Poselski projekt ustawy - Przepisy wprowadzające ustawy z zakresu ochrony zdrowia

• określające maksymalny tygodniowy czas pracy lekarzy stażystów
oraz odbywających specjalizację, którzy są zatrudnieni w zakładzie
opieki zdrowotnej na umowę o pracę,
• wskazujące tryb udzielania świadczeń zdrowotnych i podejmowana
działań w zakresie promocji zdrowia przez jednostki badawczo-
rozwojowe,
oraz
• określające szczególne zasady postępowania upadłościowego
dotyczące publicznych zakładów opieki zdrowotnej.
Projekt dokonuje zmian w 25 ustawach. Projekt odsyła w licznych
przepisach do postanowień innych projektowanych ustaw.
Postanowienia projektu mają wejść w życie z dniem 1 stycznia 2009 roku.
Wyjątek w tej mierze stanowi przepis, zgodnie z którym łączna kwota długu
jednostki samorządu terytorialnego, która utworzyła samodzielny publiczny
zakład opieki zdrowotnej, nie może przekroczyć na koniec roku budżetowego
60% wykonanych dochodów ogółem tej jednostki w tym roku budżetowym
pomniejszonych o kwotę zobowiązań tego zakładu wymaganych na koniec roku
budżetowego. Przepis ten ma wejść w życie z dniem 1 stycznia 2011 roku.
Dodatkowo należy wspomnieć o art. 12 projektu, który ma utracić moc
obowiązującą w dniu 2 sierpnia 2009 roku.

2. Stan prawa wspólnotowego w materii objętej projektem
Ocena zgodności projektu z prawem Unii Europejskiej wymaga sięgnięcia
do art. 6, art. 16 oraz art. 17 dyrektywy 2003/88/WE Parlamentu Europejskiego i
Rady z dnia 4 listopada 2003 r. dotyczącej niektórych aspektów organizacji
czasu pracy (Dz. Urz. UE L 299 z 18.11.2003, s. 9; Dz. Urz. UE Polskie
wydanie specjalne, rozdz. 5, t. 4, s. 381; dalej: dyrektywa). Przywołane przepisy
określają wymogi dotyczące maksymalnego tygodniowego wymiaru czasu
pracy oraz dopuszczalne odstępstwa od tych wymogów.

3. Analiza przepisów projektu pod kątem ustalonego stanu prawa
wspólnotowego.
Projekt zawiera przepisy objęte zakresem regulacji prawa Unii
Europejskiej. Zgodnie z art. 11 ust. 1 projektu tygodniowy czas pracy lekarzy
stażystów oraz odbywających specjalizację zatrudnionych w zakładzie opieki
zdrowotnej w ramach stosunku pracy nie może przekraczać przeciętnie 56
godzin w przyjętym okresie rozliczeniowym. Zgodnie z art. 6 dyrektywy
przeciętny wymiar czasu pracy w okresie siedmiodniowym, łącznie z pracą w
godzinach nadliczbowych, nie przekracza 48 godzin. Długość okresu
rozliczeniowego musi zostać określona w sposób zgodny z wymogami art. 16
dyrektywy. W celu stosowania przepisów dotyczących maksymalnego
tygodniowego wymiaru czasu pracy ustalony okres rozliczeniowy nie może
przekraczać czterech miesięcy (por. art. 11 ust. 2 projektu w związku z art. 6 ust.

2
2 projektowanej ustawy o szczególnych uprawnieniach pracowników zakładów
opieki zdrowotnej). Prawodawca wspólnotowy przewidział odstępstwa od art. 6
oraz 16 dyrektywy. Odstępstwa mogą zostać zastosowane w szczególności w
przypadku usług odnoszących się do przyjmowania, leczenia i/lub opieki
zapewnianych przez szpitale lub podobne zakłady, włącznie z działalnością
lekarzy stażystów (art. 17 ust. 3 lit c pkt i dyrektywy). Odstępstwa tego typu
mogą zostać przyjęte w drodze przepisów ustawowych, wykonawczych lub
administracyjnych lub w drodze układów zbiorowych lub porozumień między
partnerami społecznymi, pod warunkiem że zainteresowanym pracownikom
zapewniono równoważne okresy wyrównawczego odpoczynku lub że, w
wyjątkowych przypadkach, w których nie jest możliwe z powodów
obiektywnych przyznanie takich równoważnych okresów wyrównawczego
odpoczynku zainteresowanym pracownikom przyznano właściwą ochronę (art.
17 ust. 2 dyrektywy). W stosunku do lekarzy stażystów można osiągnąć ten cel
stosując odstępstwa w pięcioletnim okresie przejściowym rozpoczynającym się
dnia 1 sierpnia 2004 roku. Do końca piątego roku od tej daty (tj. do 2 sierpnia
2009 roku) wymiar tygodniowego czasu pracy nie może przekroczyć średnio 56
godzin. W okresie późniejszym wymiar ten nie może przekroczyć średnio 52
godzin (art. 17 ust. 5 dyrektywy; por. art. 8 projektowanej ustawy o
szczególnych uprawnieniach pracowników zakładów opieki zdrowotnej).
W związku z powyższymi ustaleniami należy stwierdzić, że zgodność
przepisów projektu określających maksymalny tygodniowy wymiar czasu pracy
może zapewnić przepis przewidujący ich uchylenie najpóźniej w dniu 2 sierpnia
2009 roku. W projekcie brak jest takiego przepisu. Funkcji tej nie spełnia w
szczególności art. 37 projektu, zgodnie z którym „przepisy art. 12 traci moc z
dniem 2 sierpnia 2009 r.” Przepis art. 12 wprowadza zmiany do ustawy z dnia
31 lipca 1981 r. o wynagrodzeniach osób zajmujących kierownicze stanowiska
państwowe (Dz. U. Nr 20, poz. 101, z późn. zm.), rozszerzając ich katalog o
Rzecznika Praw Pacjenta. W konsekwencji należy uznać, że art. 11 ust. 1
projektu jest sprzeczny z art. 6 w związku z art. 17 ust. 5 dyrektywy. Warto w
tym kontekście również wskazać, że projekt rozszerza dyspozycję dyrektywy
obejmując zakresem odstępstwa nie tylko lekarzy stażystów, ale także lekarzy
odbywających specjalizację zatrudnionych w zakładzie opieki zdrowotnej w
ramach stosunku pracy.
Pozostałe kwestie, o których mowa wprost w projekcie, pozostają poza
zakresem regulacji prawa UE. Projekt odsyła w wielu miejscach do przepisów
innych projektów: projektu ustawy o zakładach opieki zdrowotnej, projektu
ustawy o ochronie indywidualnych i zbiorowych praw pacjenta oraz o
Rzeczniku Praw Pacjenta oraz projektu ustawy o szczególnych uprawnieniach
pracowników zakładów opieki zdrowotnej. Ostateczna ocena zgodności projektu
ustawy – Przepisy wprowadzające ustawy z zakresu ochrony zdrowia z prawem
UE zależy od zgodności tych projektów.


3
4. Konkluzje
Projekt ustawy – Przepisy wprowadzające ustawy z zakresu ochrony
zdrowia reguluje kwestie objęte zakresem prawa Unii Europejskiej oraz kwestie,
które pozostają poza jego zakresem.
Art. 11 ust. 1 projektu jest sprzeczny z prawem Unii Europejskiej.
Zgodność projektu z prawem Unii Europejskiej w pozostałym zakresie
uzależniona jest od zgodności projektów ustaw o zakładach opieki zdrowotnej, o
ochronie indywidualnych i zbiorowych praw pacjenta oraz o Rzeczniku Praw
Pacjenta oraz o szczególnych uprawnieniach pracowników zakładów opieki
zdrowotnej.

Opracował: Zespół Prawa Europejskiego
Akceptował: Dyrektor Biura Analiz Sejmowych


Michał Królikowski

Deskryptory bazy Rex: Unia Europejska, projekt ustawy, zdrowie

4
Warszawa, 18 lutego 2007 roku
BAS-WAEM-359/08

Pan
Bronisław Komorowski
Marszałek Sejmu
Rzeczypospolitej Polskiej

Opinia
w sprawie stwierdzenia, czy poselski projekt ustawy – Przepisy
wprowadzające ustawy z zakresu ochrony zdrowia (przedstawiciel
wnioskodawców: poseł Beata Małecka-Libera) jest projektem ustawy
wykonującej prawo Unii Europejskiej

Projekt zmierza do wprowadzenia w życie pięciu ustaw z zakresu
ochrony zdrowia: ustawy o zakładach opieki zdrowotnej, o ochronie
indywidualnych i zbiorowych praw pacjenta oraz o Rzeczniku Praw Pacjenta, o
szczególnych uprawnieniach pracowników zakładów opieki zdrowotnej, o
akredytacji w ochronie zdrowia oraz o konsultantach krajowych i wojewódzkich
w ochronie zdrowia. Projekt zawiera przepisy, które objęte są zakresem prawa
Unii Europejskiej. Art. 11 ust. 1 projektu określa maksymalny tygodniowy
wymiar czasu pracy lekarzy stażystów ora lekarzy odbywających specjalizację
zatrudnionych w zakładzie opieki zdrowotnej w ramach stosunku pracy.
Kwestie te są objęte regulacją art. 6 oraz art. 17 dyrektywy 2003/88/WE
Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 4 listopada 2003 r. dotyczącej
niektórych aspektów organizacji czasu pracy (Dz. Urz. UE L 299 z 18.11.2003,
s. 9. Dz. Urz. UE Polskie wydanie specjalne, rozdz. 5, t. 4, s. 381).
Projektowana implementacja tych przepisów jest wadliwa. W związku z tym
należy uznać, że projekt ten nie zawiera przepisów mających na celu wykonanie
prawa Unii Europejskiej.

Projekt nie jest projektem ustawy wykonującej prawo Unii Europejskiej.

Opracował: Zespół Prawa Europejskiego
Akceptował: Dyrektor Biura Analiz Sejmowych


Michał Królikowski




Deskryptory bazy Rex: Unia Europejska, projekt ustawy, zdrowie

Warszawa, 7 marca 2008 roku
BAS-WAEM-577/08

Pan
Bronisław Komorowski
Marszałek Sejmu
Rzeczypospolitej Polskiej

Opinia
w sprawie zgodności poselskiego projektu ustawy – Przepisy
wprowadzające ustawy z zakresu ochrony zdrowia w wersji
uwzględniającej autopoprawkę (przedstawiciel wnioskodawców: poseł
Beata Małecka-Libera) z prawem Unii Europejskiej

Na podstawie art. 34 ust. 9 uchwały Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 30 lipca 1992
roku – Regulamin Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej (tekst jednolity: Monitor Polski z 2002 r.,
Nr 23, poz. 398 z późn. zm.) sporządza się następującą opinię:

1. Przedmiot projektu ustawy
Projekt zmierza do wprowadzenia w życie pięciu ustaw z zakresu ochrony
zdrowia: ustawy o zakładach opieki zdrowotnej, ustawy o ochronie
indywidualnych i zbiorowych praw pacjenta oraz o Rzeczniku Praw Pacjenta,
ustawy o szczególnych uprawnieniach pracowników zakładów opieki
zdrowotnej, ustawy o akredytacji w ochronie zdrowia oraz ustawy o
konsultantach krajowych i wojewódzkich w ochronie zdrowia. Projekt zawiera
w szczególności przepisy:
• dotyczące wejścia tych ustaw w życie, uchylające dotychczas
obowiązującą ustawę o zakładach opieki zdrowotnej,
• utrzymujące moc obowiązującą przepisów wykonawczych do czasu
wejścia w życie odpowiednich przepisów wykonawczych, wydanych
na podstawie nowych ustaw,
• przekazujące dotychczasowe kompetencje ministra właściwego do
spraw zdrowia jako podmiotu, który utworzył stacje sanitarno-
epidemiologiczne, będące zakładami opieki zdrowotnej w rozumieniu
ustawy, Głównemu Inspektorowi Sanitarnemu,
• rozciągające status publicznego zakładu opieki zdrowotnej na zakłady
niepubliczne, w których jednostki samorządu terytorialnego posiadają
pośrednio akcje lub udziały stanowiące większość kapitału
zakładowego,
• przenoszące na samorząd województwa prawa i obowiązki podmiotu
tworzącego zakład opieki zdrowotnej w odniesieniu do szpitali, dla
których podmiotem tworzącym była inna jednostka samorządu
terytorialnego,