Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o pomocy społecznej oraz niektórych innych ustaw

Projekt

ROZPORZĄDZENIE
MINISTRA PRACY I POLITYKI SPOŁECZNEJ1
z dnia ......................2009 r.
w sprawie środowiskowych domów samopomocy

Na podstawie art. 51a ust. 5 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz. U. z
2008r., Nr 115, poz. 728, z późn. zm.2) zarządza się, co następuje:


§ 1.

Rozporządzenie określa:
1) sposób funkcjonowania ś rodowiskowych domów samopomocy, zwanych dalej
„domami ”;
2) tryb kierowania i przyjmowania do domów;
3) kwalifikacje osób wykonujących usługi;
4) standardy działalności zawodowej w domach;
5) standardy usług świadczonych przez domy;
6) termin dostosowania do wymaganych standardów.


§ 2.

Ilekroć w rozporządzeniu jest mowa o:
1) ustawie – należy przez to rozumieć ustawę z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy
społecznej;
2) uczestniku – należy przez to rozumieć przyjęte do domu osoby z zaburzeniami
psychicznymi, posiadające orzeczenie o niepełnosprawności lub orzeczenie
o umiarkowanym lub znacznym stopniu niepełnosprawności, w tym:
a) osoby przewlekle psychicznie chore,
b) osoby upośledzone umysłowo w stopniu głębokim, znacznym i umiarkowanym,
a także osoby z lekkim upośledzeniem umysłowym, gdy jednocześnie występują
inne sprzężone zaburzenia, zwłaszcza neurologiczne,
c) osoby wykazujące inne przewlekłe zaburzenia czynności psychicznych, które
zgodnie ze stanem wiedzy medycznej zaliczane są do zaburzeń psychicznych,
z wyłączeniem osób czynnie uzależnionych od środków psychoaktywnych;
3) jednostce zlecającej – należy przez to rozumieć organ jednostki samorządu
terytorialnego zlecającej realizację zadania zgodnie z art. 25 ustawy;
4) jednostce prowadzącej - należy przez to rozumieć jednostkę samorządu terytorialnego
samodzielnie prowadzącą dom.


§ 3.

1. Domy, w zależności od tego dla kogo są przeznaczone, dzielą się na domy dla:
1) osób przewlekle psychicznie chorych – typ A;
2) osób upośledzonych umysłowo – typ B;
3) osób wykazujących inne przewlekłe zaburzenia czynności psychicznych – typ C.

2. Domy mogą obejmować wsparciem więcej niż jedną kategorię osób wymienionych w ust.
1.

§ 4.

1. Funkcjonowanie domu określają:
1) statut spełniający wymagania określone w art. 20 ust. 1, ustawy z dnia 30 czerwca
2005 r. o finansach publicznych (Dz. U. Nr 249, poz. 2104, z późn.zm.3 );
2) regulamin organizacyjny;
3) program działalności domu i plany pracy z uczestnikami.

2. Zlecając realizację zadania w zakresie zorganizowania i prowadzenia domu przez podmiot
uprawniony, o którym mowa w art. 25 ustawy, jednostka zlecająca zatwierdza dokumenty
wymienione w ust. 1.

§ 5.

Liczba miejsc w domu nie może być mniejsza niż 15 i większa niż 60.

§ 6.

1. Osoba ubiegającą się o skierowanie do domu, jej przedstawiciel ustawowy lub pracownik
socjalny składa wniosek o skierowanie do domu wraz z orzeczeniem o niepełnosprawności
lub orzeczeniem o stopniu niepełnosprawności i zaświadczeniem lekarskim, wydanym przez
lekarza psychiatrę lub lekarza neurologa, o stanie zdrowia i o braku przeciwwskazań
zdrowotnych do uczestnictwa w zajęciach domu oraz z informacją o sprawności w zakresie
samoobsługi, do ośrodka pomocy społecznej właściwego ze względu na miejsce
zamieszkania.

2. Jeżeli gmina miejsca zamieszkania osoby nie prowadzi, ani nie zleca prowadzenia domu,
ośrodek, o którym mowa w ust. 1, przekazuje dokumentację wraz z kopią rodzinnego
wywiadu środowiskowego przeprowadzonego w tej sprawie do właściwej jednostki
prowadzącej lub zlecającej zadanie prowadzenia domu.

3. Skierowanie do domu następuje w drodze decyzji administracyjnej.
4. Osobę kieruje się do domu na czas:
1) Określony, nie dłuższy niż 3 miesiące, konieczny do dokonania przez zespół
wspierająco – aktywizujący domu wstępnej oceny, czy dana osoba kwalifikuje się do
określonego domu lub też oceny przez osobę, czy chce kontynuować zajęcia w domu;
2) Określony, niezbędny do realizacji indywidualnego planu postępowania wspierająco -
aktywizującego, w uzgodnieniu z kierownikiem domu.

5. Okres na jaki osoba została skierowana do domu może być przedłużony, w szczególności
w sytuacji braku postępów w ramach realizacji indywidualnego programu rehabilitacji,
okresowego braku możliwości skierowania osoby do innego ośrodka wsparcia, domu pomocy
społecznej lub warsztatu terapii zajęciowej albo braku możliwości zatrudnienia w warunkach
pracy chronionej na przystosowanym stanowisku pracy lub na rynku pracy.


2
6. W razie częstych nieobecności uczestników, trwających przez okres dłuższy niż 5 dni
roboczych i związanej z tym możliwości świadczenia usług dla dodatkowych osób, do domu
mogą być kierowane kolejne osoby. Przepis § 5 stosuje się odpowiednio.

§ 7.

1. Termin przyjęcia ustala kierownik domu w porozumieniu z osobą kierowaną lub jej
opiekunem.

2. Przed przyjęciem do domu pracownik socjalny domu przeprowadza w miejscu
zamieszkania osoby kierowanej rodzinny wywiad środowiskowy, o którym mowa w art. 107
ustawy, i przekazuje osobie kierowanej lub jej opiekunowi informacje o zasadach
funkcjonowania domu.

§ 8.

1. Kierownik domu jest obowiązany posiadać wykształcenie wyższe na kierunku związanym
z zakresem realizowanych usług w domu oraz minimum półroczny staż pracy na stanowisku,
na którym miał bezpośredni kontakt z osobami z zaburzeniami psychicznymi.

2. Do stażu pracy, o którym mowa w ust. 1, zalicza się okres zatrudnienia w domu.


§ 9.

1. Kierownik domu zatrudnia, odpowiednio do potrzeb, w szczególności osoby posiadające
następujące kwalifikacje zawodowe:
1) psychologa;
2) pedagoga;
3) pracownika socjalnego;
4) instruktora terapii zajęciowej;
5) psychoterapeuty;
6) asystenta osoby niepełnosprawnej;
7) specjalista wychowania fizycznego/nauczyciel wychowania fizycznego.

2 . Kierownik domu zapewnia uczestnikom, odpowiednio do potrzeb, możliwość korzystania
z usług zdrowotnych , w szczególności rehabilitacyjnych i pielęgniarskich.

3. Dopuszcza się zatrudnienie pracowników medycznych realizujących usługi, o których
mowa w ust. 2, jeżeli potrzeby uczestników wskazują na konieczność codziennego
świadczenia tych usług i nie ma możliwości realizacji tych usług w zakładzie opieki
zdrowotnej, a także w domach, które zatrudniały takich pracowników do dnia wejścia w
życie rozporządzenia.
§ 10.
1. Kierownik i pracownicy zatrudnieni do realizacji podstawowych zadań domu stanowią
zespół wspierająco- aktywizujący.

3

2. Wskaźnik zatrudnienia pracowników zespołu wspierająco - aktywizującego wynosi nie
mniej niż 1 etat na:
1) 6 uczestników w domu typu „A”;
2) 5 uczestników w domach typu „B” lub „C”.

3. Działania domu mogą być wspierane przez opiekunów uczestników, wolontariuszy o
których mowa w ustawie z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego
i wolontariacie (Dz. U. Nr 96, poz. 873 z późn. zm.4) i inne osoby.

§ 11.

1. Pracownicy zespołu wspierająco - aktywizującego muszą spełniać wymagania w zakresie
stażu pracy. Przepis § 8 stosuje się odpowiednio.

2. Osoby świadczące usługi w zakresie treningów umiejętności społecznych muszą posiadać
przeszkolenie i doświadczenie w zakresie:
1) umiejętności kształtowania motywacji do akceptowanych przez otoczenie zachowań;
2) kształtowania nawyków celowej aktywności;
3) prowadzenia treningu zachowań społecznych.

§ 12.

1. Kierownik domu jest odpowiedzialny za opracowanie programu działalności oraz planów
pracy, uzgodnionych z jednostką prowadzącą lub jednostkę zlecającą i zatwierdzonych przez
wojewodę.

2. Jeżeli dom obejmuje pomocą więcej niż jedną kategorię osób, dokumenty, o których mowa
w ust.1, przygotowuje się dla każdego typu odrębnie.

§ 13.

Zajęcia w domu organizuje się w grupach i indywidualnie.

§ 14.

1. Rodzaj i zakres zajęć dla każdego uczestnika ustala się w indywidualnym planie
wspierania, aktywizacji, rehabilitacji i integracji społecznej, zwanym dalej: „planem
postępowania wspierająco – aktywizującego”, przygotowanym przez zespół wspierająco–
aktywizujący, w porozumieniu i za zgodą uczestnika lub jego opiekuna.

2. Rodzaj i zakres zajęć w ramach planu postępowania wspierająco – aktywizującego jest
dostosowany do potrzeb i możliwości psychofizycznych uczestnika.

3. Plan postępowania wspierająco – aktywizującego obejmuje w szczególności:

1) trening umiejętności samoobsługi, zaradności ż yciowej i funkcjonowania w
codziennym życiu;
2) trening umiejętności społecznych i interpersonalnych;
3) trening umiejętności spędzania czasu wolnego;

4
4) inne formy postępowania, w tym przygotowujące do uczestnictwa w warsztatach
terapii zajęciowej, podjęcia zatrudnienia w warunkach pracy chronionej, na
przystosowanym stanowisku lub rynku pracy.


§ 15.

Dom powinien umożliwić uczestnikom korzystanie z treningów umiejętności samoobsługi
i zaradności życiowej, prowadzonych między innymi w pomieszczeniach dostosowanych do
całodobowego pobytu.

§ 16.

1. Zespół wspierająco-aktywizujący zbiera się w zależności od potrzeb, jednak co najmniej
raz na pół roku, celem omówienia realizacji planów postępowania wspierająco-
aktywizującego uczestników i osiągniętych rezultatów, a także ewentualnej możliwości ich
modyfikacji.

2. W przypadku osiągnięcia przez uczestnika poziomu samodzielności umożliwiającej
uczestnictwo w innych formach wsparcia, zespół wspierająco – aktywizujący wnioskuje do
jednostki prowadzącej lub jednostki zlecającej, o umożliwienie uczestnikowi korzystania z
innych form wsparcia w celu kontynuacji procesu usamodzielnienia, w szczególności poprzez
odpowiednie formy rehabilitacji zawodowej lub zatrudnienia.

§ 17.

Pracownicy domu w celu zapewnienia integracji społecznej uczestników, współpracują z:
1) rodzinami, opiekunami uczestników i innymi osobami bliskimi;
2) ośrodkiem pomocy społecznej oraz powiatowym centrum pomocy rodzinie;
3) poradnią zdrowia psychicznego, szpitalem psychiatrycznym i innymi zakładami opieki
zdrowotnej;
4) powiatowym urzędem pracy;
5) podmiotami uprawnionymi, o których mowa w art. 25 ustawy;
6) ośrodkami kultury i organizacjami kulturalno-rozrywkowymi;
7) placówkami oświatowymi, innymi jednostkami świadczącymi usługi dla osób
niepełnosprawnych, w tym: warsztatami terapii zajęciowej, zakładami aktywizacji
zawodowej; spółdzielniami socjalnymi, centrami i klubami integracji społecznej;
8) innymi osobami lub podmiotami działającymi na rzecz integracji społecznej
uczestników.

§ 18.

Przy wykonywaniu zadań pracownik domu obowiązany jest w szczególności do:
1) dbania o wysoką jakość świadczonych usług i jak najwyższą ich skuteczność;
2) kierowania się zasadą dobra uczestników i ich rodzin oraz poszanowania ich godności
i prawa do samostanowienia;
3) zachowania w tajemnicy informacji dotyczących uczestników, uzyskanych w toku
czynności zawodowych;
4) bieżącego i rzetelnego dokumentowania pracy.


5