Poselski projekt ustawy - Kodeks wyborczy

Art. 353.
§ 1. Mo na być radnym tylko jednego organu stanowi cego jednostki
samorz du terytorialnego.
§ 2.
Mo na kandydować jednocze nie tylko do jednego z organów wymienionych w art. 7
pkt 3.
§ 3.
Przepis § 2 stosuje si w przypadku uzupełniania składu rady lub wyboru danej rady
przed upływem kadencji rad.
Art. 354.
Przy ustalaniu faktu stałego zamieszkania dla potrzeb niniejszego działu
stosuje si przepisy Kodeksu cywilnego.
Art. 355.
§ 1. Wybory do rad zarz dza si nie pó niej ni na 30 dni przed upływem
kadencji rad. Dat wyborów wyznacza si na dzie wolny od pracy, przypadaj cy w ci gu 60
dni po upływie kadencji rad. Przepisy art. 73 stosuje si odpowiednio.
§ 2. Prezes Rady Ministrów, po zasi gni ciu opinii Pa stwowej Komisji Wyborczej,
wyznacza, w drodze rozporz dzenia, dat wyborów zgodnie z § 1 oraz okre la dni, w których
upływaj terminy wykonania czynno ci wyborczych przewidzianych w ustawie (kalendarz
wyborczy).
§ 3.
Rozporz dzenie, o którym mowa w § 2, podaje si niezwłocznie do publicznej
wiadomo ci i ogłasza w Dzienniku Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej najpó niej w 60 dniu
przed dniem wyborów.
Art. 356.
§ 1. W razie konieczno ci przeprowadzenia wyborów danej rady przed
upływem kadencji z przyczyn okre lonych w ustawach, wybory zarz dza si i przeprowadza
w ci gu 90 dni od wyst pienia tej przyczyny. Przepisy art. 355 stosuje si odpowiednio, z
tym e w kalendarzu wyborczym terminy wykonania czynno ci wyborczych mog być
krótsze od przewidzianych w ustawie.
§ 2.
Rozporz dzenie Prezesa Rady Ministrów w sprawie wyborów, o których mowa w § 1,
wojewoda podaje niezwłocznie do publicznej wiadomo ci, w formie obwieszczenia, na
obszarze działania rady, do której wybory maj być przeprowadzone.
Art. 357.
§ 1. Liczb radnych wybieranych do rad ustala, odr bnie dla ka dej rady,
wojewoda, po porozumieniu z komisarzem wyborczym, odpowiednio do zasad okre lonych
w niniejszej ustawie oraz ustawach odr bnych.
§ 2.
Ustalenie liczby radnych dla ka dej rady nast puje na podstawie liczby mieszka ców
zamieszkałych na obszarze działania danej rady, według stanu ewidencji ludno ci na koniec
roku poprzedzaj cego rok, w którym wybory maj być przeprowadzone.
Art. 358.
Rozporz dzenie wojewody ustalaj ce liczb radnych wybieranych do rad
ogłasza si w wojewódzkim dzienniku urz dowym i podaje do publicznej wiadomo ci, w
formie obwieszczenia, w ka dej gminie najpó niej na 4 miesi ce przed upływem kadencji. Po
jednym egzemplarzu zarz dzenia przekazuje si niezwłocznie ka dej wła ciwej radzie i
komisarzowi wyborczemu oraz przesyła do Pa stwowej Komisji Wyborczej.
Art. 359.
§ 1. W przypadku, o którym mowa w art. 356, wojewoda, po porozumieniu z
komisarzem wyborczym, ustala liczb radnych wybieranych do danej rady na podstawie
liczby mieszka ców według stanu w ewidencji ludno ci na koniec miesi ca poprzedzaj cego
zarz dzenie o wyborach.
§ 2.
Liczb radnych wybieranych do danej rady podaje si w rozporz dzeniu, o którym
mowa w art. 356 § 2.
Art. 360.
Do przeprowadzenia wyborów do organów stanowi cych obligatoryjnych
zwi zków komunalnych oraz do organów stanowi cych jednostek samorz du terytorialnego
wchodz cych w skład tych zwi zków stosuje si przepisy kodeksu, chyba e ustawa o
utworzeniu zwi zku komunalnego stanowi inaczej.

Rozdział 58

Obsadzenie mandatów bez głosowania

Art. 361.
Je eli w okr gu wyborczym w wyborach do rady gminy, rady powiatu lub
sejmiku województwa zarejestrowana liczba kandydatów jest równa liczbie radnych

90
wybieranych w danym okr gu wyborczym lub od niej mniejsza, głosowania nie
przeprowadza si , a za wybranych na radnych terytorialna komisja wyborcza uznaje
zarejestrowanych kandydatów, a odpowiednio pozostałe mandaty pozostaj nieobsadzone.
Art. 362.
§ 1. W przypadku, o którym mowa w art. 361, wła ciwa terytorialna komisja
wyborcza niezwłocznie zawiadamia wyborców danego okr gu wyborczego o przyczynach
obsadzenia mandatów bez głosowania, w formie obwieszczenia, którego druk i
rozplakatowanie zapewnia odpowiednio marszałek województwa, starosta i wójt (burmistrz,
prezydent miasta). Jeden egzemplarz obwieszczenia przekazuje si niezwłocznie
komisarzowi wyborczemu.
§ 2.
Komisja wyborcza sporz dza odpowiedni protokół z obsadzenia mandatu radnego
bez głosowania w okr gu wyborczym, którego wzór ustala Pa stwowa Komisja Wyborcza.
Przepisy art. 414-418 stosuje si odpowiednio.

Rozdział 59

Wyga niecie mandatu radnego, wybory uzupełniaj ce i przedterminowe

Art. 363.
§ 1. Wyga ni cie mandatu radnego nast puje wskutek:
1) odmowy zło enia lubowania;
2) pisemnego zrzeczenia si mandatu;
3) naruszenia ustawowego zakazu ł czenia mandatu radnego z wykonywaniem
okre lonych w odr bnych przepisach funkcji lub działalno ci;
4) wyboru na wójta (burmistrza, prezydenta miasta);
5) utraty prawa wybieralno ci lub braku tego prawa w dniu wyborów;
6)
mierci.
§ 2.
Wyga ni cie mandatu radnego w przypadkach okre lonych w ust. 1 stwierdza rada w
drodze uchwały, najpó niej w 3 miesi ce od wyst pienia przyczyny wyga ni cia mandatu.
§ 3.
W przypadkach okre lonych w § 1 pkt 1 i 5 przed podj ciem uchwały o wyga ni ciu
mandatu nale y umo liwić radnemu zło enie wyja nie .
§ 4.
Uchwał rady o wyga ni ciu mandatu radnego dor cza si niezwłocznie
zainteresowanemu i przesyła wojewodzie oraz komisarzowi wyborczemu.
§ 5.
Je eli radny przed dniem wyboru wykonywał funkcj lub prowadził działalno ć, o
której mowa w § 1 pkt 5, obowi zany jest do zrzeczenia si funkcji lub zaprzestania
prowadzenia działalno ci w ci gu 3 miesi cy od dnia zło enia lubowania.
§ 6.
W przypadku niezrzeczenia si funkcji lub niezaprzestania prowadzenia działalno ci
przez radnego w terminie, o którym mowa w § 5, rada stwierdza wyga ni cie mandatu
radnego, w drodze uchwały, najpó niej po upływie miesi ca od upływu tego terminu.
Art. 364.
§ 1. Od uchwały rady o wyga ni ciu mandatu radnego z przyczyn, o których
mowa w art. 363 § 1 pkt 5, zainteresowanemu przysługuje odwołanie do wła ciwego s du
okr gowego w terminie 7 dni od dnia jej dor czenia. Przepisy art. 374 i 375 stosuje si
odpowiednio.
§ 2.
Wyga ni cie mandatu radnego nast puje z dniem wydania przez s d prawomocnego
orzeczenia oddalaj cego odwołanie.
Art. 365.
§ 1. W przypadku nieobsadzenia mandatów lub wyga ni cia mandatu
radnego rady w gminie licz cej do 40.000 mieszka ców, wojewoda zarz dza wybory
uzupełniaj ce.
§ 2.
Przepisy art. 355 stosuje si odpowiednio, z tym e w zarz dzeniu wojewody o
wyborach podaje si liczb wybieranych radnych.
Art. 366.
§ 1. Wybory uzupełniaj ce, o których mowa w art. 365 § 1, przeprowadza si
na zasadach i w trybie przepisów kodeksu w ci gu 3 miesi cy od daty stwierdzenia przez
rad wyga ni cia mandatu.
§ 2.
Je eli w wyniku wyborów, o których mowa w § 1, mandat pozostaje nieobsadzony,
wybory uzupełniaj ce powtarza si mi dzy 6 a 9 miesi cem, licz c od daty tych wyborów.

91
§ 3.
Kadencja radnych wybranych w wyborach uzupełniaj cych upływa z dniem upływu
kadencji rad wybranych w wyborach zarz dzonych na podstawie art. 355.
§ 4.
Wyborów uzupełniaj cych nie przeprowadza si , je eli ich data przypadałaby w
okresie 6 miesi cy przed zako czeniem kadencji rad.
Art. 367.
§ 1. W przypadku wyga ni cia mandatu radnego wybranego w okr gu
wyborczym dla wyboru rady w gminie licz cej powy ej 40.000 mieszka ców oraz mandatu
radnego powiatu lub województwa, wła ciwa rada, po stwierdzeniu wyga ni cia mandatu
radnego, podejmuje na nast pnej sesji uchwał o wst pieniu na jego miejsce kandydata z tej
samej listy, który w wyborach uzyskał kolejno najwi ksz liczb głosów, a nie utracił prawa
wybieralno ci. Przy równej liczbie głosów decyduje kolejno ć umieszczenia nazwiska
kandydata na li cie. Przepis art. 366 § 4 stosuje si odpowiednio.
§ 2.
Kandydat mo e zrzec si pierwsze stwa przy obsadzeniu mandatu na rzecz
kandydata z tej samej listy, który uzyskał kolejno najwi ksz liczb głosów. O wiadczenie to
powinno być zgłoszone radzie na pi mie w ci gu trzech dni od daty dor czenia
zawiadomienia o przysługuj cym mu mandacie.
§ 3.
Je eli wskutek wyga ni cia mandatów, których obsadzenie w trybie ust. 1 i 2 nie było
mo liwe, skład rady zmniejszył si wi cej ni o 1/5, przeprowadza si wybory uzupełniaj ce
do danej rady, chyba e do zako czenia kadencji rady zostało mniej ni 6 miesi cy.
Art. 368.
W przypadkach okre lonych ustawami przeprowadza si wybory
przedterminowe.
Art. 369.
§ 1. Wybory przedterminowe przeprowadza si na zasadach i w trybie
przepisów niniejszej ustawy.
§ 2.
Kadencja radnych i rad wybranych w wyborach przedterminowych upływa z dniem
zako czenia kadencji rad wybranych w wyborach zarz dzonych na podstawie art. 355.
§ 3.
Wyborów przedterminowych nie przeprowadza si , je eli ich data przypadałaby w
okresie 12 miesi cy przed zako czeniem kadencji rad.

Rozdział 60

Zmiany w podziale terytorialnym pa stwa


Art. 370.
§ 1. Zmiany w podziale terytorialnym pa stwa zachodz ce w toku kadencji rad
powoduj nast puj ce skutki:
1) je eli z jednostki samorz du terytorialnego zostaje wył czony obszar
stanowi cy cz
ć okr gu wyborczego, okr g lub wi cej okr gów wyborczych
dla wyborów danej rady w celu wł czenia tego obszaru do tworzonej nowej
jednostki, to mandat radnego stale zamieszkałego lub wybranego na tym
obszarze wygasa z mocy prawa;
2) je eli z jednostki zostaje wył czony obszar stanowi cy okr g wyborczy dla
wyboru danej rady i zostaje on wł czony do s siedniej jednostki, radny stale
zamieszkały i wybrany w tym okr gu staje si radnym rady w jednostce
powi kszonej; mandat radnego niespełniaj cego tych warunków wygasa z
mocy prawa;
3) je eli z jednostki zostaje wył czony obszar stanowi cy cz
ć okr gu
wyborczego dla wyboru rady i zostaje on wł czony do s siedniej jednostki,
radny stale zamieszkały na tym obszarze i wybrany w tym okr gu staje si
radnym w jednostce powi kszonej; mandat radnego niespełniaj cego tych
warunków wygasa z mocy prawa;
4) je eli jednostka zostaje wł czona do innej jednostki albo dwie jednostki lub
wi cej ł czy si w now jednostk , rady tych jednostek zostaj z mocy prawa
rozwi zane.
§
2. Zmiany w podziale terytorialnym, skutkuj ce wyga ni ciem praw powiatu
posiadanych dotychczas przez miasto, nie powoduj rozwi zania rady tego miasta.

92
§
3. Przepisy § 1 pkt 1-3 stosuje si odpowiednio w przypadku radnego stale
zamieszkałego na obszarze okr gu wyborczego lub jego cz
ci wł czanego do s siedniej
jednostki, a wybranego w innym okr gu wyborczym wł czanym tak e w cało ci lub w cz
ci
do tej jednostki.
§ 4.
W przypadkach, o których mowa w § 1 pkt 1 - w odniesieniu do tworzonych nowych
jednostek samorz du terytorialnego oraz w pkt 4, przeprowadza si wybory do nowych rad w
trybie i na zasadach okre lonych niniejsz ustaw .
§ 5.
W przypadku zmiany składu rady z przyczyn, o których mowa w § 1 pkt 1-3 oraz w §
2, rada działa w zmienionym składzie do ko ca kadencji, z zastrze eniem § 5. Zmiany w
składach rad ogłasza, w formie obwieszczenia, komisarz wyborczy w wojewódzkim
dzienniku urz dowym.
§ 6.
Je eli w wyniku zmian, o których mowa w § 4, skład rady zmniejszył si poni ej 3/5
ustawowej liczby radnych, rada jednostki zostaje z mocy prawa rozwi zana. Przepis § 3
stosuje si odpowiednio.
§ 7.
Komisarz wyborczy podaje do publicznej wiadomo ci oraz ogłasza w wojewódzkim
dzienniku urz dowym, w formie obwieszczenia, informacj o rozwi zaniu z mocy prawa rady
jednostki z przyczyn, o których mowa w § 1 pkt 4 oraz w § 5.
§ 8.
Wyga ni cie mandatu radnego z przyczyn, o których mowa w § 1 pkt 1-3 oraz w § 2,
nast puje w dniu wej cia w ycie zmiany w podziale terytorialnym. Wyga ni cie mandatu
stwierdza wła ciwa rada, w drodze uchwały, podj tej w ci gu 3 miesi cy od ich wyst pienia.
Przepis § 6 stosuje si odpowiednio.
§ 9.
Wyborów nowych rad nie przeprowadza si , je eli ich data przypadałaby w okresie 6
miesi cy przed zako czeniem kadencji rad.
Art. 371.
Kadencja rad i radnych wybranych w wyborach, o których mowa w art. 370,
upływa z dniem upływu kadencji rad wybranych w wyborach zarz dzonych na podstawie art.
355.


Rozdział 61

Protesty wyborcze. Ważno ć wyborów


Art. 372.
§ 1. W ci gu 14 dni od dnia wyborów mo e być wniesiony protest przeciwko
wa no ci wyborów do danej rady lub przeciwko wa no ci wyboru radnego z powodu:
1) dopuszczenia si przest pstwa przeciwko wyborom, okre lonego w rozdziale
XXXI Kodeksu karnego, lub
2) naruszenia przepisów niniejszej ustawy dotycz cych głosowania, ustalenia
wyników głosowania lub wyników wyborów.
§ 2.
W razie wniesienia protestu, do czasu rozstrzygni cia sprawy w sposób okre lony w
art. 375, do osób wybranych stosuje si przepisy o obowi zkach i prawach radnych.
Art. 373.
§ 1. Protest wnosi si na pi mie do wła ciwego s du okr gowego.
§ 2.
Wnosz cy protest powinien sformułować w nim zarzuty oraz przedstawić lub wskazać
dowody, na których opiera swoje zarzuty.
Art. 374.
§ 1. S d okr gowy rozpoznaje protesty w post powaniu nieprocesowym, w
ci gu 30 dni po upływie terminu do wnoszenia protestów, w składzie 3 s dziów, z udziałem
zainteresowanych, komisarza wyborczego i przewodnicz cych wła ciwych komisji
wyborczych, stosuj c odpowiednio przepisy Kodeksu post powania cywilnego.
§ 2.
S d okr gowy pozostawia bez dalszego biegu protest wniesiony przez osob do tego
nieuprawnion w my l art. 96 lub niespełniaj cy warunków okre lonych w art. 364 § 1 i art.
365 § 2.
§ 3.
S d okr gowy pozostawia bez dalszego biegu równie protest dotycz cy sprawy, co
do której w niniejszej ustawie przewiduje si mo liwo ć wniesienia skargi lub odwołania do
s du lub wła ciwego organu wyborczego przed dniem głosowania.

93
Art. 375.
§ 1. S d okr gowy rozpoznaj c protesty rozstrzyga o wa no ci wyborów oraz
o wa no ci wyboru radnego.
§ 2.
S d okr gowy orzeka o niewa no ci wyborów lub o niewa no ci wyboru radnego,
je eli okoliczno ci stanowi ce podstaw protestu miały wpływ na wyniki wyborów.
§ 3.
S d okr gowy, orzekaj c o niewa no ci wyborów lub o niewa no ci wyboru radnego,
stwierdza wyga ni cie mandatów oraz postanawia o przeprowadzeniu wyborów ponownych,
wskazuj c czynno ć, od której nale y ponowić post powanie wyborcze.
§ 4. Na orzeczenia s du okr gowego, o których mowa w § 1 i 2 oraz art. 366,
zainteresowanym, komisarzowi wyborczemu i przewodnicz cemu wła ciwej komisji
wyborczej przysługuje, w ci gu 7 dni od daty dor czenia, za alenie do wła ciwego s du
apelacyjnego. S d apelacyjny rozpoznaje spraw w ci gu 30 dni; na postanowienie s du nie
przysługuje rodek zaskar enia.
§ 5.
O zako czeniu post powania w sprawie protestów przeciwko wa no ci wyborów do
danej rady lub wa no ci wyboru radnego tej rady i o tre ci ostatecznych orzecze wła ciwy
s d zawiadamia niezwłocznie zainteresowanych, wojewod , komisarza wyborczego i
przewodnicz cego wła ciwej komisji wyborczej.
Art. 376.
§ 1. Przeprowadzenie wyborów ponownych zarz dza wojewoda w ci gu 7 dni
od dnia zako czenia post powania s dowego, o którym mowa w art. 367 § 4.
§ 2.
Przepisy art. 358 stosuje si odpowiednio, z tym e w zarz dzeniu wojewody o
wyborach wymienia si ponadto osoby, które utraciły mandaty, ze wskazaniem oznaczenia
listy kandydatów.
§ 3.
Wyga ni cie mandatów radnych, o którym mowa w art. 367 § 2, nast puje z dniem
podania zarz dzenia wojewody do publicznej wiadomo ci.
Art. 377.
§ 1. W razie orzeczenia o niewa no ci wyborów lub wyboru radnego, wybory
ponowne przeprowadza si przy odpowiednim zastosowaniu przepisów niniejszego kodeksu.
§ 2.
Wybory ponowne przeprowadzaj te same komisje wyborcze na podstawie tych
samych spisów wyborców.
§ 3.
Je eli podstaw orzeczenia o niewa no ci wyborów lub wyboru radnego było
naruszenie przez komisje wyborcze przepisów niniejszej ustawy dotycz cych głosowania,
ustalenia wyników głosowania lub wyników wyborów albo nieprawidłowo ci w spisach
wyborców, wówczas odpowiednio powołuje si nowe komisje lub sporz dza nowe spisy.
§ 4.
Wyborów ponownych nie przeprowadza si , je eli ich data przypadałaby w okresie 6
miesi cy przed zako czeniem kadencji rady.
Art. 378.
Wyniki wyborów ponownych podaje si do wiadomo ci w sposób okre lony w
kodeksie.
Art. 379.
W przypadku wyborów uzupełniaj cych, wyborów przedterminowych lub
wyborów do nowych rad:
1) zawiadomienia, o których mowa w art. 69 § 2, art. 70 § 7, art. 71 § 3 i 4 oraz art.
72 § 4 i 7, składa si wła ciwemu komisarzowi wyborczemu;
2) zawiadomienie, o którym mowa w art. 72 § 4 i 7, nie wymaga zebrania podpisów
obywateli popieraj cych utworzenie komitetu.

Rozdział 62

Nadawanie numerów zarejestrowanym listom kandydatów

Art. 380.
Listy kandydatów zarejestrowane w wyborach do organów stanowi cych
jednostek samorz du terytorialnego otrzymuj numery ustalane w drodze losowania przez:
1) Pa stwow Komisj Wyborcz ;
2) komisarzy wyborczych;
3) gminne komisje wyborcze.

Art. 381.
§ 1. Je eli komitet wyborczy zarejestrował listy kandydatów w ponad połowie
okr gów w wyborach do wszystkich sejmików województw, listy kandydatów tego komitetu,

94