wynika
z konieczności uwzględnienia zaleceń Komisji Europejskiej, będących wynikiem
prowadzonego przez Komisję Europejską w 2007 r. postępowania wyjaśniającego
dotyczącego sytemu kwot mlecznych. Zgodnie z zaleceniem Komisji producenci

7
mleka, niezależnie od tego czy posiadają kwotę indywidualną, czy jej nie posiadają
powinni zostać objęci analizą ryzyka w celu potwierdzenia, iż każda dostawa mleka
lub przetworów mlecznych została uwzględniona w rozliczeniu kwoty krajowej,
– dodanie art. 54ha, zmiana art. 54j i art. 54k – wprowadzenie kary pieniężnej dla
producentów mleka, którzy nie posiadają kwot mlecznych i wprowadzają do obrotu
mleko lub przetwory mleczne oraz utrudniają lub uniemożliwiają przeprowadzenie
przez Agencję Rynku Rolnego kontroli – przepis ten jest konsekwencją uwzględnienia
w kontroli prowadzonej w ramach systemu kwot mlecznych przez Agencję Rynku
Rolnego, producentów nieposiadających kwot mlecznych,
– zmiana art. 54o – określono termin dla płatności kar pieniężnych za nieprzestrzeganie
przepisów ustawy – dotychczasowe przepisy nie wskazywały, w jakim terminie należy
uiszczać przedmiotowe kary, a jednocześnie określały, że od nieuiszczonych
w

terminie kar pobiera się odsetki – w związku z tym przepis wymagał
doprecyzowania; zgodnie z propozycją kary będą płatne w terminie 14 dni od dnia,
w którym decyzja w sprawie wymierzenia kary pieniężnej stała się ostateczna,
– zmiana art. 55 – biorąc pod uwagę doświadczenia Agencji Rynku Rolnego oraz
wytyczne zawarte w przepisach UE określono dodatkowe sytuacje, w jakich dyrektor
oddziału terenowego Agencji może odstąpić od wymierzenia kary pieniężnej za
nieprzestrzeganie przepisów ustawy – będą to działania siły wyższej lub ustalenie
przez dyrektora oddziału terenowego Agencji, że nieprawidłowość nie została
popełniona z przyczyn leżących po stronie producenta mleka, dostawcy hurtowego,
dostawcy bezpośredniego lub podmiotu skupującego lub że nieprawidłowość jest
nieznaczna w odniesieniu do wielkości posiadanej kwoty indywidualnej lub że nie
wpływa na mechanizm kwotowania produkcji mleka, w tym na skuteczność
przeprowadzonej kontroli lub czynności sprawdzających. Zaproponowane
w omawianym projekcie ustawy zmiany art. 55 (art. 1 pkt 30 projektu) dotyczące
określenia rodzaju przesłanek stanowiących podstawę do odstąpienia przez dyrektora
oddziału terenowego Agencji Rynku Rolnego od wymierzenia kar pieniężnych,
o których mowa w ustawie, stanowią transpozycję przepisów rozporządzenia Komisji
(WE) nr 595/2004 z dnia 30 marca 2004 r. ustanawiającego szczegółowe zasady
stosowania rozporządzenia Rady (WE) nr 1788/2003 ustanawiającego opłatę
wyrównawczą w sektorze mleka i przetworów mlecznych. Przepisy te przewidują, że
kary pieniężne nie są wymierzane po stwierdzeniu przez odpowiedni organ państwa

8
członkowskiego działania siły wyższej lub ustaleniu, że nieprawidłowość nie została
popełniona rozmyślnie lub w wyniku poważnego zaniedbania lub, w przypadku gdy
nieprawidłowość jest nieznaczna, w odniesieniu do funkcjonowania systemu lub
skuteczności kontroli. Biorąc pod uwagę fakt, że w polskim systemie prawnym
rozstrzyganie o winie jest właściwe dla postępowania karnego, przesłanki odstąpienia
od wymierzenia kary pieniężnej określone w przepisach wspólnotowych (umyślność,
poważne zaniedbanie) zostały zmodyfikowane w projektowanym przepisie art. 55
w taki sposób, aby mogły zostać ocenione i zastosowane przez organ
administracyjny, jakim jest dyrektor oddziału terenowego Agencji w trybie
postępowania przewidzianego w

projekcie ustawy, tj. w trybie postępowania
administracyjnego.
Kary pieniężne przewidziane w rozdziale 6 ustawy o organizacji rynku mleka
i
przetworów mlecznych dotyczą bezpośrednio systemu kwotowania produkcji mleka
i skuteczności kontroli przeprowadzanej w ramach jego funkcjonowania. Część kar
pieniężnych ustalonych w dotychczas obowiązujących przepisach ww. ustawy nie jest
określona wprost w przepisach UE, jednakże ich zastosowanie wynikało z obowiązku
podjęcia przez państwo członkowskie UE wszelkich niezbędnych środków w celu
prawidłowego stosowania rozporządzenia Komisji (WE) nr 595/2004, niezbędnych do
właściwego naliczania ewentualnej opłaty z tytułu nadwyżek dostaw mleka. W związku
z tym, w projekcie ustawy o zmianie ustawy o organizacji rynku mleka i przetworów
mlecznych zaproponowano, aby również w przypadku tych kar podstawą do odstąpienia od
ich wymierzenia były ww. przesłanki określone w przepisach UE.
Ponadto w celu wyeliminowania wątpliwości dodano przepis określający, że do kar
pieniężnych jako niepodatkowych należności budżetu państwa mają zastosowanie przepisy
działu III Ordynacji podatkowej.
Ponadto w projekcie zaproponowano uchylenie przepisów art. 23a – 23f dotyczących
mechanizmu przyznawania rekompensat za zaprzestanie produkcji i sprzedaży mleka
i przekazanie kwoty indywidualnej do rezerwy krajowej – z uwagi na brak środków
budżetowych na realizację mechanizmu, zgodnie z zaleceniem Ministra Finansów proponuje
się uchylić przepisy ustawy w tym zakresie począwszy od przyszłego roku kwotowego,
tj. 2010/2011. W związku z faktem, iż w dotychczas obowiązujących przepisach warunkiem
uzyskania ww. rekompensaty jest zobowiązanie się producenta do spełnienia w okresie trzech
lat określonych warunków, m.in. do utrzymania w gospodarstwie bydła, owiec lub kóz,

9