Poselski projekt ustawy o ochronie indywidualnych i zbiorowych praw pacjenta oraz o Rzeczniku Praw Pacjenta

Art. 21. 1. Wykonanie zabiegu operacyjnego lub innej procedury medycznej w rozumieniu
art. 5 pkt 42 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych
ze środków publicznych stwarzających podwyższone ryzyko dla pacjenta wymaga jego pisemnej
zgody.
2. Przed wyrażeniem zgody przez pacjenta lekarz ma obowiązek udzielenia mu informacji
zgodnie z art. 15.
3. Wykonanie zabiegu lub procedury, o których mowa w ust. 1, wobec pacjenta
małoletniego, ubezwłasnowolnionego bądź niezdolnego do świadomego wyrażenia pisemnej
zgody, wymaga uzyskania zgody jego przedstawiciela ustawowego, a gdy pacjent nie ma
przedstawiciela lub gdy porozumienie się z nim jest niemożliwe - zgody sądu opiekuńczego.
4. Jeżeli pacjent ukończył 16 lat, wymagana jest także jego pisemna zgoda. Jeżeli jednak
małoletni, który ukończył 16 lat, osoba ubezwłasnowolniona albo pacjent chory psychicznie lub
upośledzony umysłowo, lecz dysponujący dostatecznym rozeznaniem, sprzeciwia się
czynnościom medycznym, poza zgodą jego przedstawiciela ustawowego lub opiekuna
faktycznego albo w przypadku niewyrażenia przez nich zgody wymagana jest zgoda sądu
opiekuńczego.
5. Jeżeli przedstawiciel ustawowy pacjenta małoletniego, ubezwłasnowolnionego bądź
niezdolnego do świadomego wyrażenia zgody nie zgadza się na wykonanie czynności
wymienionych w ust. 1, a niezbędnych dla usunięcia niebezpieczeństwa utraty przez pacjenta
życia lub ciężkiego uszkodzenia ciała bądź ciężkiego rozstroju zdrowia, czynności takie mogą
być wykonane po uzyskaniu zgody sądu opiekuńczego.
6. Wykonanie czynności, o których mowa w ust. 1, bez zgody przedstawiciela ustawowego
pacjenta bądź zgody właściwego sądu opiekuńczego, jest dopuszczalne gdy zwłoka
spowodowana postępowaniem w sprawie uzyskania zgody groziłaby pacjentowi
niebezpieczeństwem utraty życia, ciężkiego uszkodzenia ciała lub ciężkiego rozstroju zdrowia.
W takim przypadku lekarz wykonujący czynności, o których mowa w ust. 1, ma obowiązek, o ile
jest to możliwe, zasięgnąć opinii drugiego lekarza, w miarę możliwości tej samej specjalności.
O wykonywanych czynnościach lekarz niezwłocznie zawiadamia przedstawiciela ustawowego,
opiekuna faktycznego lub sąd opiekuńczy.
7. O okolicznościach, o których mowa w ust. 3-6, lekarz dokonuje odpowiedniej adnotacji w
dokumentacji medycznej pacjenta.

9
Art. 22. 1. Jeżeli w trakcie wykonywania zabiegu operacyjnego albo stosowania innej
procedury medycznej w rozumieniu art. 5 pkt 42 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o
świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych wystąpią okoliczności,
których nieuwzględnienie groziłoby pacjentowi niebezpieczeństwem utraty życia, ciężkim
uszkodzeniem ciała lub ciężkim rozstrojem zdrowia, a nie ma możliwości niezwłocznie uzyskać
zgody pacjenta lub jego przedstawiciela ustawowego, lekarz ma prawo, bez uzyskania tej zgody,
zmienić zakres zabiegu bądź procedury medycznej w sposób umożliwiający uwzględnienie tych
okoliczności. W takim przypadku lekarz ma obowiązek, o ile jest to możliwe, zasięgnąć opinii
drugiego lekarza, w miarę możliwości tej samej specjalności.
2. O okolicznościach, o których mowa w ust. 1, lekarz dokonuje odpowiedniej adnotacji w
dokumentacji medycznej oraz informuje pacjenta, przedstawiciela ustawowego lub opiekuna
faktycznego albo sąd opiekuńczy.

Rozdział 6
Prawo poszanowania intymności i godności osobistej pacjenta
Art. 23. 1. Pacjent ma prawo do intymności i poszanowania godności osobistej, w
szczególności w czasie udzielania mu świadczeń zdrowotnych.
2. Prawo do poszanowania godności osobistej obejmuje także prawo do umierania w
spokoju.

Art. 24. 1. W celu realizacji prawa, o którym mowa w art. 23 ust. 1, osoba wykonująca
zawód medyczny, udzielająca świadczeń zdrowotnych, podczas udzielania tych świadczeń ma
obowiązek postępować w sposób zapewniający poszanowanie intymności i godności osobistej
pacjenta.
2. Przy udzielaniu świadczeń zdrowotnych mogą uczestniczyć tylko niezbędne, ze względu
na rodzaj świadczenia, osoby wykonujące zawód medyczny. Uczestnictwo innych osób wymaga
zgody pacjenta i osoby wykonującej zawód medyczny, udzielającej danego świadczenia
zdrowotnego.
3. Lekarz leczący pacjenta ma obowiązek dbać, aby inne osoby wykonujące zawód
medyczny przestrzegały w postępowaniu z pacjentem zasady określonej w ust. 1.

10
4. Przepis ust. 2 zdanie 2 stosuje się także do zakładów opieki zdrowotnej, o których mowa
w art. 2 pkt 2 ustawy z dnia ….. 2008 r. o zakładach opieki zdrowotnej, lekarzy oraz innych osób
wykonujących zawód medyczny w przypadku konieczności przeprowadzenia demonstracji o
charakterze wyłącznie dydaktycznym.





Rozdział 7

Prawo pacjenta do dokumentacji medycznej

Art. 25. 1. Pacjent ma prawo do dostępu do dokumentacji medycznej dotyczącej jego
stanu zdrowia.
2. Dane zawarte w dokumentacji medycznej podlegają ochronie określonej w przepisach
ustawy i przepisach odrębnych.

Art. 26. W celu realizacji prawa, o którym mowa w art. 25 ust. 1, podmiot udzielający
świadczeń zdrowotnych jest obowiązany prowadzić i udostępniać dokumentację medyczną
pacjentów w sposób określony w niniejszym rozdziale oraz zapewnić ochronę danych zawartych
w tej dokumentacji.

Art. 27. Dokumentacja medyczna zawiera co najmniej:
1) oznaczenie pacjenta, pozwalające na ustalenie jego tożsamości:
a) nazwisko i imię (imiona),
b) datę urodzenia,
c) oznaczenie płci,
d) adres zameldowania lub pobytu,
e) numer PESEL, jeżeli został nadany, w przypadku noworodka - numer PESEL
matki, w przypadku osób, które nie mają nadanego numeru PESEL - rodzaj i
numer dokumentu potwierdzającego tożsamość,
f) w przypadku gdy pacjentem jest osoba małoletnia - nazwisko i imiona jej
rodziców lub jej przedstawiciela ustawowego, adres ich zameldowania lub pobytu;

11
2) oznaczenie podmiotu udzielającego świadczeń zdrowotnych ze wskazaniem komórki
organizacyjnej, w której udzielono świadczeń zdrowotnych;
3) opis stanu zdrowia pacjenta, o którym mowa w pkt 1, lub udzielonych mu świadczeń
zdrowotnych;
4) datę sporządzenia.

Art. 28. 1. Podmiot udzielający świadczeń zdrowotnych udostępnia dokumentację
medyczną pacjentowi lub jego przedstawicielowi ustawowemu, bądź osobie upoważnionej przez
pacjenta.
2. Podmiot udzielający świadczeń zdrowotnych udostępnia dokumentację medyczną
również:
1) zakładom opieki zdrowotnej, jednostkom organizacyjnym tych zakładów i osobom
wykonującym zawód medyczny poza zakładami opieki zdrowotnej, jeżeli
dokumentacja ta jest niezbędna do zapewnienia ciągłości świadczeń zdrowotnych;
2) organom władzy publicznej, Narodowemu Funduszowi Zdrowia oraz organom
samorządu zawodów medycznych i konsultantom krajowym i wojewódzkim, w
zakresie niezbędnym do wykonywania przez te podmioty ich zadań, w szczególności
kontroli i nadzoru;
3) ministrowi właściwemu do spraw zdrowia, sądom i prokuraturom oraz sądom i
rzecznikom odpowiedzialności zawodowej, w związku z prowadzonym
postępowaniem;
4) uprawnionym na mocy odrębnych ustaw organom i instytucjom, jeżeli badanie zostało
przeprowadzone na ich wniosek;
5) organom rentowym oraz zespołom do spraw orzekania o niepełnosprawności, w
związku z prowadzonym przez nie postępowaniem;
6) podmiotom prowadzącym rejestry usług medycznych, w zakresie niezbędnym do
prowadzenia rejestrów;
7) zakładom ubezpieczeń, za zgodą pacjenta;
8) osobom wykonującym zawód lekarza, lekarza dentysty, pielęgniarki albo położnej, w
związku z prowadzeniem procedury oceniającej podmiot udzielający świadczeń

12
zdrowotnych na podstawie przepisów o akredytacji w ochronie zdrowia, w zakresie
niezbędnym do jej przeprowadzenia.
3. Dokumentacja medyczna może być udostępniona także szkole wyższej lub jednostce
badawczo-rozwojowej do wykorzystania dla celów naukowych, bez ujawniania nazwiska i
innych danych umożliwiających identyfikację osoby, której dokumentacja dotyczy.

Art. 29. Dokumentacja medyczna jest udostępniana:
1) do wglądu w siedzibie podmiotu udzielającego świadczeń zdrowotnych;
2) poprzez sporządzenie jej wyciągów, odpisów lub kopii;
3) poprzez wydanie oryginału za pokwitowaniem odbioru i z zastrzeżeniem zwrotu po
wykorzystaniu, jeśli uprawniony organ żąda udostępnienia oryginałów tej
dokumentacji.

Art. 30. 1. Za udostępnienie dokumentacji medycznej w sposób określony w art. 29 pkt 2,
podmiot udzielający świadczeń zdrowotnych pobiera opłatę.
2. Przepis ust. 1 nie narusza uprawnień organów rentowych określonych w art. 77 ust. 5
ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2007 r. Nr
11, poz. 74, z późn. zm. i art. 121 ust. 2 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i
rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2004 r. Nr 39, poz. 353, z późn. zm.).
3. Opłaty za udostępnienie dokumentacji medycznej w sposób określony w art. 28 pkt 2
ustala podmiot udzielający świadczeń zdrowotnych.
4. Maksymalna wysokość opłaty za:
1) jedną stronę wyciągu lub odpisu dokumentacji medycznej - nie może przekraczać
0,002 przeciętnego wynagrodzenia w poprzednim kwartale od pierwszego dnia
następnego miesiąca po ogłoszeniu przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego
w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej "Monitor Polski" na podstawie

5) Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2007 r. Nr 17, poz. 95, Nr
21, poz. 125 i Nr 115, poz. 793
6) Zmiany tekstu jednolitego wymiennej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2004 r. Nr 64, poz. 593, Nr
99, poz. 1001, Nr 120, poz. 1252, Nr 121, poz. 1264, Nr 144, poz. 1530, Nr 191, poz. 1954, Nr 210, poz.
2135 i Nr 236, poz. 2355, z 2005 r. Nr 167, poz. 1397 i Nr 169 poz. 1412 i 1421, z 2006 r. Nr 104, poz.
708 i 711 i Nr 208, poz. 1534 oraz z 2007 r. Nr 17, poz. 95 i Nr 82, poz. 558.


13