Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o informatyzacji działalności podmiotów realizujących zadania publiczne, ustawy - Kodeks postępowania administracyjnego, ustawy - Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw

17. Dodano w art. 14 ust. 2 nakładający na organy administracji rządowej obowiązek
zapewnienia działania rejestru przy użyciu systemów teleinformatycznych. Wprowadzono
jednocześnie w art. 10 okres przejściowy na płynne dostosowanie infrastruktury
informatycznej państwa do rozwoju technologicznego, stwarzając możliwość organom
administracji rządowej na dostosowanie systemów do dnia 1 stycznia 2011 r.
18. W art. 15 uchylono zapis o możliwości wykorzystania danych z rejestrów
publicznych jedynie przez podmiot, któremu udostępniono dane.
19. Skoordynowano i zintegrowano w jednym rozporządzeniu Prezesa Rady Ministrów
wydanym na podstawie upoważnienia z art. 16 ust. 3 ustawy o informatyzacji przepisy
zawarte w kilku rozporządzeniach:
a) rozporządzeniu Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 27 listopada
2006 r. w sprawie sporządzania i doręczania pism w formie dokumentów
elektronicznych, wydanym na podstawie art. 391 § 2 ustawy – Kodeks
postępowania administracyjnego,
b) rozporządzeniu Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 24 lipca
2007 r. w sprawie warunków udostępniania formularzy i wzorów dokumentów
w postaci elektronicznej, wydanym na postawie delegacji z art. 58 ust. 3 ustawy
o podpisie elektronicznym,
c) rozporządzeniu Prezesa Rady Ministrów z dnia 29 września 2005 r. w sprawie
warunków organizacyjno-technicznych doręczania dokumentów elektronicznych
podmiotom publicznym, wydanym na podstawie art. 16 ust. 3 ustawy
o informatyzacji działalności podmiotów realizujących zadania publiczne.
Przeniesienie materii regulowanej w trzech rozporządzeniach podyktowane zostało
koniecznością ujednolicenia procedur związanych z określaniem sposobu sporządzania pism
w formie dokumentów elektronicznych, doręczania dokumentów elektronicznych,
urzędowego poświadczenia odbioru tych dokumentów, reguł tworzenia elektronicznej
skrzynki podawczej, sposobu udostępniania kopii pism w formie dokumentów
elektronicznych, w celu ochrony interesu publicznego, realizacji zadań państwowych oraz
zobowiązań Polski wynikających z członkostwa w Unii Europejskiej, a w szczególności
zapewnienia sprawności postępowania.

11

Jednoczenie wprowadzenie ww. rozwiązania stworzyło konieczność uchylenia
istniejących delegacji w ustawie – Kodeks postępowania administracyjnego i ustawie
o podpisie elektronicznym.
20. Wprowadzono nowe regulacje dotyczące zasad powoływania członków Rady
Informatyzacji, zwanej dalej „Radą”, oraz pewne korekty w zakresie zadań realizowanych
przez Radę. Zmiany w zakresie kompetencji Rady odzwierciedlają opinię samej Rady oraz
ministra właściwego do spraw informatyzacji na temat udziału tego ciała w podejmowaniu
przez ministra decyzji. Ponieważ nie sprawdziły się obawy o upolitycznieniu Rady, a zakres
wykorzystania opinii Rady przez ministra oceniany jest pozytywnie, za wskazane uznano
rozluźnienie przepisów ustalających jak dotąd „parytety” członków Rady dla poszczególnych
podmiotów zgłaszających rekomendacje. Za wskazane uznano również rozszerzenie
samodzielności Rady co do podejmowanej tematyki dyskusji. Zmiany w zakresie zadań Rady
dotyczą w szczególności: proponowania i opiniowania projektów stanowisk Rządu w sprawie
dokumentów Komisji Europejskiej i Parlamentu Europejskiego dotyczących spraw
informatyzacji i rozwoju społeczeństwa informacyjnego, opiniowania innych projektów
aktów prawnych i dokumentów, opiniowania raportów i opracowań. Przyznano Radzie
inicjatywę w zakresie podejmowania działań na rzecz informatyzacji i rozwoju społeczeństwa
informacyjnego. Określono skład liczbowy Rady na przedział od 15 do 20 członków.
Wprowadzono obok rekomendacji na członka Rady możliwość, zgodnie z ust. 12, wycofania
danej rekomendacji. Wprowadzono przepisy określające uprawnienia Przewodniczącego
i Wiceprzewodniczącego Rady. Pozostawiono przy urzędzie obsługującym ministra
właściwego do spraw informatyzacji obsługę Rady oraz jego uprawnienie do określenia
wysokości wynagrodzenia członków Rady. Jednocześnie przyznano ministrowi właściwemu
do spraw informatyzacji kompetencje w zakresie ustanawiania regulaminu funkcjonowania
Rady.
21.
Uchylono art. 19 ustawy regulujący Krajową Ewidencję Systemów
Teleinformatycznych i Rejestrów Publicznych. Ww. instytucje miały w założeniu stanowić
zaczątek systemu metainformacji i podstawę redukowania liczby rejestrów publicznych oraz
prowadzić ku ograniczaniu redundancji danych zawartych w różnych rejestrach publicznych.
Sam zakres i tryb gromadzenia danych oraz niemożność wyegzekwowania obowiązku
rejestracji powodują, że ewidencja jest niekompletna. W obecnym stanie jej prowadzenie
wydaje się bezużyteczne i kreuje dodatkowe – nieuzasadnione celem – obowiązki w stosunku
do organów prowadzących rejestry publiczne oraz wykonujących swe działania przy użyciu
systemów teleinformatycznych. Uchylenie przepisu dotyczącego Krajowej Ewidencji

12
Systemów Teleinformatycznych spowodowało konieczność zmian w zakresie art. 20. Wobec
likwidacji ww. Ewidencji zachodzi konieczność zniesienia również obowiązku podmiotów
prowadzących rejestry publiczne zgłoszenia do krajowej ewidencji określonych danych.
Jednocześnie w przepisie przejściowym wprowadzono zapis umożliwiający ministrowi
korzystanie z danych zebranych dotychczasowo w Krajowej Ewidencji Systemów
Teleinformatycznych i Rejestrów Publicznych.
22. Projektowana nowelizacja zawiera propozycję dodania art. 19a do ustawy. Podstawą
tych zmian było założenie wprowadzenia do prawa polskiego podstaw prawnych dla działania
Elektronicznej Platformy Usług Administracji Publicznej, obecny stan prawny nie
powodował, że ePUAP działał „nielegalnie”, ale wykorzystano nowelizację ustawy do
stworzenia podstaw prawnych tej działalności.
23. W nowelizacji zawarto również ustawową podstawę dla stworzenia centralnego
repozytorium wzorów dokumentów elektronicznych (art. 19b). Dotychczas centralne
repozytorium znajdowało swą podstawę prawną w rozporządzeniu wydanym na podstawie
delegacji z Kodeksu postępowania administracyjnego. Taka konstrukcja budziła zastrzeżenia
z dwóch powodów. Po pierwsze uznawano, że podstawa na poziomie rozporządzenia jest zbyt
„wątła” dla repozytorium, które staje się z wolna miejscem, w którym umieszcza się
obowiązkowe wzory dokumentów. Po drugie, umiejscowienie delegacji w Kodeksie
postępowania administracyjnego pozostawiało wątpliwość co do możliwości umieszczania
w repozytorium dokumentów innych niż te, które wykorzystywane są w postępowaniu
administracyjnym. Wprowadzenie centralnego repozytorium wzorów pism w ustawie
o informatyzacji wprowadziło konieczność uchylenia § 2 art. 391 Kodeksu postępowania
administracyjnego.
24. W dodanym art. 20a rozstrzygnięto kontrowersje związane z wielorakimi
sposobami identyfikacji działań użytkownika systemów teleinformatycznych e-administracji.
Zaproponowano tu rozwiązanie zupełnie nowe, polegające na ustaleniu, że podstawową
formą identyfikacji użytkownika systemów teleinformatycznych udostępnianych przez
podmioty określone w art. 2 ustawy jest kwalifikowany certyfikat lub profil zaufany ePUAP.
Drugą alternatywną metodą jest użycie nowej metody identyfikacji jaką będzie zaufany
profil ePUAP przygotowany według założeń stworzonych dla Elektronicznej Platformy Usług
Administracji Publicznej. Minister właściwy do spraw informatyzacji określi, w drodze
rozporządzenia, szczegółowy tryb tworzenia zaufanego profilu ePUAP, w tym przez
podmioty upoważnione do potwierdzania tego profilu, biorąc pod uwagę konieczność

13
zapewnienia poufności tych czynności. Takie rozwiązanie oczywiście nie wyłącza
możliwości tworzenia innych sposobów identyfikacji przez jednostki władzy publicznej na
potrzeby ich własnych systemów teleinformatycznych. W tym celu wprowadzono do ustawy
zapis o możliwości stosowania przez podmioty „innych technologii”, tj. własnych, często
innowacyjnych rozwiązań w zakresie identyfikacji użytkowników systemów
teleinformatycznych. Taki zapis stwarza bardzo szerokie uprawnienia dla samorządu
terytorialnego ale jednocześnie uzależnia stosowanie ww. innych technologii od wzięcia przez
podmioty odpowiedzialności za ich udostępnienie.
25.
W nowelizacji nie zmieniono rozdziału 4 ustawy dotyczącego kontroli
przestrzegania przepisów ustawy, wprowadzono jedynie zmianę do art. 28 wskazującego
wymagania, jakie musi spełnić kandydat na kontrolera: dodano obowiązek posiadania
wykształcenia wyższego, wymaganie posiadania obywatelstwa Unii Europejskiej,
Konfederacji Szwajcarskiej lub państwa członkowskiego Europejskiego Porozumienia
o Wolnym Handlu (EFTA). Ponadto wprowadzono wymóg posiadania pełnej zdolności do
czynności prawnych oraz korzystania z pełni praw publicznych oraz brak karalności za
umyślne przestępstwo lub umyślne przestępstwo skarbowe. Zlikwidowano szkolenia
organizowane przez ministra właściwego do spraw informatyzacji i wprowadzono w to
miejsce certyfikat. Jednocześnie posiadanie świadectwa kwalifikacji wydanego przez ministra
właściwego do spraw informatyzacji uznano za spełnienie warunku posiadania
ww. certyfikatów, w celu pozostawienia zdobytych uprawnień. W art. 28 ust. 3 wprowadzono
delegację dla ministra właściwego do spraw informatyzacji do stworzenia wykazu
certyfikatów honorowanych na równi ze świadectwem kwalifikacji.
26. Zmiany w Kodeksie postępowania administracyjnego są konsekwencją
wprowadzenia do ustawy o informatyzacji pojęć: elektronicznej skrzynki podawczej,
urzędowego poświadczenia odbioru oraz dodanie w ustawie identyfikacji użytkownika
systemów teleinformatycznych. Szereg zmian zostało wprowadzonych w konsekwencji
rozwoju technologii i niewykorzystywania przestarzałych urządzeń.
Najważniejszą zmianą było umożliwienie organom załatwiania sprawy w formie innej niż
forma pisemna, tj. w postaci dokumentu elektronicznego doręczanego środkami komunikacji
elektronicznej, przy założeniu, że obie formy są tożsame i równoważne. Brak tego zapisu
w ustawie stanowił ograniczenie i powodował, iż organy mogły wydawać decyzje
i
postanowienie jedynie w formie papierowej. Pierwszy pakiet zmian w Kodeksie
postępowania administracyjnego polega na nałożeniu na organ obowiązku zastosowania do
doręczeń środków komunikacji elektronicznej, jeżeli strona się o to zwróciła lub wyraziła

14
zgodę. Użycie w obecnie obowiązującym przepisie art. 391 § 1 K.p.a. zwrotu „może”
pozostawia stosowanie takich środków uznaniu organu. Zmiana polega na usunięciu tego
sformułowania z normy. Jednocześnie rozszerzono krąg adresatów pism doręczanych
środkami komunikacji elektronicznej na innych uczestników postępowania niż strona.
Z dotychczasowego brzmienia przepisu art. 391 § 1 K.p.a. wynika, że adresatem e-dokumentu
może być jedynie strona postępowania.
Przepis art. 391 § 2 K.p.a. usunięto w związku z zamieszczeniem odpowiadającej mu
normy w art. 16 ust. 3 ustawy o informatyzacji.
27.
Zrezygnowano z warunku opatrzenia podania „bezpiecznym podpisem
elektronicznym weryfikowanym za pomocą ważnego kwalifikowanego certyfikatu”
wynikającego z art. 63 § 3a pkt 1 Kodeksu postępowania administracyjnego. Proponowane
rozwiązanie powinno być prostsze w zastosowaniu i tańsze (najlepiej bezpłatne) dla
użytkownika. Prace nad nowelizacją Kodeksu postępowania administracyjnego powinny
w tym zakresie stanowić element planowania zmian w ustawie o podpisie elektronicznym.
W proponowanym
rozwiązaniu przyjęto zasady koordynacji przepisów kodeksu
z rozwiązaniami dotyczącymi identyfikacji przyjętymi w nowelizowanym brzmieniu art. 20a
ustawy o informatyzacji.
Do kodeksu wprowadzono również zasadę, iż termin uważa się za zachowany, gdy
nadawca otrzymał urzędowe poświadczenie odbioru (art. 57 § 5 pkt 1 K.p.a.).
28. Aktualnie żaden z przepisów Kodeksu postępowania administracyjnego nie
przewiduje obowiązku korzystania z elektronicznej skrzynki podawczej, co może prowadzić
do wniosku, iż skuteczne będzie przesłanie podania na każdy adres poczty elektronicznej
w urzędzie (np. konkretnego pracownika urzędu). Z kolei w przepisach dotyczących
zachowania terminu ustawodawca posługuje się – nieznanym w przepisach o informatyzacji
– pojęciem „poświadczenia przedłożenia” (art. 57 § 5 pkt 1 K.p.a.).
29. Zmieniono zasady doręczenia dokumentów elektronicznych uwzględniając sposoby
doręczania określone w obowiązującym obecnie rozporządzeniu MSWiA z dnia 27 listopada
2006 r. w sprawie sporządzania i doręczania pism w formie dokumentów elektronicznych
(Dz. U. Nr 227, poz. 1664).
Obecnie obowiązujący przepis art. 46 § 3 K.p.a. wymaga, aby organ wysyłał do adresata
sam e-dokument, a nie jedynie – jak przewiduje rozporządzenie – informację o możliwości
jego odbioru pod podanym adresem. Celem takiego rozwiązania w rozporządzeniu jest
potrzeba zapewnienia poufności korespondencji do momentu potwierdzenia doręczenia tak,

15