Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o organizacji rynku mleka i przetworów mlecznych

na rzecz dostarczania mleka i niektórych przetworów mlecznych dla uczniów w instytucjach
oświatowych (Dz. Urz. UE L 183 z 11.07.2008, str. 17, z późn. zm.);
7) rozporządzenie Komisji (WE) nr 760/2008 z dnia 31 lipca 2008 r. ustanawiające szczegółowe
zasady stosowania rozporządzenia Rady (WE) nr 1234/2007 w odniesieniu do zezwoleń na
stosowanie kazeiny i kazeinianów w wyrobie serów (Dz. Urz. UE L 205 z 01.08.2008, str. 22,
z późn. zm.);
8) rozporządzenie Komisji (WE) nr 826/2008 z dnia 20 sierpnia 2008 r. ustanawiające wspólne
zasady dotyczące przyznawania dopłat do prywatnego przechowywania niektórych
produktów rolnych (Dz. Urz. UE L 223 z 21.08.2008, str. 3, z późn. zm.).


04/22rch

2
U Z A S A D N I E N I E

Ustawa z dnia 20 kwietnia 2004 r. o organizacji rynku mleka i przetworów mlecznych
(Dz. U. z 2009 r. Nr 11, poz. 65 i Nr 97, poz. 799) określa ramy prawne stosowania na
polskim rynku mleka i przetworów mlecznych systemu kwotowania produkcji mleka oraz
mechanizmów interwencyjnych. W ustawie są określone prawa i obowiązki organów Agencji
Rynku Rolnego, podmiotów skupujących oraz producentów mleka w powyższym zakresie.
Przepisy ustawy o organizacji rynku mleka i przetworów mlecznych wdrażają
przepisy Unii Europejskiej w zakresie organizacji rynku mleka, w tym między innymi
postanowienia rozporządzenia Rady (WE) nr 1788/2003 z dnia 29 września 2003 r.
ustanawiającego opłatę wyrównawczą w sektorze mleka i przetworów mlecznych. Powyższe
rozporządzenie w październiku 2007 r. zostało uchylone na mocy rozporządzenia Rady (WE)
nr 1234/2007 z dnia 22 października 2007 r. ustanawiającego wspólną organizację rynków
rolnych oraz przepisy szczegółowe dotyczące niektórych produktów rolnych (rozporządzenie
o jednolitej wspólnej organizacji rynku). W zakresie rynku mleka i przetworów mlecznych
powołane rozporządzenie w 2008 r. zostało zmienione dwukrotnie. Ponadto w grudniu 2008 r.
zakończył się przegląd Wspólnej Polityki Rolnej, w ramach którego przyjęto szereg zmian
legislacyjnych w ww. rozporządzeniu Rady (WE) nr 1234/2007. Zmiany rozporządzenia
Rady (WE) nr 1234/2007 zostały wprowadzone na mocy rozporządzenia Rady (WE) nr
72/2009 z dnia 19 stycznia 2009 r. w sprawie zmian we wspólnej polityce rolnej przez zmianę
rozporządzeń (WE) nr
247/2006, (WE) nr 320/2006, (WE) nr

1405/2006, (WE) nr
1234/2007, (WE) nr 3/2008 oraz (WE) nr 479/2008 i uchylającego rozporządzenia (EWG) nr
1883/78, (EWG) nr 1254/89, (EWG) nr 2247/89, (EWG) nr 2055/93, (WE) nr 1868/94,
(WE) nr 2596/97, (WE) nr 1182/2005 i (WE) nr 315/2007.
W związku z tym faktem niezbędne jest dokonanie stosownych zmian w przepisach ustawy
o organizacji rynku mleka i przetworów mlecznych, tak aby w przepisach krajowych nie
miała miejsca niezgodność z prawem UE. Ponadto w projekcie proponuje się zmiany
doprecyzowujące obecnie obowiązujące przepisy, mające na celu usunięcie wątpliwości
interpretacyjnych w stosowaniu prawa.

Najważniejsze zmiany, jakie proponuje się w nowelizacji ustawy z dnia 20 kwietnia
2004 r. o organizacji rynku mleka i przetworów mlecznych to:

1.
Zmiana terminologii – dotychczasowe pojęcia „krajowa ilość referencyjna”

i „indywidualna ilość referencyjna” zostały zastąpione pojęciami „kwota krajowa”
i „kwota indywidualna” – zmiana wynika z wprowadzenia nowej nomenklatury
pojęciowej w zakresie kwotowania produkcji mleka na mocy rozporządzenia Rady (WE)
nr 1234/2007 z dnia 22 października 2007 r. ustanawiającego wspólną organizację
rynków rolnych oraz przepisy szczegółowe dotyczące niektórych produktów rolnych
(rozporządzenie o jednolitej wspólnej organizacji rynku).
2. Dostosowanie zakresu zadań realizowanych przez Agencję Rynku Rolnego na rynku
mleka i przetworów mlecznych do zmienionych przepisów rozporządzenia Rady (WE)
nr 1234/2007 w tym zakresie (zmiana art. 42, art. 43, art. 45, art. 45a, uchylenie art. 44,
art. 47, art. 48) – w ramach nowelizacji uchyla się przepisy dotyczące realizacji przez
Agencję Rynku Rolnego następujących mechanizmów: dopłaty do prywatnego
przechowywania serów i odtłuszczonego mleka w proszku, dopłaty do przetwórstwa
masła, masła skoncentrowanego i śmietanki, dopłaty do masła skoncentrowanego
przeznaczonego do bezpośredniej konsumpcji, dopłaty do zakupu masła przez organizacje
nieuzyskujące dochodów z prowadzonej działalności.
3. Zmiana brzmienia załącznika ustawy zawierającego wykaz przepisów Unii Europejskiej
w zakresie organizacji rynku mleka i przetworów mlecznych – zmiana polega na
aktualizacji załącznika, tj. wskazaniu obecnie obwiązujących przepisów UE w zakresie
organizacji rynku mleka i przetworów mlecznych.
4. Dostosowanie przepisów ustawy zawierających odwołania do załącznika – konsekwencja
wprowadzenia zmian w załączniku: zmiany art. 22a ust. 1, art. 31 ust. 1, art. 36 ust. 4,
art. 43, art. 45, art. 45a, art. 46 ust. 4.
5. Określenie terminu, w jakim Agencja Rynku Rolnego będzie zobowiązana do wydania
decyzji w sprawie przyznania kwot indywidualnych z krajowej rezerwy – zgodnie
z obowiązującymi przepisami wnioski o przyznanie kwoty z krajowej rezerwy są składane
w okresie od dnia 1 kwietnia do dnia 31 lipca danego roku kwotowego. Jednocześnie
wysokość krajowej rezerwy dostępnej do rozdysponowania w danym roku kwotowym jest
określana po dokonaniu przez Agencję Rynku Rolnego rozliczenia wykorzystania kwot
indywidualnych w poprzednim roku kwotowym, tj. do końca sierpnia danego roku
kwotowego. Ponadto po ustaleniu na podstawie złożonych wniosków zapotrzebowania na
kwoty indywidualne z krajowej rezerwy może zaistnieć konieczność ustalenia
współczynnika przydziału, który jest określany w drodze rozporządzenia przez Ministra

2
Rolnictwa i Rozwoju Wsi. Decyzje w sprawie przyznania kwot z krajowej rezerwy mogą
zatem być wydane dopiero po ustaleniu wysokości krajowej rezerwy oraz ewentualnie po
ustaleniu współczynnika przydziału, gdy zapotrzebowanie na kwoty z rezerwy przekracza
jej wysokość. W związku z faktem, że Agencja Rynku Rolnego do postępowań
w sprawach indywidualnych związanych z kwotowaniem produkcji mleka jest
zobowiązana stosować przepisy Kodeksu postępowania administracyjnego – informuje
pisemnie wszystkich dostawców, którzy złożyli wnioski o przyznanie kwoty z krajowej
rezerwy o niezałatwieniu sprawy w terminie trzydziestu dni, podając przyczyny zwłoki
i wskazując nowy termin załatwienia sprawy. Procedura ta wiąże się z koniecznością
poniesienia przez Agencję Rynku Rolnego znacznych kosztów finansowych. W związku
z tym określono, że decyzje w sprawie przyznania kwot z krajowej rezerwy zostaną
wydane po wejściu w życie rozporządzeń w sprawie wysokości rezerwy krajowej
i współczynnika przydziału kwot z rezerwy.
6. Zmiana dotycząca sposobu określenia wysokości kwot indywidualnych przyznawanych
z krajowej rezerwy (art. 16a ustawy) – zgodnie z dotychczasowymi przepisami wysokość
kwoty przyznawanej z krajowej rezerwy stanowi różnicę między wielkością sprzedaży
mleka lub przetworów mlecznych w roku kwotowym poprzedzającym rok, w którym jest
składany wniosek, i kwoty stanowiącej własność producenta w dniu wydawania decyzji
o przyznaniu kwoty z rezerwy. Zmiana tej zasady polega na porównaniu wielkości
sprzedaży mleka lub przetworów mlecznych w roku kwotowym poprzedzającym rok,
w którym składa się wniosek, z wysokością kwoty indywidualnej stanowiącej własność
producenta w dniu 31 marca tego roku kwotowego. Zasada ta umożliwi producentom
swobodny zakup kwot indywidualnych w roku kwotowym, w którym jest rozpatrywany
wniosek o przyznanie kwoty z krajowej rezerwy, a wysokość kwot indywidualnych
zakupionych od innych producentów nie będzie brana pod uwagę przy określaniu
wysokości kwoty przyznawanej dostawcy z krajowej rezerwy. Dotychczas obowiązujące
przepisy dotyczące zasad określania wysokości kwot indywidualnych przyznawanych
z krajowej rezerwy ograniczają w pewnym sensie dokonywanie przez producentów
zakupu kwot od innych producentów. W przypadku bowiem gdy producent w danym roku
kwotowym, przed rozpatrzeniem wniosku o przyznanie kwoty z rezerwy, dokonał zakupu
kwoty od innego producenta, wysokość kwoty przyznawana z rezerwy została
pomniejszona o wysokość zakupionej kwoty. Decyzje w sprawie przyznania kwot
z krajowej rezerwy są wydawane od listopada/grudnia danego roku kwotowego, a więc
do tego terminu producenci najczęściej rezygnują z powiększenia posiadanych kwot

3
w drodze zakupu kwoty. Jest to z punktu widzenia producenta o tyle niekorzystne, że do
momentu wydania decyzji o przyznaniu kwoty z rezerwy krajowej producent nie może
stwierdzić, czy i o ile zostanie powiększona jego kwota indywidualna.
7. Wprowadzenie zakazu zbycia lub oddania w używanie kwoty indywidualnej w ciągu
dwóch lat od wydania decyzji w sprawie ponownego przyznania kwoty indywidualnej dla
producenta, który po utracie statusu producenta zamierza wznowić produkcję (przepis
art. 31 ustawy) – przepis ten ma wyeliminować sytuacje, w których producent po okresie
utraty statusu producenta wnioskuje o przywrócenie kwoty indywidualnej, uzasadniając
ten fakt zamiarem kontynuowania sprzedaży mleka i po przyznaniu kwoty niezwłocznie
dokonuje jej zbycia lub oddania w używanie.
8. Uchylenie przepisu dotyczącego zakazu sprzedaży przez podmioty skupujące mleka do
innych podmiotów niewpisanych do Rejestru Podmiotów Skupujących Mleko
prowadzonego przez Prezesa Agencji Rynku Rolnego (uchylenie przepisu art. 4 ust. 5
pkt 6 i art. 6 pkt 6 ustawy) – przepisy te nie mają znaczenia dla poprawności
funkcjonowania systemu kwot mlecznych – rozliczenie krajowej kwoty mlecznej
następuje bowiem na podstawie informacji odnośnie do ilości mleka skupionego
bezpośrednio od producentów mleka, nie odnoszą się natomiast w żadnym zakresie do
handlu między podmiotami skupującymi. Ponadto przedmiotowe przepisy mogą stanowić
naruszenie przepisów prawa wspólnotowego, tj.
postanowień art. 29 Traktatu
ustanawiającego Wspólnotę Europejską (TWE), zgodnie z którym ograniczenia ilościowe
w wywozie oraz wszelkie środki o skutku równoważnym są zakazane między Państwami
Członkowskimi. Zgodnie z orzecznictwem Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości do
ograniczeń ilościowych w wywozie zakwalifikowane są też środki krajowe, które
zmierzają do ograniczenia wywozu i
wprowadzenia w ten sposób odmiennego
traktowania handlu wewnętrznego w obrębie państwa członkowskiego i handlu w drodze
wywozu w taki sposób, aby zapewnić szczególną przewagę produkcji narodowej lub
wewnętrznemu rynkowi zainteresowanego, na niekorzyść produkcji lub handlu innych
państw członkowskich.
9. Zwolnienie podmiotów skupujących z obowiązku przesyłania do dostawców hurtowych
informacji dotyczących wykorzystania kwot indywidualnych, w przypadku gdy dostawca
zaprzestaje dostaw mleka do danego podmiotu skupującego (zmiana art. 10 ustawy).
Zmiana ma na celu ograniczenie kosztów wysyłki przez podmioty skupujące dostawcom
hurtowym miesięcznych i rocznych informacji o dostawach mleka. Zgodnie z obecnie

4