Rządowy projekt ustawy o świadczeniu usług na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej

obowiązek przeglądu taryf cen maksymalnych i minimalnych na usługi pod kątem ich
konieczności, proporcjonalności i niedyskryminacyjnego charakteru.

Polscy usługodawcy, a zapewne także przedsiębiorcy z innych branży, mogą potencjalnie
odczuć pozytywne skutki wdrożenia dyrektywy w projektowanej ustawie o świadczeniu usług
przede wszystkim poprzez zmniejszenie kosztów rozpoczęcia i powadzenia działalności –
implementacja postanowień dyrektywy w tym zakresie może przynieść korzystne zmiany
zarówno dla polskich podmiotów, jak i zagranicznych rozpoczynających działalność w
Polsce.

26

5.2. Wpływ na finanse publiczne

5.2.1. Szacunkowa ocena utworzenia punktu kontaktowego

Szacunkowy koszt utworzenia elektronicznego punktu kontaktowego wynosi ok. 40 000 000
PLN i obejmuje przegląd procedur elektronicznych, utworzenie systemu teleinformatycznego,
szkolenia, kampanię informacyjną, wynagrodzenia dla pracowników oraz tłumaczenia.


5.2.2. Likwidacja i zmiany w systemach reglamentacji

Likwidacja niektórych systemów reglamentacji czy zgodnie z dyrektywą ograniczenie do
minimum opłat administracyjnych może doprowadzić do zmniejszenia wpływów do budżetu
państwa oraz budżetów jednostek samorządu terytorialnego.


5.3. Symulacja ilościowa skutków wdrożenia dyrektywy w
projektowanej ustawie o świadczeniu usług

Wdrożenie dyrektywy usługowej skutkuje wzrostem produktywności pracy i kapitału, co
stanowi impuls do wzrostu zatrudnienia i zasobu kapitału. Następuje zwiększenie tempa
wzrostu produktu, ale wszystkie te zmiany wygasają w czasie wraz z postępującymi
dostosowaniami na rynku pracy. Symulację skutków dyrektywy prezentuje się wychodząc od
dwóch alternatywnych scenariuszy bazowych – scenariusza oddającego cykliczność wahań
polskiej gospodarki (od tego miejsca scenariusz z cyklem) oraz scenariusza zakładającego
utrzymanie wysokiego tempa wzrostu w latach 2007 – 2014 (od tego miejsca scenariusz
zrównoważony).

Przyjęło się w praktyce badań ekonomicznych modelować skutki zmian określonych
czynników o charakterze zarówno poza- jak i stricte- ekonomicznym w wyizolowaniu od
pozostałych zmiennych branych pod uwagę (tj. przy pozostałych wartościach
niezmienionych). Wdrożenie dyrektywy usługowej interpretujemy jako nagłą zmianę
otoczenia, w którym funkcjonują podmioty gospodarujące. Tego typu zmiany zwyczajowo
określa się mianem „szoków”. Z prowadzonych powyżej rozważań wynika, że wdrożenie
dyrektywy może zmienić uwarunkowania decyzji inwestycyjnych w przedsiębiorstwach
27
(nastąpi szok inwestycyjny), jak również podniesie produktywność czynnika pracy, co może
wpłynąć na alokację jego zasobu (tzw. szok realokacyjny na rynku pracy).

Pojawienie się szoku zmienia poziomy określonych agregatów, które wchodzą z nim w
interakcje; wynikiem tychże interakcji są nowe równowagi, charakteryzujące się np. innym
tempem wzrostu PKB, innym poziomem inwestycji itd.
5.3.1. Charakterystyka scenariuszy bazowych

W poniższym rozdziale zaprezentowane zostaną bazowe scenariusze makroekonomiczne dla
Polski na lata 2007 – 2013 (tj. ilustrujące zmiany sytuacji gospodarczej przy założeniu braku
wprowadzenia dyrektywy usługowej), ze szczególnym uwzględnieniem sektora usługowego
oraz rynku pracy. Prognozy oparte zostały na dekompozycji wzrostu produktu na wzrost
kapitału, siły roboczej i postępu technologicznego. Zaproponowano dwa scenariusze,
pierwszy z nich bierze pod uwagę założenia makroekonomiczne projektu ustawy budżetowej
na rok 2008 r. i Strategii Rozwoju Kraju na lata 2007 – 2015, drugi zakłada wystąpienie
cyklicznego spowolnienia tempa wzrostu w latach 2010 – 20112).
Oba scenariusze, które zostaną zaprezentowane w kolejnej części rozdziału, oparte są na
wspólnych założeniach dotyczących polityki makroekonomicznej i zmian podaży pracy.
Zakładamy wzrost populacji w wieku 15 – 64 do roku 2013 o około 1,7 % ( zgodnie z
prognozą Eurostatu z 2004 roku), który wpłynie na wzrost podaży pracy, przy stałym
współczynniku aktywności zawodowej ludności na poziomie z 2006 roku. W sferze polityki
monetarnej zakładamy jej zacieśnienie. Przystąpienie do strefy Euro w 2013 roku implikuje
konieczność usztywnienia kursu po przystąpieniu do mechanizmu ERM2 w 2011 roku, a
także prowadzenie odpowiedniej polityki fiskalnej umożliwiającej spełnienie kryteriów
konwergencji.

Szczególnie istotne z punktu widzenia analizy wpływu dyrektywy usługowej i projektowanej
ustawy jest oddziaływanie powyższych czynników na rynek pracy. cieżka zmiany produktu
przekłada się na zmiany popytu na pracę, zmiany w podaży pracy w dużym stopniu
determinowane są przez zmiany w liczebności populacji w wieku 15 – 64.


2) Założenia zostały opracowane z uwzględnieniem stanu gospodarki w grudniu 2007 r., jednak oceniane sa jako
aktualne ze względu, że przewidywane spowolnienie będzie miało miejsce ewentualnie rok wcześniej.
28
Zmiany po stronie popytowej jak i podażowej przekładają się nie tylko na zmiany liczby
zatrudnionych w gospodarce, ale również na strukturę zatrudnienia na rynku pracy,
powodując realokację zatrudnionych z sektorów o niskiej produktywności do prac o
relatywnie wyższej produktywności. Spowodowane jest to szybszym tempem wzrostu płac w
sektorach cechujących się wyższą produktywnością. Prognozy zmian zatrudnienia w sektorze
rolniczym, przemyśle i usługach oparte zostały na następujących założeniach:
•
utrzymane zostaną dotychczasowe trendy w strukturze zatrudnienia, stopniowo
zmniejszane będzie zatrudnienie w cechującym się najniższymi wzrostami
produktywności rolnictwie, udział zatrudnionych w przemyśle będzie powoli
spadał, zwiększać się będzie natomiast zatrudnienie w usługach,
•
struktura zatrudnienia w momencie, gdy PKB per capita w Polsce zrówna się z
PKB per capita w Unii Europejskiej (średnią z lat 2003 – 2005) będzie podobna
do struktury zatrudnienia w UE-27 w tym okresie. Konwergencji poziomu PKB
per capita będzie więc towarzyszyć konwergencja sektorowej struktury jego
wytwarzania.
Analiza zmian zatrudnienia w poszczególnych sektorach w ciągu ostatnich 10 lat wskazuje, że
poszczególne sektory w różny sposób reagują na zmiany sytuacji makroekonomicznej w
Polsce. Różnice prezentuje wykres 1.

Wykres 1. Zmiana wielkości zatrudnienia (w tys.) w porównaniu do wcześniejszego
roku a tempo wzrostu gospodarczego w Polsce w latach 2000 – 2006.
600
7
500
5
400
300
3
200
100
1
0
2000
2001
2002
2003
2004
2005
2006
-1
-100
-200
-3
-300
-400
-5
Usługi
Przemysł
Rolnictwo
Wzrost PKB w %
-500
-600
-7
Źródło: Opracowanie własne IBS na podstawie danych GGDC.
W okresach relatywnie wysokiego wzrostu gospodarczego szybko wzrastało zatrudnienie w
usługach, relatywnie większe były również odpływy z rolnictwa, co potwierdzają lata
29
2004 – 2006. Zatrudnienie w przemyśle cechowało się mniejszą zmiennością3) (zarówno w
wielkościach absolutnych jak i procentowych) niż zatrudnienie w usługach.

W okresach wolniejszego tempa wzrostu produktu zmniejszało się tempo odpływów z
rolnictwa, a spadek liczby zatrudnionych spowodowany był głównie odpływami z usług i
przemysłu, co obrazuje rok 2001.

Zakładamy, że w latach 2007 – 2013 struktura zatrudnienia będzie w podobny sposób
reagowała na zmiany ścieżki wzrostu produktu. Dynamiczny wzrost gospodarczy przełoży się
na zwiększenie zatrudnienia w usługach, a także szybsze odpływy z rolnictwa. Zatrudnienie w
przemyśle również będzie rosło, ale w stopniu mniejszym niż usługi. Wolniejsza dynamika
wzrostu zmniejsza skalę odpływów z rolnictwa, dotyka zaś w największym stopniu
zatrudnienia w usługach. Na podstawie zaprezentowanych w tym rozdziale założeń
skonstruowano dwa scenariusze rozwoju gospodarki Polski i zmian jej struktury w latach
2007 – 2013.
5.3.1.1 Scenariusz zrównoważony
Prognoza oparta została na założeniach zaprezentowanych w poprzednim rozdziale.
Scenariusz ścieżki wzrostu produktu bazuje na założeniach makroekonomicznych projektu
ustawy budżetowej na rok 2008 i Strategii Rozwoju Kraju na lata 2007 – 2015. W latach
2007 – 2013 gospodarka kontynuuje stabilny wzrost. Strategia Rozwoju Kraju na lata
2007 – 2015 przewiduje średnie tempo wzrostu w tym okresie na poziomie 5,1 – 5,2 %
rocznie. Zgodnie z tymi przewidywaniami konstruowany był scenariusz zrównoważony.

Stabilna ścieżka wzrostu powoduje rosnący popyt na pracę, czego rezultatem jest brak
znaczących odpływów z zatrudnienia, co prezentuje wykres 2. Spadek zatrudnienia w 2009 r.
jest rezultatem spadku zatrudnienia w rolnictwie przy niewielkim przyroście zatrudnienia w
przemyśle i usługach w tym okresie.

3) Wyjątkiem jest rok 2002. Negatywny szok podażowy dotknął w największym stopniu zatrudnienie w
przemyśle. Warto pamiętać również, że w 2002 roku GUS skorygował wcześniejsze dane o wyniki spisu
powszechnego, co mogło nieznacznie wpłynąć na wyniki.
30